De oude Egyptenaren gebruikten ongeveer 4.000 jaar geleden al mummificatietechnieken. Dat is maar liefst duizend jaar vroeger dan men tot nu toe dacht. Wetenschappers onderzochten het lichaam van Khuwy, een edelman die in 2019 werd ontdekt in een graf op de necropolis Saqqara. Ze vermoeden dat Khuwy uit het Oude Rijk dateert. Het zou een van de oudste Egyptische mummies zijn die ooit werd ontdekt. 

“Als dit inderdaad een mummie uit het Oude Rijk is, moeten alle boeken over de geschiedenis van het Oude Rijk herzien worden”, zegt professor Salima Ikram, hoofd Egyptologie aan de American University in Cairo, aan The Observer.

Tijdens het mummificatieproces werd het lichaam in natron gedompeld zodat het uitdroogde. De huid werd bedekt met hars, en vervolgens werd het lichaam in met hars bewerkt linnen gewikkeld, waarna het in een sarcofaag werd geplaatst. De organen werden meestal in potten mee begraven met het lichaam.

Tot nu toe werd aangenomen dat mummificatie in het Oude Rijk zeer basaal - en niet altijd succesvol - was. In die vroege periode werden de hersenen nog niet verwijderd, en de overige organen slechts occasioneel. Er ging meer aandacht naar de uiterlijke verschijning van de overledene. Het gebruik van hars was in het Oude Rijk ook veel beperkter.

Opmerkelijk bij Khuwy zijn de verfijning van het mummificatieproces en de gebruikte materialen. Linnen en hars zijn overvloedig aanwezig en van een uitzonderlijk fijne kwaliteit. “Hij geeft een heel andere indruk van mummificatie in het Oude Rijk. Hij lijkt meer op mummies van duizend jaar later”, aldus Ikram.

In de religie van de oude Egyptenaren nam mummificeren een steeds belangrijkere plaats in, omdat zij geloofden dat het lichaam van de dode niet naar het eeuwige leven kon reizen zonder een stoffelijk lichaam dat niet verging. 

Alle rekwisieten vlogen in het rond en filmen zonder zwaartekracht was niet simpel, maar het is ze gelukt. Het was een uitdaging om alles in twaalf dagen te filmen, maar met klittenband als hun grootste vriend hebben ze de nodige beelden voor de film ‘Vizov’ (De Uitdaging) kunnen schieten. De film gaat over een chirurg die naar het ISS afreist om ter plekke een astronaut te opereren.

Actrice Joelia Peresild (37) en regisseur Klim Shipenko (38) landden zondag weer veilig op de aardkorst na twaalf dagen in het ISS verbleven te hebben. Hiermee zijn ze de eerste filmcrew ooit die naar de ruimte is gereisd om een film op te nemen, tot frustratie van de Verenigde Staten die met acteur Tom Cruise deze mijlpaal wilden zetten. Ze hebben 30 uur aan filmmateriaal bij, waarvan 25 tot 35 minuten in ‘Vizov’ zal te zien zijn.

Peresild vertelt nu dat ze het verblijf op het ISS verrassend comfortabel vond. De temperatuur was aangenaam, en ze kon er prima slapen. “Het is fantastisch voor vrouwen daar. Je hebt er namelijk nooit last van ‘bedhaar’. Je ziet er altijd perfect uit.” Ze baalt achteraf wel dat ze niet veel heeft kunnen genieten van de bijzondere uitzichten door het strakke schema waar ze zich aan moesten houden. “We realiseerden ons een dag voordat we weer terug moesten dat we niet genoeg de tijd hadden genomen om uit de ramen te kijken.” 

Ze kregen veel hulp van de ‘echte’ astronauten van het ISS, die ook in de film te zien zullen zijn en bijdroegen met “organische dialogen”. “Ze kwamen erachter dat ze best talent hebben voor acteren”, lacht Shipenko. “Ik heb ze het licht laten zien.” En de crew was blijkbaar ook handig voor werkjes achter de schermen. Zo hielden ze soms de voeten van Shipenko tijdens het filmen even vast, zodat hij niet tegen vanalles aan zou botsen.

De regisseur zegt dat de ervaring op het ISS hem nieuwe manieren van film maken heeft geleerd. “Sommige scènes die ik me op een bepaalde manier op aarde had voorgesteld, leverden daar een totaal ander resultaat op. Mensen kunnen elkaar recht in het gezicht kijken in de ruimte, maar met de ene persoon die dan met het hoofd omhoog kijkt en de andere die horizontaal erboven hangt bijvoorbeeld. De camera kan zich ook op heel andere plekken bevinden. Dat transformeert je bewustzijn volledig. Voor mij was het een filmische ontdekking.”

