Gisteren deelde de FAA mee dat het onderzoek voerde naar de afdaling van de vlucht van het raketvliegtuig waarmee de Britse miljardair Richard Branson op 11 juli een korte ruimtereis maakte. Hieronder zie je beelden van die eerste ruimtevlucht met passagiers.

Het ruimtevliegtuig, de SpaceShipTwo, vloog in juli naar een hoogte van ongeveer 86 kilometer. Het toestel werd bestuurd door twee piloten. Branson zelf en drie van zijn naaste medewerkers waren de passagiers.

Virgin Galactic heeft altijd gezegd dat de vlucht normaal was verlopen, maar erkende gisteren dat “het vliegtraject van hun oorspronkelijke plan afweek”. Het bedrijf voegde er echter aan toe dat het toestel “niet buiten de laterale grenzen van het beschermde luchtruim vloog”. Volgens Virgin Galactic zakte de vlucht voor een korte periode (1 minuut en 41 seconden) iets lager dan gepland. Het toestel werd door de wind op grote hoogte iets uit koers geblazen, klinkt het.

Het bedrijf zei gisteren ook dat het een nieuwe SpaceShipTwo-vlucht vanuit New Mexico plant en daarvoor mikt op eind september of begin oktober, in afwachting van technische controles en het weer. Die vlucht zal drie bemanningsleden van de Italiaanse luchtmacht en de National Research Council vervoeren.

Branson prees de eerste missie van SpaceShipTwo in juli als de voorloper van een nieuw tijdperk van ruimtetoerisme. Zijn bedrijf, dat werd opgericht in 2004, wil vanaf volgend jaar beginnen met commerciële ruimtevluchten. Maar hij is in een hevige concurrentiestrijd verwikkeld met twee andere multimiljardairs. Ook Amazon-oprichter Jeff Bezos, die een week na Branson naar de ruimte ging, en Elon Musk (Tesla, PayPal, SpaceX) hebben zich op het ruimtetoerisme gestort. 

LEES OOK:

• “Welkom in een nieuw ruimtetijdperk”: Virgin-baas Branson zweeft (even) door de ruimte en klopt zijn rivalen (+)

• Koude douche voor Richard Branson en Jeff Bezos: miljardairs mogelijk toch geen astronaut

{  https://www.hln.be/ }

Bouwer van de sonde is het bedrijf NPO Lavotsjkin dat in de jaren 60, 70 en deels in de jaren 80 de industriële pijler vormde van de interplanetaire verkenning door Moskou. Volgens zijn directeur Aleksandr Tsjetsjakov heeft het nieuwe uitstel te maken met “sommige problemen die tijdens tests zijn opgedoken”, meer specifiek om “een absoluut veilig landingssysteem op punt te stellen voor een zachte landing”.

“In feite hebben wij onvoldoende tijd. Wij hebben meer nodig om de ontwikkeling van het ruimtetuig af te ronden”, aldus de directeur, geciteerd door de Russische persbureaus.

De Loena-25 moet vanop de Russische ruimtehaven Vostotsjni met een Sojoez-2.1b/Fregat vertrekken en nabij de zuidelijke pool van de maan landen.

Het is de eerste etappe van een serie Russische maanmissies, met het oog op een eventuele basis in een baan rond het hemellichaam, of - in samenwerking met China - de constructie van een basis op het oppervlak van de maan.

De laatste maanmissie van Moskou was de Loena-24. Die maakte in augustus 1976 een zachte landing op de maan, nam er bodemmonsters, en bracht ze naar onze planeet.

{ https://www.hln.be/ }

Bijzonder aan de ontwikkeling van onze menselijke hersencellen is dat ze niet gebeurt op de plaats waar ze hun functie vervullen. Hersencellen ontwikkelen vanuit hersenstamcellen die, wanneer ze uitgroeien tot functionele hersencellen, nog een reis moeten ondernemen tot hun finale plaats in de hersenen.

