D21. MENEER DE NOTARIS.

            Nieuwpoort, augustus 47.

De naam van zijn vreemde bezoeker zei hem totaal niks:" Van de Casteele Jean-Paul, Fiduciair Agent" ?...En de notariszoon Legein kon zweren dat hij die man nog nooit van zijn leven had ontmoet. Juist daarom stootte dat samenzweerderig air van zijn klant hem zo tegen de borst. Die was er duidelijk op uit hem in één of andere louche zaak te betrekken en daar had Marcel zo langzamerhand zijn buik van vol ! Z'n vader had hem al genoeg rotte vis nagelaten in zijn onafgewerkte dossiers !

" Meneer de Notaris, sta mij eerst toe u mijn innige deelneming te betuigen voor het afsterven van uw vader.."

" Dank u, meneer...heu...Van de Casteele, maar Papa is al een hele tijd geleden van ons heen gegaan, en ik ben de fatale schok al aardig te boven gekomen ! "

Als de man al het sarcasme voelde, liet hij toch niets blijken: " Ja, meneer de notaris, tijd heelt alle wonden, ik weet het...Maar wij hebben met uw vader steeds goede zaken gedaan in het verleden, en ik hoop dat wij met u even vruchtbaar zullen kunnen samenwerken..."

" Met uw 'wij' doet u mij vermoeden dat u spreekt in naam van een klant...Mag ik weten wie dat is, meneer ?"

De bezoeker trok even pompeus aan zijn gekregen sigaar en wierp toen nonchalant "Wel ,de Weerstand hé" op tafel: "Zegt dat u niets ?"

" Nogal vaag hé, meneer Van de Casteele ! Gelijk 'de politie', of 'het leger', of 'het gerecht' ,of de voetbal...Vaag hé ! "

" Hoe vager hoe beter, meneer de notaris...Want wat ik u ga voorstellen moet onder onze vier ogen blijven: zonder notulen. Als uw papa u in onze zaak niet persoonlijk heeft ingewijd, zult ge normaal in zijn archieven daar ook geen spoor van gevonden hebben. Een vertrouwelijk akkoord tussen partijen, zonder de minste papieren neerslag !"

" Niet overdrijven, meneer ! Zelfs als er van de zaak in kwestie geen dossier werd aangelegd, dan zal er in een schuif wel ergens een papiertje liggen als geheugensteuntje, hé ! Maar verklaart u zich nader..."  

Van de Casteele ging even verzitten: " Wel voilà: een ex-klant van u, de heer Pylieser Gerardus zaliger, was tijdens de Duitse bezetting als geldschieter goed gekend in de weerstandskringen van de provincie, en zelfs in de Nationale Koepel. Daarom hebben deze kringen hem nadien, via uw vader, uit de nood geholpen tijdens de 'Operatie Gutt'...U weet dat na de bevrijding de regering de inflatie van de frank heeft afgestopt door al het circulerende geld van particulieren te blokkeren in verplichte Staatsleningen. Iedere burger moest zijn grote bankbrieven binnenbrengen en kreeg tweeduizend frank van Gutt om opnieuw te starten. Ja, iedereen viel onder deze nieuwe regeling, behalve bepaalde instellingen van openbare orde, zoals op d'eerste plaats de Kerk en de kloostergemeenschappen maar ook Nationale Weerstandsorganisaties..."

" Ja-ja, meneer Van de Casteele: ik weet wel wat er gebeurd is ! Een paar dikke burgers die tijdig verwittigd werden, hebben rap hun zwart geld en hun oorlogswinsten in leen gegeven aan deze instellingen, mits aftrek van een voorafgaande ‘gift’ van 25%. Dat is voldoende gekend, zelfs hier bij de boerkes van ‘Bachten-de-Kuppe’ ,dank u ! Maar wat heeft dat in godsnaam te maken met een klant van mijn overleden vader, de heer Gerardus Pylieser…heu…zaliger ?!"

