De planeet heeft de wetenschappelijke naam ‘WASP-103b’. Hij is groter dan Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel, en heeft waarschijnlijk ongeveer dezelfde samenstelling. 

WASP-103b draait om een ster die bijna twee keer zo groot is als onze zon en een slordige 200 graden warmer. De planeet staat zo dicht bij die ster, dat hij er in een minder dag omheen draait. De aarde doet iets meer dan 365 dagen en 6 uur over een baan rond de zon.

De planeet werd in 2014 al ontdekt met de ruimtetelescopen Hubble en Spitzer. Zijn vreemde vorm is nu vastgesteld met een andere ruimtetelescoop, de Europese Cheops, die eind 2019 werd gelanceerd. Die satelliet is gebouwd om te zoeken naar planeten die rond andere sterren draaien, zogeheten exoplaneten.

Nu de rover een maand later close-ups naar de aarde heeft gestuurd, blijkt dat de rots veel kleiner is dan eerst van ver leek. De rots is ook veel ronder en “schattiger”, waardoor het de onderzoekers deed denken aan een gehurkt konijntje dat kauwt op een paar wortelen (die eigenlijk kleinere stenen zijn).

Nu de konijnenrots gecatalogiseerd is, gaat Yutu 2 verder met zijn verkenning van de 186 kilometer brede Von Kármán-krater. De rover verkent de regio sinds de maanlander Chang’e 4 het op het maanoppervlak afleverde tijdens de allereerste zachte landing aan de andere kant van de maan in januari 2019. Chang’e 4 is al de vierde Chinese missie naar de maan, de tweede met een rover. De eerste missie met zo’n robotjeep was Chang’e 3. Die verkende de voorkant van de maan, het stuk van de maan dat wij vanop aarde wel kunnen waarnemen.

In een bericht op de website van NASA meldt Nelson dat de Amerikaanse regering wil samenwerken met andere ruimtevaartorganisaties zoals het European Space Agency (ESA) en het Russische Roscosmos om onderzoek te blijven doen in het ISS.

De relatie tussen Amerika en Rusland staat wel onder druk door onder andere de situatie in Oekraïne, maar ook het opblazen van een satelliet in november vorig jaar. Dat zorgde voor brokstukken, die gevaarlijk zijn voor de astronauten in het ISS. NASA was niet te spreken over de “gevaarlijke en onverantwoorde” rakettest.

Om het ISS in gebruik te houden tot 2030, moet het Amerikaanse Congres er geld ervoor vrijmaken. Ook de internationale partners moeten aan boord zijn. Op dit moment heeft de Amerikaanse overheid budget voorzien om het ISS operationeel te houden tot 2024.

Bekijk ook deze video over de James Webb Space Telescope, de grootste ruimtetelescoop ooit:

Dat heeft het Natural History Museum in Londen vrijdag bekendgemaakt. Mogelijk gaat het om dieren uit de familie van de sauropodomorpha, langgenekte dino's waarvan de Diplodocus de bekendste is. Sporen van deze dino’s zijn zeldzaam in Groot-Brittannië.

Het gaat om een spoor pootafdrukken van ongeveer vijftig meter lang. Wandelaarster en amateurpaleontoloog Kerry Rees ontdekte het spoor vorig jaar op een strand in Penarth in Wales. 

Experten van het Natural History Museum onderzochten de afdrukken, en kwamen onlangs tot de conclusie dat ze er al 200 tot 250 miljoen jaar liggen, uit het Trias-tijdperk.

De afdrukken van de dinosaurussen worden nu gedocumenteerd aan de hand van 3D-beelden. Ze uitbreken en bewaren in een museum is namelijk erg moeilijk, maar door erosie is het belangrijk de afdrukken te documenteren. De wetenschappers hebben hun bevindingen gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Geological Magazine.