“Dit bijzondere fenomeen is zichtbaar in de hersenen van gewervelde dieren zoals de mens, maar we hadden geen idee of dit migratieproces belangrijk is voor complexe hersenvorming in het algemeen”, zegt Eve Seuntjes, professor ontwikkelingsbiologie aan de KU Leuven. “Om die vraag te beantwoorden, moet je op zoek naar een dier met even complexe hersenen dat evolutionair zo ver mogelijk van onszelf verwijderd is. Pas wanneer er gelijkenissen zijn tussen dieren met een compleet ander evolutionair vertrekpunt, wijst dit erop dat deze manier van hersenontwikkeling geen toevalligheid is.”

De achtarmige octopussen bleken het antwoord te zijn op deze vraag. Ze hebben een complexe hersenstructuur die ze bovendien nuttig gebruiken. Octopussen zijn in staat om te spelen, te dromen, voorwerpen te gebruiken en zelfs vooruit te plannen. Deze ongewervelde dieren hebben een compleet ander evolutionair vertrekpunt dat op één of andere manier toch geleid heeft tot een gedrag dat wij als mensen herkennen.

“In het lab bouwden we een ideale omgeving waarin octopuseieren kunnen ontwikkelen. Doordat de eieren doorzichtig zijn, konden we elke fase van de ontwikkeling goed opvolgen”, vertelt postdoctoraal onderzoeker Astrid Deryckere. “Tot onze grote verbazing vertonen hersencellen bij octopussen hetzelfde migratiegedrag als menselijke hersencellen. Dit bewijst dat migratie van hersencellen fundamenteel is om complexe hersenen te vormen.”

“In een volgende fase zullen we proberen te achterhalen hoe je van deze ingenieuze opbouw tot effectieve hersenactiviteit gaat en hoe dit dan verder leidt tot bepaalde gedragingen”, besluit Seuntjens. 

Nie Haisheng en Liu Boming zweefden naar buiten om de montage af te ronden van een robotarm op de Tianhe, de basismodule van dat station, dat de naam Tiangong draagt. Het duo moest ook een panoramische camera installeren. Het uitje heeft in totaal ongeveer zes uur geduurd, met zowat een uur voorsprong op het schema. Het Chinese Agentschap voor Bemande Missies (CMSA) noemde de ruimtewandeling een succes, aldus het staatspersbureau Xinhua (Nieuw China).

Het was de tweede ruimtewandeling in twee maanden tijd voor de Chinese astronauten en was rechtstreeks te volgen op de staatstelevisie. De eerste vond op 4 juli plaats. De twee ruimtewandelaars zijn samen met nog een astronaut, Tang Hongbo, op 17 juni naar de Tianhe gevlogen. Deze Shenzhou-12 missie is de langste die China ooit heeft uitgevoerd, want het trio moet in totaal drie maanden in de ruimte blijven.

Nog nooit zijn Chinezen zo lang aan een stuk in de ruimte geweest. “Deze missie duurt langer en we moeten niet alleen de kern, ons huis in de ruimte, installeren maar we moeten ook een paar belangrijke technische tests doen. Deze missie is moeilijker en de uitdagingen zijn groter”, zei Nie bij de laatste persconferentie voor vertrek. Liu sprak van een “extreem complexe en zware missie”, ook vanwege de ruimtewandelingen.

Het ambitieuze China werkt in de ruimtevaart niet of nauwelijks samen met andere landen. Als het ruimtestation rond 2023 klaar is, kan daar wel wat verandering in komen. “In de nabije toekomst zullen we zowel Chinese als buitenlandse astronauten samen in het Chinese ruimtestation zien”, liet een bestuurder van het Chinese ruimtevaartprogramma eerder weten. 

Hoewel de kans dat Bennu de aarde raakt erg klein is, blijft het een van de twee gevaarlijkste bekende asteroïden in ons zonnestelsel, samen met een andere, genaamd 1950 DA, aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. NASA-onderzoekers gebruikten bij hun berekeningen gegevens van de ruimtesonde OSIRIS-REx.

De kans op een botsing doet zich pas ná 2135 voor, wanneer de planetoïde zeer dicht langs de aarde raast. De zwaartekracht van de aarde past Bennu’s baan dan zodanig aan dat een botsing bij een volgende passage mogelijk wordt.

