B79         EXIT TOURRAH.

                                                                                  

                   Lombardzijde, I3 september '44. 

                                                                                                                                                                                                               

Na drie uur wachten begon in de abri de onrust te knagen.                                 

" Hij zou nu verdikke toch stilaan moeten gaan terugkomen, hé?" vond Leon. Marie bleef stil naar de vage schemer van de deurspleet staren.                           

Minuten kropen zenuwslopend traag voorbij:...vijf ...tien ...  dertig... " Ik hou het hier niet meer uit ! Zou ik niet eens gaan zien Moeder, waar hem blijft ?"                 

" Zijt ge zot?! Als iemand het merkt is alles om zeep! En waar zoudt ge in godsnaam moeten zoeken? Weet gij soms waar de Jupp naartoe is? Ge kunt toch heel de batterij niet gaan afdweilen , hé ,met al die mijnevelden... Ten andere; binnenkort is de nacht voorbij en zouden ze u kunnen zien lopen... "                                                                          

Maar tegen zes uur 's morgens begreep ze ook wel dat er iets ergs gebeurd was.                                                                     

Plots hoorden ze een krochend motorgeronk naderen. Vlakbij sloeg het hoestend af... Een portier klapte dicht.  Dronkemansstemmen over de straat... Gebonk op een deur... Bij hen thuis?                                      

Ja ,Toerrah sloeg woedend aan... Toerrah , begod! Die was ze helemaal vergeten! Dat arme dier zat al een hele dag binnen opgesloten:  ze waren gisteren weggelopen zonder op hem te letten!           

" Marie !!" brulde een zatte stem door de nacht-stille straat :" Marie , het is uw ventje hier ! "

Brutaal gelach:" Hallo , Liebling! Marie , doet open! "...Weer dat bonken op de deur en plots een kermend gejank van de hond.                                                  

" Ze zijn binnen ",fluisterde Leon. " Het is Gerard; met een stuk in zijn kloten... En nog iemand... "                   

Ze knikte. Vaag hoorden ze nog wat geschreeuw , de kijvend overslaande stem van Jetje en kabaal van vallende huisraad , overstemd door woedend geblaf.        

" Toerrah leeft in elk geval nog... " zuchtte Marie , " maar voor de rest zijn ze alles kapot aan 't slaan , de smeerlappen! Jetje kan die zatlappen niet meester... "              

Ze bleven gespannen luisteren. Langzamerhand werd het wat rustige , al drong wel af en toe nog een brallend geschreeuw tot hen door.                                          

" Ze hebben waarschijnlijk de Schnapps van Jupp gevonden... Als ze die op hebben ,vergeten ze misschien waarom ze naar hier zijn gekomen! "                           

De zuippartij hield ruim een uur aan. Het was buiten reeds volop dag toen ze de hond weer zenuwachtig hoorden keffen. Rauwe mannenstemmen klonken over de straat , steeds dichter bij...               

" Zoekt ze ventje! Zoekt ze , Bobby! ... Allee; waar is 't vrouwtje?                          

" Daar zie:  ze zitten in de barak! "                      

" Nee , vanachter in den hof! ... Zoekt ze , allee , zoekt ze Bobby!"                                  

De uitgehongerde hond trok de mannen aan een koord tot voor de abri en begon bij de braamstruiken vrolijk kwispelend te blaffen. In de bunkerkelder loerde Leon met opeengeklemde tanden door de spleet van het deurgat naar buiten en vervloekte binnensmonds het stomme dier.                                                                     

" Zitten ze hier ,Bobby? Zeker? Zoekt ze , gauw! "          

Ontzet staarde Marie haar zoon aan , maar toen Toerrah vlak bij de ingang blij blééf blaffen sloot ze in wanhoop de ogen en liet uitgeput het voorhoofd in het kille zand zakken.                                             

" Marie ,komt eruit of we schieten! " En om zijn dreiging kracht bij te zetten joeg één van de mannen een korte salvo van een machinepistool in de struiken. Eén langgerekt janken scheurde door hun hart en darmen; secondenlang... en stief dan traag golvend uit.       

"Gijsse godverdomse kloot! Ge hebt den hond doodgeschoten! "                                     " Maar allee Gerard! Ik kon toch niet weten dat hem daar tussen die struiken stak , verdomme! ... "           

Ietwat ontnuchterd riep Gerard ,na een ogenblik van zwaar nadenken:  " Luistert goed Marie! ... Ik tel tot tien en dan steek ik hier heel dien boel in brand! "...       

" Waarom telt ge niet tot honderd?!" smaalde de andere , "dan kan ik terwijl een pint gaan pakken! "...                                                                                        

 

Het was een zeer moeilijke beslissing geweest ,al zagen ze na een korte gefluisterde palaber het hopeloze van hun toestand wel in. Tenslotte kropen ze ontmoedigd en teleurgesteld toch maar naar buiten ,elk met een 'netzak' eten en kleren.                                

