Douters Splete

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel III, blz. 484: een tiende sectie te Rollegem.

Verwijs en Verdam blz. 1757-1758: splete (spleet) een van iets afgenomen deel, vooral van een leen. Ook in de betekenis van splitsing, splijting van een leen.

Woordenboek der Nederlandse taal blz. 276-77-78 n° 5: stuk land, dat in twee evenwijdige tongen of strooken uitloopt.

 n° 6: afgespleten stuk; door splijten of splitsen ontstaan deel. Naar het schijnt alleen in toepassing op een afdeeling og afgescheiden deel van eengrondgebied of grondbezit of van een recht; ingezonderheid van een leen.

Douter’s: persoonsnaam?

De Doorns

Fonds D’Ennetieres: 1868: het Mortaensche in Rolleghem: Nicolas François Du Boccage had twee partijen land “ genaemt de doorns” ( deze twee stuuken land zijn op de kaart aangeduid met de nummers 59 en 60) Land met doornstruiken begroeid?

Hofstede de Dode of Dodecotboghaert

Monografie van Rolleghem: blz. 40: onbehuysde hofstede.

Fonds D’Ennetieres: 2400 (1764)

Den Dich van Rollegem

Fonds D’Ennetieres: disland van Rolleghem cfr. Situering op plan.

Fonds D’Ennetieres: 2408: den disch van Rodelghem abouterende met de oostzijde jegens het landt B. De Smet, west jegens het landt Claeys de Smet, noord jegens ’t landt van voorgenoemde Claeys.

Aanwinsten VI 6848: heerlijcken renteboek der Heerlijckhede van Polliere of pomerie geleghen in de prochie van Rolleghem (1761) Vermelding van de naam in de beschrijving en situering van een stuk grond.

Woordenboek der Nederlandse taal deel 3 II/III blz. 2647-2648: disch: znw. m. disc, eng. Dish on diskr. Een oude ontlening aan grieks-Latijn discus, schijf, schotel.

1 tafel. 2 toonbank. 3 voor een maaltijd gedekte tafel. 4 de tijd dat men aan tafel zit, maaltijd. 5 hetgeen opgedragen wordt, maaltijd. 6 fonds waaruit armen bedeeld worden en vandaar armbestuur.

Het dischgoed= het goed van het armbestuur

Het dischhuis= het huis aan het armbestuur toebehoorende.

Loquela. G. Gezelle Blz. 115: Het dischland= grond die aanden dich, aan ’t armbestier toebehoort, dischgoed “De Bo”

Westvlaams Idioticon de Bo blz. 207: disc = armbestier, bureel van weldadigheid, fr. Bureau de bienfaisance.

De heerlijkheid Diestveld

Fonds Colens 204 leen gehouden van mijnen heere van Nevele, zich streckende binnen de prochie van Cortryck, Harelbeke, Rolleghem, Petegem en Heule.

Geschiedenis der stad Kortrijk door Frans De Potter (1873) Deel I, blz 257: de heerlijkheid van Diestveld bestond uit eene rente geheven op gronden te Kortrijk, Harelbeke, Hulste, Ottergem en Rollegem.

Zij behoorde in de loop der 15^de eeuw aan Gillis van der Meere, ten jare 1496 aan Jacob Savarijs, in 1674 aan Joost de Bie, nadien aan Pieter Gilles Marissal die de bezitting verkocht aan C. de Gruson, echtgenoot van Anna Marren. In 1714 behoorde het aan de beide dochters van deze laatste.

Diestveld

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 3 blz. 256: een heerlijkheid bestaande uit eene rent op grond o.a. ook in Rollegem.

Monografie van Rolleghem: blz. 113 en 55: de heerlijkheid Diestveld bestreek een tiental percelen op de weg van Kortrijk naar Rollegem.

Veld: cfr. Uitleg van “het langhevelt. Diest: zou van het woord diestel komen?

Verwijs en Verdam: blz.214: distel (diestel, destel): de bekende plant.

Westvlaams Idioticon de Bo blz. 198: destel, distel/ eene plant

Nederlands etymologisch woordenboek J. De Vries blz. 119: distel: znw. m.v.

                                                                                                           Mnl, nnl dial= diestel genoemd naar zijn stekels.

Algemeen Vlaams Idioticon Scheurmans blz. 66 distel: uitleg idem vorige bronnen.

Combineren we het woord diest en het word veld dan bekomen we een veld waarop distels groeien.

De dertien parochiën

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel III, blz. 189: een groepering van parochiën in de kasselrij van Kortrijk, samengesteld als volgt: Dottignies, Coyghem, Espierres, Mouscron, Herseaux, Luingne,

Reckem, Lauwe, Aalbeke, Rolleghem, Belleghem, Marcke en een deel Kortrijk-buiten.

Cart. L. De Male I, 105 : (1349) : onze goede liede vanden XIII parochiën gheseten in ons castelrie van Curtricke

Sanderus A. Flandria Illustrata: (1641) Roede van de XIII parochiën.

Carte Fricks (1744) les 13 paroisses

Geschiedenis der stad Kortrijk I, 279: s.d. de dertien prochien.

Dasdove

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 3 blz. 133 leengoed te Rolleghem.

Plaatsnaam

De Cruusstrate

Scabinale II, n 430: blz. 145 n° 4: vermelding „Cruusstraete“

Monografie van Rolleghem: blz. 55 de cruusstraete is nu de Moeskroensestraat tussen Aalbeke en de Schreiboomstraat.

Het Crommestick of Crommebunder.

Monografie van Rolleghem: blz. 55

Scabinale II, n 430: blz. 148 n° 9: zuid het straetken gaande van den lerberchboom naer Rolleghem, noord ende west ’t lant van J.Palatro.

