Vuurbal verlicht de hemel, zelfs op Pinkpop -  HLN.be

Marcia Nieuwenhuis 

In totaal zijn er al negentig meldingen binnengekomen over de zogenoemde ‘fireball’, zo blijkt uit een inventarisatie van de Internationale Meteorieten Organisatie. Het ging om een lichtblauwe en lichtgroene lichtflits die in ons land werd gespot in onder meer Haasrode, Beveren en Scherpenheuvel-Zichem.

Een bezoeker van Pinkpop zag de flits in zijn ooghoeken en legde hem vast op video tijdens een optreden van de Amerikaanse rockband Foo Fighters, blijkt uit een filmpje op Dumpert. 

“Gisteren een #vuurbal gespot tijdens Foo Fighters op #Pinkpop, dat is toch een stuk meer rock ’n roll dan een regenboog #pp18", constateert Ruben den Boer op Twitter droogjes.

De Duitser Uwe Reichert is één van de weinigen die de vuurbal zag én op de foto wist vast te leggen. Met zijn Canon EOS met 180 millimeterlens wist hij de vuurbal in beeld te brengen. “Met beeldbewerking iets opgelicht”, geeft Reichter wel toe op Twitter. 

Dag en nacht

De Duitser is wetenschapsredacteur en ‘bedrijft dag en nacht astronomie’, zoals hij zelf zegt. Op Twitter kreeg hij zoveel reacties dat hij er niet in slaagt om iedereen persoonlijk te bedanken. Zijn tweet met de bewuste foto werd meer dan honderd keer gedeeld en honderden keren leuk bevonden.

Bekijk ook:

{ https://www.hln.be/ }

17-06-2018 om 20:15 geschreven door peter  

Vuurbal verlicht de hemel, zelfs op Pinkpop -  HLN.be

Marcia Nieuwenhuis 

In totaal zijn er al negentig meldingen binnengekomen over de zogenoemde ‘fireball’, zo blijkt uit een inventarisatie van de Internationale Meteorieten Organisatie. Het ging om een lichtblauwe en lichtgroene lichtflits die in ons land werd gespot in onder meer Haasrode, Beveren en Scherpenheuvel-Zichem.

Een bezoeker van Pinkpop zag de flits in zijn ooghoeken en legde hem vast op video tijdens een optreden van de Amerikaanse rockband Foo Fighters, blijkt uit een filmpje op Dumpert. 

“Gisteren een #vuurbal gespot tijdens Foo Fighters op #Pinkpop, dat is toch een stuk meer rock ’n roll dan een regenboog #pp18", constateert Ruben den Boer op Twitter droogjes.

De Duitser Uwe Reichert is één van de weinigen die de vuurbal zag én op de foto wist vast te leggen. Met zijn Canon EOS met 180 millimeterlens wist hij de vuurbal in beeld te brengen. “Met beeldbewerking iets opgelicht”, geeft Reichter wel toe op Twitter. 

Dag en nacht

De Duitser is wetenschapsredacteur en ‘bedrijft dag en nacht astronomie’, zoals hij zelf zegt. Op Twitter kreeg hij zoveel reacties dat hij er niet in slaagt om iedereen persoonlijk te bedanken. Zijn tweet met de bewuste foto werd meer dan honderd keer gedeeld en honderden keren leuk bevonden.

Bekijk ook:

{ https://www.hln.be/ }

17-06-2018 om 20:15 geschreven door peter  

Tsunami, maar vanuit de lucht: storm dumpt tonnen water in Alpenmeer -  HLN.be

Bron: Facebook

Bij een downburst of microburst is er een zeer lokale, plotselinge verandering in de wind, waarbij de lucht plots heel fel versnelt op weg naar het aardoppervlak. In dit geval lijkt het wel alsof iemand plots een emmer water in het bergmeer giet. Dat heeft een lengte van 12 kilometer en is tot 1,5 kilometer breed, en ligt op een hoogte van ongeveer 600 meter. “Een lucky shot”, zegt de fervente bergbeklimmer die toch altijd verschillende camera’s bij zich heeft om de wonderen der natuur vast te leggen. “Zo’n beelden, dat kan je niet plannen.” Op Facebook werd de timelapse al 1,6 miljoen keer bekeken.

Lees ook

Dit weerfenomeen is zo speciaal dat zelfs weervrouw Jill Peeters niet weet of er wel een naam voor bestaat

Het weerfenomeen zelf is overigens een van de grote gevaren voor de luchtvaart. De meeste vliegtuigen zijn wel uitgerust met veiligheidssystemen om piloten te waarschuwen voor windschering.

{ https://www.hln.be/ }

17-06-2018 om 20:08 geschreven door peter  

Astronomen ontdekken drie planeten-in-wording rond jonge ster HD 163296 - HLN.be

Bron: Belga

Dankzij een nieuwe planeetopsporingstechniek, waarmee ongewone patronen in de gasstroom binnen de protoplanetaire schijf van stof en gas rond een jonge ster te vinden zijn, hebben twee teams van astronomen nu de onmiskenbare kenmerken van pas gevormde planeten vastgelegd.  De teams analyseerden waarnemingen van HD 163296, een jonge ster in het sterrenbeeld Boogschutter, op ongeveer 330 lichtjaar van ons. Deze ster heeft ongeveer twee keer zoveel massa als de Zon, maar is slechts vier miljoen jaar oud - minder dan een duizendste van de leeftijd van onze ster. “We hebben gekeken naar lokale, kleinschalige bewegingen van het gas in de protoplanetaire schijf van de ster. Met deze geheel nieuwe aanpak zouden we enkele van de jongste planeten in ons Melkwegstelsel kunnen ontdekken, allemaal dankzij de hoge-resolutiebeelden van ALMA”, zegt Richard Teague van de Universiteit van Michigan.

