Van Henk Bulsing uit Joure kreeg ik de melding binnen dat er weer Boomvalken zijn te zien bij/in Joure. Dit jaar zeker 2 paartjes. Boomvalken zijn in Skarsterlan schaars , ze broeden graag in oude kraaie of eksternesten en zijn afhankelijk van de jacht. Ze eten vaak kleine prooien zoals zwaluwen en pakken ook regelmatig grote libellen. Zelf heb ik ze in voorgaande jaren nogal eens bij Oeverzwaluw wanden zie jagen op de jonge pas uitgevlogen jongen. Een enkele keer pakken ze ook wel Boerenzwaluwen en kleine zangvogels. In de vorige eeuw ontdekten we eens een nest met jongen bij de Haulsterbossen. Op een avond zouden we de jongen gaan ringen en klom een van de mensen naar het nest in een klein boompje , dat heeft hij geweten, de oude vogel maakte regelmatig duikvluchten en wist de bezoeker de pet van het hoofd te krabben. De jongen zijn uiteindelijk wel geringd doch de klimmer had de schrik goed in de benen. Boomvalken , evenals alle roofvogels, zijn zwaar beschermt. Het bezoeken van nesten is niet toegestaan, mits je een vergunning hebt om o.a.de soort te mogen ringen voor onderzoek. Helaas worden we elk jaar weer geconfronteerd met het vernielen van nesten van Buizerd, Torenvalk, Bruine kiekendief en Sperwer. Naar de daders wordt nu nog naarstig gespeurd en deze zullen hun straf niet ontlopen! Ziet men iemand naar een nest klimmen of vogels afschieten meldt dit dan direct bij de politie !
Op 27 mei 2011 vond Cor Boersma uit Sint Nicolaasga in de tuin langs de waterkant een groot uitwerpsel of braakbal van ca. 10 a 11 cm en een diameter van 6 cm. De samenstelling bestond uit haartjes, omhulsels van zaden en schilden van kevers en torren, het geheel bestond uit segmenten alsof het aan elkaar geplakt was. Cor Boersma zond me de foto toe van het geheel met de vraag van welk dier of vogel is dit afkomstig. Na het bezien van de foto kan het eigenlijk niet anders zijn dan van een Blauwe reiger (Ielreiger in het Fries). De vogel is aldus Cor Boersma ook regelmatig te zien geweest de afgelopen tijd in hun tuin langs de waterkant. Blauwe reigers produceren ook braakballen, evenals de Kerkuil, Ransuil, Bruine Kiekendief , etc. Uit een analyse van de inhoud kom je er achter wat de vogel allemaal als prooi naar binnen weet te brengen. Bij Ransuilen die op een roestplek zitten in de wintermaanden vind je ook vele braakballen onder de bomen waarin ze slapen.
Van Reino Koopmans uit IJlst kreeg ik een melding binnen dat 1 Ransuil (Hoarnûle is de Friese naam) al zeker een week elke avond tussen half 10 en 10 uur een bezoekje komt brengen en op de waslijn gaat zitten. De vogel blijft zeker zo'n 5 minuten aanwezig en verdwijnt dan weer. De Ransuil komt veel vaker naar de bewoning in dorpen en steden, ja ze broeden er zelfs ook in oude eksternesten , duivenesten of kraaienesten. Rond deze tijd , eind mei, zijn er op veel plekken al paren met jongen te zien. De Ransuil in IJlst zal stellig ook in de omgeving een nest hebben gehad, of heeft nu nog jongen te voeren. Ransuilen jagen op muizen en als deze in de omgeving van IJlst aan de rand van de Rûterspolder veel voorkomen blijft hij daar voorlopig wel een tijdje. Broedgevallen in dorpen en steden kunnen worden doorgegeven. In de wintermaanden december t/m half februari ontvangen we weer graag U meldingen van de slaapplaatsen , de zogenaamde roesten, die er in U omgeving voorkomen. Friesland telt de laatste 3 jaar rond de 100 van deze slaapplekken. In de winter van 2011-2012 meer hierover via deze Blog.
Vogels en Viervlek Libel aan Tjeukemeer bij Rohel.
Joure, 28 mei 2011.
Ben vanmorgen om 3.40 uur , ondanks de nog vrij krachtige wind, naar het Tjeukemeer bij Rohel geweest om vogelring onderzoek te doen op het Staatsbosbeheer terrein Marswâl voor het CES project van het Vogeltrekstation/NIOO/KNAW. Opvallend was dat een groot deel van de vangsten Kleine karekieten betroffen . Ook werd er een Viervlek libel gespot en op de foto gezet. In de Bijlage een verslag van de gevangen en gemeten vogels, en een Voorlopige lijst met waarnemingen van Libellen in de Gemeente Skarsterlan. Wie aanvullingen heeft mag dit gerust doorgeven. Zo completeren we de lijst met Libellesoorten in de gemeente Skarsterlan.