Een sequel op de maan dan misschien? “Wij zijn er klaar voor”, klinkt het enthousiast bij Shipenko. “Wij geloven dat films over de ruimte ook echt in de ruimte gefilmd moeten worden. Waarom niet? Waarom gewoon in een studio? Als het over de maan gaat, laten we dan naar de maan gaan. Als het Mars is, laten we dan naar Mars gaan!”

Peresild en Shipenko moeten nu vooral weer even acclimatiseren aan het leven op de aardbol, vertellen ze. Vooral met de zwaartekracht hebben ze nog moeite. “We moeten opnieuw leren lopen”, aldus Peresild.

Het is de zoveelste in het rijtje ‘eerste keren’ voor de Russen in de zogenaamde space race met Amerika. Zo lanceerden ze de eerste satelliet Sputnik, en stuurden ze het eerste dier (de hond Laika), de eerste man (Gagarin), en de eerste vrouw (Tereshkova) de ruimte in.

In de video vertellen wetenschappers Nina Lanza en Justin Maki dat ze verbaasd zijn over de reikwijdte van geluidsgolven op Mars. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het geluidsfragment waarop de opstijgende Ingenuity-helikopter te horen is. “De atmosfeer op Mars verzwakt hogere frequenties, daarom hoor je op de rode planeet veelal lagere tonen. Toch bewegen geluidsgolven zich over een veel grotere afstand voort dan we oorspronkelijk dachten. Onze modellen waren verkeerd”, klinkt het.

Verder worden in de video ook windgeluiden, lasergeluiden en de rij- en rolgeluiden van de Marsrover gedeeld. Bij die laatste geluiden merkt Lanza op dat het metaalachtige geluid veroorzaakt wordt door de metalen wielen van de Perseverance die over de stenen ondergrond van Mars rijdt.

De Marsrover beschikt over twee microfoons. Een daarvan hangt aan de zijkant van de rover, terwijl de andere werd geïnstalleerd op de mast waar ook andere meetapparatuur op gemonteerd is. De microfoons zijn volgens de wetenschappers ‘off the shelf-exemplaren’ die beschikbaar zijn voor iedereen en niet speciaal zijn ontwikkeld voor de ruimtevaart. Uit het filmpje blijkt dat de geluiden dateren van het voorjaar van 2021.

• Lees ook: Perseverance 100 dagen op Mars: de strafste foto’s tot nu toe

GERELATEERDE VIDEO'S, uitgekozen en gepost door peter2011

{ https://www.hln.be/ }

De Atlas moet om 11.34 uur Belgische tijd opstijgen, maar heeft een lanceervenster dat 75 minuten open is.  Er is negentig procent kans op goed weer. De nuttige lading van de krachtige draagraket is de Lucy. Bij de 981 miljoen dollar kostende missie is het de bedoeling een nog niet onderzochte groep van asteroïden, de Trojaanse planetoïden, te exploreren. Wetenschappers denken dat deze steenklompen, gelokaliseerd in de baan van Jupiter, primaire overblijfselen zijn uit de vroege geschiedenis van ons zonnestelsel dat 4,5 miljard jaar oud is.

De missie duurt twaalf jaar en onderzoekt naast zeven Trojaanse asteroïden ook een andere planetoïde. De sonde zal drie keer gebruik maken van de zwaartekracht van onze planeet om aan snelheid te winnen.

Nooit eerder was er een missie naar zoveel verschillende bestemmingen in onafhankelijke banen rondom onze Zon, maakt de NASA zich sterk.

Bekijk ook:

•  “NASA’s Lucy mission set to launch on Saturday, will study ..”

In februari streek de verkenner neer in de Jezerokrater. Die was uitgekozen vanwege het vermoeden, aan de hand van observaties van rond de Rode Planeet draaiende sondes, dat daar drie miljard jaar geleden een uitgestrekt meer was, gevoed door een rivier.

Nog voor de jeep begon te rijden stuurde hij opnames door waaruit bleek dat die veronderstelling klopte.
"Zonder maar gelijk waar naartoe te rijden, was de jeep in staat één van de grote onbekenden te ontrafelen, met name of de krater ooit een meer was", zei co-auteur van de studie Benjamin Weiss van het Massachusetts Institute of Technology, en geciteerd door Space.com. "Tot we er effectief landden en bevestigden dat het (ooit) een meer was, was het altijd een vraagteken."

Het meer werd trouwens via een delta door een rivier gevoed, bevestigde de Perseverance.