Lees ook

Nieuw bewijs voor ‘Planeet Negen’ en mogelijk andere wereld voorbij Neptunus

In plaats van zich te concentreren op het stof in de schijf, dat duidelijk is vastgelegd bij eerdere ALMA-waarnemingen, onderzochten de astronomen de verdeling van koolstofmonoxide (CO) in de schijf. CO-moleculen zenden zeer karakteristieke millimeterstraling uit die ALMA heel gedetailleerd kan waarnemen. Subtiele veranderingen in de golflengte van deze straling, die het gevolg zijn van het Dopplereffect, verraden bewegingen van gas in de schijf. Het team onder leiding van Teague vond twee planeten op ongeveer 12 miljard en 21 miljard kilometer van de ster. De derde planeet, op ongeveer 39 miljard kilometer van de ster, werd opgespoord door een team rond Christophe Pinte van de Monash University in Australië en het Institut de Planétologie et d’Astrophysique de Grenoble.

In beide gevallen loerden de onderzoekers in gebieden waar de stroming van het gas afweek van de omgeving - ongeveer zoals bij draaikolken rond een steen in een rivier. Door deze beweging nauwkeurig te analyseren, konden de wetenschappers duidelijk de invloed van planeetachtige objecten zien die qua massa op Jupiter lijken. Beide teams zullen de methode verder verfijnen en ze toepassen op andere protoplanetaire schijven. Daarbij hopen de wetenschappers meer te weten te komen over de manier waarop atmosferen ontstaan en over de soorten elementen en moleculen die een planeet bij zijn geboorte meekrijgt. Door de nieuwe techniek kan ALMA voorop gaan lopen in de jacht op planeten buiten ons zonnestelsel, exoplaneten. 

{ https://www.hln.be/ }

13-06-2018 om 18:11 geschreven door peter  

NASA jaagt op 700 triljoen dollar aan zeldzame ruimtegrondstoffen: “Dit kan de hele wereldeconomie vernietigen” - HLN.be

Bron: NASA, Metro UK, BGR.com, The Guardian

Bankiers van Goldman Sachs zeiden het al: de eerste biljonair (iemand die 1.000 miljard bezit) zal geen cryptobelegger of uitvinder zijn, maar wel een ontmijner van ruimtegrondstoffen. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA schat de totale waarde van de asteroïden binnen bereik op niet minder dan 700 triljoen dollar. Mocht je dat bedrag verdelen onder de wereldbevolking, dan zou elke mens op aarde 100 miljard dollar toegestopt krijgen. Volgens verschillende experten kan een dergelijke kapitaalsinjectie de wereldeconomie zelfs vernietigen.

Lees ook

Marsjeep Curiosity vindt organisch materiaal op Rode Planeet dat kan wijzen op buitenaards leven

Verschillende bedrijven ontwikkelen al technologieën om ruimtegesteente te ontginnen. Deep Space Industries ontwikkelt momenteel een speciale stoomschroef en het Britse AMC (Asteroid Mining Corporation) wil straks kleine ruimtetuigen uitsturen om platina te ontginnen op asteroïden. Het Amerikaanse bedrijf Planetary Resources, dat gesteund wordt door de beroemde Titanic-regisseur James Cameron, is momenteel druk in de weer met het ontwikkelen van robotvoertuigen die zeldzame grondstoffen van asteroïden kunnen halen.

NASA hoopt tegen 2022 de eerste missie de ruimte in te sturen om asteroïden te ontginnnen. De organisatie schat de totale opbrengst van die missie op zo’n 9.000 biljard euro, dat is 9.000 miljoen miljard, een haast onvatbaar bedrag.

{ https://www.hln.be/ }

12-06-2018 om 15:33 geschreven door peter  

Oudste ‘pootafdrukken’ gevonden in China -  HLN.be

Bron: AFP-VRT-BBC

Ze zijn vermoedelijk gemaakt door een lid van de Bilateria, dieren die bijna allemaal bilateraal (tweezijdig) symmetrisch zijn. Een kenmerk van de Bilateria is dat de aanhangels die ze hebben in paren voorkomen.

Bij de Chinese vondst gaat het dan om een paar poten die het lichaam van het dier boven het sediment hielden waarover het zich voortbewoog, luidt in het Chinees-Amerikaanse onderzoek dat gepubliceerd werd in het wetenschappelijke tijdschrift Science Advances .

De afdrukken zijn gevonden in het gebied van de Jangtsekiang-rivier in Zuid-China. “Eerder geïdentificeerde voetafdrukken zijn tussen de 540 en 530 miljoen jaar oud. De nieuwe fossielen zijn waarschijnlijk tot 10 miljoen jaar ouder”, verklaarde coauteur Zhe Chen aan persagentschap AFP.

Ten minste drie levende groepen dieren hebben aanhangsels in paren en komen dus in aanmerking: geleedpotigen, ringwormen of viervoeters. Tot de geleedpotigen behoren spinachten en kreeften. Tot de ringwormen behoren alle regenwormen en bloedzuigers. Alle zoogdieren, vogels, reptielen en amfibieën zijn onderdeel van de viervoeters.

{ https://www.hln.be/}

10-06-2018 om 18:12 geschreven door peter  

VIDEO: Meteoor zo groot als auto ontploft boven Botswana- HLN.be

Bron: Daily Mail/Sky and Telescope

Barend Swanepoel zag de rode vuurbal op de terugweg van zijn buurman Vicus van Zyl, en vertelde hem de beelden van zijn bewakingscamera eens te bekijken. “Het voordeel was dat ik hem in kleur zag, en dat was niet zoals op de camerabeelden”, vertelt Swanepoel. “Het was een vallende vuurbal met een rode staart achter. Ik dacht dat het grasland in brand zou vliegen.”

De meteoor was twee tot vijf meter groot en stortte neer met een snelheid van 17 kilometer per seconde. Hij ontplofte boven Botswana, slechts twee seconden voor de impact. Medewerkers van de NASA hadden de asteroïde acht uur daarvoor opgemerkt en besloten dat de ruimterots geen gevaar vormde.

De boerderij waar deze beelden werden gemaakt, ligt zo’n 300 kilometer van Botswana.

Bekijk ook:

{ https://www.hln.be/}

10-06-2018 om 18:06 geschreven door peter  

Marsjeep Curiosity vindt organisch materiaal op Rode Planeet dat kan wijzen op buitenaards leven - HLN.be

Marsverkenner Curiosity speurt al bijna zes jaar de Rode Planeet af, op zoek naar wetenschappelijke informatie over Mars. Het ultieme resultaat zou zijn dat het bestaan van aliens zou bewezen worden, aan de hand van onder meer de analyse van bodemstalen. 