Op 20 mei 2011 was ik smorgens vroeg om 6.00 uur aanwezig in het natuurgebiedje De Twigen , iets ten zuid-westen van Joure langs de noordkant van de rijksweg , aanwezig om de Oeverzwaluwen te ringen voor het RAS Oeverzwaluw project van het NIOO/KNAW. Het was een prachtige vrijwel windstille morgen. Ik had mijn tafeltje met stoel en parasol tussen beide vennen in geplaatst en had net de vangmiddelen (mistnetten) geplaatst voor de vaste Oeverzwaluwwand. Vrijwel direct vlogen er een tiental vogels in de netten , die ik dan ook direct meenam naar mijn tafeltje. Terwijl ik net de eerste vogels aan het onderzoeken en verwerken was kwam er een wat grotere libel recht op me afvliegen vanaf de meest noordelijke ven. Wat direct opviel was de helder lasachtige vleugels en de vrijwel groene romp. De libel viel prompt vlak voor me in het gras neer. Nadat ik de Oeverzaluwen had geringd en onderzocht bekeek ik de libel. Volgens mij gaat het om een pas uit de larvehuid gekropen Grote Keizerlibel. In de Bijlage nog een foto van de zijkant van het prachtige eksemplaar.
Vanmorgen ben ik dit jaar voor de 2e keer afgereisd naar Warga. Vandaag worden alle nesten van de Boerenzwaluw bij boer S.Talsma te Domwier vastgesteld en genummerd voor het Boerenzwaluw onderzoek van het NIOO/KNAW, het zogenaamde Boerenzwaluw RAS project.
Het is in de boerderij een komen en gaan van vogels. In totaal zijn er 80 (!) nesten genummerd, hiervan zijn ruim de helft nesten bezet met eieren en of al grotere jongen. Van 9 nesten konden al jongen geringd worden ( 4 x5, 2 x 4, 2 x 2 en 1 x 1 jong). Van 1 legsel van5 pulli was de leeftijd al zeker 13 dagen. Veel nesten waren nog niet bezet en waren nieuw dit jaar, zeker een 40 oude nesten worden door de meer dan 35 a 40 broedparen vaak voor een 2e legsel later in het seizoen gebruikt. In 2 nesten trof ik zeker kleine jongen aan van 1 tot 3 dagen oud, de resterende nesten hadden 7 x 5, 3 x 4, 2 x 3, 2 x2 en 5 x 1 ei. Veel nesten waren duidelijk nog niet volledig, terwijl een deel van de nesten met grotere jongen al met een ruime week uitvliegen!Er waren weinig legsels met 6 eieren aanwezig. In de nieuwe moderne ligbox zijn sinds kort ook al een viertal broedparen aanwezig.
In de schuur van Appie Venema in Terwispel is een "ramp" gebeurt. Een Steenmarter heeft de nesten van de Boerenzwaluwen ontdekt en heeft er al diverse leeggehaald. De rest van al de oude vogels is stellig in paniek vertrokken om elders een nieuw "home" te vinden. Vooral voor de vrouwtjes die vast zaten te broeden moet gevreest worden. Op dit moment zijn er nog maar een 10 paar over van de zeker 35 paar die er in 2010 nog waren. Het geval in Terwispel staat m.i. niet alleen. Tijdens mijn bezoeken aan boerderijen en schuren waar Boerenzwaluwen broeden ontdekte ik dat er in Rotstergaast bij boer Klaas Hornstra ook een flink aantal Boerenzwaluwen was verdwenen, van de zeker 20 paar waren nu nog maar een 5 paar over.
Het moet niet uitgesloten worden dat op veel meer plekken sprake is van verstoring van nesten van Boerenzwaluw door deze predator. Naast de Steenmarter zijn er natuurlijk meerdere predatoren actief in schuren en stallen, bekend zijn Ekster, Kerkuil, Gaai, Kat en zelfs Ratten. Als vrijwillig wetenschappelijk onderzoeker van het NIOO/KNAW hou ik me al jaren bezig (vanaf 1994) met de Boerenzwaluw in Friesland. Zowel oude als jonge vogels worden door mij onderzocht, geringd en op konditie gekontroleerd. Boerderijen of schuren waar grote hoeveelheden broeden hebben mijn aandacht. Dit is eigenlijk het eerste jaar dat ik veel meer hoor over de aanwezigheid van Steenmarters.
Joure 28 mei 2011.
Joure, 28 mei 2011.
Joure 27 mei 2011.
