Het was heugelijk, memorabel zelfs. Bart Wellens wint in Essen. Ja, Willem is een wielerfan. Is trouwens zeer eenvoudig. Na vol gegeten te zijn op een zondagmiddag, lui in de zetel met de zappie in de hand op het juiste moment het juiste knopje indrukken. En dan wakker blijven.

En aan dat laaste mankeerde het wel eens de voorbije jaren. Zeker in de winter als de wegwedstrijden en rittenkoersen zijn vervangen door het uurtje Vlaams veldhuppelen. Nauwelijks sport te noemen. Wat zich bewijst als de beoefenaars van deze Vlaamse folklore eens deelnemen aan echte sporten zoals wielrennen op de weg of mountainbiken.  Als u de veldtrappelaars al in de uitslag terug vindt, opgeven is één van de grote verdiensten van die Vlaamse folkoristen, dan zoekt u best de lagere regionen af om ze snel terug te vinden.

Maar toch, het heeft iets sympathieks. Zeker als Bart (go Bart go want Willem is echt wel Wellens fan) een rol vooraan speelt. De benen niet stijf houden Bartje…brengt niets op ! Ach ook Pauwels is sympathiek. En Stybar. Leuk Nederlands dat die man praat. En zeer goed trouwens. Maar de voorbije jaren was daar ook ene zekere Sven Nijs. Nu ken ik die man niet persoonlijk. En ik zal mij dus stierlijk vergissen. Maar als die vent zijn gezicht op TV komt, krijg ik een onstuitbare kakaanval. Vloeibaar. Een monsjisjikop…een arrogante praler. Poef, de start gegeven, dhr Nijs dartelt op kop, dhr Nijs wint. Willem in slaap.

Gelukkig is er dit jaar een beetje spanning in gekomen. De egoïst wint niet meer alles. Hij is over zijn top. En het geluk helpt een handje. Neem nu Essen. Willem sprong op, riep Ja! Ja! Ja! Kijk nu! Hij staat daar ! Hahahahahahha…toen Nijs van Baal daar met zijn veloke op de rug naar huis kon ploeteren.  Toen hij daar in die laatste bocht op zijn gat ging….Mijn rechterhand tot vuist gebald, een klop in in mijn half opgestoken linkerhand en “YES !!!” roepend.

Ook gisteren ging hij neer. Neen ik riep niet meer. Eerlijkheid gebied te zeggen dat dhr Nijs een kei is in het Vlaamse veldfladderen. Hij heeft een magistrale fietsbeheersing en een nauwelijks te benaderen stuurgevoel. Nu hij niet meer alles wint, is hij plots pakken sympathieker geworden. Ha nee…geen overloperij Bart Go Bart go, ni pleuje… maar toch. Nijs kan het veldrijden nu wat zout en peper leveren. Tegengewicht voor de alles overheersende anderen. En mocht hij, alleen met een buitenlander strijden voor een overwinning, ach ja, ik zal, in stilte verwacht niet te veel van mij, supporteren voor Sven. De wereld lijkt warmhartiger als hij eerlijk verdeelt is. Ook al gaat het maar over een uurtje Vlaams volksfeest. 

29-12-2011 om 07:31 geschreven door De Rode Willem

Ene zeker Marc Reugebrink mag een kerstessay schrijven in De Standaard. Over de ontmenselijking van de maatschappij. Volgens deze auteur is een deel van deze kwalijke tendens te merken in hoe de maatschappij met kunst, meer bepaald literatuur omgaat. In niet mis te verstane bewoordingen laat deze Nederlander blijken dat hij zichzelf toch wel heel goed vindt.  Maar tussen de lijnen valt te lezen dat het maatschappelijk succes dat hem te beurt valt, een beetje aan de kleine kant is. Natuurlijk ligt dat zeker niet aan zijn kwaliteit, die is hoog. Zeg maar zeer hoog, zegt hij zelf. Maar het zijn de media. Die zoeken boerenlullen om op te voeren. Of aan alles lak hebbende onbenullen zoals een Brusselmans.

