Cursiefjes onder de kerktoren. Humoristisch, kritisch en soms cynisch.
27-01-2012
517 Ziekte
517 Ziekte
In mijn streekboek : Meise, onder de toren van Sint Martinus, staat voor Raoul (de facteur) Van den Bossche per vergissing De Vroede. Hoe is die fout daarin geslopen ? Wij noemden hem inderdaad Raoul van de Vroede, naar zijn moeder Esther De Vroede. Deze doodbrave vrouw heeft ooit mijn leven gered. Ons ma vertelde mij dat ik op 4 weken (tijdens de strenge winter van 1942) de kaiëkhoest (kinkhoest) kreeg. We zaten bovendien zonder kolen ingevolge de oorlog. Esther heeft toen een emmer kolen gebracht. Zo loop ik hier nu nog rond, want anders was ik er zeker aan gestorven. Enkele jaren later kroop ik achter de kat onder de Leuvense stoof. Maar ik bleef met mijn linker oor in het haakje van de gloeiende koterhaak hangen. Ik rukte met een schreeuw mijn oor open. Dokter De Meuter vergat de wonde uit te wassen voor het hechten. Zo kreeg ik mijn merkteken : een zwarte streep in mijn oor. Hierdoor voel ik nogal mee met de koeien die deze operatie ook moeten ondergaan. Het Belgisch leger heeft mijn litteken nooit willen erkennen als bijzonder herkennningsteken van hun soldaat milicien. Toen ik twaalf werd kreeg ik eens helse buikpijn. Ik kroop als een hondje dat gaat sterven weg onder de dekens op de tafel naast het bed in de Rozenboom. Daar vond mijn pa mij. De diagnose was snel gesteld : acute appendicitis. Zo belandde ik binnen het uur, op een zondagmorgen, op de operatietafel in de kliniek in de Assestraat in Brussel. Buiten af en toe wat hoofdpijn of tandpijn, die met een asperine snel verdween, bleef ik van alle verder onheil bespaard.
Zoals de eekhoorntjes eten hamsteren om de winter door te komen, verzamelden wij de gekste dingen om onze jeugd op te fleuren. In ons geval viel er echter niet zoveel bijeen te halen. Waar zouden wij ermee gebleven zijn? Er was plaats genoeg op de boerderij, maar om schatten te bergen was dat wat moeilijk. Een eigen stek, zoals de kinderen nu hebben, was voor ons niet weggelegd. We sliepen allen samen in dezelfde kamer. Voor kasten en bureaus was daar geen plaats over. De kleine voorwerpen konden wij uiteraard in onze broekzakken kwijt. De handtas van een dame valt te vergelijken met de broekzak van een zesjarige. De mijne stonden bol van zeer uiteenlopende dingen : knikkers, steentjes, vogeleitjes (al dan niet gebroken), bloemen, diertjes, slakken ... Toen ik s avonds, voor het slapen gaan, mijn broek op de stoel achterliet in de keuken voor de Leuvense stoof, kon ik niet vermoeden, dat de slakken van de warmte uit hun huisje kropen. Ons ma schrok zich een bult toen ze s morgens een orde huisjesslakken op de zoldering van de keuken aantrof. Wij verzamelden die beestjes op de muur rond de kerk met kerkhof van St.-Martinus Meise. Later begon ik nuttigere dingen te vergaren. Met Artispunten leerde ik de bedreigde diersoorten en de vreemde verschijnselen van de natuur kennen. Van de Standaard der Letteren bezit ik nog een oude collectie. Ik heb dat tot enkele weken geleden volgehouden. Maar nu vind je alles op internet en stapels papier bijhouden en opbergen blijft ook niet duren. En zoals iedereen plakten wij ook postzegels uit alle landen in oude schoolschriftjes. Op latere leeftijd trekken wij dikwijls de lijn van onze jeugd door. De avonturen van Eric de Noorman uit het Laatste Nieuws, waarmee Michel den biënaaver mij leerde lezen, heb ik in het boektiekske in Mechelen gevonden. Uurwerken, bierglazen, medailles en boeken over de natuur kun je bij mij ook vinden. Mijn laatste passie is echter alles over Tibet, het dak van onze wereld.
In het verhaal van de Rozenboom van Piet De Cuyper staan enkele zaken die verkeerd of onvolledig zijn. Het gaat om de heldendaden van de kinderen van de Rozenboom en hun vriendjes en vriendinnetjes. Wij speelden op de hofweg, die van aan de bibliotheek in de Limbosweg (het stroikke) naar de achteringang van de Rozenboom liep, allerhande grote evenementen : Middeleeuwse kansspelen, ronde van Frankrijk, Olympische spelen, Willem Tell ...Een discipline van de Olympische spelen liep uit de hand. Toen het bij het kogelstoten de beurt was aan Jean De Donder, vatte Jefke va Florans post aan de streep die de verste worp aanduidde. Hij draaide zich om en de zware kasseisteen kwam op zijn achterhoofd terecht en botste over de draad de boomgaard in. Bij het Willem tell spel schoot Piet naar de appel op Jefke zijn hoofd. Deze laatste werd in positie gehouden door Frans. De pijl, gekregen van Jerôme de paiëlmaker(pijlmaker), spieste zich onder het linkeroog in de oogkas van Jefke. Florans durfde de bloedende wonde niet nazien en Michel den biënhaaver(neenhouwer) kwam van voor de toog en loste de zaak op. De gebroken ruit in de voordeur werd veroorzaakt door een gevecht tussen Frans en Piet, binnen, voor de voordeur. Jefke wou meedoen en sprong vanop een stamëneetafel op de vechtenden, maar vloog door de ruit van de voordeur op straat. Bij een van de vele herkansingen schoot Jefke met zijn katapult vanuit de kerselaar een kersenpit juist op de neus van Piet. Deze raapte prompt een peer op en keilde die recht in het linkeroog van Jefke. Een blauw neuspuntje en een blauw oog waren het resultaat. s Anderendaags in de klas deed meester Krokaert controle van het resultaat op zijn gekende manier. Hij nam Jefke bij zijn strotvel en keurde zo de schade en de uitleg volgde uiteraard. Over de benaming Kuipestraat is er nog geen uitsluitsel. De kuiperij blijkt niet bestaan te hebben. En over de andere versie : Cuyperstraat blijven ook twijfels bestaan. Bij het ratten vangen had ik een viervoetige partner, ons Josette, een uit de kluiten gewassen kruising van een Bernard Rusell en een fox. Die assisteerde en speelde be buit schrokkerig binnen. Mijn wapen bestond uit een dikke stok, waarvan de breedste kant schuin afgezaagd was om meer grip te hebben. Kuë heeft eens vijf ratten tegelijkertijd gevangen : in elke hand één, onder elke knie één en één tussen zijn voorhoofd en de muur.
