In Siberië, in het Altaj-gebergte, zijn de restanten van maar liefst 13 verschillende neanderthalers - onder wie mannen, vrouwen en ook kinderen - teruggevonden. Het bleek om een groep neanderthalers te gaan die er zo’n 54.000 jaar geleden samenleefden: een vader, zijn dochter, nog een andere man en wellicht nog een tante en neefje van de vader en dochter. De bonte familieverzamelingen betekenden een buitenkansje want nooit eerder werd er onderzoek gedaan naar groepen neanderthalers die daadwerkelijk hebben samengeleefd.

“Resten van neanderthalers die goed bewaard zijn gebleven, zijn tamelijk zeldzaam", aldus hoofdonderzoeker Benjamin Peter. “Vaak vinden we slechts enkele individuen terug waarvan de ene duizenden jaren ouder of jonger is dan de andere."

Met behulp van een genetische analyse slaagden wetenschappers erin om de sociale structuren van de groep bloot te leggen. En dat leverde op zijn minst interessante resultaten op. Zo was er in sterke mate sprake van inteelt. Niet zo verbazingwekkend, volgens de onderzoekers. De verschillende gemeenschappen leefden ver van elkaar verwijderd en telden slechts tien tot dertig individuen. Enkel de vrouwen verplaatsten zich soms van de ene groep naar de andere, al dan niet vrijwillig. Kortom, ze leefden net zoals groepen gorilla’s dat momenteel doen.

“De samenleving die wij bestudeerden was waarschijnlijk zeer klein”, aldus hoofdonderzoeker Benjamin Peter. “Toch slaagden ze erin honderden tot zelfs duizenden jaren te overleven in de ruige omgeving. Dat verdient respect.” De bestudeerde neanderthalers joegen onder meer op alpensteenbokken, bizons en paarden. Behalve de restanten van de neanderthalers en dieren, werden er ook tal van stenen werktuigen teruggevonden.

De Zweedse wetenschapper Svante Pääbo (67) ontving de Nobelprijs voor Geneeskunde voor zijn revolutionair onderzoek naar de menselijke evolutie en naar het genetisch materiaal van uitgestorven mensachtigen waaronder ook de neanderthaler (zie ook video hieronder).

Het nieuws over ijskappen en gletsjers die zienderogen verdwijnen door de klimaatverandering overspoelt ons. Hoe dat komt kan je hieronder bekijken (zie video). De Zwitserse gletsjers smolten nooit zo snel als in 2022, de smeltende Groenlandse ijskap zal leiden tot een grote zeespiegelstijging en er vielen doden na een gletsjerbreuk in de Dolomieten. Een ander mogelijk gevolg van de smeltende gletsjers zou een nieuwe pandemie kunnen zijn.

Dat zit zo: tal van virussen en bacteriën zitten momenteel ingekapseld in gletsjers en permafrost - bevroren ondergrond die (normaal) nooit helemaal ontdooit. Wetenschappers vermoedden dat, zodra deze toch ontdooien, de oude virussen en bacteriën opnieuw kunnen ‘ontwaken’ en fauna infecteren. Om deze hypothese uit te testen, verzamelden onderzoekers van de University of Ottowa bodemmonsters in de buurt van Lake Hazen in Canada, een zoetwatermeer dat omringd wordt door gletsjers.

Uit deze monsters identificeerden de onderzoekers virussen die sterk gelijken op reeds bekende virussen. Vervolgens bestudeerden ze de lokale fauna en gingen ze op zoek naar potentiële gastheren. Tot slot ging een algoritme aan de slag met de gegevens en berekende het de kans op een echte infectie met een van deze virussen. Wat bleek? De kans dat virussen een nieuwe gastheer infecteren, bleek daadwerkelijk groter te zijn op plaatsen met veel gesmolten gletsjerijs of permafrost.

Uit eerder onderzoek was al gebleken dat gletsjerijs virussen kan bevatten. Opvallend, deze virussen overleven niet ondanks, maar juist dankzij het ijs.

