1. Still Life

Still Life ontving de Gouden Leeuw op de laatste editie van Mostra in Venetië. De film vertelt twee verhalen van eenzaamheid: dat van een mijnwerker uit Noord China die zijn vrouw opzoekt en dat van een verpleegster die wil scheiden van haar man. De mijnwerker wordt in dienst genomen op een afbraakwerf in Fengjie, waar de echtgenoot van de verpleegster rijk wordt van maffioze praktijken. De regisseur onthult via de warboel, veroorzaakt door een stuwdamproject, de vele transformaties van zijn land. "Wanneer men de realiteit van het China van vandaag toont, stoot men vlug op de lange lijst van verboden zaken. Maar hoe meer men daarmee bezig is, hoe meer onze vrijheid toeneemt.” bevestigt hij. “Er is een ontzettend snelle ontwikkeling in China, te snel. Dit is niet zozeer een politiek afkeuren. De scènes in de film gebeuren echt en het symbolisme en de beeldspraak maken deel uit van de realiteit ginds. Ik heb niets uitgevonden, ik heb enkel de beelden van het ogenblik opgeslagen."

Still Life van Jia Zhang Ke, met Han Sanming, Zhao Tao, Huang Yong

Chine - 1u 48min.

2. La Stella che non c'è

Cineast Amelio trekt via China de lijn met het verhaal van de wereld, de al of niet trieste gang van zaken. De film is losjes gebaseerd op een roman van Danilo Rea (La Dismissione) en start met de landing van een delegatie Chinezen die de hoogoven van een Italiaanse staalfabriek komen demonteren. De Italiaanse verantwoordelijke van de installatie, Vincenzo Buonavolontà (Sergio Castelitto) probeert aan de nieuwe Chinese bedrijfsleider uit te leggen dat de machine een defect heeft dat zware ongelukken kan veroorzaken. Maar tot zijn grote ergernis, vertrekken de Chinezen mét hoogoven, om deze te herinstalleren in een afgelegen industriezone. Vincenzo verliest zijn job en beslist tegen iedereens wil om ter plekke te gaan om een catastrofe te vermijden. Gianni Amelio filmt China als een vreemde, hij bekijkt het land zonder het te begrijpen en nét daar zit de sterkte van deze film.

La Stella che non c'è van Gianni Amelio, met Sergio Castellitto, Ling Tai, Angelo Costabile

Italie, Switzerland, Frankrijk - 1u 44min.

 
ooooh! als ik terugdenk aan deze films stromen beelden met mensenmassa's mijn geest voorbij, mensenmassa's die samenhokken in reusachtige bouwvallige woonblokken. ik zie ook prachtige berglandschappen, omgeven door groene mist en ik zie eindeloze steenwoestijnen, waar pezige kleine chinezen slavenarbeid verrichten in de gloedhete zon.

de eerste film, Still Life is veel chineser dan de tweede, La Stella che non c'è (= de ontbrekende ster). de intense, ingetogen en trage - dus zeer oosterse - communicatiestijl van de personages zetten ons, druk babbelende en oppervlakkig agerende westerlingen aan het denken. praten wij eigenlijk nog echt met elkaar, luisteren wij nog naar elkaar, doen woorden er nog toe, laten wij de tijd aan onze emoties, beleven wij nog zoiets als vreugde en pijn???

tijdens een ogenschijnlijk 'gewoon' gesprek duurde het in deze film soms minutenlang voor er geantwoord of gereageerd werd. dit werkte eerlijk gezegd erg op de zenuwen van m en n, mijn jeugdig gezelschap. maar zelf vond ik deze spreekstijl overheerlijk. want tijdens deze stiltes werden innerlijke spanningen opgebouwd, emoties kregen vanzelf de nodige tijd om te ontstaan en de diepgang van de communicatie was grandioos.

in de tweede film, zien we hoe het hoofdpersonage van de film, de italiaanse ingenieur Vincenzo Buonavolontà verbouwereerd kijkt naar de vreemde wereld waarin hij terechtkomt. hij snapt er geen jota van, beleeft de ene onmogelijke ervaring na de andere en loopt reddeloos verloren in de chinese samenleving, die duizendmaal complexer en ondoorzichtiger is dan wij ons ooit zouden kunnen voorstellen.

en hoe moedig die chinezen zijn, hoe verdraagzaam en gedisciplineerd ze naast en met elkaar bewegen, eten, slapen, werken! wij, verwende westerlingen, zouden het geen week uithouden in die omstandigheden! zo gewoon zijn wij aan ruimte en vrijheid, wij kunnen het ons (nog) veroorloven bijvoorbeeld de momenten uit te kiezen om te gaan shoppen: als het niet te druk is, op ochtenden in de week of op zondagen. in china is er altijd, altijd veel volk, je moet daar oefenen geloof ik in het handig ontwijken van lichamen, lichamen, lichamen.....

in een van de slotscènes van La Stella che non c'è, als hij op een schamele schuit de blauwe rivier afvaart op weg naar shangai, huilt vincenzo buonavolontà plots tranen met tuiten. weent hij omdat hij doodmoe is van zijn zeker niet zo comfortabele queeste (zelf zou ik geradbraakt zijn geweest), weent hij om al de verschrikkingen die hij heeft gezien, weent hij om het lot van zijn kranige en mooie chinese vriendin, een ongehuwde moeder(schande, o schande in china) die haar studies niet heeft kunnen afmaken en rotbaantjes aanneemt om te kunnen overleven?

mooi, mooi toch, een latijnse man die huilt?

maar ach, ook deze film kent een happy end, of laat een happy end vemoeden. in het station wacht ling tai (dit is de naam van de actrice, ik ben haar echte naam vergeten) hem op. zij kibbelen om een koekje. vincenzo belooft een nieuw speeltje te kopen voor het zoontje van zijn vriendin.

neemt vincenzo ling tai en haar zoontje mee naar het zonnige italië? weg, mensenmassa's, weg, armoedig bestaan? en wij maar raden.

29-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2