Vorige zondag zijn we uitgeregend op de achtste kerktorennatuurwandeling in Westrode. Toen we nog een pintje dronken, speelde de juke-box plots de pied-piper, een hit van reeds lang geleden en een moderne versie van de rattenvanger van Hamelen. Ik dacht dat dit ter mijner ere was. Of was het voor die andere rattenvanger ? In de Rozenboom voerde mijn broer mij op als de rattenvanger van Meise. Ik ben dat inderdaad geweest, al zou ik nu geen rat meer kwaad willen doen. De inspiratie voor deze geweldloosheid vond ik in het Tibetaans Boeddhisme. Het is niet alleen Richard Gere die daar rust zoekt. Ik heb lang gezocht naar een efficiënte manier om de ratten te lijf te gaan. Een stok leek mij het geschikte wapen. Maar als ik met ons Josette, straathond (straton) van een ongekende kombinatie, voor zon toch niet onaardig knaagdier stond, moest je zeer goed mikken. Ik sloeg er vaak naast en lukte er pas in, bij de tweede of derde slag, om het diertje te raken. Toen heb ik er iets op gevonden. Ik zaagde een dikke stok onderaan schuin af, zodat het raakvlak groter werd. De kans om de rat met één slag dood te meppen werd zo groter. Theo Janssens vertelde mij, dat hij een andere manier had. De ratten kwamen vanuit de zolder van Den Beiaard bij hun. Hij knutselde met zijn vader een smalle doorgang in metaal. Daar zaten ze prompt elektriciteit op. Ze hebben dat ook eens toegepast op de dronken plassers, die hun overbodige exports loosden tegen hun poort. Als je al eens tegen een schrikdraad in de wei geplast hebt, ken je het effect wel. Toen er bij ons een ware rattenplaag uitbrak was het feest. Alle graan werd in zakken geschept en afgevoerd naar de zolder van Jef de schoenmaker (rechtover ons). Maar de ratten vraten toen zelfs de bieten op. s Avonds staken wij het licht van de stal aan en loerden door het piepgaatje onder de klink. De ratten sprongen in een lange rij de eetbak (krëbbë) op en langs de paal naar de tas in het stro. Honderden sprongen in die file naar boven. Onze vader is dan beginnen rattenvergif leggen. Daar kregen ze dorst van. Toen zagen we ze op een rij komen drinken in de dakgoot. De honderden staarten hingen over de rand. En als het water in de goot op was, kwamen ze naar beneden. Waggelend laafden ze zich in de goot achter ons hof. Maar daar wachtte ik hen op. Hoeveel ik er toen doodgemept heb, kon ik niet bijhouden. Maar ik heb toen zeker een record voor het Guiness-boek gevestigd. Een andere methode was de slaper. Dat was een lange, gesloten bak met een deksel. Aan de twee uiteinden was er een klein gat. De ratten kwamen daar jongeren. Af en toe haalden wij de slaper uit het stro. Het deksel werd eraf genomen. Dan zag je het ongedierte kruipen in de bak. Met een stok koterden we ze op, tot ze probeerden te ontsnappen door het gat. Maar daar stond ik met mijn trouwe teef Rosette klaar. Als ik ernaast mepte vloog het hondje er wel op. En dat beestje speelde ze alle binnen. De jonge ratjes uiteraard, want hij lustte enkel mals vlees. Het scheelde dikwijls niet veel of hij kon de stokslag op zijn snuit incasseren. Want het beestje had te veel temperament en wou mij steeds te vlug af zijn.
