Een boek als
reactie op de bloedige gebeurtenissen van 1944 ?! Dat sprak mij aan. Een
getuigenis uit de eerste hand. De dwerg
.
Wat een
begin van het boek ! Het slaat aan en grijpt je vast en voert je mee. En dat
gevoel blijft tot helemaal op het einde. Naar de vorm is het boek een
historische roman. Een dwerg aan het hof van een Italiaanse stadstaat in de
renaissance is de verteller en het ik-hoofdpersonage. Eigenlijk is het boek een
soort dagboek van de dwerg, alles wordt vanuit zijn perspectief vertelt. Het
kereltje is behoorlijk misantroop. Hij haat ongeveer iedereen, houdt van
brutaliteiten en van oorlog. En kan eigenlijk niet tegen wijzigende
verhoudingen en situaties.
Het verhaal
is dus een ketting van gebeurtenissen die we via de dwerg vernemen. De komst
van meester Bernardo, de voorbereidingen op de oorlog, de verzoening,
maitresses, dood, liefde, de pest
Wij leren de vrouw van de koning kennen,
zijn dochter, de naburige vorst Lodovico Montanza en zijn zoon, de op Da Vinci
geïnspireerde meester Bernardo
En Lagerkvist laat al deze personage door het
verhaal evolueren onder invloed van de gebeurtenissen. Alleen de dwerg blijft
zijn eigen zelf. Onveranderbaar. Het verhaal is meeslepend en wekt goesting op
naar het vervolg. Het einde is redelijk verrassend, maar heel geloofwaardig.
Het boek
lijkt dus bol te staan van symbolen. De dwerg is het kwade. Het slechte. De
koning is de macht, het gezag. De vrouw is de verdorvenheid, de dochter de
zuiverheid, onschuld of naïviteit. Bernardo is de uomo universale. Deze
interpretatie vindt men gemakkelijk op internet. En ligt, ik moet het toegeven,
voor de hand bij het lezen van het boek. Wetende dat het boek een reactie is op
de tweede wereldoorlog, heb ik steeds getracht deze symboliek naar die periode
terug te brengen. En dan ziet men dat de symboliek algemeen voor de mens kan
gelden, maar ook verschillende aspecten van één enkele persoon kan zijn. Deze
symboliek maakt van het einde van het boek wel een heel deprimerende en akelige
bedoening.
De dwerg
is dus een boeiend boek. Eentje dat de lezer spontaan tot nadenken uitnodigt.
Geen gekunsteld denkwerk achteraf waar hooggeleerde doch weinig in de realiteit
staande professoren zich een kluif aan uitvinden. Mooi geschreven met een
krachtige beeldende taal. Men kan zich zo een film bij het boek voorstellen.
Elke regelt nodigt uit de volgende te lezen. Geen flauwe of mindere momenten.
Eindelijk nog eens een prachtboek
.een vergeten pareltje. Een dik verdiende
8,5/10.
|