Nu is het eerste dat mij opvalt als ik dat kerstessay lees dat Reugebrink 10 woorden nodig heeft om er één te zeggen. Een oeverloos eindeloze  diarree aan woorden. Dat alles in een stijl waar zelfs een leesverslaafde bibliofiel een punthoofd van krijgt. Onbegeesterde en niet geïnspireerde woordenbrij. Woordenkramerij om ter meest. Dat zulke mensen geen breed maatschappelijk succes hebben, is met de ogen toe zonneklaar. Dat zulks in de literaire wereld kan overleven, ja zelfs prijzen bij elkaar schiet,  is alleen mogelijk dank zij de beschermende houding van de inteeltige ons-kent-ons kliek die het literaire kunstwereldje in stand wil houden. Hierin gesteund door een pers die heftig meewerkt aan het zuiver houden van het door de in-crowd aanvaarde paradigma van wat kunst of literatuur zou moeten zijn. Dat hiervoor niet welkome meningen worden gecensureerd en niet conformistische geluiden worden geweerd (bvb Brusselmans) maakt de angstige bloedarmoede, die er in de “ernstige” Nederlandstalige literaire kringen heerst,  alleen maar meer duidelijk. Dat deze Reugebrink zich van wild natrappen moet bedienen ligt overduidelijk gefundeerd in de frustratie door het eigen onvermogen zich schrijvend tot een maatschappelijk relevant niveau op te tillen. Dat literatuur weldegelijk een breed respect krijgt in de maatschappij werd onmiddellijk duidelijk door de vele reactie van mensen omtrent dit onderwerp.

Niet alleen de stijl is ondermaats, hetzelfde geld voor wat voor de inhoud moet doorgaan. Een verzameling open deuren en andere reeds dood beschreven evidenties. Elke individuele verantwoordelijkheid afschuivend naar de maatschappij. Blind voor de realiteit van de belangrijkheid van de economie, maar vooral gefrustreerd door het succes van anderen. De ontmenselijking van de maatschappij is al veel mooier, veel schrijnender, veel literairder, veel boeiender, veel aantrekkelijker beschreven. Ik denk zo maar voor de vuist weg aan Brave New World (Huxley) of 1984 van George Orwell.

De Standaard presenteert hier een mooi voorbeeld van iemand wie reeds veel eerder zou moeten aangeraden zijn iets anders te gaan doen dan schrijven. Te zien aan de kwaliteiten van de pleegsels lijken pareltjes rijgen, bloemschikken of misschien zelfs duivensport nauwer aan te sluiten bij de auteur zijn capaciteiten. Blijven proberen wat men echt niet kan, leidt tot zulke schabouwelijke kerstschrijfsels.  Zo slecht hebben ze het nog nooit gebakken bij de Vlaamse kwaliteitskrant. Door zulke mensen een dergelijk breed forum aan te bieden laat men ze in hun eigenwaan van “goed bezig te zijn”. Erger nog het zou kunnen worden gezien als een aanmoediging verder te krasselen in de wanstaltigheid. Door meningen te censureren laat De Standaard zien dat ze ijverig meewerkt deze mediocere uitwassen tegen alle fatsoen in te willen beschermen.  Als Dylan dan toch bij dit kerstmonster (en Dylan kent wat van kerstmonsters) moet worden gesleurd, dan is zijn “Is there a hole for me to get sick in?” heel wat beter geschikt dan het gebruikte “There must be some way out of here”.

28-12-2011 om 13:00 geschreven door De Rode Willem

Bruiloft op Capri van Paul Heyse.  Eens iets totaal anders. Een korte novelle. Vervlogen tijden in een vergeten stijl. Geen rauw modernisme maar zweemzoete geromantiseerde feel-good literatuur. Geen engagement anders dan het leven, de wereld, de mensen mooi voor te stellen. Vermooid. Het is eens een leuk intermezzo, doch niet meer van deze tijd. De enkele uren die ik mij in de tijdsgeest van midden 19^de eeuw heb ingeleefd, waarin ik mij heb laten meeslepen in die dramatisch verhaal met een goede afloop waren wel besteed. Doch de andere novellen die in het boek staan, zullen voor een andere keer zijn. Eén portie Heyse met de keer.