Herman Ooms, onze Chiroleider, voerde de groene trui in tijdens het bivak. Ik was vendelleider en wou dat mijn jongens elke dag de puntentrui omgordden. Daarvoor moesten wij stipt en snel zijn bij alle activiteiten. Onze leider pikte het idee in de echte ronde. De geestdrift voor de competitie erfde hij van zijn vader, meester Ooms. Want al wie bij deze onderwijzer zat, weet dat de meester vooral in het rekenen; de wedijver opdreef tot ongekende hoogten. Maar dat bleef niet zonder gevolgen in ons spel. Op mijn verjaardag kreeg ik een fietsje als geschenk. Ons ma vergat de verjaardagen door het vele werken. Maar als de krant het volk in de bus viel, herinnerde zij zich steeds mijn verjaardag op 7 september, als zij de foto van koning Boudewijn zag. Want die verjaarde op dezelfde dag. Maar dat jaar was een uitzondering door die tweewieler. Ik organiseerde zelf de overhandigingsceremonie. Om 20.30 uur stipt reed ik symbolisch mijn volgend jaar in, van in de koestal de keuken in. De rest van ons gezin zat daar gezellig rond de Leuvense stoof. s Anderendaags reed ik zo fier als een gieter rondjes. Ik startte vanachter op de hofweg door het achterpoortje voor de bibliotheek. In het stroikke (Limbosweg), richting kerk, reed ik altijd de lus rond de mesthoop van Jantje Coremans. Zoals gebruikelijk lag de mesthoop voor de voordeur, maar er was een padje rond. Op de hoek van de Limbosweg, testte ik de voorst rem en ik stuikte over mijn stuur tegen de kasseien. Maar dat hoort erbij voor een Flandrien en dat zal zo wat de 377ste buil op mijn harde, dikke kop geweest zijn. Ik reed over de place Loens (of place Clémentine = dorpsplein) de Cuyperstraat (Boechtstraat) in. De poort stond open bij Van Campenhout Van Campenhout (zuster van Jules en getrouwd met een Van Campenhout). Daar testte ik de tweede keer de voorste rem. Ik vloog opnieuw over het stuur recht in de mesthoop. Voordat ik de fiets kreeg speelden wij de ronde met knikkers. Met latten en planken bouwden wij een baan en lieten de knikkers wedrennen naar beneden. Dieren werden ook ingezet : pieren en meikevers. Zouden onze kleinkinderen nog zoveel plezier beleven aan hun speelgoed ? Ik vraag het mij soms af. Want al dat dure speelgoed geeft weinig kans aan hun fantasie.
Alle kinderen worden getekend door hun leermeesters en meesteressen. In de kleuterklas herinner ik mij Germaine De Greef en zuster Mechtilde. Van de zuster mocht ik de vlechtmatjes uitdelen en ophalen. Dat was een grote eer. Want zo kon ik een hele tijd aan haar voeten vertoeven, voor haar grote zwarte rok. Want de zwart witte matjes moest ik ordelijk aan haar voeten, onder de hoge lessenaar schikken. In de eerste graad kwamen wij bij meester Rosiers. Ik kreeg nog les achter de Triomf en tussen de herberg ( stamënee) van De Donder en de danszaal Kursaal. Daar had een medeleerling eens een fout geschreven in zijn opstel over de trein. Hij schreef trien. De meester vroeg prompt aan de klas wat hij met een trien kon doen. Vliegensvlug antwoordde ik : Mee trouwen, meester ! Dat leverde mij op het einde van het tweede leerjaar de eerste plaats op en de meester heeft dat vele malen verteld. In de drie graden was het altijd een tweestrijd tussen Paul en ik voor de trofee : drie boeken bij de prijsuitdeling voor de eerste. In de onpare jaren was de eer voor Paul. Maar in het vierde leerjaar werd ik als tweede afgeroepen. Voor dat de boeken uitgereikt waren, had ik al stil herteld en stelde tot mijn ontzetting vast dat er een fout van tien punten in mijn nadeel geslopen was in mijn uitslag. Huilend kwam ik thuis. Ik voelde dat als een zwaar onrecht aan. Ons moeder heeft echter nooit durven zeggen tegen meester Ooms dat hij misteld had. Hierdoor werd ik opgezadeld met een onweerstaanbare drang die zich verzet tegen alle onrechtvaardigheid. In het vijfde leerjaar bij meester Krokaert was de trofee voor Paul. Ik deed toen mijn eerste communie met onze Frans (een jaar ouder). In de catechismusles had ik toch weer prijs zeker. Pastoor Brams vond dat ik als kleinste van de hoop, zou mis staan, naast een lange zwik (mijn broer) als laureaat van de catechismusles. Maar in de processie stonden wij toch de eersten naast elkaar. Ons ma had toen mooie bekken in ons haar gedraaid.F In mijn vijf leerjaren in Meise heb ik in het totaal dus 11 boeken verdiend. De twaalfde heb ik nog altijd te goed. Ik plaatste deze kleinoden, toen wij naar de Rozenboom verhuisden, in twee sinaasappelkistjes onder het kaptafeltje van ons ma. Ik kreeg dat meubeltje als eerste bureau. Bij het zesde leerjaar was de competitie voorbij. Ik werd met mijn broer naar het Onze Lieve Vrouwinstituut in Laken gestuurd. Enkele anderen volgden. Daar staken ze mij per vergissing in het vierde leerjaar. Ik behaalde op alle toetsen het maximum van de punten. Door mijn kleine gestalte viel ik als twee jaar ouder kind, niet op. Ze vonden mij echter uitzonderlijk slim. Meester Krokaert heeft zich hiermee bemoeid. Na drie weken zat ik eindelijk op mijn plaats in het zesde leerjaar. Ik voelde mij hier goed thuis, want de prefect was niet groter dan ik. Zij noemden hem de mus. Het was een broeder van de Christelijke scholen met zwart habijt en twee witte bavetten onder de kin. Wij moesten hen aanspreken met frère .... Ik kreeg als bijnaam het kattenjoenk omdat ik in de turnles demonstreerde, dat ik heel wat leniger was dan mijn makkers. Het lot besliste dat ik in 1960 onderwijzer werd. Mijn stage bij broeder Antoon en mijn eerste drie werkweken deed ik in Laken. Daarna kwam ik in mijn oude school, met meester Rosiers als schoolhoofd tot 1974.