Amenhotep regeerde over het oude Egypte tussen 1525 en 1504 voor Christus. Na zijn dood werd hij gemummificeerd en zijn overblijfselen bleven vrijwel onaangeroerd: een unieke kans voor het onderzoeksteam van Sahar Saleem. Haar beroep? Saleem is geen archeologe, zoals je misschien zou denken, maar wel een radiologe verbonden aan het Egyptian Mummy Project.

Met behulp van enkele CT-scans slaagden Saleem en haar team erin om enkele indrukwekkende 3D-beelden te maken van Amenhotep. Op die manier konden ze zijn uiterlijk tot in de details reconstrueren, van zijn tanden tot zelfs de juwelen waar de farao mee begraven werd. “Hij had opvallend goede tanden voor iemand die 3.500 jaar geleden leefde”, zo verraadt Saleem.

Dat de farao goede tanden had, was niet het enige wat Saleem ontdekte. “Wellicht was hij 35 jaar oud toen hij stierf. De man was ongeveer 169 centimeter lang en besneden. Hij droeg 30 amuletten bij zich en had een unieke gordel aan met gouden kralen.” Nog volgens Saleem zou de farao op zijn vader hebben geleken: “Hij had een smalle kin, een kleine neus en krullend haar”, aldus de onderzoekster.

Amenhotep regeerde ongeveer twintig jaar over het oude Egypte. Zijn vader, Ahmose, was de stichter van de nieuwe dynastie.

Baby Yingliang, zo werd het embryo genoemd, stond zo’n 70 miljoen jaar geleden op het punt om uit zijn schaal te breken, toen hij vermoedelijk bedolven raakte onder een modderstroom. Dit heeft er voor gezorgd dat hij al die jaren zo goed bewaard is kunnen blijven. Volgens wetenschapsjournalist Martijn Peters is dit erg bijzonder, vaak raken dinosaurusembryo’s immers beschadigd of ontbreken er delen. Van hoofd tot staart meet de kleine dinosaurus 27 centimeter en hij zit opgerold in een ei van 17 centimeter.

Volgens Fion Waisum Ma, onderzoeker aan de Universiteit van Birmingham, is dit een van de best bewaarde embryo’s ooit ontdekt. Ook geeft baby Yingliang de onderzoekers meer inzicht in de link tussen dinosaurussen en vogels vandaag. Zo lag zijn kopje onder zijn lichaam en waren zijn pootjes opgekruld naast zijn rug. Deze houding zien we ook bij hedendaagse ongeboren kuikens, maar is voor dinosaurussen uniek.

Baby Yingliang was eigenlijk al ontdekt in 2000, maar raakte in vergetelheid toen hij in de opslagruimte van het museum waar hij bewaard werd belandde. Toen het museum recentelijk aan verbouwingswerken begon, herontdekten wetenschappers het bestaan van het embryo. Wie baby Yinglang een bezoekje wil brengen, kan terecht in het Yingliang Stone Natural History Museum in China.

LEES OOK. 

• Chileense wetenschappers ontdekken nieuwe soort dinosaurus met strijdbijl als staart
  

De Arthropleura is een uitgestorven duizendpotigengeslacht dat tijdens het late Carboon leefde. Het fossiel van het exemplaar in Northumberland is 75 centimeter lang en werd voor het eerst gespot in 2018 toen een groot blok zandsteen op het strand van Howick viel. “Door de manier waarop het rotsblok neerkwam, barstte het open en legde zo het fossiel perfect bloot. Een van onze vroegere doctoraatsstudenten zag het toevallig toen hij er langsliep”, zegt Dr. Neil Davies van de universiteit van Cambridge.

De reuzenduizendpoot leefde zo’n 326 miljoen jaar geleden, toen het noordoosten van Engeland nog een veel tropischer klimaat had dan nu. Dat is meer dan 100 miljoen jaar voor het tijdperk van de dinosauriërs. Volgens Davies is het fossiel waarschijnlijk niet afkomstig van een dode Arthropleura, maar van het uitwendige skelet dat de duizendpoot vermoedelijk van zich afwierp tijdens zijn groei. “Fossielen van deze reusachtige duizendpoten vinden, dat is zeldzaam, omdat hun lichamen na hun dood meestal uit elkaar vallen”, legt hij uit. Hij voegt eraan toe dat er nooit een fossiele kop werd gevonden, wat “het moeilijk maakt om er alles over te weten te komen”.

