Golding ? De heer van de vliegen ! Die mannekes die neergestort zijn met hun vliegtuig op een onbewoond eiland. Op den duur zouden ze elkaar opeten. Ik vond het verhaal meer mythe dan het boek. Het boek is moeilijk. Een worstelpartij die onbevredigd eindigt. Maar terug dus een Golding genomen. Duisternis Verklaard. Darkness Visible.

Een raar boek. Begint met het leven van Matty. Een naamloze jongen die uit een verschrikkelijke brand komt gelopen. Geheel verminkt wordt hij in de wereld geworpen. Van hospitaal naar hospitaal, van school naar school. Op de duur is de bijbel zijn enige kompaan op zijn zoektocht naar antwoorden op vragen zoals “wie ben ik”, “wat ben ik”. Hij lijkt gek, gestoord maar is door en door goed. Het is een sterke opening van het boek. Een hoofdstuk met niet zo veel van die typische Goldingiaanse filosofie gekenmerkt door halve zinnen en worden schijnbaar zonder nut.

Het tweede deel is plots het verhaal van Toni en Sophie. Een tweeling. Mooi en meedogenloos. Berekend, zoals in de mooie beschrijving van het werpen van een steen die eindigt in de dood van een eendekuiken. Ook zij maken een zoektocht door. Niet zozeer spiritueel maar materieel op zoek naar meer. Naar bevrediging. Sex ? Ja maar.

In het derde deel komt alles samen. Matti en Sophie omgeven door pedofielen, gekke boekhandelaars en al even geflipte onderwijzers. De verhaallijnen komen samen. Het misdaadplot eindigt en geeft aanleiding tot het pedofilieplot om ook te kunnen eindigen.

Een moeilijk boek. Een literaire worsteling. Ach, niet al te erg. Maar het boek vraagt duidelijk voor een tweede lezing om beter begrepen te worden. En neen, ik heb het niet zo erg op zulke boeken. In Duisternis Verklaard (net als in De Heer der Vliegen) is het niet de mooie taal die voldoening schenkt. Het is de levensvisie van Golding, zijn bizar realistische kijk op mensen. Confronterend en duister. Het boek moet doorgeslikt. En pas met het proberen schrijven van dit kort memorandum beginnen de lagen zich meer en meer te ontvouwen en komt een glimp van het briljant van Golding in dit boek eventjes kijken. Een 6,5 op 10 !

16-10-2011 om 07:19 geschreven door De Rode Willem

Ze is dood…Sinds gisteren. Mijn vriendin.
Laat mij niet verkeerd verstaan. Ik ben gelukkig, heel gelukkig getrouwd. Al 22 jaar.
Maar Lucie was mijn vriendin. Van mijn 9^de jaar reeds. Dus nu zo’n 38 jaar.
Wij groeiden op…iedereen zei dat wij liefjes waren. Maar wij wisten beter. Zonder al dat hartstochtelijk gedoe, matchten wij elkaar. Wij vulden elkaar aan waar nodig, steunden elkaar waar niemand anders steun kon bieden en verstonden de wereld samen beter dan wie ooit.

Moppie kwam, en Bert. Een ander lief ? De wereld zag een breuk. Wij verzaamden sterker dan ooit. Moppie had nooit een concurentiegevoel. Bart is de beste café-maat die ik heb. Nooit heb ik Moppie of Bart bedrogen. Of zou het Lucie en mijzelf geweest zijn die wij zouden bedrogen hebben ? Gelukkig weet ik het niet. Boezemvrienden door dik en dun…maar dan van een ander geslacht.

Wij trouwenden, beiden met een ander. Peterschap en meterschap van de kinderen. Ondeugende knipogen, fantastische etentjes, bowlingavonden …het ultieme vangnet. Moppie doet raar…ach koop ze een bloemetje. Bert ziet mij niet meer staan…zou hij misschien opgebruikt worden door het werk…een weekendje aan zee met zijn vieren streek alle plooien vlak.

Tot die rampzalige 17^de april 1992. Altzheimer ! 28 jaar. Ze vergat nogal veel de laatste tijd. Stress dachten wij. Ook zij. Toch maar eens naar de dokter. Antistress pillen hoopte ze. En ja…daarmee moest ze het doen. Tot ze vergat welke dag het was, en rustig in bed bleef op een donderdag. Het was toch zaterdag beweerde ze. Ze reed zich verloren naar het werk. Ach ja…dat kan. Tot ze de verjaardag van haar dochter vergat. Dat doet een moeder niet !

Het werd erger. Ze legde dingen verkeerd. Vond ze nooit meer terug. Maar ze bleef werken. Functionerend werken. Dingen kwamen moeilijker naar buiten. Het duurde soms enkele keren voordat we begrepen wat ze nu net wou zeggen. Maar de weekends aan zee gingen door. De bowlingavonden bleven leuk. Tot ze drie weken na elkaar de eerste bladzijde van een boek las. Drie dagen later was haar laatste werkdag.

Halftijds werd één dag in de week. En minder. Woorden vervangen door kneepjes met de hand. Flikkeringen in de ogen. Op den duur niets meer. Bert zocht en vond tijd. Om haar thuis op te vangen. Moppie verzorgde haar. En ik ging langs en we steunden elkaar alle vier. Soms gaf ik haar eten. Ze kon niet meer. Soms voelde ik mij gewoon een voeder. De sonde moest komen. Anders zou het snel afgelopen zijn. Zouden wij ? Is dit nog menselijk ? Heeft zij er nog iets ? En wij ?

Ze was 44, toen de sonde kwam. Woorden waren helemaal weg, zelfs de geluidenbrei was stil gevallen. Ogen twinkelden niet meer, vingers knijpten niet. Maar we steunden elkaar alle vier. Midden september, onlangs dus. Ik was er. Ze ging achteruit. Snel. En sneller. Ik  keek naar haar…en daar viel één traan ! Bij mij vele. Nu zelfs op mijn klavier. Sorry. Ik omhelsde haar. Ze legde haar hand op mijn arm. Man, ik weende… van geluk.

Nu praten ze over euthanasie voor dementen. Gevraagd dementendoders ! Soylent green is op komst. Mocht ik ooit gevonden hebben dat ze dood mocht gaan voor de sonde…ik zou mij gaan ophangen aan een viaduct over de autostrade. Iemand die dat éne grootste moment van geluk wgedoodt, verdient niet meer dan een publieke vernederende dood.

14-10-2011 om 18:57 geschreven door De Rode Willem