Muziek verzacht de zeden. Toen ik in de jaarmis van de Gewezen Soldaten zat, dwaalden mijn gedachten even af, naar de tijd dat ik daar vooraan op mijn knieën als misdienaar zat. Hier kregen wij tijdens de missen muzikale feeling. Dat ging via het ritmische bewegen van allerlei bellen. In de week was het een enkelvoudig klokje met klepel. Maar tijdens de feestelijkheden bedienden wij de vieringen met een zilveren, samengesteld exemplaar, van wel 4 of 5 bellen. Er werd toen nog verschillende keren gebeld tijdens de mis. Deze taak werd door de misdienaars in rood kleed met wit roquet, met overtuiging uitgevoerd. De ingedommelde gelovigen schoten dan plots wakker van het hels (of was het hemels) lawaai. De liturgische Gregoriaanse gezangen in het latijn hebben alleszins onze muzikale smaak verfijnd. Daarvoor moeten wij nu naar Grimbergen. Ik vind het wel fijn dat ons aller Bie Boon (Herman de 2de) klassieke muziek laat weerklinken in de lege kerk. De Verenigde Broeders (ressën) en Concordia (ëzzëls) hebben ook een niet onaanzienlijk deel gehad in onze muzikale vorming. Want toen was er helaas nog geen muziekschool. s Zondags, na de middag, luisterden wij thuis naar Belcanto op de radio. Als ik nu naar radio Clara luister, waan ik mij opnieuw in de Rozenboom. Ik kreeg toen ik leider was in de Chiro, een oude grammofoon van in herberg (stamënee) Sedan. Daar speelden wij volksdansen op, onder het podium van de oude parochiezaal. Want dat was ons lokaal. Na de Chiro kwamen wij daar met de leidsters stiekem dansen op oude 78 toerenplaatjes. Na de leiderskring moesten wij van Herman Boon pr. (Herman de 1ste) eens blokfluit leren spelen. Wij kregen er elk een om op te oefenen. Maar daar kwam niet veel van in huis. Ik bezit ze nog altijd en heb mijn collectie uitgebreid met een echte Ierse fluit. In de muziekkapel daarentegen, sloegen de trommelaars er lustig op los. Ik speelde ruiterijtrompet. Elke zondag luister ik met plezier , naar de startparade van de Chiro. Dat is tot in de Mankevos, waar ik woon, goed te horen. Wie herinnert er zich niet de onvergetelijke homilie met het 45 toerenplaatje Tom Dooly in onze parochiekerk. Iedereen die dat meemaakte, spreekt daar nu nog van. In het Chiroheem maakten wij ook kennis, via ons radio-pick-up-T.V. meubel, met de Everly Brothers. Die zijn in het leiderslokaal grijs gedraaid. En over de guitaarexploten van onze proost heb ik het reeds gehad. En wij werden zelfs naar de opera in Antwerpen gestuurd. Tijdens de pauze doken wij wel de dichst bij gelegen dancing in. Want de verboden vrucht lichtte daar, boven de in alle kleuren verlichte en doorschijnende dansvloer, in al haar glorie op. Niemand kan beweren dat wij in onze jeugd van goede muziek verstoken bleven!
Wij stonden vroeger sterker tegenover het lot dat alle levende wezens wacht, dan de jeugd van tegenwoordig. Bij onze opvoeding reeds werden wij gehard tegen alle onheil. Ratten doodknuppelen was een attractie, zoals verteld in een eerdere aflevering. Als onze poes gejongd had, was het geen enkel probleem om mijn moeder van de jonge poezen te verlossen. Ik was de killer van dienst. De techniek die ik hierbij hanteerde werd bij elke terechtstelling verfijnd en alles gebeurde op het eerste gezicht pijnloos, voor de arme schepsels. Met een nest jonge honden ging het iets moeilijker. Ik bespaar jullie de details. Als het varken geslacht werd was het feest. Mijn leermeester, beenhouwer (biënaaver) Michel, liet mij eens assisteren toen ik amper zes jaar oud was. De grote houten hamer voor de verdoving was echter te zwaar. Het varken hield er enkel een buil aan over. Maar de slachter klaarde de klus onmiddellijk. Ik moest echter daarna het bloed opvangen ( voiten) in een kom. Van varkensbloed worden de heerlijke zwarte pensen gemaakt. Toen ik misdienaar geworden was, werd ik eens in het holst van de nacht, voor de eerste maal geconfronteerd met het overlijden van een bejaarde. Dat beeld is mij nog steeds bijgebleven. Het was bij Mariekë va Gëraar, in het huis waar ik zeven jaar eerder geboren werd. Ik kan mij nog levendig voorstellen hoe ik op mijn blote knietjes voor het bed van deze stervende zat met het wierookvat. Onderpastoor Verstraeten diende hem het heilig oliesel toe. De man was echter reeds in het hiernamaals. Hij lag met de knieën omhoog en de mond wijd open. Dit beeld zal ik nooit vergeten! In de kerk, bij de begrafenissen, gingen deze beelden vaak door mijn hoofd. Onder de hoge zwarte katafalk doemde het beeld van de stervende steeds op. Of het weglaten van dergelijke confrontaties in de opvoeding van de kinderen een goede zaak is, laat ik in het midden. Maar alle leed vermijden maakt de kinderen toch kwetsbaarder dan wij waren. Wat ik eraan overhield, kun je je afvragen : een grote bewondering voor Tibet met zijn onbeperkt respect voor levende wezens. Toen de Dalaï-Lama in de Potala zijn filmzaaltje liet bouwen, duurden de graafwerken maanden. Want bij elke spadesteek moesten de arbeiders al wat leefde in de aarde van een gewisse dood redden. Een haan is ook maar een mens (= levend wezen zoals wij).