Wél staat vast dat ook deze duizendpoten geen duizend poten hadden. Volgens de onderzoekers telden ze er wel minstens 32 en mogelijk tot zelfs 64. Dat de dieren zo groot konden worden, wijst op erg voedzame eetgewoontes. Mogelijk vulden ze hun maaltijden van noten en zaden aan met kleine beestjes en amfibieën. Dit exemplaar zou tot zo’n 2,7 meter lang geweest zijn, zo groot als een kleine auto.

Het is nog maar de derde Arthropleura ooit gevonden en ook de oudste én de grootste. De twee vorige fossielen werden in Duitsland ontdekt. 

De vondst van Northumberland, die werd gepubliceerd in de ‘Journal of the Geological Society’, zal volgend jaar worden tentoongesteld in het Sedgwick Museum in Cambridge. Dankzij deze studie weten we dat Arthropleura het grootse bekende ongewervelde dier aller tijden was. Ze waren nog groter dan oer-zeeschorpioenen, die tot voor kort de grootste bekende geleedpotigen waren.

Arthropleura.

 DE AGOSTINI VIA GETTY IMAGES

"Het wordt een bijzonder uitzonderlijke missie", zegt onderzoeker Bart Vandenbussche van het Instituut voor Sterrenkunde (KU Leuven). "Vanuit de KU Leuven hebben we meer dan 15 jaar gewerkt aan één van de vier wetenschappelijke instrumenten die op de telescoop geïnstalleerd zijn. De lancering volgende week wordt een behoorlijk spannend moment.”

Ook de kostprijs van het project getuigt van de bijzonderheid ervan. Waar een gemiddeld project van ESA geraamd wordt op 600 miljoen euro, heeft dit maar liefst 13 miljard euro gekost. De telescoop heeft een spiegel van 6,5 meter, samengesteld uit 18 hexagonale segmenten. Die andere bekende en belangrijke telescoop, de Hubble-telescoop die begin jaren negentig in de ruimte is gelanceerd, heeft een spiegel van 'slechts' 2,4 meter.

De JWST gaat infrarood licht in de ruimte waarnemen met een gevoeligheid die 100 keer groter is dan de Hubble-telescoop. Daardoor wordt het mogelijk om 13,5 miljard jaar 'terug in de tijd' te kijken en de eerste sterrenstelsels na de oerknal te zien. Door het infrarood te observeren kan Webb sterren en planetenstelsels bekijken die zich in stofwolken vormen. 

De lancering van de Webb-telescoop gebeurt vanop de Europese lanceerbasis in Frans Guyana, en met de Ariane 5-raket. "Een zeer betrouwbare raket", volgens Vandenbussche. De telescoop zal vervolgens in een baan komen te zweven, op anderhalf miljoen kilometer afstand van de aarde. 

Vanaf zes maanden na de lancering zullen de eerste routinematige metingen kunnen gebeuren. Verwacht wordt dat de telescoop minstens vijf jaar operationeel zal zijn, de ambitie is om dat tien jaar te blijven. 

Vrijdag 24 december omstreeks 13.20 uur Belgische tijd vindt de lancering plaats. De telescoop is vernoemd naar wijlen James Webb, de tweede directeur van het Amerikaanse ruimteagentschap NASA.