De kans dat de ruimterots tussen 2135 en 2300 inslaat bleek na de nieuwe analyse zo’n 1 op 1.750. In september 2182 is dus de kans op botsing het grootst.

De Amerikaanse ruimtesonde OSIRIS-REx heeft de afgelopen jaren onderzoek gedaan bij Bennu. Dat is een aardappelvormige rots van ongeveer een halve kilometer doorsnee. Hij draait in een baan rond de zon, momenteel op 306 miljoen kilometer afstand van de aarde. De asteroïde kan wetenschappers iets vertellen over het ontstaan van ons zonnestelsel en over het ontstaan van leven op aarde.

De metingen van OSIRIS-REx helpen de bewegingen van de mogelijk gevaarlijke asteroïde de komende eeuwen beter te begrijpen, aldus NASA. Het vermindert de onzekerheden over de toekomstige baan aanzienlijk. Ook verbetert het het vermogen van wetenschappers om de waarschijnlijkheid van een inslag te bepalen en banen van andere asteroïden te voorspellen.

Een van de doelen van NASA is het vinden en in de gaten houden van asteroïden en kometen die in de buurt van de aarde kunnen komen en gevaarlijk kunnen zijn voor onze planeet. “De OSIRIS-REx-missie bood een buitengewone kans om deze modellen te verfijnen en te testen, waardoor we beter kunnen voorspellen waar Bennu zal zijn wanneer hij over ruim een eeuw dicht bij de aarde komt”, aldus de de organisatie.

De missie van de OSIRIS-REx kost 1 miljard euro. In 2016 werd de sonde gelanceerd en in 2018 kwam hij in een baan rond Bennu. Vanuit alle hoeken werd de rots gemeten en gefotografeerd. Die gegevens werden naar de aarde gestuurd om te bestuderen.

Een ander onderdeel van het onderzoek volgt nog. In oktober vorig jaar daalde de OSIRIS-REx af naar het oppervlak van Bennu om daar ongeveer 60 gram steentjes en stof op te zuigen. Die zijn verzameld in een bakje aan boord van de sonde. Een paar maanden geleden begon de OSIRIS-REx aan de miljoenen kilometers lange terugreis naar de aarde. Het is de bedoeling dat hij in september 2023 op aarde landt, waarna wetenschappers het opgehaalde gruis onder de microscoop kunnen leggen.

Volgens de ruimtevaartorganisatie werkte de boor en de speciale titanium buis voor opslag van de stalen wel ‘zoals bedoeld’. Maar na afloop van het volledig autonome verzamelproces, bleek er niks van volume opgeslagen. “Een sonde stuitte niet op de verwachte weerstand die er zou zijn als er een monster in de buis zat”, aldus NASA.

Het Perseverance-team onderzoekt wat er mis is gegaan. Perseverance gaat volgens NASA intussen verder met het verkennen van de Jezero-krater, terwijl het team op aarde ‘de activiteiten evalueert’. De eerste indruk is volgens NASA dat het rotsobject niet reageerde zoals de organisatie verwachtte. Een hardwareprobleem is minder waarschijnlijk, klinkt het.

Perseverance onderzoekt de Jezero-krater op het Mars-landschap voor tekenen van eerder leven en moet daar monsters van rotsen en de grond verzamelen. De eerste poging hiertoe was dus niet succesvol, maar de rover heeft in totaal 43 titanium buisjes voor bodemmonsters. Volgens de plannen van NASA moeten daarvan tenminste 20 gevuld worden met monsters van de Marsbodem.

“Hoewel dit niet de ‘hole-in-one’ is waar we op hoopten, zijn er altijd risico’s verbonden aan het inslaan van nieuwe wegen,” schrijft Thomas Zurbuchen, associate administrator van NASA’s Science Mission-directoraat. “Ik heb er vertrouwen in dat we het juiste team hebben dat hieraan werkt en we zullen doorzetten in het vinden van een oplossing om toekomstig succes te verzekeren.”

In 2018 verscheen al een onderzoek in Science waarin het rode okerpigment, gevonden op stalagmieten in Cueva de Ardales, werd bestempeld als werk van Neanderthalers. Sindsdien houdt het de wereld van de archeologie die zich verdiept in de oude tijd flink bezig.

