Het weer.

Vandaag werd het opnieuw zonnig met enkele stapelwolken en hoge sluierwolken (vooral naar het westen toe).

Het was aanhoudend warm bij maxima van 23 graden in de Ardennen, 25 graden aan zee tot 28 of lokaal zelfs 29 graden in Laag- en Midden-België.

Er waaide een zwakke wind uit zuidelijke richtingen. Aan de kust ontstond er in de loop van de namiddag een zwakke zeebries uit noord tot noordoost.

Actueel.

GEZONDHEID - POLIO

Polio komt al sinds tientallen jaren niet meer voor in ons land, maar dreigt nu opnieuw een risico te worden door de aanwezigheid van het virus in enkele Europese landen. Daarom stuurde de Vlaamse overheid een waarschuwing naar de artsen van ons land. Maar wat is polio precies? Hoe loop je het op? En hoe gevaarlijk is het echt?

Wat is polio?

Polio is een zeer besmettelijke infectieziekte die veroorzaakt wordt door poliovirussen. Bij die virussen onderscheiden we de wilde poliovirussen (PV1, PV2 en PV3) van de poliovirussen afkomstig van een vaccin (vaccin-afgeleid-poliovirus). Enkel wildtype 1 komt nog voor. Wildtype 2 en wildtype 3 werden voor het laatst waargenomen in 1999 in India en 2012 in Nigeria.

In 2000 konden wetenschappers voor het eerst aantonen dat poliovirussen afkomstig van een vaccin ook epidemieën kunnen veroorzaken. Het poliovaccin bevat een afgezwakte vorm van het virus dat na toediening een afweerreactie in het lichaam gaat veroorzaken waardoor men beschermd is. Terwijl het virus zich voortplant in de darmen gedurende een beperkte periode, gaat de persoon het ook uitscheiden via de stoelgang. Dit betekent dat het ook kan rondgaan bij andere mensen in zijn of haar nabijheid als er onvoldoende wordt gelet op de hygiëne.

In zeldzame gevallen kan zo’n poliovaccinvirus lang blijven rondgaan in een gemeenschap die niet of onvolledig is gevaccineerd of problemen heeft met het afweersysteem. Hoe langer het virus dit kan doen, hoe groter de kans dat het zoveel genetische veranderingen ondergaat dat het opnieuw ziekteverwekkend is. Je krijgt dan geen wild maar een verwilderd poliovirus oftewel een vaccin-afgeleid-poliovirus. Dit is echter zeldzaam omdat het virus de kans moet krijgen om héél lang rond te gaan binnen een gemeenschap. Dit moet op zijn minst een jaar zijn.

Sinds 2000 zijn er al meer dan 10 miljard dosissen toegediend van het vaccin aan zo’n 3 miljard kinderen wereldwijd. Dit heeft miljoenen gevallen van polio voorkomen en de impact van de ziekte teruggedrongen met meer dan 99 %. In die periode zijn er amper 24 uitbraken van een poliovaccinvirus geweest, verspreid over 21 landen. Het ging in totaal om slechts 760 gevallen.

Tot 2015 was 90 % van die gevallen te wijten aan de verzwakte vorm van wildtype 2 in het vaccin. In 2016 is er beslist om het vaccin te veranderen van trivalent (bescherming tegen wildtype 1, 2 en 3) naar bivalent (enkel tegen wildtype 1 en 3) omdat wildtype 2 al sinds 1999 is uitgeroeid. Hierdoor is het risico op epidemieën door een verwilderd poliovaccinvirus drastisch afgenomen.

In de meeste gevallen, zo’n 90 tot 95 %, zal de infectie verlopen zonder symptomen. Maar bij de overige patiënten treden er 7 tot 14 dagen na de besmetting klachten op die ernstig kunnen zijn. Als je toch klachten ondervindt gaat het meestal om griepachtig ziektebeeld met vermoeidheid, koorts, hoofdpijn, keelpijn, pijn in de ledematen en maag-darmklachten zoals diarree (zo’n 4 tot 8 % van de gevallen). Meestal verdwijnen deze symptomen binnen enkele dagen.