Onze belevenissen in de Rozenboom zijn te vergelijken met die van de helden uit het boek van Ernest Claes : Wannes Raps. Wij hadden tijdens de oogst een seizoenarbeider : Kuë. Deze jonkman leefde bij Wis va Pitaiës, in de stamënee naast meester Rosiers (Nieuwelaan .). Wis vertelde ons eens dat Kuë, toen ze water uit dën bërrë putte vroeg, of hij zijn ezeltje ook eens mocht laten drinken?! Zijn specialiteit was het uitsteken van distels in het graan. Dat deed hij met een distelschup. Zijn instrument heb ik nog steeds in mijn bezit. Ik plaatste ondertussen mijn collectie in het landbouwmuseum in de hoeve in de Plantentuin in Meise. Ons ma had eens lekker stofvlees (kabbërnaan) gemaakt met geuze. Kuë wou niet verletten. Ik werd erop uit gestuurd om zijn eten op het veld te brengen. Hij was er bezig met onze tante Katrien. De pan ( kassoeër) met het eten bleef nog een kwartiertje staan tussen het stro. Een grote zwarte kever kroop in zijn eten. Ik hoor nog het gekraak van het dekschild van het beestje, toen Kuë hem tussen zijn aardappelen met stoofvlees plette! Ik wou hem er attent op maken, maar tante Katrien gebaarde van dat niet te doen. Hij speelde zonder te verpinken alles lekker naar binnen. Kuë was ook de uitvinder van de verkeersremmende maatregelen. Als hij de Nieuwelaan overstak keek hij nooit of er gevaar dreigde. Hij beweerde, als iemand op het gevaar wees : ze...ze...muttë maa wachtën, zemmë miër taiët azëkik. Maar dat is hem fataal geworden. Bij de zoveelste oversteek heeft een wagen hem overreden. Hij was op slag dood. Wat zouden de hanen aan het restaurant Napoleon aan de Plantentuin in Meise daarvan denken ?
Zo fier als een haan, klinkt het spreekwoord. Als jongste van drie jongens, was je gedoemd om de kleren van je oudere broers af te dragen. Dat was niet plezant, ijdel als ik was, maar nood maakt deugd. Thuis liepen wij op pantoffels. Als wij onze klompen (blokken) vergaten aan te doen, liepen wij daar ook mee op straat. Ik herinner mij, dat het in de winter een hele onderneming was , om geen paling te scheppen. Want met de strenge winters van toen, was het niet gemakkelijk om tussen de hopen ijs, in de plassen ertussen, geen natte voeten te krijgen. Vooral als het dooide was dat een onbegonnen zaak. Voor mijn plechtige communie kreeg ik een nieuw kostuum. Onze nonkel Jef (den Dockx, broer van Florans), die bij ons woonde maakte dat in haute couture op maat. Ik herinner mij dat de pofbroek toen in de mode was. Maar toen ons ma mij in een nog niet afgedragen pelsmantel de straat opstuurde, was ik er niet graag bij. Tegenwoordig staat dat hip bij de popidolen op de internationale scène. Maar ik speelde in geen band. Van welk dier de pels kwam, weet ik niet meer. Maar Brigitte Bardot zou er niet gelukkig om geweest zijn als dierenwelzijnsactiviste. Prinses Mathilde kreeg zelfs voor een pelsen hoed een blaam, bij het huwelijk van Maxima. Op oude foto s zoals in mijn streekboek, Meise onder de toren van Sint Martinus, kun je de mode door de eeuwen heen aflezen. En geloof mij vrij : we zijn er toch op vooruit gegaan! Ik had ook een hekel aan de blauwe korte broek van mijn Chiro-uniform. Want als ik in mijn apenjaren kwam (puberteit), kreeg ik nogal veel haar op mijn benen. Een lange broek was verboden. Toen ik onderwijzer werd las ik het sprookje voor : De kleren van de keizer. Daar zat de oplossing in. Die beeldde zich in dat hij in prachtige kleren gedost voor zijn volk paradeerde. Maar hij vergat, dat hij spiernaakt in zijn koets zat. Maar een geplukte haan is ook geen zicht.
De jongste in het gezin wordt nogal eens ontzien. Niettegenstaande mijn zus nog 5 jaar jonger is, gold dat ook voor mij, dit tot grote frustratie van mijn oudere broers. Wij mochten helpen thuis en op het veld. Op het land bestond mijn bijdrage eruit het opruimen van het onkruid en het verzamelen van coloradokevers in de aardappelen. Ik hield helemaal niet van die vuile karweitjes. Ik wou, zoals mijn grotere broers, het echte werk doen : aardappelen rooien, graan met de pik afdoen en ons paard mennen, om het verse voeder te halen voor onze twee koeien en het paard. Onze tante Katrien ( in feite een tante van mijn vader en een van de drie maskes tërps ( ë = doffe e) moedigde mij steeds aan. Zij zei : Jefke, gij zijt kort bij de grond. Franske (mijn opgeschoten broer) moet zich te laag bukken. Maar als ik mijn broer voldoende geplaagd had, mocht ik van haar vaak gaan spelen. Zij krijgt van mij daarvoor nog elk jaar een extra pot bloemen op haar graf met Allerheiligen. In volle oogst, als Kuë distels kwam steken met de distelschup, ontsnapte ik ook regelmatig. Ik moest dan, met een blauwe stenen kruik, drinken halen in de kelder van onze herberg. Er stond toen een vaatje van 30 liter faro klaar. Mijn vader vond dat het vat altijd te vlug af (leeg) was. Wat hij niet wist was, dat ik voor dat ik de kruik vulde, op mijn rug ging liggen onder het tapkraantje. Zo vulde ik