In het onderzoek van drie jaar geleden werd geschreven dat de ‘kunst’ minstens 64.800 jaar oud is, maar de bevinding werd controversieel gevonden. “Wetenschappers zeiden dat de pigmenten wellicht een natuurlijke oorzaak hadden”, vertelt Fransisco d’Errico, hoogleraar aan de universiteit van Bordeaux en co-auteur van een nieuw onderzoek dat verscheen in het academische tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Deze nieuwe bevindingen dragen volgens het onderzoek bij aan het toenemende bewijs dat Neanderthalers, die zo'n 40.000 jaar geleden uitstierven, niet zulke ‘lompe verwanten’ van de homo sapiens waren als lange tijd werd gedacht. Het pigment in de grot speelde volgens de onderzoekers ‘een fundamentele rol in de symboliek voor Neanderthalers’, maar wat die symbolen precies betekenden blijft, ook na dit onderzoek, voorlopig een mysterie.

NASA meldt dat Marshelikopter Ingenuity intussen tien vluchten heeft gemaakt over de rode planeet. In totaal heeft het toestel meer dan één mijl (1,6 kilometer) afgelegd, een record. Volgens de ruimteorganisatie was de laatste vlucht de meest complexe tot nog toe. 

De helikopter maakte een vlucht langs tien vooraf bepaalde punten op een hoogte van ongeveer twaalf meter. Die vlucht duurde bijna 3 minuten. Dat is een stuk langer dan de eerdere vluchten van ongeveer 40 seconden. De helikopter maakte beelden van een aantal bergkammen.

Voor de Marshelikopter, die vorig jaar aan boord van het NASA-wagentje Perseverance (Volharding) werd gelanceerd, zijn de omstandigheden op Mars extreem. De rotoren moeten door de ijle atmosfeer, ruwweg maar 1 procent van die op aarde, meer dan 2.500 omwentelingen per minuut maken om los te komen van de grond. Daarnaast is de zonne-energie geringer en hebben de accu’s te lijden onder de lage temperaturen ‘s nachts, wanneer het kwik kan zakken tot 90 graden onder nul. 

Hoelang de Marshelikopter nog blijft vliegen, is momenteel ook voor de wetenschappers nog een verrassing. Normaal zou de missie eind november ten einde lopen. De Marshelikopter doet echter beter dienst dan verwacht en blijft dus verder ingezet worden. “We verwachten wel dat er een einde aan komt”, zei projectmanager MiMi Aung eerder. “Het blijft een verrassing hoelang de onderdelen blijven werken.”

• 108 minuten weg van de aarde, voor altijd een volksheld: 60 jaar geleden was Joeri Gagarin de eerste mens in de ruimte (+)

• Drukte op Mars: liefst drie missies arriveren deze maand bij de rode planeet (+)

{ https://www.hln.be/ }

Aanvankelijk zou voor de missie de raket Space Launch System (SLS) van de NASA worden gebruikt. Die genoot de voorkeur van veel Amerikaanse politici. Maar de ontwikkeling van de raket liep al vier jaar vertraging op, waardoor de deadline van de missie in gevaar kwam. Daarom kreeg de NASA in 2019 toestemming om ook naar commerciële alternatieven te kijken. Door de keuze voor de SpaceX-raket, waarvan al meerdere exemplaren de ruimte in werden gestuurd, zijn de risico's voor verdere vertraging flink lager en kan volgens experts tot wel 1,7 miljard euro worden bespaard.

Het ruimtevaartuig van NASA zal 40 tot 50 omwentelingen rond Europa maken, om na te gaan of leven mogelijk is op deze ijzige maan. De orbiter zal uitgerust worden met camera’s en spectrometers (een soort van lichtmeters) om haarscherpe beelden te kunnen maken. Een radar wordt ingezet om te bepalen of er zich vloeibaar water onder de ijslaag van de planeet bevindt. 

