Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
16-01-2020
DOORDENKEN OP DONDERDAG
EEN WELGEMEEND MEA CULPA
Diaken Rob Allaert vraagt zich af of de kerk er goed aan doet een heldere scheiding te maken tussen ‘gelovige’ en 'heiden'.
'Als hij ook aan de kerk geen gehoor geeft, laat hij dan voor je zijn zoals de volksheiden en de tollenaar!'
Het evangelie van Mattheüs wordt het kerkelijke evangelie genoemd omdat daarin het woord kerk terug te vinden is. Om die reden werd het ook als belangrijker beschouwd dan het Marcus-evangelie dat een vreemde inkorting zou zijn van de volheid die we terugvinden bij Mattheüs. Zo schrapt Marcus onder meer het 'onzevader' en de parabel van de twee zonen. Ook liet hij het na om de opstanding te documenteren zodat er met spoed door een andere schrijver een slottekst werd toegevoegd. Nu blijkt ondertussen dat Marcus wel tien jaar dichter bij Jezus stond en de twee andere synoptische evangelies dankbaar van Marcus' tekst gebruik maakten.
Tien jaar later – circa 80 na Christus – had de kerk al vorm gekregen en werd het moeilijk om de boodschap van Jezus los te koppelen van de situatie waarin deze prille kerk zich bevond. En dat merk je in de tekst.
Want, ook al richtte Jezus zich slechts tot het joodse godsvolk, hier laat Mattheüs Jezus reeds de kerk reeds toespreken.
Als hij niet zal horen, neem er dan nog één of twee met je mee, ... Als hij aan hen geen gehoor geeft, zeg het aan de kerk; als hij ook aan de kerk geen gehoor geeft, laat hij dan voor je zijn zoals de volksheiden en de tollenaar. (Mattheüs 18,15-17)
SCHOONMAAK
Toch weten we dat Jezus de schoonmaak begon in eigen huis. Lees maar: ‘Eerst moeten de kinderen genoeg te eten krijgen; het is niet goed om de kinderen (Israëls) hun brood af te pakken.’ (Marcus 7,27)
En ook: Ga liever op zoek naar de verloren schapen van het volk van Israël (Mattheüs 10,6)
Dezer dagen mag het ons duidelijk zijn dat ook paus Franciscus de schoonmaak in eigen huis vooropstelt.
De kerk heeft lang gedacht dat ze zich efficiënt isoleerde tegen de boze wereld. Maar dat is niet zo. De kerk is geen koninklijke balzaal, maar een veldhospitaal waar onze eigen strijders liggen met afgehakte ledematen op geïmproviseerde bedden. De triomfantelijke kerk is niet meer. Deze paus verlangt in de eerste plaats dat de kerk zich bekeert.
De triomfantelijke kerk is niet meer.
In plaats van een heldere scheiding te maken tussen kerk en heiden, is een welgemeend mea culpa hier wat nodig is. Veel te lang stond de kerk met het vingertje omhoog terwijl ze zich in het verborgene overgaf aan de boze werken waar ze de heidenen van beschuldigde.
Helemaal lastig wordt het wanneer de heilige kerk zelf tollenaars aan boord heeft die opeisen wat niet van hen is; die denken dat de schatten van de kerk enkel aan hen toebehoren en niet aan hen die buiten de gemeenschap staan.
Herinner je dat streng-gelovigen petities lanceerden om de paus aan te moedigen de kerkleer niet te laten verwateren. Zij verkiezen een helder en streng programma omdat het makkelijker is de hemel te verdienen aan de hand van een checklist. Want, wat blijkt?
De hemel doen oplichten aan de hand van geloofwaardige barmhartigheid is veel lastiger.
Is dat de reden waarom een groeiende groep katholieken het moeilijk heeft met de huidige paus? Hij is bijna zo rebels als Jezus. Jezus kunnen we nog mooi en administratief wegplooien in een oude catechismus, maar die vrij bewegende paus in het nieuwe internet-landschap, die is niet te bedwingen.
Niet dat ik er zozeer van hou, toch horen ze er wel te zijn: de donkerste dagen van het jaar. Maar zie, langs alle straten wordt in grote golven een lichtzee naar ons toegerold. En alles wat de blik moet vangen is van een vervoerende marinade doortrokken, met de bedoeling ons door die magie te strikken.