Heyse was tweede helft 19^de eeuw het grote Duitse literaire hoogtepunt. Hij inspireerde vele mindere goden uit zijn tijd. Door zijn schrijfstijl is het niet te verwonderen dat vooral vrouwen zich grote fan toonden van zijn werk. De Nobelprijs in 1910 kwam eigenlijk te laat voor hem. Zijn poëtische romantiek was toen reeds een voorbijgestreefde literaire vorm. Het naturalisme had zijn opgang gemaakt. Een van zijn laatste werken, Merlin, was dan ook niet meer dan een verbitterde aanval op die nieuwe literaire richting. Het werk van Heyse is dan ook in een snel tempo in de vergetelheid geraakt. Rond de eeuwwisseling naar de 20^ste eeuw werd de markt overspoeld met Heyse. Zijn gedichten werden op muziek gezet. In scholen was Heyse verplichte literatuur. Nu wordt Heyse zelfs door literatuurcritici nog nauwelijks vernoemd en wordt zijn werk als middelmatig en oubollig beschouwd. 

28-12-2011 om 08:00 geschreven door De Rode Willem

Wat moet ik met dit boek. Ik ben er door geraasd op anderhalve dag tijd. Het was ook dun, 130 of zo wat bladzijden. Ik kon het moeilijk weg leggen, en als het weg lag voelde ik de drang om toch verder te lezen.

Was het dan zo goed ? Neen zou ik zou direct zeggen. Want ik heb reeds ver voor het midden mijzelf de opmerking gemaakt dat dit een verplicht nummertje was. En over verplichte nummertjes ken ik nu wel iets. Ik zeg dat niet veel dat ik over dingen iets ken. Toch boeide het verhaal. Nochtans is het een flutverhaal.  Ik zei zo bij mijzelf, van ingewikkelde plots zal een Brusselmans het echt wel niet moeten hebben. Met overdrijvingen en Brusselmansiaanse neuk, pieseloe, piemel, penis scenes erop en eraan. Was het misschien omdat de setting “Hamme” is, en ik daar toevallig ook geboren ben. Ik kon de tocht van het hoofdpersonage volgen en erkende dingen uit mijn jeugd. Sus Castelijn bijvoorbeeld. En Hermans zus, die nu nog les geeft aan de school van Hamme.

Het hoofdpersonage, Herman Brusselmans zelf is op zoek naar roem en bekendheid. Hij kiest daarvoor de muziek. Om zijn doel te bereiken koopt hij twee gitaren, die hij omruilt voor een drumstel en richt hij een band op, met alles op en aan. Zelfs achtergrondzangeressen. Repeteren, opnames en een optreden. The rise and fall of the The Hidden Creators of the Sleepy Daydreams.

Maar zijn ogenschijnlijk oeverloze gezemel is van het hoogste niveau. Het werk mag dan nauwelijks passen binnen het dominante paradigma van wat goede literatuur is, zijn ook hier aanwezige, wellicht wat karikaturale schetsen van de gewone burgerman of –vrouw komen dichterbij het echte leven dan in menig roman van “erkende topauteurs”. Bovendien is zijn sublieme gevoel voor taal weer verantwoordelijk voor vele hilarische situaties en levert het een aanvulling van het vocabulaire van de lezer op. Ook weet Brusselmans met een paar korte scènes nog wat eigentijdse problematiek uiterst treffend te behandelen waar anderen boeken over vol leuteren.

27-12-2011 om 07:33 geschreven door De Rode Willem

Dun, kleine verhaaltjes…en eens iets anders. Dat laatste hoopte ik toch. Sartre en zijn “De Muur”. Ach ja Sartre…de man van wie ik De Walging had gelezen en daarvan zeker niet onder de indruk was. Een betere Brusselmans komt zeker zeer dicht in de buurt. Maar waarom niet ? Wij kunnen boeken toch steeds wegleggen als ze ons niet aanstaan ?