• “Welkom in een nieuw ruimtetijdperk”: Virgin-baas Branson zweeft (even) door de ruimte en klopt zijn rivalen (+)

• “Ik ben duidelijk niet de enige die astronaut wil worden”: vacature van ESA lokt 1.019 geïnteresseerde Belgen (+)

• Steenrijke Jeff Bezos schiet zichzelf de ruimte in: wat hebben we daar eigenlijk aan? (+)

Op Aarde ontstaat poollicht wanneer elektrisch geladen deeltjes van de zon (die door de zonnewind onze planeet bereiken) door het aardmagnetisch veld worden afgebogen naar de polen en er botsen met deeltjes in de atmosfeer. Op Aarde zijn aurora's alleen zichtbaar in de zogenaamde poollichtovalen (tussen 65 en 80 graden noorder- en zuiderbreedte). Boven die breedtegraden komen ze niet voor door de open magnetische veldlijnen, die zijn verbonden met de zonnewind.

Mocht het er op Jupiter hetzelfde aan toegaan, zouden geen grote aurora's verwacht worden op de planeet. De lichtverschijnselen hebben er dan ook andere kenmerken. Omdat de gasreus ook boven de voornaamste poollichtovalen gesloten veldlijnen heeft, die de planeet aan de ene kan verlaten en aan de andere kant weer raken, komen ze ook bij de eigenlijke polen voor. Bovendien pulseert het poollicht met regelmaat en is het soms verschillend aan de noord- en zuidpool.

Op basis van de röntgenstralen die bij de aurora's op Jupiter vrijkomen, konden wetenschappers al uitvissen dat ze worden veroorzaakt door elektrisch geladen atomen (ionen) die in de atmosfeer neerstorten. Maar hoe die geladen deeltjes in de eerste plaats tot in de atmosfeer van de grootste planeet van ons zonnestelsel raken, bleef tot nu een raadsel.

Astrofysicus Zhonghua Yao (onderzoeker bij het Instituut voor Geologie en Geofysica in Peking en in het verleden onder meer verbonden aan de ULiège) werkte samen met enkele collega's computersimulaties uit die de pulserende röntgenaurora's linkten aan gesloten magnetische velden die diep in Jupiter ontstaan, vervolgens miljoenen kilometers de ruimte ingaan en daarna weer terugkeren.

Een groep astrofysici onder leiding van Yao en William Dunn (Mullard Space Science Laboratory van de University College London) greep die simulaties aan om te achterhalen hoe de ionen precies in de poolgebieden van Jupiter terechtkomen. Daarvoor analyseerden ze data van de ESA-satelliet XMM-Newton en het onbemande ruimtevaarttuig Juno van het Amerikaanse ruimtebureau NASA. De XMM-Newton, die in een baan rond de Aarde draait, observeert Jupiter vanop afstand met röntgentelescopen, terwijl Juno rond de gasreus cirkelt en gegevens binnen het magnetische veld van de planeet verzamelt.

Ze ontdekten dat de röntgenaurora's worden veroorzaakt door schommelingen in het magnetisch veld van Jupiter. Terwijl de planeet roteert, trekt ze zijn magnetisch veld mee, dat wordt geraakt door geladen deeltjes van de zonnewind en zo wordt samengedrukt. Die compressies verhitten deeltjes die gevangen zitten in het magnetisch veld, met elektromagnetische ion-cyclotrongolven, of EMIC-golven, tot gevolg. Daarbij worden de ionen langs de magnetische veldlijnen miljoenen kilometers door de ruimte geleid, tot ze weer neerstorten in de atmosfeer en zo poollicht creëren.

"Wat we in de data van Juno zien, is een prachtige opeenvolging van gebeurtenissen. We zien de compressie gebeuren, we zien de EMIC-golf ontstaan, we zien de ionen, en dan zien we de ionen langs de veldlijnen reizen", legt Dunn uit. "Een paar minuten later ziet XMM een uitbarsting van röntgenstralen."

Dat wetenschappers nu het proces van de röntgenaurora's op Jupiter hebben ontrafeld, helpt ook bij het begrip van andere planeten met poollicht. "Dit is een fundamenteel proces dat van toepassing is bij Saturnus, Uranus, Neptunus en waarschijnlijk ook exoplaneten (planeten die draaien rond andere sterren dan de zon, red.)", zegt Yao. 