Maar bij 1 tot 2 % van de poliobesmettingen is het ziekteverloop ernstiger. Na vermenigvuldiging in de keel en de darmen slaagt het virus erin om het centrale zenuwstelsel binnen te dringen. Dit kan zorgen voor klachten zoals braken, koorts, nekpijn, en hoofpijn met meningitisachtige prikkelingsverschijnselen. Ook vanuit deze fase kan iemand nog spontaan herstellen.

Minder dan 1 % heeft echter minder geluk. Bij hen zet de besmetting van het centrale zenuwstelsel zich door waardoor ze te maken krijgen met verlammingen. Meestal is dit van de onderste ledematen. Al breiden die verlammingen bij sommige patiënten nog verder uit, wat zorgt voor levensbedreigende situaties met slik- en ademhalingsmoeilijkheden alsook circulatiestoornissen. Hierdoor is vaak kunstmatige beademing noodzakelijk. Zo’n 2 tot 10 % van de patiënten die verlammingen ervaren, overleven het niet. Bij 0,5 % zijn de verlammingen ook permanent.

Er is ook nog een ander ziektebeeld bij polio, genaamd het ‘postpoliosyndroom’. Dit ontwikkelt zich pas jaren nadat een besmetting heeft plaatsgevonden. Dit kan zowel het geval zijn bij mensen die al verlammingen hebben gehad maar ook bij mensen die nog nooit verlammingsverschijnselen hebben ondervonden. Deze klachten kunnen bestaan uit toename van spierzwakte, ernstige vermoeidheid, pijn, ademhalingsmoeilijkheden, spraak- en slikstoornissen en koude-intolerantie. Op dit moment weten we niet veel over de oorzaken van dit syndroom.

Hoe loop je polio op?

Het virus komt ons lichaam binnen via de mond-keelholte en vermenigvuldigt zich in de keel, het maag- en darmstelsel en lokale lymfebanen. Dit is door overdracht van mens op mens, vooral door het eten van voedsel of drinken van water dat besmet is door stoelgang, en iets minder vaak door speekseldruppels bij het hoesten of niezen. Iemand die het poliovirus heeft is zeer besmettelijk, ook al voor die de eerste symptomen ondervindt. De besmettelijke periode kan zo’n 2 tot 7 weken duren. Maar ook als je geen symptomen ondervindt kan je het poliovirus verspreiden. Men spreekt dan van een ‘gezonde drager’. Het virus kan ook weken tot maanden in de omgeving overleven, afhankelijk van de omstandigheden.

Hoe voorkom of behandel je een besmetting?

Allereerst kan je een besmetting voorkomen door het virus te inactiveren. Dat kan bijvoorbeeld met hitte, uv-licht en chloor, maar ook door handen wassen met water en zeep. Het virus is minder gevoelig voor desinfectie met (hand)alcohol.

Maar de beste manier om polio te voorkomen is het toedienen van een vaccin. Er zijn twee soorten: het levende verzwakte orale vaccin (gebruiken we nu niet meer in België) en het geïnactiveerde injecteerbare vaccin (sinds 2001 gebruikt in België). Vaccinatie is sinds 1967 verplicht in ons land. Hierdoor is polio uitgeroeid in België. Dankzij onze hoge vaccinatiedekking is het risico op verspreiding van het virus door import van buitenaf ook zeer laag in België. Om onszelf te blijven beschermen moet deze dekkingsgraad wel behouden blijven.

Ben je niet gevaccineerd en raak je toch besmet, dan valt er weinig te doen. Er is geen behandeling voor polio. Men kan enkel de symptomen proberen te verlichten. Na infectie met het virus of toediening van een vaccin worden er neutraliserende antistoffen gevormd die zorgen voor een levenslange en type-specifieke immuniteit tegen de ziekte.

Terug in de tijd: zaterdag 1 mei 2010.

9km200 gelopen. Chrono 0:47:33. Gestart om 15.15 uur. Temperatuur 16°. Het werd een regenloopje.

De run vandaag.

Omwille van de hitte deden we nog eens een dubbele. Eentje deze morgen, de andere rond de middag. Het was reeds warm maar toch nog doenbaar. Maar alles bleef opnieuw traag gaan. Het tempo drijven we de komende dagen wel wat op.

Details: 7KM000 – 9.33/km – 380 c – 130 pasfrequentie + 15KM000 – 7.52/km – 869 c – 141 pasfrequentie.