Nu is er alvast in een meerbedding organisch materiaal gevonden dat eventueel op het bestaan van buitenaards leven op Mars zou kunnen wijzen. Ooit, in het verleden. Daarnaast blijken de hoeveelheden methaan in de atmosfeer per seizoen te verschillen. Dit gas is op aarde voor 95 procent een afvalstof geproduceerd door levende organismen. De wetenschappers van NASA vinden het nog te vroeg om te besluiten dat dat ook het geval zou zijn op Mars. In dat geval zou er nu nog altijd leven op de Rode Planeet kunnen zijn. De bevindingen worden morgen in het vakblad Science gepubliceerd.

Vandaag is de Marsbodem onbewoonbaar, maar toen de planeet nog warmer en natter was, bevond zich in de Galekrater, waar de Curiosity zijn boringen doet, een groot meer. Uit gegevens van Curiosity blijkt dat miljarden jaren geleden dat meer in de Galekrater alle ingrediënten bevatte die nodig waren voor het leven, inclusief chemische bouwstenen en energiebronnen. Zo vond de Marsjeep in de afzettingsgesteenten van zo’n 3 miljard jaar oud op amper 5 cm diepte drie verschillende soorten organische moleculen. 

Organische moleculen bevatten koolstof en waterstof en kunnen ook zuurstof, stikstof en andere elementen bevatten. Hoewel ze vaak geassocieerd worden met het leven, kunnen ze ook worden aangemaakt door niet-biologische processen en zijn ze dus niet noodzakelijk indicatoren van leven. “Curiosity heeft de bron van de organische moleculen niet bepaald”, verduidelijkt Jen Eigenbrode van NASA. Ook voor het seizoensgebonden methaan bestaan er niet-biologische verklaringen.

Nog altijd geen ultiem bewijs van leven op Mars dus, maar volgens NASA zijn de bevindingen zeker een goed teken voor toekomstige missies om op de oppervlakte en wat dieper dan nu te zoeken naar sporen van leven op de Rode Planeet. 

{ https://www.hln.be/ }

08-06-2018 om 19:45 geschreven door peter  

Fysica op zijn kop? Mogelijk nieuw elementair deeltje ontdekt - HLN.be

Bron: Belga

De deeltjesfysica is nog steeds niet bekomen van de fenomenale vondst in 2012 van een deeltje waarvan het bestaan in 1964 was geopperd door de Schot Peter Higgs, en de Belgen François Englert en Robert Brout. Het higgsbosondeeltje, dat alle andere deeltjes hun massa geeft en het sluitstuk vormt van het Standaardmodel omtrent het wezen van de materie.

Lees ook

Deeltjesversneller CERN draait weer op volle toeren

Higgsboson 

Wetenschappers zijn nog steeds bezig de mysteries van higgsboson te ontrafelen, maar kijken ook reeds uit naar een presentatie morgen in Heidelberg. Er doen immers geruchten de ronde dat er in het Fermilab in de VS ook aanwijzingen van het bestaan van een verondersteld deeltje zijn gevonden: het steriele neutrino. Neutrino’s, die geen elektrische lading hebben, interacteren slechts zeer zwak met andere elementaire deeltjes, waardoor ze ook de bijnaam “spookdeeltjes” kregen. Zij kunnen ook oscilleren - lees “van gedaante wisselen” - in drie verschillende vormen, of in het jargon “smaken”: het elektron-neutrino, het muon-neutrino en het tau-neutrino.

Maar er is ook een vierde smaak geopperd: het steriele neutrino. De drie bestaande neutrino’s interacteren enkel via de zwakke kernkracht (een van de fundamentele krachten in het universum) en gravitatie. Het steriele neutrino zou primair met gravitatie interacteren.

Nieuwe theorie nodig

Natuurkundigen van het MiniBooNe-experiment in het Fermilab hebben nu een anomalie bevestigd in experimenten die bedoeld waren om neutrino-oscillaties te onderzoeken. En die anomalie zou te verklaren zijn door het bestaan van een vierde neutrino, het steriele neutrino. De gevolgen zijn zeer groot. Het Standaardmodel volstaat immers niet meer om alles te verklaren, en er is nieuwe theorie nodig.

Het deeltje kan ook een rol hebben gespeeld in het ontstaan van de kosmos, en kan een verklaring vormen voor de mysterieuze donkere materie in het universum. De steriele neutrino’s zijn dan kandidaat-deeltjes van de donkere materie.

{ https://www.hln.be/wetenschap-planeet }

07-06-2018 om 20:13 geschreven door peter  

De dagen op aarde worden steeds langer, maar je merkt er niets van - HLN.be

Bron: The Guardian

Volgens nieuwe berekeningen duurt een dag anno 2018 vijf uur en vijftien minuten langer dan een miljard jaar geleden. Amerikaanse onderzoekers kwamen tot die concusie op basis van astronomische theorieën en geochemische aanwijzingen in miljoenen jaren oude rotsen. 

Dat betekent dat de dagen op aarde sinds die tijd elk jaar één 74.000ste van een seconde langer worden. En die trend zal zich volgens de onderzoekers nog miljoenen jaren verderzetten.

44.000 kilometer verder

Dat alles heeft te maken met de stand van de maan ten opzichte van de aarde. Stephen Meyers van de universiteit van Wisconsin-Madison en Alberto Malinverno van Columbia University in New York berekenden dat de maan de voorbije 1,4 miljard jaar zo’n 44.000 kilometer weggedreven is van de aarde - of 3,82 centimeter per jaar. Ze bevindt zich nu op een afstand van 384.400 kilometer.

Die evolutie zal zich niet eeuwig verderzetten, schrijven de onderzoekers in het vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences. Op een bepaald moment in de verre toekomst zal de maan een stabiele afstand tot de aarde bereiken. Ze zal dan slechts zichtbaar zijn vanaf één halfrond van de aarde, en nooit vanaf het andere.

