Kenzaburo Oë (1935) kreeg in 1994 de nobelprijs voor de literatuur. In eigen land is hij ondanks zijn populariteit, omstreden. Oë  gaat in zijn werk politiek gevoelige thema's namelijke niet uit de weg. Zo zijn het einde van de Tweede wereldoorlog en de rol van de keizer belangrijke thema's in De dag dat de keizer hoffelijk mijn tranen droogde.  

Ik besefte dat ik ontelbaar veel boeken heb gelezen over WO2, over oorlogstrauma's, etc. Maar nog nooit een roman vanuit de Japanse belevingwereld. En daar gaat dit boek nu over. De 35-jarige ik-figuur dicteert vanuit zijn ziekenhuisbed (sterfbed?) (in een psychiatrische inrichting?) zijn testament, zijnde een "histoire contemporaine" waarin zijn vader, extreem keizergezind, een hoofdrol speelt. Terwijl zijn moeder de doem met zich meedraagt dat haar vader wegens hoogverraad tegen de keizer ter dood is veroordeeld. (Aan deze doem gaat de ik-persoon tenslotte ook ten onder).

Volgens het nawoord (dat TE LEZEN is) moet dit boek gelezen worden als een kritiek op de Japanse keizer. Het keizerschap is iets dat Japan en Japaners aan handen en voeten bindt. En dit komt tot uiting in deze roman. Schrijnend en hard. Rouw geschreven met een groot psychologisch inzicht dat de personages zelfs voor ons, westerlingen, toch nog mensenlijke maakt. En ondanks de voor ons irrationale reacties en handelingen toch nog begrijpbaar. Oë is een literair supertalent.

Kenzaburo Oë is geen politiek activist maar een schrijver die geen enkel onderwerp uit de weg gaat. Hij legt mensen en culturen onder een microscoop en beschrijft dit meedogenloos. Daarnaast heeft Oë bijzondere literaire kwaliteiten en psychologische inzicht. Dit boek heeft mij aangegrepen en een onuitwisbare indruk op mij achter gelaten. Ondanks ik het al heb horen vertellen, heeft vooral dit boek een aanvullende dimensie geöpenbaard om de rol van de Japanse keizer in WOII in te schatten. Het is geen gemakkelijk boek. Het vergt inspanning en soms wat doorzettingsvermogen. Maar het is uiteindelijk een belonend boek. Een 6/10 !