Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
02-01-2016
FEEST VAN DE OPENBARING
‘NU SYT WELLECOME …?’
In deze Kerstperiode zingen we wel: ‘Nu syt wellecome’. Maar was Jezus wel zo welkom? Terwijl wijzen uit het Oosten naar Hem op zoek gaan, blijkt een andere koning heel andere plannen te hebben met die Nieuwgeborene.
In het kerstverhaal worden herders vertederd door het kleine Kind, maar uit het evangelie van vandaag, een eerste verhaal na de geboorte, blijkt dat Hij misschien toch niet zo heel welgekomen is.
Die wijzen uit het Oosten ontdekten dat in Hem een nieuw Licht is opgegaan. Willen ook wij dit nieuwe Licht met een groot verlangen weer opnieuw ontdekken of blijven we hangen achter kaarslicht en kerstversiering? Het zal van ons afhangen of het verhaal van de wijzen ook vandaag nog werkelijkheid kan worden.
(Vrij naar ‘Zondagsvieringen Dominicanen’)
Sta op en schitter, je licht is gekomen,
over jou schijnt de luister van de HEER.
Duisternis bedekt de aarde
en donkerte de naties,
maar over jou schijnt de HEER,
zijn luister is boven jou zichtbaar.
(Jesaja 60,1-2)
En zie, de ster die zij in het oosten gezien hadden,
ging voor hen uit
totdat ze stil bleef staan
boven de plaats waar het Kind zich bevond .
Op het zien van de ster
werden zij vervuld van overgrote vreugde.
Zij gingen het huis binnen,
zagen er het Kind met zijn moeder Maria
en op hun knieën neervallend betuigden zij het hun hulde.
(Matteüs 2,9-11)
EEN FEEST MET TWEE KONINGEN
Vandaag sluiten wij in de liturgie de kleine kerstcyclus af met het feest van de openbaring. Indien je aan mensen zou vragen wat het feest van de openbaring eigenlijk is dan zouden velen wellicht het antwoord schuldig blijven Het feest van de openbaring? Vraagteken? Nooit van gehoord. Weinigen kennen het feest van de openbaring maar iedereen kent wel het feest van driekoningen. Ja, dat verhaal van die mannen die de ster volgden om het kind te vinden, die met hun goud, wierook en mirre ... jaja dat kennen we allemaal ... de kerststal en zo. Vraag het ons maar. Het feest van driekoningen is de volkse benaming voor het feest van de openbaring.
Het Bijbelse verhaal is toch anders dan wat de volkse traditie er van gemaakt heeft, hoe mooi al die volksverhalen ook zijn. Maar laten we niet voorbijgaan aan wat de Schrift ons duidelijk wil maken.
In het Bijbelverhaal is er geen sprake van koningen maar van wijzen uit het Oosten. Er wordt ook niet gezegd dat ze met drie zijn en ook hun namen blijven een raadsel. Eerst veel later is men ze Caspar, Melchior en Balthasar gaan noemen, maar in het Bijbelverhaal zijn het eenvoudigweg wijzen uit het Oosten, zonder kronen en zonder koningsmantels. Het zijn mensen die op zoek gaan naar waarheid en wijsheid, kennis ook. Kortom: geleerden in die tijd vroeger. Een tijd, waarin men van mening was dat alle kennis, wijsheid en wetenschap uit het oosten kwam: vanuit de plaats waar de zon opgaat en het licht doorbreekt.
Zijn er dan geen koningen in dit verhaal? Toch wel, maar geen drie, slechts twee. Twee koningen bovendien die onderling totaal verschillend zijn. Twee koningen die zo tegengesteld zijn aan elkaar dat ze niets met elkaar gemeen hebben. Elkaars tegenpolen of antipoden.
Er is koning Herodes die staat voor al wat verdrukt en onder de knoet houdt. De koning die het leven doodt, de koning-moordenaar, die zich niet bekommert om het geluk van mensen maar alleen zijn eigenbelang en zijn eigen belangen dient. De machtsgeile, tirannieke koning die enkel uit is op dominantie en rijkdom voor zichzelf.
Tegenover die wrede koning wordt in het Bijbelse verhaal een andere koning geplaatst. De eeuwenlang aangekondigde en verhoopte koning die in Bethlehem geboren zou worden en waarover de profeet schouwde dat hij een herder zou zijn voor zijn volk.
Tegenover de tiran die verdrukt, staat Jezus, Jeshoea of redding in het Hebreeuws. De koning die zich over zijn volk zal ontfermen de koning-herder, de koning met een heel ander inzicht en bedoeling, de koning die zal spreken over vrede en rechtvaardigheid, over naastenliefde en vergeving, over barmhartigheid en zaligheid. De koning die machteloos zal sterven aan een kruis.
Zodra Herodes hoort dat er een nieuwe koning is geboren wordt hij heel ongerust, ‘en gans Jerusalem met hem’ staat er geschreven. Lachwekkend eigenlijk. Zich bedreigd voelen door de geboorte van een kind. Daarin ontdekken we al de zwakte van koning Herodes. Hoe kan die machtige heerser met al zijn soldaten bedreigd worden door een kind dat koning-herder wordt genoemd.
Als we het Bijbelverhaal zo lezen – niet als een driekoningenverhaal maar als een verhaal over twee koningen – krijgt het een heel andere betekenis. Een betekenis die heel herkenbaar is in onze geschiedenis van mensen.
Er is altijd onderdrukking geweest van mensen: altijd is er wel een Herodes geweest in het onrecht dat mensen elkaar hebben aangedaan. Maar evenzeer is er ook altijd bevrijding geweest uit wat de mens vernietigt en miskent. Altijd is er opstanding geweest door de solidariteit van kleine machteloze mensen. Er is ook altijd een koning-herder geweest die in de Schrift Jeshoea, Jezus, genoemd wordt.
Het tweekoningenverhaal is de geschiedenis van de mensheid maar het is ook de persoonlijke geschiedenis van elk van ons. Wanneer zijn wij herder voor elkaar of wanneer gebruiken wij elkaar?
Het feest van de openbaring leert ons dat koning Herodes steeds opnieuw verontrust zal worden door de geboorte van al wie herder wil zijn en zorg wil dragen voor al wat het leven tussen de mensen bewaart.
't zijn al weêr nieuwe dagen, die rijzen in den oost, met 't jonge zonnelicht; al 't oude zij voorbij, en, vrij van alle plagen, zo weze uw levensloop voortaan weêr ingericht. Dus wenschen wij, die u van herten wel beminnen, dat 't nieuwgeboren jaar, vandage en elken dag, dien God u leven laat, van buiten en van binnen, gelijk een kruidekoek, vol zoetheid wezen mag.
Een ster hangt glanzend boven het heelal. Onder de sneeuw van het maanlicht ontwaakt het dal.
Maar de aarde kraakt onder de hoefslag van vuur en honger in het vlijmscherpe mes van de wind.
Voor de honger van Herodes beven de moeders, zij beven voor de roofdierogen van de nacht en voor het zwaard van vuur dat duizenden heeft omgebracht.
Ergens in de wereld schreit een kind ontelbare winters lang schreit een kind van kou en verdriet. Maar wij horen het niet. Wij werden doof en blind: een rots van goud waaronder wij schuilen midden de mieren binnen de schimmen van onze schuld.
Ontbind het goud dat ons omhult, breek onze trots en breek het zwaard waarvoor de moeders beven. Doorstraal ons met de gloed, die Uw genade openbaart.