" Zà-àliger, inderdaad nietwaar, meneer de notaris ! De heer Pylieser zà-àliger, van dewelke de nalatenschap door u nog niet werd geopend, heb ik verstaan...En ik begrijp goed waaróm: u heeft immers geen juist zicht op de activa van deze nalatenschap hé ! Want meneer Pylieser heeft juist vóór de 'operatie Gutt' in het geheim een aanzienlijk bedrag aan oorlogswinsten - via uw vader en mijzelf - in leen gegeven aan mijn klant tegen de gekende voorwaarden: 25% aftrek voor zijn administratiekosten, zoals dat heette ! Vanaf het derde jaar van de neerlegging van dit bedrag zou mijn klant jaarlijks 10% van deze lening terugbetalen, zonder enige intrest. De eerste terugstorting aan de heer Pylieser zou doorgaan op 1 oktober toekomend...Maar...”

De bezoeker blies monkelend een paar rookkringen in de lucht en keek Legein junior vanuit zijn ooghoek spottend aan: ” Er is een dikke ‘maar’ hé, meneer de notaris ! De heer Pylieser ís niet meer onder ons: dood en begraven ! Dus zou dat geld bij ù terecht moeten komen, om de erfenis te spekken, nietwaar ? Erfenis ten gunste van een inciviek, als ik goed ben ingelicht: een oud SS-er die voor het ogenblik in 't Pandreitje zijn straf uitzit ! Pijnlijk hé, dat het fortuin van een goede patriot opgesoupeerd zal worden door een gluiperige oorlogsmisdadiger ! Ik zeg méér: dat is niet alleen pijnlijk, maar compleet ON-AAN-VAARD-BAAR ! "

" Nogal een curieuze speling van het lot, inderdaad meneer Van de Casteele ,maar daar is nu eenmaal niets aan te doen...Pylieser is gestorven zonder familiale nakomelingen en heeft voordien zijn twee petekinderen als universele erfgenamen aangeduid ! De jongste van de twee broers is bij de bevrijding gestorven, zodat énkel Josephus Petré overblijft. Een veroordeelde inciviek, akkoord... maar wat wilt ge..."

" Meneer de notaris, ik zal u zeggen wat ik wil. Van deze onderhandse Guttlening - laat ons het zo noemen - zijn er nu nog slechts drie personen op de hoogte...Ten eerste ik, en nu ook gij, da's twéé, en daarbuiten énkel het hoofd van de financiële afdeling van de organisatie, die persoonlijk de destijds 'geschonken' bedragen beheert...Andere mogelijke ingewijden zijn overleden. Ook de Heer Pylieser zélf, eigenaar van dit geld, dat hij in feite op een strafbare manier heeft verkregen en op een wederrechtelijke wijze aan de fiscus heeft onttrokken: ook dit individu is ondertussen dood en begraven...Verstaat ge mij ?...Buiten óns geeft daar geen kat wéét van, en dat bedrag staat nergens in een boekhouding vermeld. Ik verwed er mijn kop op dat u in de afhandeling van Gerard Pyliesers nalatenschap daar tot nu toe ook geen rekening mee hebt gehouden..."

" Neen, inderdaad..." zei Legein voorzichtig: " Ik was daar immers nog niet van op de hoogte..."

" Wel, ik heb een voorstel om te vermijden dat dit bedrag onterecht bij een verderfelijke inciviek beland. Moet ge eens goed luisteren…” en hij boog zich vertrouwelijk naar de geschrokken notaris toe: ” Als ik u – zuiver ten persoonlijken titel hé - nu eens...Heu... 40% van het resterende bedrag overhandigde, de la main à la main...Ou sur un compte en Suisse , ni vu ni connu, hé... Da's tegen de twee miljoen, die 40%...Goed gezond geld in nieuwe franken, gedrukt nà de Operatie Gutt ! U doet daarmee wat u maar wilt, en kunt er uw geheimste dromen mee verwezenlijken...En om te beginnen zou u er de kwaliteit van uw sigaren al een stuk mee kunnen verbeteren, weet ge..." Hij lachte wat hooghartig.

Legein tuitte een wijle nadenkend de mond en zei toen schor: " Meneer...heu...Van de Casteele...Als ge nu eens 50% zoudt zeggen..."