Scabinale II, 430: landboek spijker Kortrijk 1644. De spijker Kortrijk had te Rollegem in totaal 59 percelen waaronder het crommestick.

-          Bunder: benaming van een landmaat.

-          Daar de landmaten, zoals ook de inhoudsmaten en munten verschillend waren van streek tot streek, is het zeer moeilijk de oude maten in de huidige om te zetten. Voor de omzetting verwijzen we naar het werk van K. Van Landschoot: 1 Kortrijkse bunder= 16 hondertlands= 400 roeden= 14176ha

Cartularium en kroniek van de abdij van Groeninge: 1650:……. Tegen tcrommebundere

Te Cromelins

Acten en contracten reg. 1494-1497, f° 122 v: zijn goet ghenaemt te Cromelins gheleghen in de parochie Rolleghem.

Studie van persoonsnamen in de Kasselrij van Kortrijk (1350-1400) door Frans Debrabandere. Blz; 260 n° 1109: crommelin te kortrijk: Jhan Crommelijn (1357-1361) Willem Crommrlin (1355) en nog vele andere –dim op –lin van krom.

Den Creupelen

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 8 blz. 738: een herberg te Rolleghem.

Aanwinsten VI 2570: vermelding en situering van de herberg “den creupelen” op kaart.

Craen-Duiker

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel VIII blz. 661: een duiker te Rolleghem.

De Coyweede

Fonds D’Ennetieres: 2399 f° 3: eene partije landt genaemt de „coyweede“ paelende oost ende noord aan de hoirs van Jose Parent, zuid de beke ende west den meersch van den biscop van Doornijck.

Aanwinsten VI 6848: Joanne Parent: seven hondert meirsch den westkant palende int geheele…… oost dhoirs Louis van neste zijn zelfs coeijweede.

= heerlijcken renteboek van de heerlijckhede van Polliere of Pomerie geleghen in de prochie van Rolleghem.(1761)

Coeweide= of weiland – of recht om koeien op een land te weiden (Middelnederlands woordenboek 1674)

Den Coybusch

Aanwinsten VI 2126: Rentebouck vander heerlichede van Moorenacker besteckende op diverschen gronden van erfven daer geghouden die ligghen in de parochie van Curtrycke- 1601

Beschrijving: Jan Vanderplancke coybusch.

Busch: een huidig bos.

Te Courplin

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 8 blz. 518 Leengoed te Rollegem

Fonds Colens: 206 leenboek van Cortryck (1649) blz; 18 leen genaemt ter Courplin.

-          Misschien van het Franse cours: waterloop, stroom en plein : vol

-          Misschien ook een persoonsnaam?

Courcelles

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 8 blz. 513: leengoed te Rollegem

’t Goet Costers

Fonds D’Ennetieres: 2399 f° 6: vermelding de naam ‚t goet Costers (1761)

Acten en contracten reg. 1539-40 f° 97 : den goede ende leen tcosters ligghende inde parochie van Rodelghem.

Acten en contracten reg. 1521-22 f° 29: zijn goed genaemd ’t goet scosters

Acten en contracten reg. 1510-11 f° 34 ’t goedt Scosters.

Acten en contracten reg. 1494-97 f° 202: leengoed ghenaemt tgoedt tscoters ligghende binne voors. Prochie van Rodelghem groot…..

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 8blz. 425 : het goed te Costers: hofstede te Rollegem

Fonds Colens 206 leenboek van Cortryck (1649) vermelding van Goed te Costers. De groote denmbrement van eenen suyden anden erfgrond van Loys Guie in Doonick ende ande gronden Joos Hanecourt, vanden westen an ’t landt Pieter Verelst ende Joos Vanoverschelde, noort ande oost de wegh loopende van Tombrouck naar Cortryck ende ande landen van Gillis Van neste

Geschiedenis der stad Kortrijk door Frans De Potter: deel I blz. 275: te Rollegem: de heerlijkheden van Rollegem en van ’s Costers.

Beroepsnaam: Koster.

Te Coorsellis

Fonds D’Ennetieres:2399 f° 11 : Jan Bapt. Du Mortier had een leen genaemt ’t goet te Corsellis. Liggende in de parochie van Rolleghem. Oost de straet leedende vanplaetse van rolleghem naar Tombrouck, zuyt, west ende noort sels cheijnslanden.

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 8, blz. 338: Te corselis: leengoed te Rolleghem.

Fonds Colens 306: Leenboek van Cortryck (1649) blz. 50 te Corselis

Kortrijkse persoonsnamen omstreeks 1400 Frans Debrabandere blz. 250: 1058: corneis/1060 cornelis/363 Celis.

De Coninginne

Oud sak 860 : Registre des fiefs et arrieres fiefs tenu du chat. De Courtray folio 442 Adriaan van Rokegem hield een leen genamt; “de coninginne”

Monografie van Rolleghem: blz. 50 ter coninginne

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 8, blz. 208: Ter Conninghine: leengoed te Rolleghem;

Fonds D’Ennetieres:1858 (1789): Livre des fiefs tenus et relevant de la Seigneurie tMortaensche dans les paroisses de Belleghem, Dottignies et autres. Blz. 87: leen genaemt de heerelyckheyde van Conninginne.

P. Boncquet: Heerlijkheid en Leen in de roede van de dertien parochies blz; 130 De “Coninginne” kan verband houden met de familienaam de Coninc (Koning, hij die de eerste prijs behaalt) en ander gelijkaardige bijnamen als Grave, de Keizer. “Coninc” betekent ook koning van een schuttersgilde.