Lees ook: 

• Perseverance 100 dagen op Mars: dit zijn de strafste foto’s tot nu toe

Op 24 november om 7 uur Belgische tijd zal NASA een SpaceX-raket de ruimte insturen met een bijzondere missie. Wetenschappers willen testen of ze asteroïde genaamd Dimorphos van baan kunnen laten veranderen door de impact van een raket. De asteroïde, met een doorsnede van meer dan 150 meter, bevindt zich op 11 miljoen kilometer van de aarde. In ruimtetermen is dit relatief dichtbij. De asteroïde vormt geen direct gevaar voor onze planeet, maar de missie is erop uit om te testen of we in de toekomst de aarde op deze manier kunnen beschermen.

De missie staat al een tijd gepland, maar vandaag deelde NASA de exacte vertrekdatum van de raket met de wereld. Volgende maand gaat de ruimtemissie dus officieel van start. De impact met de asteroïde zelf zal pas plaatsvinden in september 2022. De Double Asteroid Rederiction Test, kortweg DART, zal proberen de asteroïde 1% van koers te laten veranderen. Hoewel dit niet veel lijkt, heeft het een grote impact. De Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) meldt dat dit de eerste keer zou zijn dat mensen de baan van een ruimteobject meetbaar laten veranderen.

“DART is een eerste stap om methodes te testen die gevaarlijke asteroïden van koers kunnen veranderen”, meldt Andrea Riley, hoofd van deze NASA-missie. “Gevaarlijke asteroïden zorgen wereldwijd voor zorgen, dus zijn we heel enthousiast om samen met onze Europese collega’s zo veel mogelijke data te verzamelen door deze test.” De Europese Ruimtevaartorganisatie zal na de impact onderzoeken hoe succesvol de asteroïde van baan is veranderd.

DART zal invliegen op Dimorphos met een snelheid van 14.000 km per uur. Een camera op DART en de nodige navigatiesoftware zullen ervoor zorgen dat de botsing correct gebeurt. Pas enkele jaren later zal duidelijk zijn of de impact daadwerkelijk succesvol was. Dit komt omdat er zich eerst een grote stofwolk vormt, die de waarneming bemoeilijkt.

‘Dichte’ ruimteobjecten die mogelijks gevaarlijk zijn binnen een radius van 50 miljoen kilometer worden met grote aandacht onderzocht door NASA en andere ruimteorganisaties. Voorlopig is er geen reden om uit te gaan van een ‘Armageddon’-scenario, maar toch willen NASA en de Europese Ruimtevaartorganisatie zich op deze manier goed voorbereiden.

GERELATEERDE VIDEO'S, uitgekozen en gepost door peter2011

Noem de fotoserie die hij maakte gerust uniek. Ramon Lucas, reisgids bij Cape Tracks uit Wierden, heeft in zijn leven veel meegemaakt, maar hier keek zelfs hij van op. Op een heldere avond in de Lofoten - een eilandengroep in Noorwegen - was hij samen met reisgenoten bezig met een fotoshoot.

Ze hadden sowieso al geluk die avond, omdat het magische groene en mysterieuze Noorderlicht - een van 's werelds meest bijzondere natuurverschijnselen - fraai zichtbaar was vanaf de punt van het dorp. “Rond elf uur verscheen er opeens iets vreemds wits in de lucht, dat spontaan voorbij flitste”, beschrijft Lucas wat er toen gebeurde.

Een witte schim trok diagonaal door de horizon, dwars door het Noorderlicht. Lucas drukte snel af en legde het tafereel tot in detail vast. Zijn beelden zijn zo bijzonder, dat het onder UFO-gelovers vast voer voor discussie is.

Het echte antwoord ligt iets anders, zo ontdekte de reisgids de volgende ochtend. En is iets minder spannend, maar nog steeds heel bijzonder. Het witte schijnsel betrof namelijk een raketlancering vanuit Californië, ruim 7.000 kilometer (!) verderop. Daar vertrok op dat tijdstip de Landsat 9, een aardobservatiesatelliet vanaf de Vandenberg Space Force Base in Californië. Voor de liefhebbers: dat gebeurde op een Atlas V 401-draagraket. 

Het gaat om een van de meest geavanceerde aardobservatiesatellieten, die elke zestien dagen onze aarde gedetailleerd in beeld zal moeten brengen.

Ook bij ons werd de schim van de satellietlancering gespot: het Belgische UFO-meldpunt ontving heel wat meldingen, berichten en foto’s van een ongewoon lichtverschijnsel dat plotseling boven Vlaanderen was verschenen. “Die mensen mochten een vrij uniek verschijnsel waarnemen”, legde Frederick Delaere van het UFO-meldpunt uit bij HLN LIVE. “Het komt niet zo vaak voor dat je zo’n lancering ziet.”

Voor de Nederlandse reisgids blijft het helemaal speciaal. Tja, hij had er dan ook nog eens het magische Noorderlicht bovenop.