eerst mijn kruikje (buik) goed. Ik ben zo fijnproever geworden in alle afgeleiden van lambiek. De brouwers in de streek doen soms beroep op mij, als ze faro maken, om de juiste samenstelling : lambiek, gebrande kandijsuiker en suiker, te bepalen. In onze stamënee werden de taken verdeeld volgens een beurtrol. Piet moest in de keuken helpen. En onze Frans en ik droegen de lege bierflesjes naar de kelder of legden de boekjes van de spaarders van Zorg Vooruit in volgorde. Wij hadden toen 160 spaarders in onze spaarkas, die dateert van 1907. De lege bierbakken droegen wij ook naar beneden. We stapelden er om ter t meest op onze tengere armen. Als de stapel hoger reikte dan de deur van de kelder, vielen ze over ons hoofd in de keuken. Boodschappen doen voor ons ma, daar vochten wij soms voor. Daar waren altijd meer
Men beweert dat de kinderen tegenwoordig stouter zijn dan vroeger. Ik zou nochtans het tegenovergestelde durven beweren. Toen ik nog een bengel was, werden er heuse oorlogen uitgevochten tussen de bendes van de verschillende wijken. Ik herinner mij twee confrontaties. Het eerste slagveld bevond zich aan de zes wegjes tussen Oppem en de Mankevos. Daar was vroeger een steenbakkerij. En op de heuvels leemgrond stonden die van Wovertem, oog in oog met die van Meise. Onze wapens waren aardkluiten. Dit was intifada op zijn Meises. Zij noemen ons niet voor niets de klotboeren. Er vielen toen veel blauwe ogen en blauwe plekken. Er werd gevochten tot een van de boeren op het veld het welletjes vond en de bende naar huis joeg. Een tweede gevecht ging door tussen die van Hasselt en die van het Dorp. Het slagveld was in de toenmalige Boechtstraat over de Nieuwelaan, achter en in de tuin van burgemeester Jules Van Campenhout. De tweeling Cleynhens voerde de troepen van het dorp aan. Wie de grootste belhamels waren voor die van de Hasseltse berg weet ik niet meer. Maar Wilfried De Goeyse maakte er zeker deel van uit. De wapens waren deze keer gevaarlijker. Wij hadden een hoop bonenstaken buit gemaakt in de tuin van een van de buren. Toen het gehuil tot de werkkamer van onze goede burgervader doordrong, kwam hij aangelopen en tekende de wapenstilstand officieel. Zijn zonen Jan en Fried behoorden tot het leger van het dorp. Die moesten uiteraard het gelag betalen. Vreedzamer waren de Middeleeuwse veldslagen in de tuin van de Rozenboom. Wij bouwden er kastelen met de mutsaards (pakken dunne twijgen die met ijzerdraad gebonden werden). Met twee latten maakten wij onze zwaarden. En dan werd geduelleerd voor de plaatselijke schonen. Ik herinner mij nochtans niet of wij ooit als winnaar met een warme zoen beloond werden. En als ik de verhalen van mijn nonkels mag geloven, dan overtroffen hun heldendaden de onze zeker qua wreedheid en vandalisme. Maar dat laat ik hun liever zelf vertellen. Wie komt er met het strafste verhaal voor de pinnen?
Mijn enige operatie aan mijn appendicitis heeft mij weinig traumas opgeleverd. Het enige wat ik er lichamelijk aan overgehouden heb, is het kleine litteken. Met ouder te worden is dat opgeschoven tot op mijn bovendij. De specialist die mij opereerde was toen reeds gekend voor zijn minuscule insnedes. Hij was dan ook gegeerd door de dames, die al aan het uitzicht dachten, in de zomer, in bikini. Het akeligste was echter dat masker chloroform dat ze toen over uw mond en neus hielden. Dan moest je tellen. Maar bij 3 was ik al in dromenland. Je kreeg daar hoge koorts van. Maar op mij had dat geen vat. s Anderendaags hing ik al tussen de bedden mijn trapeze-oefeningen te doen. Dit tot grote ontsteltenis van de verpleegsters. Wat zij nooit geweten hebben, is dat ik dat deed om hun te imponeren. Want ik was stapelverliefd op die prachtmeiden in witte kleren die mij verzorgden. In het bed naast mij lag een kleine Brusselaar uit Neder over Heembeek van amper negen jaar oud. Die was verliefd op het kleine meisje, dat in de éénpersoonskamer naast ons lag. Het lieve wicht bracht het grootste deel van de dag bij ons door. Want zij verveelde zich stierlijk, alleen. Wat ik de verliefde jongen allemaal wijsmaakte, verklap ik liever niet. Maar als goede leerling van mijn meester Michel den biënaaver was dat van de opperste plank. Ik deed in dat mannetje de stoutste verwachtingen ontluiken. De romantische gedichtjes die ik hem toen deed opzeggen, overtroffen deze van de grote Franse liefdesdichters. Of daar iets moois uit ontloken is, heb ik nooit geweten. s Zondags s middags kwam het engeltje met haar eten bij ons. Maar, o wee! Zij kreeg appelmoes met kip. En wij, de proletariërs, moesten het met gehaktballen stellen. We hebben ze net niet naar het hoofd van de lieve verpleegsters gesmeten. Ik was slim genoeg om te weten dat die daar niets konden aan doen. Ik heb de jonge patiënt dan maar naar de hoofdzuster gestuurd, om onze portie kip op te eisen, met de boodschap dat de Brusselse kiekefretters hun wekelijkse kip aan t spit moesten hebben.