De Muur dus. Ook meteen het openingsverhaal. Speelt zich af in de Spaanse Burgeroorlog. Het hoofdpersonnage wordt ter dood veroordeelt en de laatste nacht mogen wij meemaken.  Dit wordt een overpeinzing van zijn leven natuurlijk. Intermenselijke relaties, zoals ze echt zijn. Onverbloemd en niet op gekuist. Een meesterlijk geschreven verhaal. Prachtige stijl, met een niet voorspelbaar eind. Sartre op het niveau van een nobelprijswinnaar ! Groots.

Hierna volgen nog de kleine verhalen “de kamer”, “herostratos” en “Intimiteit”. Het boek sluit af met de iets langere novelle “De jeugd van een leider”. Allemaal in dezelfde wervelende stijl. Grootse proza, aangrijpend menselijk. Allemaal vormen het verhalen van mensen die op zoek zijn naar de essentie van hun leven. Waarom zijn ze… en hoe moeten ze zijn ? Moeilijke vragen denkt u ? Filosofisch gezever ? Neen ! Doorleefde en menselijke verhalen. Herkenbaar. Geen ellenlange uiteenzettingen maar een verhaalverloop gebaseerd op dingen die verstaanbaar zijn voor iedereen. Geen rationeel afgeleide voorspelbaarheden. Soms een beetje absurd ? Ja dat wel maar nooit overdreven. De vereenzaamde of gewoon eenzame hoofdpersonage dwalen door een onverschillige wereld. Zij moeten hun weg maken door zelf te bepalen wat ze nu gaan doen. Geen hogere hokus pokus maar gewoon het leven zelf.

Knappe verhalen. Verfrissend ook al dateren ze van 1939. Eindelijk nog een een boek uit de topregionen van de literatuur. Een dikke 8,5 /10 ! 

26-12-2011 om 07:40 geschreven door De Rode Willem

Het nieuws is tegenwoordig van zulke triestheid dat ook ik het zo ongeveer beu ben. Radio 1 is reeds weg uitmijn favorieten. Wie heeft er nood aan dagenlang negativistisch gekwaak. Herhaald tot een self-fulfilling mantra. De krant blijft meer en meer ongelezen liggen. Ook daar strijden de "journalisten" naar de gouden medaille zwartkijkerij. Het lijkt wel of het hedendaags journaille vooral vitriool moet gedronken hebben en gemarineerd zijn in een maatschappij kwellende zwartkijkerij. Maar alsof dat nog niet genoeg is moet dit in Vlaanderen overgoten met de ophemeling van de versnelde neergang. Egoïstisch negativisme, destructief nestbevuilen en de gekoesterde verrotting  kan het in Vlaanderen tot man van het jaar schoppen ?! Intellectueel onbegrijpelijk maar vooral gevaarlijk contraproductief. Maar dat lijkt de bedoeling in deze tijden van negativistisch nihilisme.

En er zijn niet veel lichtpuntjes die een verandering zouden kunnen initiëren. Music for life misschien, waar eens niet geappelleerd wordt aan het gevaarlijk egoïsme dat onze huidige maatschappij regeert. Voor de rest zie ik niet veel optimistische hefbomen die verandering mogelijk zouden kunnen maken. In deze eindejaarsdagen waar iedereen zich moe loopt in de ratrace naar het ultieme consumentalisme ? Waar de enige zorgen van de vooral zichzelf als hardwerkend beklagende mens erin bestaat een soort van egoïstisch bekommernis te koesteren dat hun kinderen toch maar beter worden door enkele dompelaars dieper de put in te duwen ?! Neen, buiten dit navelstarend introvert tunnelgedrag vlijmscherp aan te klagen kan men blijkbaar weinig ondernemen...in de hoop dat bij de door spruitjeslucht verdoofde mens misschien eindelijk de ogen gaan open gaan en dat het groter geheel duidelijk wordt. Zodat de kleppen afvallen en voorbij de parochiezaal en de kerktoren kan gekeken worden.

26-12-2011 om 07:22 geschreven door De Rode Willem