De reacties op Reddit onder de opmerkelijke close-upfoto liegen er niet om: “Het lijkt wel een draak”, “Om nachtmerries van te krijgen”, “Ren voor je leven”, klinkt het. Sommigen zien er een ork van ‘Lord of The Rings’ in, anderen roepen prompt ‘Dracarys!’ - het handige commando dat de Targaryens van ‘Game of Thrones’ gebruiken als ze willen dat hun draken vuur spuwen.

Deze mier lijkt dan ook een echte draak zo fel ingezoomd. Een monster met een glimmende doch craquelerende zwarte huid, en met felle oranjerode, vlammende ogen, grote briesende neusgaten en demonisch oplichtende stekels.

Gelukkig is de foto enigszins misleidend. Want die vlammende ogen zijn helemaal geen ogen en het geheel is geen mierensmoel. Toch niet volledig. Het zijn wij die een gezicht zien ín een mierengezicht, waarbij de oranjerode ‘ogen’ eigenlijk onderdeel zijn van de antennes die op de kop van de mier zitten. De echte ogen van de mier zijn niet in beeld.

Vergelijk de foto maar eens met deze andere - het moet gezegd; nog steeds angstaanjagende - beelden van mieren, deze keer genomen door de Amerikaanse fotograaf Josh Coogler. Daar zijn de echte ogen van de mieren steeds wel in beeld. Ze blijven zelfs zo dus wel écht draakachtige tronies hebben, die kleine zwarte kruipertjes.

Voor Coogler is een doodgewone mier die hij ergens ziet telkens weer een nieuwe kans om in de wondere wereld van macrofotografie te duiken en iedereen te tonen hoeveel complexer deze wezens zijn dan ze lijken, zo legde hij onlangs uit bij ‘My Modern Met’, nadat zijn foto’s viraal waren gegaan.

Terwijl hij zich oorspronkelijk op de diertjes begon te focussen, louter en alleen omdat ze zo makkelijk te vinden zijn, is het hun rijke visuele variatie die hem maar blijft teruggrijpen naar hen. “Wat mij het meest heeft verrast, is hoe verschillend ze zijn van elkaar”, aldus Coogler. “Hoe een werker - meer behendig en lenig qua uitzicht - er anders uitziet dan een soldaat - met hun grote, sterke hoofden. En hoe een rode vuurmier er weer anders uitziet dan een houtmier. Ze zijn allemaal uniek en ze hebben veel meer te bieden dan de meeste mensen zouden denken. Het is leuk om ze te kunnen fotograferen en ze op deze manier te tonen aan iedereen.”

De foto van de Litouwse Dr. Eugenijus Kavaliauskas was één van de meer dan 1.300 inzendingen uit 72 landen die binnenkwamen voor de 48ste editie van Nikon Small World 2022. Hoewel er meer lijkt te worden gesproken over de foto van de mier, is het beeld niet de ultieme winnaar van de fotowedstrijd. Dat werd een mooie microscopische foto van een pootje van een Madagaskardaggekko.

Mieren zijn zeer belangrijke ecologische spelers. De nuttige diertjes ruimen massaal afval en andere insecten op. Ze zijn vooral bekend om hun spectaculaire kracht: de kleine krachtpatsers kunnen tot wel vijftig keer hun eigen lichaamsgewicht optillen. Helemaal niet zo gek dat ze er van dichtbij bekeken uitzien als een echte badass, toch?

Brett Kagan van het bedrijf Cortical Labs beweert dat hij met zijn team onderzoekers uit het Australische Melbourne voor het eerst een “gevoelig” brein op een schaaltje in een labo heeft gekweekt. Andere experten vinden die omschrijving te ver gaan, al noemen ze het onderzoek wel “opwindend”. “We konden geen betere term vinden om dit te beschrijven”, zegt Kagan. “Het is in staat om informatie van een externe bron op te nemen, die te verwerken en er vervolgens in real time op te reageren.” Neurowetenschapper Dean Burnett, die verbonden is aan de Cardiff Psychology School, geeft toch de voorkeur aan de term “denkend systeem”. “Er wordt informatie doorgegeven en duidelijk gebruikt, waardoor veranderingen ontstaan, dus over de stimulus die zij ontvangen wordt op een elementaire manier ‘nagedacht’”, zegt Burnett.