De 3 g s. Het leven wordt beheerst en dikwijls bepaald door de 3 Gs : God, geld en genot. Mijn eerste kennismaking met deze drie wil ik u niet onthouden. Toen ik als kleine dreumes begon te lopen en te spreken in het huis waar nu Marieke va Gerard (Teck Brusselsesteenweg 128 ) woonde had ik leren vloeken. Regelmatig gaf ik een reeks Godsverwensingen ten beste als er publiek voorhanden was. Mijn moeder en Marieke kregen er stilaan genoeg van. Zij zaten mij voor Onze Lieve Heer op zijn kruis. Als je nu nog eens vloekt, zal Juzeke van zijn kruis komen , zeiden zij. Maar zij hadden hun rug nog maar pas gekeerd of ik was al in discussie met dat toch freler mannetje dat daar aan die twee stokjes hing. Kom er eens af als ge durft, godver ... riep ik Jezus toe. Ik vrees dat dit het gevolg was van een verkeerde aanpak van mijn opvoeders. s Vrijdags was ik kajoebberair. De vuilnisbakken stonden dan op straat. Ik deed elke week mijn ronde, om schatten van uit de rommel te halen. Dat was een heel werk. Want van sorteren was er toen nog geen sprake. Ik verzamelde vooral oude uurwerken en al waar wielen onder stond. De straatkeerders veegden toen ook het vuil in de goot op hoopjes. Bij een grondige controle ontdekte ik, dat er nog al wat kleingeld tussen te vinden was. Hiermee heb ik als kleine jongen heel wat zakgeld verdiend. En dan de derde G. In de volksmond gebruikt men hiervoor een ander woord, dat ik jullie laat raden. Maar ik zal het wel beschaafd houden. Tijdens de oorlog kregen wij van de Canadezen zwarte chocolade. Wij hadden dat nog nooit geproefd. Deze zaligheid streelde onze zinnen zodanig, dat ik er een verslaving aan overgehouden heb. Mijn zus zit daar ook mee. Zo heb ik bij nieuwe ervaringen, steeds beter en soms slechter, leren omgaan met de 3 Gs. Zonder overdrijving uiteraard, want te is trop en trop is teveel, zei VDB.
503 Cultuur Kort na de 2de wereldoorlog was er van Cultuur in Meise nog weinig sprake. We hadden wel de parochiale bibliotheek in de Limbosweg. Maar daar waren vooral Hollandse meisjesboeken te vinden. Maar dat was een begin ! En de jaarlijkse boeken die bij de prijsuitdeling te verdienen waren stilden onze leeshonger amper. Wie een krant had thuis, kon daar zijn gading in vinden. Ik moest naar de overkant van de Cuyperstaat (nu Boechtstraat) om dagelijks de avonturen van Eric de Noorman te lezen. Er was ook het Davidsfonds. Mijn vader was lid en bestelde elk jaar zoals gebruikelijk leesvoer van Vlaamse katholieke schrijvers. De anderen stonden op de index. Wij kregen niet de gelegenheid om die auteurs stiekem te lezen. De Culturele activiteiten van het Davidsfonds lokten ons naar de parochiezaal. Er viel toch niets anders te beleven. Van op den uil (1ste verdieping achteraan) luisterden wij met enig leedvermaak naar de toespraken van voorzitter. De man doorspekte zijn volzinnen, zoals alle grote redenaars trouwens, met af en toe een eu. Wij probeerden dat gelijktijdig met hem na te bootsen. Dat deed de arme man uiteraard regelmatig de draad van zijn betoog verliezen. Maar met de komst van Herman Boon pr., werd onze culturele vorming drastisch bijgeschaafd. De kansen die wij via hem kregen tilden ons op ver boven de Vlaamse middelmaat. Hij verankerde de zin naar schoonheid zelfs muurvast in het Chiroheem dat wij zelf bouwden. De muurschildering van constructivist Jan Beekman, de metalen figuur op de gevel, het Mariakapelletje, de keramiek kruisbeelden en moeder met kind in alle lokalen, zijn hiervan de blijvende getuigen. En ook in het straatbeeld duiken her en der mooie kunstwerken op, die op zijn initiatief geplaatst werden. In de Jeugdraad (1965 en later) hebben wij met onze proost allen samen aan culturele uitstraling gedaan. Wij hadden daar geen dure artiesten, gebouwen of cultureel web voor nodig. En dat was ook van de bovenste plank, met als meerwaarde onze eigen creatieve inbreng.
Mijn jeugd speelde zich af in en rond de Rozenboom. De Rozenboom was een herberg (stamenee) in een boerderij, in de Boechtstaat. Dat was een zalige tijd tussen 1945 en 1955. Ik bewaar daar zalige herinneringen aan. Ik publiceerde deze verhalen reeds in het plaatselijk krantje van Okra. Later stond het op mijn blog bij Telenet. Op de zaterdagse markt kwam ik enkele weken geleden Frans Keppens tegen. Aangezien er in Meise twee met dezelfde naam rondlopen moet ik wat preciezer zijn. Het was de autochtone en niet de voorzitter van de Kunstkring. Die gaf mij een goed idee. Hij vroeg mij waarom ik nog niet vertelde hoe ons hondje Josette eens met zijn oor tussen mijn fietsketting geraakt was. Met de beste wil van de wereld kan ik mij dat niet meer herinneren. Ik zal daarvoor nog eens naar Guilford in Engeland moeten bij Maya. Deze fitoterapeute slaagt erin de jongste herinneringen los te weken. Zij doet dit via Emotional stress release, een methode waarbij nare of aangename herinneringen terug in het bewustzijn gebracht worden. Dat schijnt te helpen bij emotionele problemen, waarvan ik gelukkig gespaard blijf. Maar Frans K. bracht mij dus op een idee. Als de ooggetuigen van weleer, mij eens hun visie geven over mijn jeugdjaren. Dat zou ook al heel wat opfrissen. Ik zou graag mijn stelling bewijzen, dat de Koninklijke Maatschappij de Gewezen Soldaten van het Belgisch Leger uit de burgerwachten van baron dHoogvorst stamt. Onze voorzitster is de eredame van deze vereniging die in 2003 honderd jaar werd. Om alle misverstanden uit te sluiten : de vereniging werd dan 100, niet de eredame. Die moet voor die verjaardag nog wat wachten. We zoeken dus ooggetuigen van wereldoorlog 1940-45 en mensen die wat weten over 1914-18, gebeurtenissen die zich afspeelden in Meise. Over de grote oorlog worden in 2014 herdenkingen opgezet door de provincie. Het haantjesgedrag van onze soldaten zal dan in de verf gezet worden.