En dat terwijl de natuur in alle toonaarden zwijgt en zich naar binnen heeft gekeerd, om aan herstel en voortbestaan te werken. Toch is er, als je lang genoeg kijkt, onder het grauwe licht soms wel een traagheid van bewegen te bespeuren, zonder onze inbreng. En die verhaalt van een oeroude rust en harmonie. Want geduld is nodig om levenskracht te laten gisten, rijpen. Een tijd van stil worden en haast verdwijnen in het naamloos wintergrijs. Om op een dag de helende verwondering te voelen van het onvermoede, dat in de diepste lagen reeds vanzelf een nieuwe kracht en vorm heeft gevonden.
Waarom dat kunstlicht dat geen inzicht en geen warmte voortbrengt? Hoe moeilijk ook, ik geef de voorkeur aan de lange adem van het wachten. Wanneer de winter uitwist wat niet veel meer dan de duur van een seizoen kent. Wanneer de nacht je buitenkant naar binnen keert, opdat je je zou durven toevertrouwen aan het ongeziene en het ongewisse. Wanneer de twijfel je verplicht te kiezen tussen hoop en wanhoop. Wanneer afwezigheid je schuurt, je uitholt tot er plaats genoeg is voor het onverwachte. Wanneer leegte je ogen uitwast om te kijken naar de hemel en de sterren. Wanneer de stilte je verstilt, tot elke zinderende klank en ieder woord dat kan beroeren je tot leven wekt.
Je moet almaar de oefenschool van het geduld doorlopen om weet te hebben van het wonder dat ondergronds weer in de maak is.
Kerstmis doet ons verlangen naar het licht dat er nog lang niet is. Ooit is het wel gezaaid. In de zwijgende schoot van de aarde. Zelfs in een van de diepste voren van een mensenhart. Als al het schreeuwerige is gedoofd, breekt het soms in flarden door. Je kunt het zien als je hebt leren kijken in het duister. Als je alleen durft achterblijven, terwijl anderen het voor bekeken houden. Als je maar blijft geloven dat het donkere verhaal van deze wereld toch kan worden omgebogen, gaandeweg.
Kerstmis valt soms heel kort na de 4de zondag van de Advent en daardoor valt deze 4de zondag wel eens door de mazen van het net. Toch is ook de viering van vandaag de moeite waard, omdat er nogal wat aandacht gaat naar Jozef, een persoon uit het Kerstgebeuren, die dikwijls vergeten wordt: in gedichten of in de kunst komt hij weinig naar voor.
Jozef, haar man, was een rechtvaardige.
Omdat hij haar niet in opspraak wilde brengen,
kwam hij op de gedachte om in stilte van haar te scheiden.
Terwijl hij dit overwoog,
verscheen hem in een droom
een engel van de Heer, die zei:
`Jozef, zoon van David,
wees niet bang uw vrouw Maria bij u te nemen,
want wat bij haar tot leven is gewekt,
is van de heilige Geest.
(Matteüs 1,19-20)
‘JOZEF, MILDE, STILLE HOEDER’
In het evangelie wordt er ons weinig over Jozef verteld. Enkele opvallende aanduidingen:
Zo wordt Jozef ‘een rechtvaardige’ genoemd: in de Joodse traditie betekent dit: iemand, die met heel zijn hart naar God toeleeft. Daarom ook is de houding van Jozef tegenover Maria veelzeggend: hij wil haar niet in opspraak brengen; hij heeft eerbied voor haar en wil geen misbruik maken van de toestand, waarin zij verkeert, een toestand, die menselijk gesproken, moeilijk en delicaat was. Ook dan denkt hij eerst aan Maria, en niet aan zichzelf, om profijt te slaan uit deze moeilijkheden.
En een tweede punt: wij zijn vertrouwd met de engeltjes uit het Lucasevangelie, die aan de herders Jezus’ geboorte melden, met die mooie woorden: ‘Vreest niet. Ik breng u een Blijde Boodschap, die bestemd is voor u en voor alle mensen: heden is u een Redder geboren.’ Bij Matteüs is ook een kerstengel aanwezig, die wij gemakkelijk vergeten: in een droom verschijnt aan Jozef een engel van de Heer, die hem wegwijs maakt in de bedoelingen van God met hem, die hem geleidt over moeilijke paden, zoals het in een psalm gezegd wordt.
Net zoals bij Jezus is ‘de Geest van God’ het beginsel van het leven van Jozef. Zelf wil hij weggaan bij Maria, in alle stilte, om haar niet in opspraak te brengen, maar God doorkruist dit plan. Hij krijgt de belangrijke taak om aan het kindje een naam te geven: Jezus, wat in een letterlijke vertaling betekent: Jahwe, God, brengt redding. Redding, bevrijding, verlossing, uit alle situaties van onheil of verdrukking.
Moge Jozef ons aansporen tot ‘rechtvaardigheid’ …en ons ook bijstaan om God redding te laten brengen.