Het creëren van een minibrein is op zich niet nieuw. Het eerste werd al in 2013 gekweekt, toen om microcefalie te bestuderen, de genetische aandoening waarbij de schedelomvang te klein is en ook de hersenen zich niet volledig kunnen ontwikkelen. Sindsdien worden minibreinen vaker gebruikt in hersenonderzoek.

De primeur van dit onderzoek bestaat erin dat de hersenen werden verbonden met een externe omgevingsfactor, in dit geval een videogame, en dat er interactie was. Eerst werden menselijke hersencellen gekweekt uit stamcellen en enkele ook uit embryo’s van muizen. In totaal bestond het minibrein uit zo’n 800.000 cellen. Via elektroden werden de hersencellen verbonden met Pong, een van de allereerste videospellen, daterend uit de jaren 70.

Bij de proef met het minibrein gaven de elektroden aan aan welke kant het balletje was en hoe ver het verwijderd was van de batjes. Als reactie daarop produceerden de cellen hun eigen elektrische activiteit. Naarmate het spel vorderde, gebruikten ze minder energie. Maar wanneer er ‘gescoord’ werd en het spel dus opnieuw begon met het balletje op een willekeurig punt, verbruikten ze meer energie om zich aan te passen aan de nieuwe spelsituatie.

In vijf minuten tijd leerde het minibrein Pong spelen. De bal werd vaak gemist, maar het succespercentage lag ver boven wat nog toeval is, ook al - zo benadrukken de onderzoekers - heeft het minibrein geen bewustzijn en weet het niet dat het Pong aan het spelen is zoals een menselijke speler dat zou beseffen.

Kagan hoopt dat deze technologie uiteindelijk zal kunnen worden gebruikt om behandelingen voor neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer te testen. Kagan wil verder gaan dan alleen maar kijken of de hersenen in een schaaltje al dan niet activiteit vertonen. “Het doel van hersencellen is om informatie in real time te verwerken”, zegt hij. “Het aanboren van hun ware functie ontsluit zo veel meer onderzoeksgebieden die uitgebreid kunnen worden onderzocht.” Kagan is nu van plan om te testen welke invloed alcohol heeft op de capaciteit van het minibrein om Pong te spelen. Hij wil nagaan of de hersencellen reageren zoals een menselijk brein, wat van het systeem een efficiënte stand-in voor experimenten zou maken.

De studie is na peer-review gepubliceerd in het tijdschrift ‘Neuron’.

De technologie is bedoeld om apparatuur in de ruimte af te koelen en zou volgens NASA ook kunnen worden gebruikt om de kabels te koelen tijdens het opladen van batterijen van elektrische voertuigen (EV-batterijen). De laadduur zou daardoor nog amper vijf minuten bedragen en zelfs minder, terwijl het vandaag thuis uren duurt om zo’n EV-batterij helemaal vol te krijgen. Onderweg kan je na twintig minuten laadtijd alweer verder.

Maar de koeltechniek, ontwikkeld door wetenschappers van de Amerikaanse universiteit Purdue met geld van de NASA, zou de hoeveelheid elektrische stroom van laders voor elektrische auto’s kunnen opvoeren tot ongeveer 1.400 ampère, een doel waar de industrie naar streeft. Vandaag kan maximaal 520 ampère in een EV-batterij worden gepompt. De bekende Tesla Supercharger haalt een stroomsterkte van maximaal 180 ampère, terwijl standaardladers meestal zelfs nog geen 150 ampère aankunnen. De oplaadkabel van Purdue kon tijdens de experimenten zelfs 2.400 ampère leveren, veel meer dus dan de 1.400 ampère die nodig is om de laadtijd terug te brengen tot vijf minuten.

De wetenschappers slaagden erin om 4,6 keer meer stroom aan de batterij van een elektrisch voertuig te leveren dan de snelste kabel vandaag, dankzij de nieuwe koeltechniek die volgens de NASA tot 24,22 kilowatt warmte kan weghalen. De technologie maakt gebruik van een vloeistof in onderkoelde toestand, die zo meer warmte kan onttrekken aan de laadkabels zodat oververhitting wordt vermeden.