501 Belg Zijn de haan en de leeuw te verzoenen? Zijn er nog echte Belgen ? Volgens een enquête in het Nieuwsblad zou 70 % van de Vlamingen zich Belgvoelen. Als je de cijfers echter beter analyseert is dat wel overdreven. Dat ligt aan de nuances en aan de vraagstelling. Zo snel kan het aanvoelen van de burgers niet veranderd zijn. De beelden werden gekleurd met de lelijke Belgische driekleur. Het is tijd, dat we een nieuwe vlag hebben, die de twee landsdelen van onze hopelijk binnen kort confederale staat, verzoent. Waarom kan dat niet onze eerste Belgische vlag zijn : de gouden leeuw. Je ziet hem nog driedimensionaal op oude vlaggen van verenigingen. De gouden haan op een rode achtergrond. Zo hebben de Walen ook iets. Het lelijke zwart mag eraf. Dat doet toch enkel aan de dood denken! Rood illustreert strijd. Of is deze kleur iets te links. We mogen ook niet vergeten, dat in de tijd dat de gouden leeuw nog ons symbool was, Jette bijvoorbeeld een Nederlandstalige meerderheid had. De strijd in de randgemeenten zou omgekeerd kunnen gevoerd worden, als de Franstaligen bij hun eisen blijven om de faciliteitengemeenten bij Brussel te voegen. Hanen worden echter door leeuwen gelust, zonder pluimen althans.
500 Parkies Het gaat hier niet om parkieten, de gevleugde vriendjes van hanen, maar over iets helemaal anders. Jean-Paul De Cremer, parkinson-patiënt, bleef niet bij de pakken zitten. Hij klom uit het dal en richtte Radio Parkies op, een internetradio voor en door Parkinson- patiënten. Ze draaien plaatjes en verzorgen interviews met dokters en professoren. Hun doel : Parkinson-patiënten een positief doel bijbrengen via leuke muziek en berichten. Jean-Paul (48) uit Meise kreeg heel wat te verduren voor hij aan zijn project begon. Hij moest zijn job aan de luchthaven van Zaventem opgeven toen de ziekte toesloeg. Hij verloor bovendien nog zijn moeder. Na contact met de Vlaamse Parkinson Liga (VPL), waar hij heel wat info kreeg over Parkinson, kwam hij op het idee om een radiozender op te richten in teken van de ziekte. Je kan hem beluisteren op http://radioparkies.playtheradio.com of via http://www.parkinsonliga.be
499 Ei Britse onderzoekers kraakten het eeuwenoude raadsel van de kip of het ei: de kip was eerst. Maar was de haan er voor de kip of omgekeerd ? Want om een ei te bevruchten heb je een haan nodig. Anders legt de kip een onbevrucht ei en komt er geen kuiken uit! Dus dat is nog niet volledig opgelost, of toch ? Bij pensioenen krijg je ook zon redenering. In de pensioendebatten hoor je wel eens zeggen dat de jongeren voor het welzijn de ouderen betalen. Maar ik heb heel mijn actieve loopbaan de helft en meer van mijn loon aan de belastingen afgedragen! Wat gebeurde er dan met dat geld. Ik heb zelf reserves laten aanleggen voor mijn oude dag! Wie betaalt voor wie ? Nog een variante van dit fenomeen vinden we in de Wetenschap. De wetenschappers die de oorsprong van het leven onderzoek zitten met een kanjer van een de kip of het ei, of beter het gen of het eiwit vraagstuk.
498 Boeken Mijn zus en haar echtgenoot traden op Ring-TV voor het voetlicht onder de naam Luc en Marie Jeanne De Cuyper. Laat dat misverstand voor eens en voor altijd van de baan : Marie Jeanne is mijn zus en een rasechte De Cuyper. Hun boeken- en cd-winkel in het centrum van Meise was na 41 jaar in de streek een begrip geworden. De klanten vinden het spijtig dat mijn zus er op 2 juli 2011 mee gestopt is. Hun klanten zouden liever hebben dat de knusse winkel open bleef. Maar zij hebben samen de beslissing genomen. Wat gezondheidsproblemen en het feit dat ze 65 wordt gaven de doorslag. Het is echter met pijn in het hart. Er kwamen op het einde van het interview dan ook traantjes aan te pas. Zij hadden een strikte taakverdeling : Luc de boeken en Marie Jeanne de platen en de winkel. Zij gingen van bij het begin - in 1970 - voor het betere boek. Dat vergde veel investeringen. Omdat de stock echt onbetaalbaar geworden is, is het overlaten van deze zaak ook niet meer realistisch. Wat zijn haar plannen naar de toekomst toe ? Ze wil nog Spaans leren omdat haar dochter An en zoon Jan in Madrid wonen. Ze droomt ervan om in een koor te zingen. Rock Werchter staat ook op het programma. De laatste vraag klonk : wat is uw lievelingslied? Zij antwoordde : Music is my first love and it will be my last! Onder de toren van St.-Martinus verdwijnt een kleine familiezaak en ook stamënee bai Kadeddër sloot reeds de deuren! En onze haan : hij kraaide voort!