De tweede kerel bleek Francois Dupong te zijn :een blonde boerenzoon met een brilletje , vooraan in de twintig ,die ergens achter de 'Grote Bamburghoeve' woonde. Marie herkende hem vaag:  die vent had vroeger pastoor willen worden of zoiets , maar was gebuisd en had dan een baantje als surveillant gekregen in het college van Nieuwpoort... Intern ,zodat ze hem in het dorp niet veel meer zagen. Leon herkende hem echter onmiddellijk ,ook al droeg hij nu een zwarte alpinomuts op zijn rode ballonnetjeskop en zag er heel krijgshaftig uit met die Duitse Schmeissermitraillette over zijn schouder...Toppunt :het was de ex-leider van het N.S.J.V-vendel van Nieuwpoort; die vuilaard die zijn poten niet thuis kon houden op kamp en die Leon met zijn klacht uit de beweging had laten stoten . Dat beloofde hier niet veel goeds:  hij zag het aan die loens blik van die vent...

 Het kogelmagazijn had Dupong op bevel van Gerard achter zijn broeksriem moeten steken " om geen ongelukken meer te doen ,gijsse kloefkapper! "              

Gerard zelf zag er ook heel vervaarlijk uit met dat Lügerpistool in de vuist , een Belgische sergeantenmuts-met-zilverkwispel op zijn verzopen kop en een witte armband met "O.F."... Hij keek Leon niet aan , maar greep onmiddellijk Marie bij de arm en voerde haar recht door de moestuin naar de straat. Daar stond voor de Stella Maris de oude camionnette van de "Poissonnerie Lemot" , het versleten vehikel dat hen in de vroege morgen reeds een ongeluksbode had geleken. Op de donkergroene flank van de gesloten laadbak was een grote witte 'V' geschilderd , met daaronder 'Leve België'. En naast de motorkap stond als een zoutpilaar Jetje ,bleek en versteven van alteratie , helemaal van slag door die schoten.        

Leon had zijn jongensachtige branie weer teruggevonden en spotte:  " Wat is 't, Schipper, stond uw eigen Pontiac in panne?"

Maar Dupong vond dat hier niet te lachen viel en porde hem met zijn lege Schmeisser in de rug:  " Rapper nondedju! Vuile zwartzak! "         

Gerard duwde Marie in de gesloten laadbak en vergrendelde de deur. Leon moest vooraan naast de chauffeur gaan zitten. Dupong zette zich achter het stuur en dreigde met zijn MP: " Geen flauwe kul; hé kameraad! Of ge hebt een kogel in uw kop voor dat ge 't weet! "...  Pylieser zwengelde met een paar forse zwaaien bij de voorbumper de hoestende motor op toeren tot deze puffend startte , wierp de z-vormige start-stang achter de chauffeursstoel en kroop in de laadbak bij Marie terwijl hij de achterdeur weer in het slot trok. Door het open ruitje naar de cabine riep hij gemaakt vrolijk naar Dupong:     

" Naar 't fort van Palingburg ,chauffeurtje! " Maar die wist reeds wat hem te doen stond:  de schipper had hem voordien , toen ze in de keuken die fles Schnapps soldaat maakten , al de nodige richtlijnen gegeven.                                            

Jetje stond nu aan haar deur en wuifde Leon een bonjourtje na toen ze met krakende versnellingen de Bassevillestraat uitreden ,wat ijzig nagestaard door de andere buren. Maar hij bleef verbeten en star voor zich kijken ,kwaad omdat hij daar zo tentoongesteld zat als het jachttrofee van een paar zatlappen , onbeschaamd aangegaapt door een sliert debiele dorpgenoten. Dupong zwaaide beminnelijk naar links en rechts als een missionaris die in een negorij wordt ingehaald.                                                                        

" Die zot heeft zijn carrière gemist! " ,dacht Leon bitter. "Een hele vent ,die Francois Dupong! "...                                