{ https://www.hln.be/ }

06-06-2018 om 21:00 geschreven door peter  

SpaceX stelt maanvlucht voor toeristen uit - HLN.be

Bron: Belga, Gizmodo

SpaceX, het bedrijf van Elon Musk, had in februari 2017 bekendgemaakt dat twee anonieme burgers zich hadden opgegeven voor een vlucht van een week om de maan. Ze hadden daartoe een aanzienlijk voorschot betaald en SpaceX stelde het najaar van 2018 in het vooruitzicht als streefdatum voor de vlucht. 

Lees ook

‘Lost in space’ maar niet ongevaarlijk

Nu blijkt dat het toch niet haalbaar zal zijn om de toeristenvlucht nog dit jaar te lanceren. SpaceX-woordvoerder James Gleeson bevestigde in een e-mail aan de krant dat het project werd uitgesteld, maar beklemtoonde dat “SpaceX nog steeds van plan is om private individuen rond de maan te vliegen en dat er een groeiende belangstelling is van veel klanten.”

Testen nodig

SpaceX geeft geen reden voor de vertraging, maar volgens de New Yorkse krant liggen technische en productieproblemen aan de basis. De Falcon Heavy-raket, die nodig is om het ruimtetoestel te lanceren, werd tot op heden immers nog maar één keer gelanceerd. Het Dragon 2-ruimtetoestel dat de twee passagiers zal vervoeren, werd bovendien nog steeds niet getest met een bemanning aan boord. De eerste bemande tests met de Dragon 2 vinden ten vroegste pas in december 2018 plaats.

Bovendien brengt de toeristenreis ook een risico met zich mee. Indien er iets fout gaat, zou dat de relatie tussen SpaceX en NASA, dat rekent op de  Dragon 2-sonde om mensen naar het Internationaal Ruimtestation ISS te brengen, ernstig verstoren.

Volgens de Wall Street Journal kan het nog tot minstens midden 2019 duren vooraleer de eerste ruimtetoeristen richting de maan gestuurd worden.

Inkomsten

SpaceX is van plan om zwaar in te zetten op ruimtetoerisme, een inkomstenstroom die kan bijdragen tot de oprichting van basissen op de maan en Mars door het ruimtevaartbedrijf.

De maan is de verst verwijderde plek van onze aarde die ooit bereikt werd door de mens. Indien SpaceX volgend jaar effectief burgers in een vlucht om de maan stuurt, zou het de eerste keer zijn sinds het einde van de Apollo-missies aan het begin van de jaren 1970 dat er nog eens mensen richting de maan reizen. 

{ https://www.hln.be/ }

05-06-2018 om 15:42 geschreven door peter  

Leven op ‘ground zero’ herstelde zich opvallend snel na meteorietinslag die dino’s uitroeide -  HLN.be

Bron: belga

De meteoriet van zo’n 10 tot 20 kilometer doorsnede veroorzaakte een krater van meer dan 200 kilometer diameter. Stof, roet en steengruis kwam terecht in de atmosfeer, waardoor de plantengroei stokte en ongeveer 75 procent van alle diersoorten van de aardbodem verdween. 

Lees ook

Atoombom kan ruimterots wegstoten

Bij de botsing kwam naar schatting 100 biljoen ton TNT energie vrij, zeven miljard keer meer dan bij de atoombom op Hiroshima. En toch dook al na twee tot drie jaar weer leven op in de buurt, schrijven de wetenschappers in vaktijdschrift Nature. Na 30.000 jaar had de natuur er zich helemaal hersteld, weliswaar met andere soorten dan voor de inslag.

Naar geologische en zelfs biologische normen kwam dat herstel erg snel. “Wellicht had dat onder meer te maken met de vorm van de krater”, denkt co-auteur Philippe Claeys, die aan het hoofd staat van de Analytical, Environmental &Geo-Chemistry-onderzoeksgroep (AMGC) van de VUB.

Enorme krater

“De inslag veroorzaakte een krater met een diameter van meer dan 200 kilometer, met centraal een puinkegel die hoger was dan de kraterwanden. Op die centrale afgevlakte kegel konden de sedimenten heel traag en regelmatig afgezet worden door de omringende zee, wat leidde tot een prachtig en zeer interessant geologisch profiel. Het is in dat profiel dat we nu microfossielen hebben aangetroffen die aangeven dat het leven zich kort na de inslag alweer in de krater aan het vestigen was. Ook in die tijd was de biodiversiteit in de Golf van Mexico, waar de Chicxulubkrater zich bevindt, al erg groot, zoals nu eigenlijk. Alleen het zeeniveau was er veel hoger dan vandaag.”

Het snelle herstel is een verrassing. De hypothese is dat het meestal veel langer duurt eer de biodiversiteit hersteld is, in de diepe oceaan zelfs tot 500.000 jaar. Bij de meteorietinslag werden naar schatting 90 procent van de dieren met een kalkskelet in de omgeving van het inslagpunt gedood, op korte termijn door de impact zelf en op langere termijn omdat de pH van het oppervlaktewater van de oceanen substantieel veranderde door zure regen, als resultaat van de grote uitstoot van zwavel in de atmosfeer. 

Andere soorten

Toch zijn het precies de micro-organismen met kalkskelet die als eerste de krater herkoloniseerden. “We zien een omslag van de soorten: de soorten van voor de inslag komen niet of nauwelijks terug en zijn vervangen door andere soorten, die we van andere plekken op de planeet kennen. Waarschijnlijk is het snelle herstel te wijten aan verschillende gunstige factoren”, denkt Claeys. “Het ondiepe zeewater na de inslag laat er veel licht toe en de vorm van de krater zorgt voor veel beschutting. De geologische structuur, met een rustige sedimentatie, laat bovendien toe om veel micro-organismen in de boorkernen terug te vinden.”