Toen zijn bezoeker een uur later uitgebreid afscheid had genomen, drong het tot Marcel door dat hij als de bliksem moest zorgen dat die nalatenschap van Pylieser afgehandeld raakte. Als dat stinkende potje zonder horten gesloten kon worden, kraaide geen haan meer naar het duister gefoefel van zijn vader met Pyliesers oorlogswinsten. Want Van de Casteele had hem wel laten verstaan dat er niemand gediend zou zijn met het openbaar maken van deze illegale transactie. Als deze ontduiking van de 'Guttoperatie' aan de grote klok werd gehangen, dan kon Marcelleke zijn winkel wel sluiten ! ...Gesteld dat hij het al zou overleven, want in het betrokken milieu was een 'ongeluk' rap gebeurd ,had hij begrepen ! ...En de vrienden van de heer Van de Casteele kenden onder hun voetvolk waarschijnlijk mannen genoeg die voor geen vuile slag verlegen zaten...

Doch toen hij die avond in bed nogal triomfantelijk aan Rachel vertelde dat hij - om te beginnen - Joseph wilde aanschrijven om hem het verrassende nieuws van zijn erfenis te melden, kreeg hij plots de harde wind van voren ! Of hij nu soms hélemaal zot was geworden ?! Die zwartzak een paar huizen in de Langestraat kado doen ?! En hem baas maken van de rederij waarvan ZIJ voor het ogenblik de vet betaalde zaakvoerder was ?! Het eerste wat die smeerlap zou doen was haar daar met haar klikken en klakken buitensmijten, natuurlijk ! Waar hààlt een mens in godsnaam zo'n stommiteit ?

" Gij kieken ! Ge zijt zeker vergeten wat die vent mij heeft aangedaan ?! Heel de stock van mijn juwelenwinkel verdonkeremaand ! En nu gaat gij hem nog mijn werk en mijn positie laten afnemen ?!"

" Maar lieveke, die stock juwelen heeft de Joseph toch niet zélf op zijn bil geslagen...Daar is dien Duitse vrijer toch mee gaan lopen, terwijl hij ocharme in Sinte-Kruis in de bak zit...Daar kon hij toch niks aan doen...Daarbij, heel die erfeniskwestie van Pylieser sleept al veel te lang aan...Daar moet nu een eind aan komen of ik ga daar last mee krijgen"

" Marcel ! " zei Rachel dreigend: " Ge hebt mij goed verstaan hé ! Als ge durft naar Joseph te schrijven, dan gaat ge met MIJ last krijgen en géén klein beetje ! Dan is het gedaan tussen ons, begrepen ?! En dan is de paster niet meer de énige die zal weten van dat vuil gesmos in de kelder van de 'Cambrinus' hé ! ...Ik zou mij in een zat moment zo eens kunnen verspreken, weet ge dat ?!...En ik wed dat dan héél de stad en omstreken zich een maagbreuk lacht met de onnozele fratsen van hun meneer de notaris ! Denkt goed na, hé ventje, want vóór dat ge't weet staat ge voor schande in uw bloot gat op de Grote Markt ! ... Gijsse stomme kloot ! "

Zijn rode kop kreeg een verbeten trek: " Ja, lijk ge zegt: ik zijn een stomme kloot ! Ik had u nooit mogen mee nemen naar de 'Cambrinus' ! Dat was een spel tussen mij en mijn meesteres waar gij geen kloten van verstaat ! "

" Een spél ?! U in uwen bloten vastgebonden laten aftroeven door die hoerenmadam ?! Ik kan mij plezantere spelletjes voorstellen, hé sukkelaar ! En uw lijf laten verbranden met kokend kaarsvet: mensen toch ! "