De vlucht duurde in totaal 166,4 seconden en daarbij haalde Ingenuity een snelheid van 5 meter per seconde, meldt NASA. Tijdens de vlucht is een afstand van 625 meter afgelegd. De langste vlucht daarvóór duurde 139,9 seconden en de hoogste snelheid was tot nu toe 4 meter per seconde.

Vorige week schreef NASA uitgebreid over de plannen van de negende vlucht van Ingenuity. Het kleine helikoptertje navigeert aan de hand van een camera aan de onderkant. De algoritmes voor het herkennen van het terrein zijn niet in staat om hellingen te zien en interpreteren alles als vlak terrein.

De negende vlucht vond plaats in het gebied Séítah, waar juist veel relatief steile hellingen zijn. Daardoor zouden er bij het navigeren afwijkingen van meters kunnen ontstaan en ook bij het landen zou dat problemen kunnen opleveren. Door langzaam te vliegen over bepaalde gebieden wilde NASA die risico’s beperken.

NASA koos een vlak landingsgebied uit met een radius van 50 meter, maar door de mogelijke afwijkingen bestond er volgens de ruimtevaartorganisatie een kans dat Ingenuity daarbuiten terecht zou komen. Dat zou ook de communicatie tussen Marsrover Perseverence en de helikopter in gevaar brengen, omdat die uitgaat van een line-of-sight-verbinding.

Volgens NASA paste het hoge risico van de vlucht bij het doel van Ingenuity. De kleine helikopter is meegenomen naar Mars als een experiment en heeft met deze vlucht gedemonstreerd dat een dergelijk luchtvoertuig op plekken kan komen die voor een Marsrover onbegaanbaar zijn. De vlucht levert ook close-upfoto’s op van het Séítah-terrein die anders niet bemachtigd hadden kunnen worden.

• Lees ook: Perseverance 100 dagen op Mars: de strafste foto’s tot nu toe

De twee evenementen werden met een interval van tien dagen waargenomen in januari 2020 via de Virgo- en Ligo-detectoren van zwaartekrachtgolven. Ze vonden plaats op ongeveer 900 miljoen en een miljard lichtjaar van de Aarde. De zwarte gaten hebben respectievelijk een massa die 8,9 en 5,7 keer die van onze Zon is. Met een massa van 1,9 en 1,5 keer die van onze ster hadden de neutronensterren geen kans om aan de zwarte gaten te ontsnappen.

Indien het massaverschil te groot is verslindt het zwarte gat in één keer, vertelde tegenover het Franse persbureau AFP astrofysicus Astrid Lamberts, hoofdauteur van de studie en verbonden aan het CNRS.

Binaire fusies tussen zwarte gaten werden al bijna vijftig keer waargenomen, binaire fusies van neutronensterren een handvol keer. 

LEES OOK:

• Astronomen ontdekken superzwaar zwart gat dat zich voortbeweegt met snelheid van 177.000 kilometer per uur

• Nog een maatje groter: zwarte gaten kunnen volgens astronomen ‘Stupendously’ zwaar worden

GERELATEERDE VIDEO'S, uitgekozen en gepost door peter2011

Op foto’s en video’s is onder andere te zien hoe bij de landing op 15 mei het valscherm opende. Een video toont ook hoe de robotjeep Zhurong een verkenningsrit maakt op het Marsoppervlak.

De Chinese ruimtevaartautoriteiten lieten zondag weten dat hun Marsverkenner toen al 42 Marsdagen in het getouw was en een afstand van 236 meter heeft afgelegd. Een dag op Mars is met 24 uur en 40 minuten iets langer dan een dag op onze planeet.

De Tianwen-1 is de eerste Chinese Marssonde.  Ze is in juli gelanceerd en in februari in een baan om de Rode Planeet gekomen. 

Meer dan tien jaar lang werden fossielen opgegraven voor het onderzoek. De resultaten tonen aan dat de dino’s niet alleen leefden op plaatsen met een zachter klimaat.