BEKIJK OOK

Het echtpaar zal samen met tien andere passagiers ongeveer een week in de ruimte verblijven. Wanneer ze precies vertrekken, is nog onduidelijk. Het ruimtevaartuig Starship is nog niet af. Er worden nog testvluchten mee uitgevoerd en het is nog niet buiten de dampkring geweest. Ook is nog niet duidelijk wie de andere passagiers zullen zijn.

Tito werkte ooit kort bij het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf NASA en richtte in 1972 investeringsmaatschappij Wilshire Associates op. Daarmee werd hij rijk en in 2001 betaalde hij Rusland 20 miljoen dollar voor een verblijf van een week in het internationaal ruimtestation ISS.

Sindsdien is ruimtetoerisme een stuk gangbaarder geworden en brengen bedrijven als Blue Origin en Virgin Galactic mensen tegen betaling naar de rand van de ruimte.

De inmiddels 82-jarige Tito bezocht SpaceX vorig jaar met zijn 57-jarige vrouw. Daar werd hem gevraagd of hij zo’n ruimtevlucht of een nieuwe trip naar het ISS zou willen maken. Tito zei daarop dat hij naar de maan wilde en zijn vrouw beaamde dat. “Zo is het begonnen.”

Bekijk ook:

In de nacht van 26 op 27 september slaagde NASA erin om de DART-satelliet zoals gepland in te laten slaan op de ruimterots Dimorphos, die zich op dat moment op een afstand van 11 miljoen kilometer van onze aarde bevond. De DART sloeg met een snelheid van ongeveer 6,6 km per seconde in op Dimorphos, een “maantje” van de grotere asteroïde Didymos. De bedoeling was om na te gaan of een gelijkaardige impact de baan van een asteroïde kan veranderen. Of het lukte, is nog niet bekend.

De satelliet - ongeveer 310 miljoen euro waard - moet met een snelheid van 22.000 kilometer per uur op Dimorphos, een maantje dat rond Didymos A draait, botsen. Het doel is om het maantje uit zijn baan te duwen.

Door de klap zal de omlooptijd van de maan, die normaal 11 uur en 45 minuten is, waarschijnlijk met tien minuten veranderen. Kosmisch gezien is dit maar een klein duwtje. Maar een kleine koerswijziging kan er al voor zorgen dat een toekomstige op ramkoers liggende planetoïde langs de aarde scheert.

Het is de eerste keer dat NASA zo’n missie start. “Het stelsel is een perfecte plek om te testen of het mogelijk is de koers van een planetoïde te veranderen door er moedwillig een ruimtevaartuig op in te laten slaan”, klinkt het bij de ruimtevaartorganisatie.

NASA benadrukt dat er voorlopig geen enkele dreiging voor de aarde is. Volgens ‘The Guardian’ volgen astronomen continu zo’n 30.000 grote asteroïden op in de nabijheid van de aarde. Geen enkele daarvan zou de komende honderd jaar in contact met de aarde komen. Maar DART zou wel een antwoord kunnen vormen op kleinere, minder voorspelbare meteoren die richting onze planeet vliegen.

BEKIJK OOK:

Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel, bestaat vrijwel helemaal uit dichte wolken van gas. De planeet weegt ongeveer 2,5 keer zo veel als de zeven andere planeten bij elkaar, en de aarde zou er ongeveer 1300 keer in passen. Vanaf Jupiter gezien is de zon niet meer dan een heldere ster in de verte, de planeet ontvangt ongeveer 4 procent van het licht dat de aarde krijgt.

Door de grote afstand en het weinige licht zou de temperatuur op Jupiter in theorie 70 graden onder nul moeten zijn, maar in de gaswolken stijgt het kwik makkelijk tot boven de 400 graden. De onderzoekers denken dat het komt door het permanente poollicht op Jupiter. Geladen deeltjes van de zon botsen tegen het sterke magnetische veld van Jupiter, en dat zorgt niet alleen voor het spectaculaire verschijnsel in de lucht, maar ook voor heel veel hitte.