“Dit is een hele bijzondere situatie. Het vereist namelijk nogal wat geluk”, benadrukt hij. “Ten eerste is het Noorderlicht lang niet altijd zichtbaar. Raketlanceringen zijn er ook maar sporadisch en dan moet het ook nog eens helder zijn in de lucht.” En dan vergeet Lucas het belangrijkste nog: je moet er maar net staan om het ook op de gevoelige plaat vast te leggen.

• Lees ook: Tien opmerkelijke Belgische UFO-meldingen uit 2020 verklaard (+)

"Ik hoor al heel lang over de ruimte, en ik grijp de kans om het met mijn eigen ogen te zien," zegt William Shatner zelf over de stunt in een verklaring van Blue Origin. "Wat een wonder", voegde de Canadese acteur eraan toe, die met zijn 90 jaar de oudste persoon zal worden die de ruimte ingaat.

Blue Origin zegt ook dat een vice-president van het bedrijf, Audrey Powers, zal deelnemen aan de missie. Zij werkte eerder als vluchtleider bij de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. 

Shatner en Powers worden op de New Shepard-raket vergezeld door Chris Boshuizen, een voormalig NASA-ingenieur en medeoprichter van Planet Labs, een Amerikaans bedrijf dat dagelijks satellietfoto's met hoge resolutie van de aarde maakt. Ook Glen de Vries gaat mee, hij is medeoprichter van Medidata Solutions, een bedrijf dat is gespecialiseerd in software voor het monitoren van klinische proeven voor de farmaceutische industrie en dat in 2019 werd overgenomen door Dassault Systèmes.

Shatner speelde van 1966 tot 1994 in ‘Star Trek’. Hij vertolkte de rol van Captain James T. Kirk, bevelhebber van ruimteschip USS Enterprise. Zijn echte lancering staat gepland voor 12 oktober, om 15.30 uur Belgische tijd moet de raket opstijgen in het westen van Texas. Het vaartuig New Shepard schiet dan naar ruim 100 kilometer hoogte naar de rand van de dampkring, waar de inzittenden een paar minuten gewichtloosheid ervaren. Het tuig moet ongeveer een kwartier later weer veilig landen, hangend aan een parachute.

De vlucht vindt plaats minder dan drie maanden na de missie waarbij het bedrijf zijn eerste vier ruimtetoeristen vervoerde, onder wie oprichter Jeff Bezos zelf, zijn broer en de 18-jarige Nederlander Oliver Daemen, sindsdien de jongste mens in de ruimte ooit. De Amerikaanse astronaute Wally Funk ging toen ook mee en werd met haar 82 jaar heel even de oudste mens in de ruimte. Tot volgende week dus.

Lander InSight zat op zaterdag 18 september, op zijn 1.000e dag of ‘sol’ op Mars, rustig te zitten in de lege, weidse stofvlakten van de rode planeet toen de grond plots begon te rommelen. De beving duurde uiteindelijk bijna anderhalf uur lang. De Marsrover stuurde de data meteen met zijn seismometer terug naar de aarde. Toen de onderzoekers bij NASA de info binnenkregen, realiseerden ze zich dat InSight de grootste en langste Marsbeving ooit tijdens zijn missie had gedetecteerd. 

InSight had een beving met een kracht van minstens 4.2 op de schaal van Richter van bijna 90 minuten lang vastgelegd - exact het type beving waar de wetenschappers op gehoopt hadden sinds de rover op de rode planeet is geland in november 2018. Recent waren er bovendien nog al twee redelijk grote bevingen: op 25 augustus voelde de lander twee - kortere - bevingen van 4.2 en 4.1. Daarvoor was de grootste beving die InSight ooit had meegemaakt tijdens de missie een exemplaar met een kracht van 3.7, ergens in 2019.

“Het lijkt erop dat er in verhouding tot het aantal kleine aardbevingen op Mars minder grote aardbevingen zijn dan we zouden verwachten. Het is een beetje mysterieus”, legde Bruce Banerdt, hoofdonderzoeker voor InSight, in april uit aan Business Insider. Maar de beving van zaterdag - die vijf keer meer energie had dan het gerommel van de recordbeving van twee jaar eerder - is het type klepper dat een belangrijk missend stukje van de grote Martiaanse puzzel kan bieden. 

In totaal heeft InSight tijdens zijn tijd op Mars al meer dan 700 bevingen gedetecteerd, en ze hebben samen al veel onthuld over de binnenkant. Zo ontdekten de onderzoekers dat de korst van Mars dunner is dan ze dachten en dat het meer zoals de korst van de maan is dan die van de aarde - het is opgebroken door de impact van asteroïden. Recent hebben de wetenschappers met behulp van de bevingen ook bepaald dat Mars een gesmolten kern heeft. Ze zijn nog niet zeker of er achter een gesmolten buitenkern nog een solide binnenkern verstopt zit, zoals het geval is op aarde.