" Als ge dat zo extravagant vindt, waarom hebt ge het dan van de meesteres willen overnemen ?! Met hààr alleen in de 'Cambrinus' was ik heel content, maar met u op uw appartement trokken die scéances op geen botten ! Ge verstaat niks van de diepere bedoeling van dat spel, maar tóch moest madam er zich mee moeien ! Als ge denkt dat ge er met schreeuwen en slaan iets van bakt, verander dan maar rap van gedacht ! ...Als amateurmeesteres zijt ge een grote nul, weet ge dat ?! Een héle grote nùl ! En in 't vervolg ga ik héélalleen naar de 'Cambrinus' en kunt gij voor mijn part soep koken in uw pot bij die Jetje: daar zijt ge misschien wat béter in ! En als het u met mij inderdaad zo tegensteekt, moogt ge in uw appartement met zicht op zee de rest van uw leven alléén gaan slapen ! Ik zal wel op mijn éigen manier aan m'n trekken komen ! Of denkt ge dat er geen mensen zijn die zottere dingen doen om tot rust te komen ?"

Daar schrok Rachel toch even van...Die gast stuurde récht af op een breuk, zo te horen ! Van de slaafs volgzame minnaar, die ze tot nu toe met een vingerknip ín en ook ùit het bed kon jagen, bleef zo te zien plots niet veel meer over ! Haar makke mopshondje liet verdomme zijn tandjes zien ! Miljaarde, dat was wel het laatste wat zij van hem had verwacht ! Even dacht zij er aan het zweepje uit de kast boven te halen om de opstand in de kiem te smoren, maar begreep gelukkig in een flits dat het gedaan was met spelen...

Dus barstte ze dan maar in een schaterlach uit.

" Maar mijn Marcelleke toch ! Wat is 't ? Kunt ge niet meer lachen met een goeie mop ? Dan wordt het hoog tijd dat ik nog eens lief onder uw dik buikske kietel, zeker ?...Allée, komt eens hier bij mama..."

Maar als haar Marcelleke dacht dat daarmee de kous àf was, kende hij haar toch nog niet goed. Want nog geen twee dagen later stond Rachel volledig in de oorlogskleuren en een lage décolleté in de studie van advocaat Florizone !

" Meester, het is voor een inlichting..."

" Wel-wel, Madam Coulier, "spotte hij mild: " Zo beginnen alle beruchte processen, weet ge ! Zeg het maar, ik sta in de startblokken ! "

" Ik zit met een zwaar probleem...Het is in verband met de zaak Petré, die gij juist verdedigd hebt..."

" Dat is achter de rug, hé...De man is veroordeeld tot een lichte straf en we zijn niet in beroep gegaan: iedereen content, zou ik zeggen ! "

" Hélemaal achter de rug ? Gij zijt dus totaal niet meer gebonden om een àndere zaak aan te vatten ?"

" Zo vrij als een vogeltje, madam Coulier..." Al scheen hij tóch al wat nattigheid te voelen, want bij hààr kon er geen lachje af.

" Het zit namelijk zó...Zoals ge wel weet, werk ik deeltijds op het bureel van notaris Legein, zeg maar als zijn engelbewaarder en zijn compagnon..."

" Ja-ja, madam Coulier, ik vermoed min of meer hoe de zaken in elkaar steken hé...Om het gezellig uit te drukken: ik heb mijn ogen niet op mijn gat, nietwaar ! "

Rachel negeerde deze stoot en vervolgde onbewogen: "En ik ben eveneens de zaakvoerder van de 'Rederij Pylieser', die een groot deel uitmaakt van de nalatenschap van Gerard-zaliger, nietwaar...Maar aangezien dit vervelende dossier nog steeds niet vereffend is door de notaris ,zit ik daar min of meer op een schopstoel, verstaat ge mij ?..."

Florizone knikte nu plots ernstig, want hij rook iets dat geld in 't laatje kon brengen. Rachel voelde beet en haalde de lijn voorzichtig in: " Nu kén ik toevallig dat dossier op mijn duimpje, en moet bekennen dat het stinkt in de kop ! Legein wil dat nu inééns die zaak, die hij van zijn vader-zaliger op zijn nek kreeg, rap-rap op zijn manier er door jagen, zonder aan de nefaste gevolgen te denken...En 't is om hem van een catastrofe te vrijwaren dat ik uwen goede raad kom vragen..."

Hij knikte schijnheilig, maar zei niets.

