|
HET VERHAAL VAN FRANS – 12
De kleine dingen van ons leven – 1
We zijn een beetje versuft door het lange rijden. Meer dan 800 km hebben we er op zitten. Een koffie zal ons goed doen. Is er koffie?
‘Sim’ zegt de slonzige eigenaar van de zaak. Hij blijft onbeweeglijk boven de toonbank hangen. Het is bloedheet. ‘Demora?’ wil irmã Renata weten, ‘Zal het nog wat duren?’ ‘Demora,’ antwoordt de man met lijzige stem. Verder gebeurt er niets. Hij blijft doorhangen. Is er dan geen frisdrank? ‘Sim’ já er is er.‘ Opnieuw geen actie. ‘Avança Brasil ‘ zegt irmã Marta, ‘vooruit Brazilië’, de spreuk van president Fernando Henrique voor de verkiezingen.
Ook dit blijkt niet te helpen ‘Demora’. Het zal nog wat duren. We rijden verder in de kokende oven. ‘Demora Brasil’, is de conclusie van irmã Marta, het blijft maar duren. Geen koffie in het land van de koffie.
---
Een beetje triest staat hij voor mij, een magere opgeschoten jongeman. ‘Of ik geen emmers, potten, pannen, lakens, dekens of matrassen wil kopen?’ Ik heb helaas niets nodig. Hij is van Juazeiro, dat is driehonderd kilometer hier vandaan. Vanmorgen is hij met een aantal lotgenoten gedumpt in deze voor hem totaal onbekende stad. De baas pikt hem vanavond weer op. Ze slapen met zijn allen in zijn vrachtwagen, tussen de handel die ze overdag kwijt willen. Slechte tijden, niemand koopt, zucht hij somber. Of hij geen tas koffie wil? Hij bedankt, nauwelijks hoorbaar. Ik voel mij onwennig. Zonde, zo een frisse jongeman die de ganse dag rondzeult, geketend aan waardeloze brol. Het zoveelste slachtoffer van de werkeloosheid Even licht er wat reactie op.’ ‘Straks ga ik weer studeren, voor dokter, com Certeza ...’ Com certeza, zeker weten ‘ laat ik me ook ontvallen. We weten dat dit niet gebeurt. dit jaar niet, volgend jaar niet. maar het helpt om ons onbehagen te milderen. Hij snapt wel dat ik zijn uitzichtloze situatie doorgrond. Hij wil geen medelijden, hij wil verkopen maar ik hoef geen brol. Een voor ons beiden vervelend moment. Hij is intelligent, heeft zijn secundair onderwijs voltooid. ‘Até, tot ziens…’ Het gerammel van potten en pannen verdwijnt in de straat. Até, tot er betere tijden komen ... dit jaar ... volgend jaar....
---
Ik hoor kreten. Irmã Marta verstijft in het voorportaal van mijn huis. ‘Lá....lá... horrível.’ Lálá blijkt een grote, vette wrattenpad te zijn. Het beest verzet geen poot, kijkt star voor zich uit, twee koude uitpuilende ogen. Wat een flauwe drukte, denkt de pad, dat mens moet dringend naar een hulpverlener. Een voorbijkomende vlieg verdwijnt met een smak in het beest. Minder gillen, meer slikken, denkt de pad. ‘Nog liever een ratelslang dan dit‘, zegt Marta, ‘zoiets nóóit meer of ik verdwijn voor immer uit dit huis ...’
---
Zeven september: ‘O Grito dos Excluídos’, De Schreeuw van de Uitgeslotenen. Voor het eerst in de geschiedenis van Tapiramutá komen mensen op staat, tegen de werkeloosheid, tegen de grondspeculanten en vóór een rechtvaardig loon, vóór een nieuw Brazilië. ‘Brasil, um filho teu não foge à luta. Brazilië, uw zonen vluchten niet voor de strijd.’ We zijn met een kleine tweehonderd, jongeren, kleine boeren, Sem Terra*, gemeentepersoneel. De sfeer is opgewekt, een stralende dag.
Ineens verschijnt de ziekenwagen van de gemeente. Is er iemand onwel geworden? Er stapt een man uit met een fototoestel. Een kreet van verontwaardiging.’ Daar zie, de spion van de burgemeester, straks worden we allemaal afgedankt. Om confrontaties te vermijden ga ik praten met de man. ‘Voor wie wil je foto’s nemen? ‘ ‘Voor de vrouw van de burgemeester’ De ‘madámie’ van de burgemeester speelt namelijk baas in deze stad, beweren de kwatongen. Ik probeer de man te overreden om zijn fototoestel op te bergen. ‘Als je foto’s neemt van deze ambtenaren worden ze straks afgedankt.‘ ‘Weet ik,’ zegt de man nerveus, erg aangeslagen ‘Ik ben met jullie, maar als ik geen foto’s neem voor madámie, verlies ik morgen al mijn werk’.
---
Zondag en geen brood bij de bakker. Bij de molens is de prijs voor het meel opgeslagen’, weet Margarida, de bakkersvrouw. We kunnen onmogelijk broodjes bakken voor tien centavos per stuk. Dat loont de moeite niet. We gaan met de bakkers van Tapiramutá afspreken wat we hieraan kunnen doen. Misschien worden de broodjes voortaan voor vijftien centavos verkocht of worden de broodjes opnieuw wat kleiner, zoals in februari. Toen wou niemand vijftien centavos voor een broodje betalen. Veel te duur, kloegen de klanten. We hebben toen het gewicht van de broodjes verminderd. Vandaag, zondag, eten we dus droge beschuiten, met veel tegenzin. Morgen, maandag, zijn de broodjes wellicht nog kleiner. Overmorgen bestaan er misschien geen broodjes meer.
* Sem Terra: De beweging van de landloze boeren.
|