{ https://www.hln.be/ }

31-05-2018 om 16:51 geschreven door peter  

Moet je stekkers uit het stopcontact trekken als het bliksemt ? (en 6 andere vragen over onweer) - HLN.be

1. Waarom onweert het zo vaak de afgelopen dagen?

“Enerzijds is er een lagedrukgebied boven Frankrijk, en tegelijkertijd een hogedrukgebied boven Scandinavië,” legt weerman David Dehenauw uit. “Dat zorgt bij ons voor warme temperaturen en een hoge vochtigheid, waardoor er makkelijk onweer ontstaat.” Het gaat niet om een uitzonderlijk fenomeen, vult weerman Frank Deboosere aan. “Dit zijn typische zomerse onweders, die ontstaan op warme dagen.  Weerkundig gezien is het nog steeds lente, maar qua temperaturen zijn we al volop in zomermodus.” Mei telt gemiddeld 13,5 onweersdagen, volgens cijfers van het KMI. Als het weer de komende dagen de voorspellingen volgt, zouden dat er dit jaar 17 kunnen worden. Dat is iets boven het gemiddelde, maar komt nog niet in de buurt van het record uit 1981 met 22 onweersdagen.

2. Hoe komt het dat die onweersbuien zo plaatselijk zijn?

“De afgelopen dagen kampten we niet met een grootschalige storing over het hele land, maar met lokaal erg verschillende onweerszones,” zegt Dehenauw. “Het zijn vaak hele kleine plaatselijke verschillen in de atmosfeer die lokaal voor onweer kunnen zorgen. Een bepaalde luchtvochtigheid, in combinatie met hoe de wind waait enzovoort. Waar het onweer zal ontstaan, is daarom erg moeilijk te voorspellen.” “Zomers onweer beslaat nooit grote regio’s tegelijkertijd, omdat er simpelweg niet genoeg water voor in de atmosfeer is,” zegt Deboosere. “Als er op sommige plaatsen meer dan 50 liter water per vierkante meter valt, kan er ergens anders niet nog eens zoveel water uit de lucht vallen.”

3. Moeten we onze elektrische apparaten uit het stopcontact halen als het onweert?

“Ja en zelfs nu nog meer dan vroeger,” tipt Deboosere. “We hebben intussen veel meer gevoelige elektronische apparaten dan pakweg vijftig jaar geleden, toen we hooguit een telefoon en een televisietoestel hadden. Als een bliksem inslaat, dan loopt die elektrische lading nog een tijdje door in de grond en via onder- en bovengrondse elektriciteitskabels. Zo kan een blikseminslag op enkele tientallen meters van jouw huis ook aan jouw apparaten schade aanrichten. Trek dus de computer, televisie, maar ook het wasmachine en de droogkast uit als er onweer zit aan te komen. Leg de stekkers ver genoeg weg van het stopcontact.”  

4. Hoe groot is de kans op een blikseminslag? 

“In België is er gemiddeld om de 20 maanden een blikseminslag per vierkante kilometer, oftewel 0,7 inslagen per jaar per vierkante kilometer.” legt Deboosere uit. “Dat cijfer is relatief en er zijn meer blikseminslagen in Hoog-België dan in Laag- en Midden-België. Het aantal mensen dat door een bliksem wordt getroffen, ligt met minder dan tien per jaar erg laag. De kans dat je van de trap valt, is veel groter dan de kans dat je ooit door een bliksem wordt geraakt. Bovendien is er nog één kans op de drie om te overleven als je door een bliksem wordt getroffen.”

5. Waar kan je beter (niet) schuilen als het onweert?

Blijf binnen, sluit de ramen en ga niet te dicht bij het raam staan. Ook in de wagen ben je veilig. Loop je toch over straat als er een onweer losbarst, maak je dan zo klein mogelijk, hou je voeten tegen elkaar en ga gehurkt zitten. Ga vooral niet schuilen onder een boom, wat de kans op een blikseminslag vergroot. Ben je met meerdere personen, probeer jullie dan zoveel mogelijk te verspreiden over het terrein. “De eerste bliksems zijn het gevaarlijkst,” aldus Deboosere. “Vaak regent het dan nog niet, waardoor je zelf nog niet nat bent. Water is een goede geleider, dus met een natte jas heb je een kleiner risico op het raken van vitale organen.” Toch wil Deboosere benadrukken dat een code oranje geen reden tot paniek mag zijn. “Het is een richtlijn die aangeeft dat je voorzichtig moet zijn en maatregelen kan nemen om je voor te bereiden. In zones die gevoelig zijn voor wateroverlast kan de riool worden vrijgemaakt of zandzakjes worden uitgedeeld bijvoorbeeld. Die kleurencodes zijn bedoeld om schade te voorkomen, niet om paniek te zaaien.” 

6. Hoe weet je of er een onweer zit aan te komen in jouw buurt?

“Je kan een app met een buienradar raadplegen, die meestal voorspellingen maakt op basis van waar het op dit moment al onweert,” zegt Deboosere. “Zo’n apps concluderen bijvoorbeeld als het nu in Luik onweert, dat Limburg daarna zal volgen, op basis van de windrichting. Ikzelf gebruik de app van het KMI, die behalve de radarbeelden ook een mathematisch model gebruikt om te bekijken of de windrichting nog evolueert. Zo krijg je een meer accurate voorspelling.” 

7. Blijft het onweer nog langer aanhouden? 

“Woensdag zou het iets minder hevig zijn, maar donderdag is er opnieuw een grotere kans op onweer,” voorspelt Deboosere. “Pas in de loop van het weekend ziet het er iets beter uit op de weerkaarten.”  

{ https://www.hln.be/ }

30-05-2018 om 12:46 geschreven door peter  

AI-expert: “We moeten niet bang zijn van robots. Ze gaan deel uitmaken van ons gezin” -  HLN.be

Bron: The Telegraph

De vrees dat machines een bewustzijn zullen hebben en zich tegen de mensheid keren, is nergens op gebaseerd, zegt Nigel Shadbolt, professor computerwetenschappen aan de universiteit van Oxford.

Lees ook

Van was opvouwen en hitsingle schrijven tot echt alles: zoveel jaar duurt het nog eer robots deze taken van ons overnemen

De manier waarop robots in Hollywoodfilms afgebeeld worden, geeft ons de indruk dat ze allemaal op een dag gek, slecht en gevaarlijk zullen zijn. “Maar dit gaat voorbij aan het echte probleem. Het is niet artificiële intelligentie waarvan je bang moet zijn. Het is natuurlijke domheid”, aldus Shadbolt op het Hay Festival, een festival voor literatuur in kunst in Wales. “Natuurlijk beginnen mensen zich zorgen te maken: gaan de machines wakker worden? Gaan ze superbekwaam zijn? Ik wil je vertellen: nee, nee dat gaan ze niet zijn.”