Net onder de noordpool van Jupiter zagen de onderzoekers een gebied waar de temperatuur is opgelopen tot boven de 700 graden, dus 300 graden warmer dan normaal. De wind blaast de hitte richting de evenaar van Jupiter. Dat zorgt voor een sliert hete lucht van 130.000 kilometer lang, ongeveer tien keer de doorsnee van de aarde.

De extreme temperatuur komt waarschijnlijk door een zonnevlam, denken de wetenschappers. Daardoor zouden extra veel deeltjes tegen het magnetische veld van Jupiter zijn gebotst, en daarbij zou de hitte zijn vrijgekomen.

Lees ook:

• James Webb Space Telescope maakt unieke beelden van Neptunus en zijn ringen

• Dan toch geslaagde tanktest voor maanraket, lancering ten vroegste 27 september

• Unieke foto van NASA-astronaut legt sterrensporen en aarde vast vanop internationaal ruimtestation

Bij één patiënt verdween de kanker, terwijl anderen hun tumoren zagen krimpen. Het geneesmiddel is een verzwakte vorm van het koortslipvirus dat is aangepast om tumoren te doden. Grotere en langere studies zijn eerst nog nodig, maar deskundigen zeggen dat de injectie uiteindelijk een reddingslijn kan bieden aan mensen met vergevorderde kanker.

Krzysztof Wojkowski, een 39-jarige bouwvakker uit het westen van Londen, is een van de patiënten die deelnam aan de lopende veiligheidsstudie van fase één. Bij hem werd in 2017 kanker van de speekselklieren, nabij de mond, vastgesteld. Ondanks een operatie en andere behandelingen bleef zijn kanker groeien.

“Ik kreeg te horen dat er voor mij geen opties meer waren en ik kreeg al palliatieve zorg. Het was verschrikkelijk, dus het was ongelooflijk dat ik de kans kreeg om aan de proef deel te nemen”, zegt Wojkowski. Een korte behandeling met het virus lijkt zijn kanker nu te hebben genezen. “Ik kreeg vijf weken lang om de twee weken injecties die mijn kanker volledig uitroeiden. Ik ben nu al twee jaar kankervrij.”

De injecties, die rechtstreeks in de tumor worden gegeven, vallen de kanker op twee manieren aan: door de kankercellen binnen te dringen en ze te laten barsten, en door het immuunsysteem te activeren. Ongeveer 40 patiënten hebben de behandeling in het kader van het onderzoek uitgeprobeerd. Sommigen kregen enkel de virusinjectie, RP2 genaamd. Anderen kregen ook een ander kankergeneesmiddel met de naam nivolumab.

Hoofdonderzoeker professor Kevin Harrington vertelde de BBC dat de behandelingsresultaten “werkelijk indrukwekkend” waren voor een reeks gevorderde kankers, waaronder slokdarmkanker en een zeldzame vorm van oogkanker. “Het is zeldzaam om zulke goede responspercentages te zien in klinische proeven in een vroeg stadium, aangezien deze in de eerste plaats bedoeld zijn om de veiligheid van de behandeling te testen, en het gaat om patiënten met zeer gevorderde kankers waarvoor de huidige behandelingen niet meer werken”, zei hij. “Ik ben benieuwd of we voordelen blijven zien naarmate we meer patiënten behandelen.”

Het is niet de eerste keer dat wetenschappers een virus gebruiken om kanker te bestrijden. De Britse Nationale Gezondheidsdienst keurde enkele jaren geleden een soortgelijke therapie goed, maar dan met een verkoudheidsvirus. Deze therapie heet T-Vec en wordt nu gebruikt voor gevorderde huidkanker. Professor Harrington noemt RP2 een opgevoerde versie van T-Vec. “Het heeft andere modificaties aan het virus, zodat het meteen de kankercellen vernietigd van zodra ze in contact komen met elkaar.”