Jones schrijft op Twitter dat de kubusvorm zich op zo’n 80 meter van de rover in de Von Kármán-krater bevindt. In het Chinees wordt er op ‘Our Space’ naar verwezen als een ‘mysterieuze hut’. Meer een koosnaampje dan de benaming van de realiteit. Het is nu volgens Jones wachten op updates die de rover Yutu 2 de komende twee à drie maan-dagen (twee à drie aardse maanden) vermoedelijk zal verzamelen door dichter bij het voorwerp te komen. Een waarschijnlijke verklaring voor de kubusvorm zou kunnen zijn dat het om een groot rotsblok gaat dat door een inslag is uitgegraven. De achterkant van de maan wordt gekenmerkt door een groot aantal inslagkraters.

Maanlander Chang’e 4 nam robotjeep Yutu 2 bijna drie jaar geleden mee op trip naar de maan. Beide toestellen landden voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid op 3 januari 2019 op de achterzijde van de maan, die wij vanop aarde nooit kunnen zien. Sindsdien verkent Yutu 2, aangedreven door zonne-energie, de bodem van de Von Kármán-krater, die zo’n 186 kilometer breed is.

Chang’e 4 is al de vierde Chinese missie naar de maan, de tweede met een rover. De eerste missie met zo’n robotjeep was Change’3. Die verkende de voorkant van de maan, het stuk van de maan dat wij vanop aarde wél kunnen waarnemen.

De sceptici deden vorig jaar smalend over de ontdekking en waren ervan overtuigd dat de putten, die een cirkel vormen met een diameter van twee kilometer, op natuurlijke wijze waren ontstaan. Maar dat is nu wetenschappelijk weerlegd: het zijn met zekerheid mensenhanden die de schachten hebben gegraven, zo’n 4.500 jaar geleden. Dezelfde periode waarin ook het prehistorische en mysterieuze stenen monument Stonehenge is opgetrokken.

Precies in het centrum van de enorme schachtengordel ligt de nederzetting Durrington Walls, wat doet vermoeden dat het een heilige plek was. De archeologische site ligt ongeveer 3 kilometer ten noordoosten van Stonehenge op Salisbury Plain, nabij Amesbury in Wiltshire.

Wetenschappers analyseerden negen schachten, bijna de helft van de 20 die werden gevonden. “Ze zijn allemaal hetzelfde”, zegt professor Vincent Gaffney van de universiteit van Bradford. “Dat betekent dus eigenlijk dat dit één enorme structuur is.” Elke kuil is ongeveer 10 meter breed en 5 meter diep. De wetenschap staaft de theorie dat de neolithische mensen die Stonehenge bouwden, ook dit monument hebben gegraven.

{  https://www.hln.be/}

De vier planeten op de foto’s zijn gasreuzen, waardoor ze heel anders zijn dan de rotsachtige planeten Aarde en Mars. De NASA formuleerde het nogal poëtisch: “Deze monsters, die zich uitstrekken van 500 miljoen tot 3 miljard kilometer van de zon, zijn even afgelegen als mysterieus. Ze wonen zo ver van de zon dat water er onmiddellijk bevriest tot vast ijs”. 

Geniet mee van de bijzondere beelden.

‘Starship’ is SpaceX’ grootste raket die uiteindelijk plek moet bieden aan honderd inzittenden voor missies naar de maan en Mars. 

Het ruimtevaartbedrijf heeft al bij wijze van test Starships gelanceerd tot een hoogte van zo’n 10 kilometer, vanaf de productielocatie in Zuid-Texas. Het ruimteschip bereikte tot nu toe echter nooit een baan om de aarde. Dat is de volgende stap. Voor de eerste ruimtevlucht is het bedrijf van plan één keer rond de aarde te cirkelen en de raket vervolgens in de Stille Oceaan te laten vallen, ongeveer 100 kilometer ten noordwesten van Kauai, een eiland van Hawaï.

Musk zei in de meeting donderdag dat de orbital boosters en het Starship voor de eerste baanvlucht intussen gebouwd zijn. Later deze maand moeten het lanceerplatform en de lanceertoren ook klaar zijn. SpaceX kan dan in december de benodigde tests uitvoeren, waarmee de lancering ‘hopelijk’ in januari plaats kan vinden. 