Volgens Shadbolt ligt de nadruk op de ontwikkeling van AI die gespecialiseerd is in nauw afgelijnde taken. Het zijn overigens mensen, niet computers die de relatie met robots verder willen ontwikkelen, verduidelijkt hij. Binnenkort zullen we empathie voor hen hebben. He zal niet lang duren voor deze toestellen de metgezellen zijn waarmee onze kinderen opgroeien en die voor ons zorgen als we oud zijn – van de wieg tot het graf.

“We projecteren emoties en bedoelingen op deze systemen. Het maakt niet uit dat er niemand ‘thuis’ is in de elektrische circuits, gewoon een erg goede chatbot. Het doet er niet toe. We zullen buitengewoon gehecht aan hen geraken”, aldus Shadbolt.

Volgens de professor is die evolutie al aan de gang. Hij haalde het voorbeeld aan van een ceremonie in Japan eerder deze maand waarbij boeddhistische monniken een herdenking organiseerden voor 114 “overleden” Sony-robothonden. “Er werd gehuild. Dit waren ook erg geliefde familieleden.”

We proberen gevoelens op robots, terwijl die zelf helemaal geen emoties ervaren, verduidelijkt hij, onder aanhaling van het voorbeeld van de IBM-supercomputer Watson. Die moest het in 2011 opnemen tegen twee kampioenen van de Amerikaanse tv-quiz Jeopardy ( Waagstuk, red.). “Watson presteerde in dit spel op bovenmenselijk niveau omdat hij in essentie een gigantische database gebruikte van feiten en training tijdens voorgaande spelletjes. Hij geeft de indruk slim en bewust te zijn. Maar ik kan je verzekeren dat Watson zich helemaal niet tevreden voelde toen hij de besten van de wereld versloeg.”

{ https://www.hln.be/ }

29-05-2018 om 20:27 geschreven door peter  

Wondermooi maar o zo dodelijk: drone filmt rivieren van lava op Hawaï - HLN.be

Bron: KameraOne

Vulkaan Kilauea blijft Hawaï teisteren. Sinds de uitbarstingen begonnen op 3 mei zijn al duizenden mensen geëvacueerd. Lavastromen slokten tientallen woningen op, en de vulkaan spuwt assen tot meer dan drie kilometer hoog. De verwoestende kracht levert ook prachtige taferelen op, zoals deze videobeelden van lavastromen die werden gefilmd door een drone.

{ https://www.hln.be/ }

29-05-2018 om 20:07 geschreven door peter  

Pluto is misschien ‘maar’ een gigantische komeet -  HLN.be

Bron: CNET, Huffington Post

Wetenschappers hebben interessante gelijkenissen gevonden tussen Pluto en komeet 67P die ESA-ruimtesonde Rosetta in 2004 onder de loep nam. De bevindingen zijn te lezen in het wetenschappelijke tijdschrift Icarus. De onderzoekers richtten zich op het stikstofrijke ijs in Sputnik Planitia, een grote gletsjer op Pluto. Christopher Glein van het Southwest Research Institute (SwRI): “We ontdekten een intrigerende overeenkomst tussen de geschatte hoeveelheid van stikstof in de gletjser en de hoeveelheid die we zouden verwachten als Pluto gevormd zou zijn door het samenklitten van ruwweg een miljard kometen of andere objecten uit de Kuipergordel die qua chemische samenstelling lijken op 67P, de komeet die Rosetta onderzocht”. Kortom, op basis van zijn scheikundige opbouw zou Pluto weleens een “flinke komeet” kunnen zijn, of het resultaat van een miljard samengeklonterde kometen. SwRI noemt dit het “kosmochemische model”.

Lees ook

Nieuw bewijs voor ‘Planeet Negen’ en mogelijk andere wereld voorbij Neptunus

Rosetta werd op 2 maart 2004 gelanceerd en kwam een goeie tien jaar later, op 6 augustus 2014, aan bij komeet 67P. Op 12 november 2014 zette Rosetta’s lander, Philae, voet op de komeet. In 2006 lanceerde NASA de ruimtesonde New Horizons richting Pluto, dat zich op een afstand van 4,28 tot 7,5 miljard kilometer van de Aarde bevindt. Pas in juli 2015 kwam de New Horizons dicht genoeg bij Pluto om de dwergplaneet te kunnen onderzoeken. Het SwRI heeft de resultaten van beide ruimtesondes nu naast elkaar gelegd. 

28-05-2018 om 21:18 geschreven door peter  

Onderzoekers: “NASA’s gouden plaat beeldt mensheid af als volk dat graag ruzie maakt en kan heel verwarrend zijn voor eventuele aliens” -  HLN.be

Bron: The Guardian

De Voyager Golden Record werd in 1977 samen met de Voyager-sondes gelanceerd. Zowel Voyager 1 als Voyager 2 heeft een kopie aan boord. De platen bevatten geluiden en beelden die de diversiteit van onze cultuur weergeven. Althans in onze ogen. 

Lees ook

NASA lanceert ruimtesonde (met Belgisch tintje) naar Mars

Voor buitenaardse levensvormen - als die er zijn - kan de plaat een totaal andere boodschap bevatten, zeiden Amerikaanse onderzoekers afgelopen weekend op een bijeenkomst van de National Space Society. Rebecca Orchard en Sheri Wells-Jensen van de universiteit van Bowling Green in Ohio bestudeerden het materiaal op de plaat. Ze maakten een analyse van hoe een buitenaardse maatschappij - met bewoners die andere zintuigen hebben dan wij - de plaat zou kunnen interpreteren.

Zintuigen

De 117 beelden, dolfijngeluiden, begroetingen in 54 talen en de aardse muziek zijn zeer mensgericht, menen de onderzoekers. “De gouden plaat is een prachtig artefact en is representatief voor hoe de mens zichzelf wil zien. Maar ze is bedoeld om ontvangen en geïnterpreteerd te worden door iets dat dezelfde zintuiglijke capaciteiten heeft”, aldus Orchard. “Als het tweede zintuig ontbreekt, of helemaal anders werkt, kan de gouden plaat verwarrend worden.”
Het salvo van begroetingen “volgt elkaar zodanig op dat buitenaardse wezens het kunnen interpreteren als geruzie, in een taal zonder grammatische uniformiteit”. Als ze kunnen horen, uiteraard.