Doordat de Martiaanse korst droog en gebroken is, duren de bevingen daar ook zoveel langer dan aardbevingen. Ze weerkaatsen tussen scheuren in de korst en er is niet zoveel vocht om ze te absorberen. De bevingen die InSight heeft vastgesteld op Mars duurden gewoonlijk 10 tot 40 minuten. 

De drie recente grote bevingen hadden overigens evengoed niet waargenomen geweest, ware het niet dat de missie eerder dit jaar in een huzarenstukje slaagde om InSight ondanks veel moeilijkheden toch nog aan het werk te houden. 

De zeer elliptische baan van Mars bracht de planeet verder van de zon, waardoor de Marsrover geconfronteerd werd met lagere temperaturen en meer op zijn eigen verwarming moest rekenen om warm te blijven. Daar kwam bij dat grote stofophoping op de zonnepanelen van InSight het vermogen van de lander had verminderd, waardoor de missie noodgedwongen energie moest besparen door bepaalde instrumenten tijdelijk uit te schakelen.

Het team van wetenschappers slaagde erin om de seismometer toch nog te laten werken met een originele en ietwat contra-intuïtieve aanpak: ze gebruikten de robotarm van InSight om langzaam zand te laten druppelen in de buurt van één van de zonnepanelen in de hoop dat windvlagen de korrels over het paneel zouden voeren en zo een deel van het stof erop zouden wegvegen. Het plan lukte en tijdens verschillende stofopruimingsacties zag het team dat het vermogensniveau redelijk stabiel bleef. Een hele opluchting. Nu Mars de zon weer nadert, begint de kracht van de lander weer te groeien.

“Als we eerder dit jaar niet snel hadden gehandeld, hadden we echt heel goede wetenschap gemist”, zegt Banerdt in een reactie. “Zelfs na meer dan twee jaar lijkt Mars ons nog iets nieuw gegeven te hebben met deze grote bevingen, die ook unieke eigenschappen hebben.” 

Tot verbazing van de wetenschappers waren de twee bevingen op 25 augustus ook andere types. De beving van 4.2 kende trage vibraties met een lage frequentie, terwijl de beving van 4.1 heel snel en met vibraties van hoge frequenties gepaard ging. De tweede beving vond ook veel dichter bij de lander plaats, amper 925 kilometer. Wat de twee wel gemeen hebben - buiten dat het allebei om grote exemplaren ging - is dat ze beide overdag gebeurden op de meest winderige en, voor de seismometer, meest luidruchtige tijd op Mars.

Het is hoe dan ook allemaal goed nieuws voor seismologen: het kunnen bestuderen van verschillende grote bevingen van verschillende afstanden en met verschillende soorten seismische golven geeft meer informatie over de innerlijke structuur van een planeet. 

En intussen luistert InSight naarstig en geduldig verder naar de hartslag van Mars, in de hoop nog veel meer te kunnen ontdekken. Helemaal zelfstandig even, want de volgende drie weken krijgen de landers op Mars geen commando’s, aangezien de aarde en de rode planeet zich nu aan tegenovergestelde kanten van de zon bevinden. Deze periode van solar conjunction gebeurt elke twee jaar.

Gisterenavond, iets na 23 uur, verscheen er plotseling een ongewoon lichtverschijnsel aan de hemel. Op de beelden die nieuwsgierige en/of ongeruste Vlamingen maakten, is te zien hoe een kegelvormig object of een vliegende driehoek zich naar boven lijkt te verplaatsen. Geen ufo, zo stelt het Belgische UFO-meldpunt gerust, maar gewoon de Landsat 9. 

“Ook vanmorgen zijn er nog meldingen binnengekomen”, zegt Frederick Delaere van het UFO-meldpunt. Sommige mensen schrijven daarin dat ze ongerust zijn, hoewel ze eigenlijk een vrij uniek verschijnsel mochten waarnemen: “Het komt niet zo vaak voor dat je zo'n lancering ziet”, legt Delaere uit. “Het moet in de eerste plaats al helder weer zijn." 

Bekijk hier het gesprek met UFO-meldpunt België:

Ook in Nederland was de lancering zichtbaar. “Als heel wat mensen uit een grote regio hetzelfde zien, weten we dat het zich hoog in de atmosfeer afspeelt”, zegt Delaere nog. 