De auto tufte piepend en krakend het dorp uit. Het was een oude Ford-T bestelwagen ,met één grote nikkelen koplamp op het linker spatbord en een stijf rechtopstaand stuurwiel. Het windscherm ontbrak alsook het dakzeiltje, dat de chauffeur en de bijrijder normaal tegen de fijne motregen had moeten beschermen. De koude wind sloeg in hun gezicht ,maar dat kwam goddank de rijkunst van Dupong wat ten goede:  zo waaiden tenminste de alcoholnevels uit zijn hersens...                                                                            

Gehurkt op haar 'netzak' in de voorste hoek van de laadbak loerde Marie misprijzend naar Pylieser die ,nonchalant een Engelse sigaret rokend ,tegen de achterdeur leunde. De steenweg lag er slecht bij , misschien door de beschieting van de vorige dagen ,en beiden trachtten ze ,door zich schrap te zetten met armen en benen ,de meeste schokken van de defecte vering op te vangen. Ze voelde de wraakzucht van haar ex-vrijer met haar ellebogen aan en met haar vrouwelijke intuïtie wist ze dat ze hem beter aan de praat moest zien te krijgen.                                                                    

" Waarom naar 't fort van Palingburg?" ,riep ze boven het gerammel uit wantrouwig naar Gerard. Ze moest het nog eens harder herhalen voor het tot hem doordrong. Palingburg was een oud Spaans vestingswerk uit de tijd van Aartshertogin Isabella dat Nieuwpoort vanuit het noorden moest dekken. Nu , drie eeuwen later ,was het volledig vervallen maar langs de brede grachten en wallen rondom werd op zwoele zomeravonden zwaar gevreeën... en menige jonkvrouw ontmaagd ! Dat wist Marie uit eigen bittere ondervinding...                          

" Waarom?!" Hij lachte vettig:  " Weet ge dat echt niet meer , stomme kont?!" Maar omdat ze misprijzend de schouders ophaalde kwam hij als een kwijlende hond wat dichterbij en riep kwaadaardig in haar gezicht :" Den Duits heeft daar wat barakken gezet. Daar worden de zwarte wijven bijeen gebracht en getriëerd. De venten gaan naar de cinema Zannekin ,"in 't Vlaams Huis" , en nadien naar 't gerecht in Veurne! " Zijn adem stonk verschrikkelijk naar de drank waardoor Marie schichtig het hoofd naar de vloer boog.             

Hij begreep deze beweging ànders en dacht zijn kans schoon te zien:  " Maar als ge wilt ,keren wij terug en moogt ge nog een paar nachtjes thuis slapen... " Hij kraaide het uit en vond zichzelf blijkbaar verschrikkelijk geestig:  " Hé Marie ,wat denkt ge? Zou deze keer een Vlaamse piet goed genoeg zijn? Of moet ge eerst eens proeven voor ge 't zeker weet?" En hij greep in zijn gulp.               

Ze negeerde het. Die smeerlap bleek vast van plan om van haar benepen situatie te profiteren , zoveel was wel duidelijk. De vraag was:  waar en wanneer... Een doffe woede welde in haar op , maar even vlug kreeg haar koele aard weer de bovenhand:  " Vechten kan ik later nog... " overwoog ze , " Nu ,met dat pistool en zijn zatte botten , is een ongeluk rap gebeurd... Hoe vlugger we bij de rijkswacht geraken , hoe liever... "                                                                      

Aan het Albertmonument ,juist voor de Langebrug over de Geul; sloeg de auto eerst rechtsaf en dan kort naar links om vervolgens de landweg op te hobbelen naar het fort. Ze schokten vervaarlijk in de stukgereden rijsporen en halverwege riep Gerard door het venstertje van de laadbak naar Dupong die krampachtig met het stuurwiel vocht:  " Hélà! Stoppen nondedju! Gijsse verzopen moordenaar! " En tegen Marie , die verkrampt in haar hoek geblokkeerd zat ,snauwde hij driftig:  " Komaan! De rest doen we tepoot! "                         

Moeizaam en stijf kroop ze recht en greep haar netzak. Toen Francois de achterdeur opentrok hielp Pylieser haar bij het uitstappen... " S'il vous plaît ,Madame! " spotte hij , maar ze gunde hem geen blik.                                                           

Leon sprong recht van naast de zwaar zwetende chauffeur en met een krop in de keel was " Moeder...  Moedertje... " al wat hij schor kon stamelen.                

" Zitten ,godverdomme! " blafte Dupong en snokte aan zijn arm. Marie draaide zich met een stijve glimlach om:  " Allee , m'n ventje , courage! Als ge iets wilt te weten komen van mij; waar ik zit of zo:  spreek met de pastoor van Nieuwpoort... Die zal de weg wel kennen...  Courage ,en houdt u recht! "                                                                               

Gerard greep haar bij de nek en duwde haar ruw voor zich uit het pad op. " In tien minuutjes zijn ik terug! " riep hij nog over zijn schouder " En houdt terwijl dien blèter goed in 't oog ,hé! " Blèter? Dat te horen van zijn schipper! Dit kón niet waar zijn!                                                                                   

Stevig in Pyliesers greep strompelde Marie voor hem uit  ,de zware netzak sloeg bij iedere stap tegen haar benen. Honderd meter verder maakte de wal van de vest een scherpe bocht en door het dikke struikgewas op de berm ontwaarde zij de ingangspoort van het fort. Er was heinde en ver geen kat te zien...