Verwarring

De plaat bevat audio op de ene zijde en beelden op de andere. Dat kan volgens de onderzoekers tot nog meer verwarring leiden. Als een buitenaardse beschaving geluiden zou proberen te matchen aan de beelden, kan het leven op aarde er bijzonder vreemd uitzien. “Wat als je de foto van een narcis koppelt aan het gebrul van een kettingzaag?”, zegt Orchard.

Het moeilijkst noemen de onderzoekers de muziek, die varieert van Bach over Chuck Berry tot Bulgaarse folkmuziek. “Ik kan natuurlijk niet zeggen hoe deze verschillen geïnterpreteerd zullen worden”, zegt Orchard. “Maar wat ik wel kan zeggen, is dat ze een ingewikkelde puzzel vormen voor een luisteraar die totaal niet vertrouwd is met mensen en de geluiden die ze maken.”

Hoe dan ook, het is onwaarschijnlijk dat de plaat snel verwarring zal zaaien. Voyager 1 bevindt zich nu meer dan 21 miljard kilometer van de aarde en zal pas over 40.000 jaar in de buurt van een ander sterrenstelsel komen.

{ https://www.hln.be/ }

28-05-2018 om 21:11 geschreven door peter  

Planetoïde-inslag die dino’s fataal werd, leert ons veel over de opwarming van nu -  HLN.be

Bron: Science Daily, Science, ABC

De onderzoekers van de eerste studie baseren zich op restanten van vissen die dateren van de tijd voor en na de inslag die onder andere de dinosauriërs fataal werd. Ze bestudeerden de verhouding tussen twee zuurstofisotopen in de resten, die afhankelijk zijn van de temperatuur. Bij de ontwikkeling van mineralen in de tanden, beenderen en schubben van vissen, bepaalt de temperatuur van het water hoeveel van deze isotopen gevormd worden.

Daaruit kunnen de onderzoekers besluiten dat de temperatuur na de planetoïde-inslag snel toenam van 20 tot 25 graden Celsius. Aan de polen was de opwarming wellicht nog groter dan in Tunesië. Bovendien duurde het zeker 100.000 jaar voor de aarde weer afkoelde, zo schrijven de onderzoekers in het vakblad Science.

Dat mag dan allemaal 66 miljoen jaar geleden gebeurd zijn, de plotse opwarming die toen plaatsvond is volgens de onderzoekers wel relevant voor wat er vandaag aan het gebeuren is. Ze kan ons een beeld geven van de impact die de huidige klimaatverandering in de toekomst op de planeet zal hebben.
“Het tempo waarmee de systemen op onze planeet door de impact verstoord werden, is vergelijkbaar met de menselijke verstoring in de voorbije 200 jaar”, zegt professor Ken MacLeod van de universiteit van Missouri, hoofdauteur van de studie. “Zelfs als we onze levensstijl morgen drastisch veranderen, zal het nog 100.000 jaar duren om de veranderingen die we de aarde al hebben opgedrongen om te keren.”

Afkoeling

Deze theorie staat haaks op speculaties van sommige wetenschappers dat de inslag geleid zou hebben tot een enorme afkoeling van de aarde. Door de impact zouden er grote branden ontstaan zijn, die roet in de atmosfeer slingerden. Dat hield het zonlicht tegen, met een afkoeling van de aarde tot gevolg.

Toch sluit de nieuwe studie dat scenario niet volledig uit. Mogelijk koelde de aarde na de inslag kortstondig af, voornamelijk op plaatsen nabij de impactlocatie, meteen daarna gevolgd door een globale opwarming.

Vogels

De bekendste slachtoffers van de gevolgen van de inslag waren de dinosauriërs. Maar zij waren niet de enigen die uitgeroeid werden, zo stelt een andere studie die gepubliceerd is in Current Biology. Ook de bossen op onze planeet verdwenen, wat dan weer leidde tot het uitsterven van op zes na alle vogelsoorten.

De onderzoekers bestudeerden het fossielenbestand van Nieuw-Zeeland, Japan, Europa en Noord-Amerika. “De restanten tonen aan dat er een massa-ontbossing plaatsvond in de hele wereld”, zeggen de onderzoekers. En zonder bomen stierven ook alle vogels die in bomen leefden uit - ze hadden immers geen nestplaatsen meer. 

Enkel vogels die op de grond leefden, konden overleven. Fossielen van deze vogels tonen aan dat ze langere, stevigere poten hebben, net zoals de loopvogels die we vandaag kennen. 

“Vandaag zijn vogels de meest diverse en meest verspreide groep gewervelde dieren”, zegt hoofdauteur Daniel Field van de universiteit van Bath. “Er zijn bijna 11.000 soorten. Die zijn dus allemaal ontstaan uit een handvol soorten die 66 miljoen jaar geleden de massa-extinctie overleefden.”

{ https://www.hln.be/ }

27-05-2018 om 00:12 geschreven door peter  

Nieuw bewijs voor ‘Planeet Negen’ en mogelijk andere wereld voorbij Neptunus - HLN.be

Bron: The Guardian

Planeet Negen, zoals de hypothetische planeet genoemd wordt, zou tien keer de aardmassa omvatten. Het bestaan ervan zou onder meer de ongewone baan van de nog niet zo lang geleden ontdekte asteroïde 2015 BP519 kunnen verklaren. Als Planeet Negen echt gespot zou worden, dan is het de eerste ontdekking van een planeet in ons zonnestelsel sinds 1930, toen Pluto in het vizier kwam. Tot 2006 was Pluto de negende planeet, naast Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Twaalf jaar geleden is Pluto geherkwalificeerd naar dwergplaneet. En vóór Pluto moeten we al teruggaan tot 1846, toen Neptunus ontdekt werd.