De Landsat 9 werd gisteren vanop de Vandenberg lanceerbasis in Californië in een polaire baan om de aarde gebracht. Het gaat om een van de meest geavanceerde aardobservatiesatellieten die elke zestien dagen onze aarde gedetailleerd in beeld zal moeten brengen. Het gaat om een gezamenlijk project van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en de US Geological Survey. Het is al van 1972 geleden dat de eerste Landsat werd gelanceerd.

De tweede commerciële passagiersvlucht van Blue Origin is te zien als de echte start van het programma voor ruimtetoerisme van het bedrijf. In juli werd al de eerste vlucht succesvol uitgevoerd en hoewel de stoeltjes aan boord te koop waren, ging er uiteindelijk maar één betalende passagier mee. Amazon- en Blue Origin-oprichter Jeff Bezos besloot de overige drie stoeltjes te vullen met zichzelf, zijn broer en luchtvaartlegende Wally Funk.

De eerste twee betalende crewleden van de nieuwe missie, die vertrekt op 12 oktober om 15:30 uur Belgische tijd, zijn bekendgemaakt: het gaat om Australiër Chris Boshuizen en Amerikaan Glen de Vries. Boshuizen werkte jarenlang als onderzoeker bij ruimtevaartagentschap NASA en is medeoprichter van Planet Labs. De Vries is medeoprichter van technologiebedrijf Medidata, dat software ontwikkelt en op de markt brengt als dienst voor klinische proeven.

Wat de twee betalen voor de vlucht, is niet bekendgemaakt. Ruimtetoeristen kunnen zich via e-mail melden bij Blue Origin voor een vlucht in de New Shepard-raket, maar prijzen zijn niet openbaar. Wie de overige passagiers zijn van de tweede commerciële vlucht, wordt in de komende dagen bekendgemaakt, aldus Blue Origin.

De persoon die het hoogste bod uitbracht om mee te gaan op de allereerste vlucht, heeft zijn ruimtereis overigens nog tegoed. De planning van die eerste vlucht kwam de bieder niet uit, waardoor een andere bieder mee kon. Dat werd de 18-jarige Nederlander Oliver Daemen - zijn vader was een van de bieders. Na de succesvolle eerste vlucht zei Blue Origin al dat er dit jaar nog twee vluchten verwacht werden en dat er ‘veel meer’ volgen in de toekomst. Het bedrijf zegt al veel geïnteresseerde klanten te hebben.

Dit jaar zijn Blue Origin, SpaceX en Virgin Galactic alle drie begonnen met hun programma voor ruimtetoerisme. Virgin Galactic, het ruimtevaartbedrijf van Virgin-oprichter Richard Branson, voerde in juli een eerste bemande commerciële testvlucht uit en ook daar ging de oprichter mee aan boord voor de primeur. 

Volgens de website van het bedrijf zijn er nog tickets beschikbaar voor dit jaar, maar een volgende vlucht is nog niet ingepland. Het programma ligt stil omdat de Amerikaanse Federal Aviation Authority (FAA) een onderzoek doet naar de eerste vlucht. Daarbij zou afgeweken zijn van de aangewezen vluchtruimte en het bedrijf zou dat niet hebben doorgegeven aan de luchtvaartautoriteit.

SpaceX, het bedrijf van Tesla-baas Elon Musk, rondde zijn eerste missie met vier ruimtetoeristen op 19 september succesvol af. Daarbij spendeerden de vier passagiers vier dagen in een Crew Dragon-capsule en bereikten ze een hoogte van 560 kilometer. Virgin Galactic en Blue Origin voeren anderzijds veel kortere vluchten uit, waarbij de passagiers enkele minuten de Kármánlijn bereiken, op zo’n 100 kilometer hoogte.

Het viertal vertrekt op 5 oktober met een Sojoez MS-19-ruimtecapsule. Die brengt hen dan naar het ISS, dat op 354 kilometer hoogte rondom de aarde cirkelt.

“Deze film vertelt het verhaal van een gewone mens. Een arts die niets te maken had met ruimteverkenning en er zelfs nooit aan dacht, krijgt het aanbod om naar het ISS te reizen en het leven van een kosmonaut te redden,” vertelde regisseur en acteur Klim Shipenko vandaag op een persconferentie, voor de bemanning richting de Baikonur-kosmodroom in Kazachstan vertrok.

Ook de professionele kosmonauten zullen in de film te zien zijn. “Ik zal niet de hoofdrol spelen, maar ik zal toch moeten uitzoeken hoe een film wordt gemaakt in zo’n ongewone plek als de ruimte,” reageerde commandant Anton Shkaplerov.

