Vroeg geval van vleugelrui
bij de Fitis?
Jan de Jong
In de vroege ochtend van 8
juni 2013 ving ik tijdens de 6e ronde van het CES project aan de
noordoever van het Tjeukemeer te Rohel op mijn CES plek C09 tussen 5.00 6.00
uur een man na 1kj Fitis
terug met ring NLA. ACK
107 in netopstelling C2 die al met de rui van de slagpennen
begonnen was. Het bleek een vogel te zijn die ik eerder dit jaar , op 24 april
2013 als man geringd had op dezelfde plek en deze al eerder terug had gevangen op 27 april
en 5 mei 2013.
Om 6.30 uur noteerde ik de
volgende Biometrie gegevens van de gevangen vogel;
Vleugel= 70.0 mm.P8= 53.0 mm.
Vetscore Busse=0. Gewicht=9.4 gram. Loopbeen= 20.92 mm.
Bij het meten van de P8 (GS3)
zag ik direct dat de vogel aan de rechter vleugel duidelijk in vleugelrui was,
direct de linker vleugel ook gecontroleerd en ook deze bleek in actieve rui. Ik
noteerde van de rechter vleugel ; P1 (GS10)= ruiscore 4, P2 (GS9)=ruiscore 3. P3
(GS8) t/m P9 (GS2) ruiscore 0. Totale ruiscore = 7.
Direct na de biometrie heb ik
de rui op de foto vastgelegd. zie Bijlage .
Omdat de rui wel wat vroeg was
heb ik de gegevens toch nog even nageslagen
in de BTO guide 19 (Moult in Birds) 2000, pag.73. Daaruit blijkt dat
het begin juni er inderdaad al sprake kan zijn van
actieve slagpenrui. Bekijken we de foto van de Fitis van 8 jun 2013 nog eens
nauwkeuriger dan valt ons iets op. We weten dat bij de Fitis de slagpen P5(GS6)
aan de buitenvlag geen versmalling heeft
en de P6 (GS5) dus wel. Nummering van pennen bij P (Primaries) is van binnen
naar buiten,in de oude
methode (GS) worden de pennen van buiten naar binnen genummerd.
Op de linker vleugel (op de foto) zie je dat de oude pennen P5 en
P4 aanwezig zijn en dat de P3 w.s. net gevallen is. Op de rechter vleugel is te
zien dat de oude pennen P5,P4 en P3 nog aanwezig zijn, de P3 is daar dus nog niet gevallen! Wat reden tot twijfel geeft bij dit geval van
vroege rui van de slagpennen is het feit dat beide pennen (P1 + P2) bijna even
lang zijn. Zou dit nu wel echt rui zijn NA het broeden vraag ik me af, de
Engelsen noemen de rui na het
broedseizoen Ad. PostN (Post-nupitial),zie Moult in Birds pag.35. Of zouden we dan toch te maken hebben met
Suspended moult (onderbroken rui)?. Hopelijk vangen we het individue de komende weken nog terug en kunnen we de
ontwikkelingen volgen.
Ooit eerder had ik zo vroeg in het seizoen al
eens Fitissen met actieve rui gevangen
en wel op 5 juni 2010.Toen ving ik twee
mannetjes (NLA. Y
08503 en NLA. Y
08518) die net waren begonnen met een ruiscore van 1.Helaas zijn deze nadien
niet teruggevangen. In 2011 ving ik op 12 juni een man na1kj (NLA. Y
08898)met
ruiscore 9, op 17 juni ving ik dezelfde vogel terug en toen bedroeg de ruiscore
15. Dus vroege rui van de Fitis in begin juni komt dus voor aan de noordoever
van het Tjeukemeer bij Rohel.
Vraag me af of op andere
ringstations in Nederland of Belgie ook
vanaf begin juni actieve rui bij de Fitis is geconstateerd.
Ik vind het persoonlijk erg vroeg dat deze rui bij de
Fitis na het broedseizoen(Ad. PostN) zou plaatsvinden omdat het nog maar begin
juni is. Zou er sprake zijn van een verloren gegaan legsel of partner? Ruien de
Fitissen in midden en Zuid Nederland vroeger of later dan in Noord Nederland?
Hoor het graag van collegas.
Opgemaakt
16 juni 2013.
Jan de Jong, Joure
Email; j.d.jongringer403@home.nl Bijlagen: Fitis man met slagpenrui.JPG (243.7 KB)
|