Asteroïde 2015 BP519 werd drie jaar geleden al gespot, op een afstand van 55 keer die tussen de Aarde en de zon. Sindsdien volgen astronomen, onder leiding van Juliette Becker van de universiteit van Michigan, BP519 op. Hun conclusie is nu dat het ruimtelijke rotsblok een zeer ongewone baan volgt. Die kan het makkelijkst verklaard worden door de zwaartekracht van een enorme planeet, tot nu toe nog ongezien.

Computersimulaties

De baan van BP519 brengt de asteroïde van 35 tot 863 keer de straal van de baan van de Aarde. Het gekke is dat de ruimterots in een hoek van 54 graden helt naar de banen van de aarde, de andere planeten en de meeste asteroïden. Als we ervan uitgaan dat BP519 gevormd is in hetzelfde vlak als de andere objecten in het zonnestelsel, dan is er voor de kanteling ervan een grote zwaartekracht nodig om BP519 in positie te hijsen. Becker en haar team deden verscheidene computersimulaties. Van zodra ze zo’n grote planeet in hun modellen staken, kon de baan van BP519 verklaard worden door de zwaartekracht.

Al sinds 2014 wordt er gedacht aan een planeet in het zonnestelsel nog verder dan Neptunus. Astronomen Chadwick Trujillo en Scott Sheppard kwamen er toen mee af. Sinds de aankondiging van een hypothetische planeet twee jaar later door Konstantin Batygin en Michael Brown van Caltech University spreken astronomen van Planeet Negen.

Superaarde

Het enige sluitende bewijs zou zijn dat de bewuste planeet ook visueel waargenomen wordt. Maar dat zou weleens heel lastig kunnen zijn, omdat ze mogelijk honderden keren verder van de zon staat dan de Aarde. Als het ooit zover is, dan zou dat echt wel spectaculair zijn. Dan wordt het bestaan bevestigd van een enorme nieuwe wereld, een superaarde, nooit eerder zo dichtbij waargenomen in ons eigen zonnestelsel. De tot nu toe ontdekte superaardes bevinden zich rond andere sterren. In ons zonnestelsel is de Aarde de grootste rotsachtige planeet. 

Astronomen kunnen anderzijds ook objecten vinden die de hypothese van Planeet Negen niet staven. In dat geval zullen ze op zoek moeten gaan naar andere verklaringen voor die verre asteroïden met hun vreemde banen.

{ https://www.hln.be/ }

23-05-2018 om 22:15 geschreven door peter  

Wetenschappers gaan jagen naar DNA in Loch Ness en dat kan eindelijk waarheid achter eeuwenoude legende onthullen - HLN.be

Bron: The Guardian

Twee weken lang zullen stalen genomen worden van het water in het meer. Het genetisch materiaal daarin zal vervolgens worden geanalyseerd om te bepalen welke organismen er allemaal in Loch Ness leven. De expeditie wordt geleid door professor Neil Gemmell (51) uit Nieuw-Zeeland.

Lees ook

Wat heeft deze scanner op de bodem van Loch Ness gevonden?

Monster

“Ik denk niet dat er een monster in het meer zit”, vertelt hij. “Maar ik sta open voor het idee dat er nog dingen te ontdekken zijn en dat er dingen zijn die nog niet ten volle worden begrepen. Misschien is er wel een biologische verklaring voor enkele van de verhalen. Zoals de bewering dat het monster eigenlijk een grote vis is, zoals een meerval of een steur.” (lees hieronder verder)

De stalen zullen opgestuurd worden naar laboratoria in Australië, Denemarken, Frankrijk en Nieuw-Zeeland en onderzocht aan de hand van een genetische database. “Het staat buiten kijf dat er nieuwigheden gevonden zullen worden en dat is erg opwindend”, aldus Gemmell. “Hoewel het leuke van ons project het zoeken is naar bewijs voor het bestaan van een monster, zullen we een enorme hoeveelheid nieuwe kennis verwerven over de organismen die in Loch Ness wonen.”

Er werkt ook een lokale expert mee aan het onderzoek. Adrian Shine van het Loch Ness Project verklaarde de aanhoudende interesse voor het monster eerder al als “een poging van de mens om in een krimpende wereld op zoek te gaan naar iets dat groter is dan hemzelf, iets angstaanjagends, iets mysterieus of iets dat in het verborgene leeft.” (lees hieronder verder)

 RV 

De bekende schimmige foto van het monster van Loch Ness

 REUTERS 

Adrian Shine van het Loch Ness Project.

De oudste (bekende) waarneming van een monster gaat terug tot het jaar 564 en werd beschreven in Life of St. Columba van Adomnán. Een missionaris zou op missie om mensen te bekeren tot het christendom langs een begrafenis gekomen zijn bij de rivier Ness. Volgens de omstaanders was de overledene gedood door een ‘waterbeest’. Daarop stuurde Columba zijn assistent het water in en die werd meteen aangevallen. Met een kruis en gebeden kon de heilige het monster echter terugsturen naar de diepten waar het vandaan kwam.

De daaropvolgende eeuwen bleven getuigenissen van waarnemingen opduiken, iets wat het plaatselijke toerisme geen windeieren legde. De ontwikkeling van de fotografie gaf de legende een nieuwe adem en in 1933 en 1934 haalden wazige foto’s van het monster zelfs de voorpagina’s van nationale kranten in het Verenigd Koninkrijk.

Opwinding

In 2016 was er nog flink wat opwinding nadat Nessie-jagers met een robotscanner iets gevonden hadden op de bodem van het meer. De vorm leek verdacht veel op het traditionele beeld dat we hebben van het monster. Dat bleek geen toeval: het ging om een gezonken decorstuk van een film uit de jaren zeventig: The Private Life of Sherlock Holmes. (lees hieronder verder)

 REUTERS

 De robotscanner die in 2016 een vreemde vorm vond op de bodem van Loch Ness.

 Konsberg Maritime s

Tot nog toe werd er echter nog geen enkel hard bewijs gevonden voor het bestaan van het monster. “Ik veronderstel dat we er ook geen sporen van zullen vinden”, aldus professor Gemmell. “Maar ik wil de hypothese graag testen. Het zal ons sowieso een mooi overzicht geven van de biodiversiteit in het meer.”

{ https://www.hln.be/ }

23-05-2018 om 22:09 geschreven door peter