vzw De Scute - introductie

De vzw De Scute is opgericht in 1992. Bedoeling was en blijft het maritieme erfgoed uit het vissersverleden van Blankenberge te herwaarderen.

Medestichter Achilles Wittevrongel, de zeilmaker, liep al lang rond met de idee de legendarische Blankenbergse schuit te herbouwen. Maar er was een krachtige impuls nodig uit het Pajottenland om de droom in daden om te zetten. Muzikant en instrumentenbouwer Herman Dewit kwam daar bij het zoeken naar een plan voor de bouw van een kleine zeilboot bij de historicus en archeoloog, wijlen Luc Casaer, terecht. Die was al jaren bezig met het bestuderen van het Europees maritiem erfgoed, en samen zakten ze naar Blankenberge af om de start te helpen voorbereiden van de bouw van die platte en zware schuit waar onze vissers van de 17de tot het einde van de 19de eeuw de Vlaamse banken mee hebben bevist.

Ze kregen spoedig versterking van Daniël Bossier, een vishandelaar uit Halle en zoon van een Zeebrugse visser, en logistieke hulp van Frank Panesi en Leo Feytens. Bij de stichters van de vzw zaten ook twee scheepsbouwers uit Zeebrugge, Gustaaf en Urbain Haerinck.

Zeven jaar hebben de pioniers van de vzw De Scute de vele hindernissen - technische en financiële - genomen. En in 1999 had onder massale belangstelling de tewaterlating plaats van de B1 Sint-Pieter. Tussen de polyester plezierjachten ligt die zware open schuit nu in de vroegere Blankenbergse vissershaven als monument om te herinneren aan ons rijke, maar harde vissersverleden.

In 2000 begonnen de vrijwilligers van de vzw De Scute op initiatief van Daniël Bossier al aan een nieuwe replica van een historisch schip: een 19de-eeuwse loodskotter. Kotters waren in die tijd snelle en veilige zeilboten die voor veel doeleinden werden ingezet. Maar een dringende renovatie van de schuit kreeg voorrang op de kotter. Voor het werken aan twee schepen tegelijk was er te weinig geld en te weinig vrijwilligers. De renovatie van de B1 Sint-Pieter heeft uiteindelijk meer werk en geld gekost dan verwacht. De geplande tewaterlating voor 2011 is onlangs nog verschoven naar de havenfeesten van 2012.

Recent kreeg de vzw De Scute van het stadsbestuur van Blankenberge ook het beheer over de visserssloep Jacqueline-Denise. Die sloep werd in opdracht van het stadsbestuur gerestaureerd op de gespecialiseerde werf van Jan Vandamme in Zeebrugge. De stad kon voor die restauratie rekenen op Europese steun.

Met die schepen wordt geregeld voor onze kust gevaren met belangstellenden (zie → activiteiten), maar het is ook de bedoeling deel te nemen aan internationale manifestaties. De schuit Sint-Pieter geraakte in 2001 na een avontuurlijke tocht al op het eiland L'Ile Tatihou nabij St-Vaast La Houque in Normandië. Aanleiding was een tentoonstelling over de Vlaamse visserij in het lokale maritieme museum. In 2005 trok de schuit ook grote aandacht door deelname aan Sail Amsterdam.

De vzw De Scute heeft duidelijk iets losgemaakt in Vlaanderen, want kort na het verschijnen van de Blankenbergse schuit zijn op diverse plaatsen groepen gestart met het restaureren of herbouwen van historische schepen en op korte tijd groeide ook in Vlaanderen belangstelling voor ons maritiem erfgoed. In Nederland, Frankrijk en Engeland was men daar al tientallen jaren enthousiast mee bezig.

De vzw De Scute telt ruim 80 leden en medewerkers en kan ondertussen rekenen op financiële steun van de stad Blankenberge, de Vlaamse Gemeenschap en kreeg tijdelijk zelfs subsidies van de Europese Commissie. Toch zijn particuliere sponsors nog hard nodig om de bedrijvigheid van de vzw in stand te houden.

De vzw De Scute organiseert ook geregeld muzikale manifestaties: kerstconcerten, Jazz op de Schute e.a. Ze heeft zelfs een Schute-orkest opgericht. Dat heeft te maken met pionier Herman Dewit en zijn folkgroep 't Kliekske, die naar De Scute een pak muzikanten meegebracht heeft. Bij elk feest van de vereniging krijgen die de stille wenk hun instrumenten niet te vergeten. En dat geeft de vereniging een extra culturele dimensie.

Tijdelijk ligt de bouw van de loodskotter stil omdat de B1 Sint-Pieter uit het water is gehaald voor een grondige renovatie (zie → herstelling van de B1 Sint-Pieter). De huidplanken bleken ernstig aangetast door de gevolgen van de olmenziekte. De schuit krijgt nu nieuwe huidplanken, een moeilijke en dure operatie, en is daarom ondergebracht in een gehuurde loods aan het Bevrijdingsplein 15, de westelijke toegang tot de jachthaven. Bezoeken aan de loods en de renovatiewerken zijn mogelijk in het weekeinde en op aanvraag (zie → activiteiten).