Doctor Marianne Baker, van Cancer Research UK, zei dat de bemoedigende bevindingen het verloop van de kankerbehandeling zouden kunnen veranderen. “Wetenschappers hebben 100 jaar geleden ontdekt dat virussen kunnen helpen bij de behandeling van kanker, maar het is een uitdaging geweest om ze veilig en effectief in te zetten. Deze nieuwe virale therapie is veelbelovend in een kleinschalige eerste proef. Nu hebben we meer studies nodig om na te gaan hoe goed het werkt”, besluit Baker.

Hayabusa-2 werd in 2014 gelanceerd op zijn missie naar Ryugu, en keerde twee jaar geleden terug in een baan om de aarde om een capsule met het monster af te zetten. De kostbare lading heeft al verschillende inzichten opgeleverd, waaronder organisch materiaal waaruit bleek dat sommige bouwstenen van het leven op aarde, aminozuren, mogelijk in de ruimte zijn gevormd.

De laatste ontdekking van het team was een druppel vloeistof in het Ryugu-monster. “De drupel is koolzuurhoudend water met zout en organisch materiaal”, aldus Nakamura. “Dat versterkt de theorie dat asteroïden zoals Ryugu, of grotere asteroïde, water met organische stoffen hebben geleverd op aarde”, zei hij. “We hebben dus bewijs ontdekt dat dit rechtstreeks verband kan hebben met bijvoorbeeld het ontstaan van de oceanen of organische materie op Aarde”

Nakamura’s team, dat bestaat uit ongeveer 150 onderzoekers, waaronder 30 uit de VS, Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië en China, is het grootste team dat het monster van Ryugu analyseert. Het monster is verdeeld over verschillende wetenschappelijke teams om de kans op nieuwe ontdekkingen zo groot mogelijk te maken.

Kensei Kobayashi, een astrobiologie-expert aan de Yokohama National University die geen deel uitmaakt van de onderzoeksgroep, juichte de ontdekking toe. “Het feit dat er water is ontdekt in het monster zelf is verrassend”, gezien de kwetsbaarheid ervan en de kans dat het in de ruimte wordt vernietigd, zei hij. “Het suggereert dat asteroïdes water kunnen bevatten, in de vorm van vloeistof en niet alleen in de vorm van ijs. Hierdoor kan organisch materiaal dus verplaatst worden door de ruimte”.

Donald Pettit is een Amerikaanse astronaut die drie keer naar het ISS is gereisd en vandaag de oudste nog actieve astronaut van NASA is. In zijn vrije tijd kon hij vanuit het ISS bijzondere beelden van de ruimte maken. Hij plaatste zijn camera in de glazen koepel van het station - bekend als de Cupola - die een ongeëvenaard uitzicht op de kosmos biedt.

Op 11 september kwam hij zelf op sociaalnetwerksite Reddit naar buiten met zijn werk. “Ik heb iets vastgelegd waar de meeste astrofotografen alleen maar van kunnen dromen: ik heb sterrensporen vanuit de ruimte vastgelegd”, schreef hij bij bovenstaande foto uit 2012. Die verzamelde inmiddels meer dan 69.000 likes en bijna duizend mensen reageerden erop.

Pettit schoot het beeld met een Nikon D3s-camera met een sluitertijd van 15 minuten. Daardoor, in combinatie met de rotatie van het ruimtestation in zijn baan om de aarde, zijn de verre sterren niet als stipjes, maar als gebogen sporen te zien. Die sterrensporen zijn te zien als witte lijnen bovenaan het beeld.

De aarde zelf bevindt zich in de onderste helft van het beeld. De oranje strepen komen van stadslichten en de ontelbare blauwe stippen stellen elk een blikseminslag van een onweer beneden voor.

We zien ook de groene gloed, die de aarde scheidt van de ruimte. Die groene gloed is vergelijkbaar met het poollicht aan de nachtelijke hemel, dat de meeste mensen kennen als het noorder- en zuiderlicht.

Op Reddit legde Pettit nog uit dat hij als astronaut tien tot twaalf uur per dag in het internationaal ruimtestation werkte. Daarbuiten greep hij wel zo veel mogelijk momenten uit zijn vrije uren aan om foto’s te maken, al moest hij natuurlijk ook slapen, eten en tijd besteden aan contact met zijn familie op aarde.