“Een deel van de nieuwe vindplaatsen heeft opzienbarende zaken aan het licht gebracht, met name botten en tanden van dinosaurusjongen”, zegt Patrick Druckenmiller van de Universiteit van Alaska. “Dat is ongelofelijk, want het toont aan dat die dinosaurussen niet alleen konden leven in het poolgebied, maar dat ze er zich ook konden voortplanten.”

Wetenschappers ontdekten in 1950 voor het eerst resten van dinosaurussen in het gebied. Lange tijd gingen ze ervan uit dat het arctische gebied niet geschikt was voor reptielen. Er werden toen twee hypotheses geformuleerd: ofwel leefden de dino’s er permanent, ofwel migreerden ze ernaar in het warmste seizoen.

De nieuwe studie bewijst nu voor het eerst dat minstens zeven soorten dinosaurussen in staat waren zich voort te planten op de zeer hoge breedtegraden. Het gaat onder meer over de Hadrosauridae, Ceratopia en Tyrannosaurussen. Hun jongen zouden niet in staat geweest zijn om meteen lange afstanden af te leggen.

Het Noordpoolgebied was in de tijd van de dinosaurussen niet zo koud als nu, maar de omstandigheden waren toch al erg veeleisend. De jaartemperatuur lag rond 6 graden Celsius, maar in de wintermaanden was het een stuk kouder en sneeuwde het.

Het feit dat de dinosaurussen het hele jaar op de Noordpool bleven, is een nieuwe aanwijzing dat ze warmbloedig waren. Andere recente studies suggereerden dat ook al. 

China is bijzonder ambitieus in de ruimte en zette onlangs al een karretje op Mars (zie video hierboven). Er staan bemande vluchten naar die planeet gepland in 2033, 2035, 2037, 2041 en daarna, zei Wang Xiaojun van de Chinese Academie voor Lanceerinstallatie Technologie (CALT) via videoverbinding op een conferentie in Rusland.

De Chinezen zijn van plan eerst robots naar Mars te sturen. Die gaan kijken wat de beste plek is om een basis te bouwen. Ook moeten ze systemen gaan neerzetten om bijvoorbeeld water te winnen en zuurstof en elektriciteit te genereren. Daarvan kunnen menselijke ruimtevaarders later dan gebruikmaken.

Mensen naar Mars sturen is al een enorme uitdaging, maar daar blijft het niet bij. China moet ook nog een manier bedenken om de ruimtevaarders weer op te halen en terug te brengen naar de aarde. Wang sprak de hoop uit dat nieuwe technologie het mogelijk maakt om in “enkele honderden dagen” heen en weer te vliegen.

China stuurde deze maand ook al ruimtevaarders, dat het taikonauten noemt, naar een eigen ruimtestation in een baan om de aarde. Het land wil ook een maanbasis neerzetten en onbemande missies naar asteroïden en de planeet Jupiter sturen.

De overblijfselen van de oermens, die Nesher Ramla Homo genoemd werd door het vorsersteam, werden in de omgeving van Ramla, bij Tel Aviv, gevonden. Het nu ontdekte type stamt uit het Midden-Pleistoceen. Het vertoont gelijkenissen met resten van andere oermensen die in Israël en Eurazië gevonden werden en die ongeveer 400.000 jaar geleden leefden. 

"De ontdekking van een nieuwe groep van oermensen in deze regio, die op de bevolking van de voorouders van de neanderthaler in Europa gelijkt, zet de heersende stelling op de helling dat de neanderthaler uit Europa afkomstig is", zo klinkt het in de mededeling van de universiteit. Het wijst er eerder op dat "minstens enkele voorouders van de neanderthaler uit de Levant kwamen". De wetenschappers  stellen hun werk in het vakblad Science voor. 

Uit de vondst van de beenderen kan worden afgeleid dat twee groepen van oermensen in de Levant meer dan 100.000 jaar lang zij aan zij leefden. Ze deelden kennis en werktuigtechnologie. De Nesher Ramla Homo leefde 400.000 jaar geleden in de regio en de homo sapiens kwam later, ongeveer 200.000 jaar geleden. Latere vondsten geven aan dat beide groepen zich ook vermengden.