Hoofdrolspeelster Julia Peresild doet voor de gelegenheid haar eigen make-up en styling. “Het zal niet op hetzelfde niveau zijn als op aarde, maar we zullen ons best doen. We zijn er klaar voor,” zei ze. Bang is ze niet. “Het is een beetje te laat om bang te zijn, want we zijn zo ver gekomen. Er is nog veel te doen en om eerlijk te zijn, er is gewoon geen tijd meer voor angst.”

Regisseur Shipenko is 1m90 groot en zijn lengte maakt het trainen in het ruimtetuig - en de komende reis - niet erg comfortabel. Maar in de toekomst zullen er aanpassingen worden gedaan, zei hij. “Het is oké. Ik vlieg nu zoals het is, maar als we het vervolg doen over reizen naar Mars, dan beloven ze dat de zitplaats beter zal zijn.”

LEES OOK:

• Rook in Russisch segment ruimtestation ISS

• NASA hoopt op steun van commerciële bedrijven: “We zitten helaas in ‘spacerace’ met China”

De bemanning "cirkelde 5,5 keer rond de aarde, voerde de eerste reeks van wetenschappelijk onderzoeken uit en had een paar maaltijden" voordat ze naar bed gingen, meldt het bedrijf van Elon Musk op Twitter. De vier inzittenden zijn privépersonen waarbij voor het eerst geen enkele beroeps- of institutionele astronaut banen rondom onze planeet zal trekken.

De 38-jarige miljardair Jared Isaacman, een burgerpiloot die ook ervaring met performante gevechtsvlieguigen heeft, is gezagvoerder. Hij heeft ook de missie bekostigd. SpaceX zou een zitje voor ongeveer vijftig miljoen dollar verkopen.  De 51-jarige Sian Proctor, eveneens een burgerpiloot, is professor en heeft een diploma biologie op zak. De 29-jarige Hayley Arceneaux is medisch assistente bij het St. Jude Kinderen Research Hospital waarvoor de missie geld moet opleveren. De 42-jarige Chris Sembroski is een data-ingenieur.

De missie die de naam Inspiration4 kreeg, is de eerste volledig commerciële bemande ruimtevlucht.
Het vaartuig komt maximaal 540 kilometer van de aarde. De laatste keer dat mensen zo ver weg gingen, was in 2009. Na een verblijf van ongeveer drie dagen in de ruimte keren de bemanningsleden terug op aarde. Het vaartuig plonst dan, hangend aan een parachute, in de Atlantische Oceaan.

Virgin Galactic schrijft dat het bedrijf zijn ‘Unity 23'-missie met de Italiaanse luchtmacht uitstelt nadat het door een leverancier is gewaarschuwd voor een mogelijk defect. De eventuele productiefout zou in het flight control-systeem zitten.

“Op dit moment is nog niet bekend of het defect aanwezig is in de ruimtetuigen van het bedrijf en welke reparatiewerkzaamheden eventueel nodig zijn”, meldt Virgin Galactic. Het bedrijf zegt dat het momenteel inspecties uitvoert, samen met de leverancier in kwestie. Het voegt eraan toe dat het de missie heeft uitgesteld vanwege ‘een overvloed aan voorzichtigheid’.

De Unity 23-missie stond aanvankelijk in de planning voor eind september of begin oktober, maar vindt nu ‘medio oktober’ plaats, zo klinkt het. Het bedrijf deelt later een meer concrete lanceringsdatum. Tijdens de missie zouden bemanningsleden van de Italiaanse luchtmacht en de Italiaanse nationale onderzoeksraad naar de ruimte gaan.

Het uitstel is volgens het bedrijf niet gerelateerd aan een lopend onderzoek van de Amerikaanse Federal Aviation Administration. Die overheidsinstantie onderzoekt momenteel de eerste bemande testvlucht van Virgin Galactic. Tijdens die vlucht vloog het ruimteschip van Virgin Galactic een minuut lang buiten zijn aangewezen luchtruim. Het bedrijf mag nu geen vluchten uitvoeren met zijn SpaceShipTwo-ruimtevaartuig totdat de FAA een uitspraak heeft gedaan, meldt persbureau Reuters.

Virgin Galactic wil toeristische vluchten richting de ruimte verkopen, en met zijn eigen vlucht in juli wilde oprichter Richard Branson daar reclame voor maken. Hij is in een hevige concurrentiestrijd verwikkeld met twee andere multimiljardairs. Ook Amazon-oprichter Jeff Bezos, die een week na Branson naar de ruimte ging, en Elon Musk (Tesla, PayPal, SpaceX) hebben zich op het ruimtetoerisme gestort. SpaceX stuurt volgende week overigens een speciale vlucht naar de ruimte. Voor het eerst bestaat de bemanning van een toestel dat in een baan rond de aarde komt alleen uit burgers. Er gaan geen professionele astronauten mee.