" Het zit hem namelijk zo dat Pylieser, die geen familiale erfgenamen heeft, bij testament alles nalaat aan zijn zogenaamde petekinderen ,de gebroeders Joseph en Leon Petré. Maar aangezien de jongste broer bij de bevrijding verdronk in de Geul, gaat àlles nu naar Joseph, verstaat ge. En door een oude vrijage met de moeder van Joseph, heeft Pylieser die jongen ook erkend als zijn wettelijke zoon. Die akte van erkenning zit in het notarieel dossier, en normaal zou er dus geen vuiltje aan de lucht mogen zitten..."

" Inderdaad..." beaamde Florizone voorzichtig.

Rachel snoof sarcastisch: " Waar het echter begint te stinken ligt bij de persóón van Joseph. Als Legein, mijn zogenaamde compagnon, dat dossier zó laat doorgaan en Joseph wordt de baas over de rederij, dan vlieg ik de volgende dag daar buiten ! Gij weet hoe wij tegenover elkaar staan, sinds gij Joseph verdedigd hebt: ik in het kamp van Ravensbrück en hij in de SS! ...Ge zult dus wel verstaan dat ik mij met alle middelen ga wapenen om dat bedreigende ontslag aan te vechten, hé ! Onder andere door te laten gelden dat Joseph, als ik goed ben ingelicht, bij zijn veroordeling ook gedurende zés jaar zijn burgerrechten verloren heeft ! Wat misschien niet voldoende is om zijn erfenis totaal te verliezen, maar die wel voor zolang te doen blokkeren, hé ?! Hoe noemen ze dat: onder sekwester plaatsen ?...De vraag is of gij mij daarbij kunt steunen ?..."  

De jonge advocaat trok plots een bedenkelijk gezicht en sputterde voorzichtig tegen: " Ja maar, madam Coulier, nu komen we toch een beetje in vreemd vaarwater hé...Ik kan moeilijk een oude klant van mij nu in het nauw gaan drijven, en mij baseren op een gerechtsuitspraak waarin ik betrokken partij was, niet waar...Vooral dat ik daarmee slapende honden ga wakker maken ! De krijgsraad heeft in haar vonnis ten laste van Petré géén in beslagname van goederen uitgesproken, omdat ik heb laten gelden dat mijn klant toén onvermogend was. Als deze lacune nu plots ter sprake zou komen, is het niet uitgesloten dat de krijgsraad op haar stappen terug komt en héél de erfenis verbeurdverklaart ! Dat kan ik niet met mijn ethiek in overeenstemming brengen, dat moet ge begrijpen ! "

Rachel grijnsde: " Gij niét, meester Florizone ! ... Maar als ik een àndere raadsman zou nemen, dan kan ik op die manier dus wél die nalatenschap laten blokkeren, als ik het goed begrijp, hé! ...Vooral dat ik nog wel een paar ijzers in het vuur heb liggen die hetzelfde effect zouden hebben...Want was Joseph Petré niet een tijdje als vermoedelijke dader betrokken bij de verdachte verdrinking van zijn biologische vader Gerard Pylieser ?... Daar is niks meer van gehoord hé ! "

" Maar enfin, madam, waar wilt ge nu feitelijk naartoe ?! Wat moet ik daaruit gaan opmaken,! "

" Het volgende, meester ! Marcel Legein denkt van mij een poot uit te vijzen door dat dossier er door te jagen. Hij zal u zékerlijk daarover raadplegen, want ik ga hem dat stevig aanraden ! Als ge verstandig zijt gaat ge die opdracht aanvaarden, zónder hem over mijn consult te spreken...Maar onder ons weet ge nù al dat ik mijn vel duur zal verkopen ! Buiten het feit dat ik door de schuld van die smerige SS-beul héél mijn juwelenstock kwijt gespeeld heb, zal ik nooit toestaan, na mijn twee jaar in Ravensbrück, dat die fascist van een Petré één centiem van Pylieser zijn fortuin op zijn bil zal slaan ! Niet één centiem, begrepen ?!...Een vrioendelijken goedendag nog, meester ! "