“Het is de grootste raket die ooit is ontworpen en we zijn dicht bij onze eerste lancering”, aldus Musk. De roestvrijstalen raket en de superzware aandrijvingen eronder zullen “snel en volledig herbruikbaar” zijn, aldus de SpaceX-oprichter, die deze combinatie “de heilige graal van raketten” noemde. 

Dat wil niet zeggen dat het meteen een succesvolle lancering gaat zijn. Musk waarschuwt dat er veel risico’s verbonden zijn aan zo’n eerste testvlucht. “Maar ik denk dat we er wel veel vooruitgang mee gaan boeken.” Ook wil hij meerdere lanceringen doen met de Starship-raket volgend jaar, een twaalftal testvluchten in totaal. 

SpaceX is van plan om een aangepaste versie van de Starship-raket te gebruiken om NASA-astronauten in 2025 of later op de maan te laten landen als onderdeel van het Artemis-programma. SpaceX wil uiteindelijk ook honderden tonnen aan voorraden en mensen naar Mars vervoeren om Musks doel, het bouwen van een bewoonde stad op Mars, te verwezenlijken.

Starship is ontworpen om vracht en mensen in een baan om de aarde te vervoeren tegen een fractie van de kosten van eerdere ontwerpen. Musk zei eerder een fabriek te hebben gebouwd om meer Starships te kunnen maken, waarbij zijn bedrijf mikt op het maken van veel raketten. Uiteindelijk zouden er ‘misschien duizend’ Starships nodig zijn om multiplanetair leven mogelijk te maken, aldus Musk.

Musk herhaalde tijdens de bijeenkomst dat de mensheid in zijn ogen een tweede planeet nodig heeft, gezien de risico’s waarmee de aarde wordt geconfronteerd, zoals kernwapens, grote kometen, pandemieën, dalende geboortecijfers, kunstmatige intelligentie en religieus extremisme.

Het viertal was gearriveerd met de Endeavour van het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk. Nooit eerder waren astronauten met een gebruikte raket en capsule de ruimte in gestuurd. Na 199 dagen waarin ze onder meer chilipepers hebben verbouwd en wormen hebben bestudeerd, is het tijd voor de terugreis.

Enig minpunt is dat op de terugreis het toilet niet werkt, zodat de bemanning luiers moet dragen. Het systeem om afval te verwerken in de capsule kampt namelijk met problemen.

Ook de vervanging van de crew ondervindt ondertussen keer op keer vertraging, door het weer en een medische kwestie, meldde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. De nu geplande vertrekdatum is woensdag. Dan moeten drie Amerikanen en een Duitser worden gelanceerd vanaf ruimtebasis Cape Canaveral in de Amerikaanse staat Florida. Ook zij verblijven volgens de planning een half jaar in het ruimtestation.

De Federal Communications Commission (FCC) "heeft een aanvraag goedgekeurd voor een vergunning om een satellietconstellatie te bouwen, te stationeren en te exploiteren", aldus een verklaring. "Boeing is van plan breedbandinternet en communicatiediensten aan te bieden aan particuliere, commerciële, overheids- en zakelijke gebruikers."

De FCC heeft 147 satellieten goedgekeurd voor Boeing, waarvan de grote meerderheid in een lage baan om de aarde (Low Earth Orbit (LEO)) zal worden gebracht. Zo worden er 132 op een hoogte van ongeveer 1.000 kilometer geplaatst, vijftien anderen zullen geplaatst worden op een hoogte tussen 27.000 en 44.000 kilometer. 

Concurrerende bedrijven kwamen eerder al met plannen voor satellietconstellatieprojecten. De Amerikaanse miljardair Elon Musk, hoofd van SpaceX, heeft al meer dan 1.500 satellieten in een baan om de aarde gebracht. Amazon-oprichter Jeff Bezos heeft een soortgelijk project lopen onder de naam Kuiper.