Saturnus heeft een uitgebreid assortiment aan manen, maar liefst 83. Er is Enceladus, een maan met een ijzige oppervlakte. Lapetus, een maantje dat aan de ene kant helder en blinkend is, aan de andere kant stoffig en donker. Dan zijn er nog Hyperion, Pan en Titan - de grootste maan van Saturnus. Tot slot is er één maan vermist: Chrysalis.

Onderzoekers denken (een deel van) het maantje nu teruggevonden te hebben. In de vorm van de (twee) ringen van Saturnus. Deze ringen bestaan, net zoals Chrysalis, voornamelijk uit ijs en meteorietstofdeeltjes. Ze zijn zo’n 20 meter dik en daarmee een pak indrukwekkender dan de ringen van Uranus en Neptunus.

Ongeveer 160 miljoen jaar geleden zou Chrysalis zich iets te dicht bij Saturnus hebben begeven en gecrasht zijn. Na de crash bleef er volgens de onderzoekers niet veel meer over dan enkele ijsresten. Naar schatting is zo'n 99 procent van de maan verdwenen in de atmosfeer van Saturnus. De overige 1 procent zou getransformeerd zijn tot de ringen.

“Het verlies van Chrysalis zou niet alleen de ringen van Saturnus verklaren, maar ook waarom de planeet lichtjes gekanteld is (27 graden om precies te zijn, red.)” Een combinatie van verschillende factoren, waaronder het plotseling wegvallen van een maan, zou de kanteling veroorzaakt kunnen hebben.

“Het is een interessant scenario dat verklaart waarom twee niet gerelateerde zaken zijn ontstaan”, aldus Jack Wisdom, professor en onderzoeker aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) en hoofdauteur van de studie. “Het geeft veel voldoening een geloofwaardige verklaring te hebben gevonden voor het ontstaan van de ringen van Saturnus.”

De onderzoekers, alsook andere wetenschappers die niet hebben meegewerkt aan het onderzoek, benadrukken evenwel dat het slechts om een hypothese gaat. Of Chrysalis - genoemd naar de pop van een insect - heeft bestaan is helemaal niet zeker.

Biosignaturen zijn fysische of chemische verschijnselen die alleen door het voorkomen van leven veroorzaakt kunnen worden.

De vondst die donderdag werd aangekondigd vormt nog geen bewijs voor het feit dat er ooit leven was op de rode planeet, maar het is wel de beste kans tot nu toe om mogelijk oeroud microbieel leven met zekerheid te kunnen opsporen. NASA verwacht dat de stalen bij een volgende missie teruggebracht kunnen worden.

Herbekijk: 

Historic: NASA Rover Produces Oxygen On Surface Of Mars

{ https://www.hln.be/ }

Het is amper een week geleden dat NASA nog een nieuw beeld van de James Webbtelescoop deelde. Toen ging het om de Tarantulanevel met duizenden “nooit eerder waargenomen sterren”, dit keer gaat het om de Orionnevel, een plaats waar sterren geboren worden. “Dankzij deze adembenemende beelden kunnen we weer iets beter begrijpen hoe massieve sterren de gas- en stofwolken transformeren waarin ze ontstaan”, aldus astrofysicus Eva Peeters van Western University (Canada).

“We zijn reeds in 2017 met dit project gestart en wachten dus al meer dan vijf jaar op deze gegevens”, zegt Peeters nog. Het geduld van de astronomen werd misschien op de proef gesteld, maar evenzeer beloond met de nieuwe beelden: “Deze tonen ons hoe grote sterren precies ontstaan. Het is verbazingwekkend hoe scherp en gedetailleerd de beelden zijn.”

Wat we dan precies moeten zien op de foto? De astronomen duidden enkele jonge sterren aan met daarrond enkele gas- en stofwolken. “We zien als het ware een kraamkamer voor jonge sterren. Daarnaast is er ook sprake van enkele protosterren (sterren die nog niet geboren zijn, red.).”