Inspiration4, zo heet de missie. De gezagvoerder is de 38-jarige miljardair Jared Isaacman, die de vlucht betaalt. Hij is de oprichter van betaaldienst Shift4. In zijn vrije tijd is hij straaljagerpiloot en bergbeklimmer. In 2009, toen hij 26 was, vloog Isaacman met een vliegtuig in recordtempo de wereld rond. Hij had slechts 62 uur nodig voor de reis.

Isaacman koos drie burgers die met hem mee mogen gaan. Daarbij koos hij ook een goed doel. SpaceX hoopt dat de vlucht zo’n 200 miljoen dollar (bijna 170 miljoen euro) opbrengt voor een kinderziekenhuis in de stad Memphis, onder meer door het veilen van spullen die meegaan aan boord.

Een van de bemanningsleden is Hayley Arceneaux (29), die als arts-assistent in het ziekenhuis werkt. Als kind had zij kanker. Haar knie werd vervangen en ze kreeg een staaf van titanium in haar dijbeen. Ze wordt de eerste persoon met een prothese die naar de ruimte gaat. Christopher Sembroski (42) mag mee omdat hij geld doneert aan het kinderziekenhuis. Het vierde en laatste bemanningslid is Sian Proctor (51), een docente geologie. Ze probeerde in 2009 astronaut te worden voor de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, maar viel af bij de laatste selectieronde.

De lancering staat voorlopig gepland voor donderdag, maar het precieze tijdstip hangt af van de weersverwachting rond de ruimtebasis Cape Canaveral in Florida. De bemanning komt maximaal 540 kilometer van de aarde. De laatste keer dat mensen zo ver weg gingen, was in 2009. Na een vlucht van drie dagen moet het vaartuig met de vier, hangend aan een parachute, in de Atlantische Oceaan plonzen.

Musk is in een hevige concurrentiestrijd verwikkeld met twee andere miljardairs, die zich ook op ruimtetoerisme hebben gestort. In juli ging een ruimtevliegtuig van Virgin Galactic naar de rand van de dampkring. Aan boord zaten oprichter Richard Branson en drie van zijn naaste medewerkers. Musks andere rivaal, Amazon-oprichter Jeff Bezos, ging anderhalve week later ook naar grote hoogten. Hij zat aan boord van de eerste bemande vlucht van zijn bedrijf Blue Origin. Een van de drie andere passagiers was de Nederlander Oliver Daemen, de jongste mens die ooit in de ruimte is geweest. Maar Branson, Bezos en hun reisgenoten kwamen niet in een baan rond de aarde. 

GERELATEERDE VIDEO,S, uitgekozen en gepost door peter2011

De lancering gebeurt vanaf de Europese ruimtebasis Kourou in Frans-Guyana. De belangrijkste onderdelen van de draagraket zijn daar inmiddels aangekomen vanuit Europa. De James Webb zelf bevindt zich in een laboratorium in de Amerikaanse staat Californië en moet eind deze maand richting de lanceerbasis vertrekken.

De James Webb moet de opvolger worden van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die nadert na meer dan dertig jaar het einde van zijn loopbaan. De nieuwe telescoop is groter en scherper, en moet daardoor dingen ontdekken die voor de Hubble verborgen zijn gebleven.

Bovendien gaat het nieuwe observatorium niet rond de aarde draaien, zoals de Hubble, maar rond de zon, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Op die plek moet de James Webb onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal.

Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro. De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel van goud en beryllium. Die vangt het licht uit de ruimte op. 

De ontwikkeling van de James Webb ging moeizaam. Aan de telescoop wordt al sinds 1996 gewerkt en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd, maar dat wordt bijna jaarlijks verschoven. Zo blijken de ontwikkelaars langer dan verwacht nodig te hebben om alle nieuwe technologieën aan boord goed te testen. Bovendien zijn er menselijke fouten gemaakt. Zo ontstonden er scheuren in een zonnescherm.

Bij een trillingstest schoten zeventig bouten los. Ze vielen in de telescoop en een paar zijn nog steeds niet teruggevonden. Vorig jaar leidde de corona-uitbraak tot een nieuwe vertraging. Eerder zei NASA al dat Webb elke dollarcent en dus het ‘wachten waard’ is. ,,We moeten het hier op aarde in orde hebben voordat we naar de ruimte gaan’’, zei bestuurder Thomas Zurbuchen erover.

De ruimtetelescoop is vernoemd naar NASA-directeur James Edwin Webb (1906-1992). Hij leidde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie tussen 1961 en 1968. Het jaar erna zetten Neil Armstrong en Buzz Aldrin als eersten  een voet op de maan.

{ https://www.hln.be/ }