Verzwakte kokmeeuw uit Friesland gered in Spanje.

Op de eilandjes in het Tjeukemeer broeden elk jaar een flink aantal kokmeeuwen hun eieren uit. De jonge vogels hebben daar geen last van grondpredatoren. Een deel van de jonge kokmeeuwen van het Tjeukemeer trekt na de zomer weg en word op allerlei plaatsen waargenomen.Regelmatig word een groot aantal van de jonge vogels voorzien van pootringen om hun trekwegen  na te gaan.

Zo kregen we dit jaar veel meldingen uit Nederland binnen; Wijchen, Rijswijk,Punt van Reide, Medemblik,Almere, Losser,Amsterdam, Deventer, Oudeschild, Oldeouwer,Marken, Andijk en Harderwijk. Vaak word het ringnummer afgelezen met een sterke kijker of telescoop of in enkele gevallen word de vogel dood gevonden. In enkele gevallen komen er ook meldingen uit het buitenland binnen. dit jaar kwamen er een drietal binnen. In Engeland  werd op 28 januari 2017 te Leysdown-on-Sea, Sheerness een kokmeeuwring afgelezen  die als nestjong op 3 juni 2011 op de Tsjûkepolle in het Tjeukemeer geringd was (Afstand373 km. Tijd 2065 dagen). Een ander nestjong dat op hetzelfde eiland in het Tjeukemeer was geringd op  11 juni 2015 verbleef op 19 februari 2017 in Montoir-de Bretagne in Frankrijk de ring werd daar door een Franse vogelaar afgelezen (Afstand 840 km. Tijd 618 dagen). Een derde jong van het eilandje Tsjûkepolle in het Tjeukemeer dat op 3 juni 2014  is geringd werd op 8 september 2017 verzwakt aangetroffen te Camino Alto, Almonte, Huelva in Spanje (Afstand 2010 km. Tijd; 1192 dagen) zo meldde me meeuwenonderzoeker R.J.Buis uit Oud-Vossemeer.De vogel is na zijn vondst op 8 september 2017 succesvol  gerevallideerd en op  16 september 2017 en kreeg de vrijheid weer te Dique de Contencion de Arenas Principoe Juan Carlos, Huelva, Spanje (Afstand 2001 km. Tijd 1200 dagen).

Kokmeeuwen die in Friesland  geboren zijn worden niet zo vaak terug gemeld uit Spanje. Deze Friese kokmeeuw  heeft ook nog het geluk gehad om in een vogelasiel terecht te komen. Nu maar hopen dat ie de winter goed doorkomt  in  Spanje en in de zomermaanden  weer terugkeert naar ons land. Friese kokmeeuwen blijven ook bij zwakke winters  dus niet altijd in ons land, enkele trekken weg tot ver over de grenzen.

Jan de Jong, Joure Ringer 403

Vogeltrekstation Wageningen. j.d.jongringer403@home.nl

Bijlagen:
kokmeeuwen.JPG (334.7 KB)   

Meer dan duizend boerenzwaluwen geringd in Friesland in 2017.

Naar het zich liet aanzien zou mijn onderzoek naar de boerenzwaluwen in Friesland dit jaar  maar montjesmaat plaatsvinden daar ik begin april een open hartoperatie moest ondergaan in het MCL te Leeuwarden. Deze operatie (twee omleidingen) is met succes bijzonder goed en snel verlopen.  Na de eerste week van mei kon ik al voorzichtig beginnen met het ringen van volwassen vogels in Terwispel bij H.Veenstra in de kalverschuur. Van de cardioloog moest ik me vooral de eerste tijd niet op hoge ladders begeven en het rustig aan doen. Het vangen en ringen van volwassen boerenzwaluwen werd dan ook in 2017 een van mijn hoofdtaken bij het boerenzwaluw onderzoek. Er werden dan ook veel volwassen boerenzwaluwen van een ring voorzien (545) en ook nog een 194 met een ring van voorgaande jaren  terug gevangen. Bij de terugvangsten waren zelfs twee ringen uit het buitenland, een uit Belgie en een uit Spanje!

Naast de volwassen (739) werden er nog 139 vliegvlugge  eerste jaars en een 360 nestjongen geringd.  Totaal dus 1238  boerenzwaluwen  gecontroleerd. De 360 nestjongen waren gemakkelijk te ringen daar ze laag in schuur of stal hun nest hadden zodat ik er gemakkelijk bij kon.  In de Bijlage een opgave van mijn aantal  geringde en terug gevangen vogels.  Nieuw was het gebied rond Hommerts en Jutrijp waar een groot aantal nesten zat in schuren en stallen. Slechts een klein deel van de plekken met veel boerenzwaluwen kon daar bezocht worden.

Op 4 oktober tijdens ringonderzoek naar zangvogels ving ik zelfs nog een late  eerste jaars boerenzwaluw die op de wegtrek  was naar warmer oorden.

Het eindverslag van het Boerenzwaluw Journaal 2017 is volop in de maak en zal omstreeks januari 2018 verschijnen. Graag ontvang ik nog data van laatste zwaluwen die vertrokken  zijn uit de schuren en  late waarnemingen van doortrekkende boerenzwaluwen. Deze worden  dan nog verwerkt in het overzicht.  Ook bijzondere voorvallen in schuren of stallen blijven uiteraard welkom.    

Voor 2018 ben ik op zoek naar plaatsen waar veel (meer dan 20 broedparen) aanwezig zijn in schuren of stallen. Vooral de oude ligboxstallen en schuren kunnen soms grote aantallen bevatten.  

Reacties graag zenden naar;  j.d.jongringer403@home.nl

P.S.

Mochten er nog lezers zijn die het digitale jaarverslag van het Boerenzwaluw Journaal 2016-2015-2014-2013-2012 en 2011 willen ontvangen dan graag even bericht.

Bijlagen:
lijst 2017 boerenzwaluw totaal.xlsx (13.8 KB)   

Roodborsten in herfst en winter vaak noordelijke vogels.

In de herfst verschijnen op veel plaatsen  de roodborstjes weer in de tuin. Bij ons in Joure is dit vaak in de oktober maand. Soms verdwijnen ze na enkele dagen weer en zijn ze zeker nog op de doortrek doch in de regel blijft er eentje  de gehele winter achter. De vogel verschuilt zich vaak hier in de dichte coniveer achter ons huis en komt  dan  in de ochtend vaak tevoorschijn om in  de tuin naar voedsel te zoeken. Vaak gaat het maar om 1 vogel. Ze beschermen hun winter voedselterritoria tegen andere  soortgenoten. Op veel plaatsen is dit zo en menig melder geeft dan vaak aan mij door "ons winter roodborstje is ook weer present".  Aan de vogel zelf kunnen we als hij zo door de tuin hipt vaak niet zien of het wel werkelijk dezelfde is. De herkomst van de roodborst is dan ook voor menig melder dan ook moeilijk vast te stellen. Veel roodborsten  zijn namelijk gasten uit noordelijker streken.  Dit weten we doordat er af en toe meldingen binnenkomen van roodborstjes met pootringen.  Een klein pootringetje aangebracht door een vogelringer bied dan vaak uitkomst als je deze kan aflezen of controleren.

Uit mijn archief hier enkele voorbeelden van  geringde roodborsten die in de herfst en winter in Friesland verbleven en afkomstig zijn uit noordelijker streken.

1. Helsinki V.549407 . 11 oktober 1986 geringd te Lagskar in Finland en op 3 januari 1987 gepakt door kat in Heerenveen. Afstand;1149 km.  Tijd; in 84 dagen. Gemeld door P.Blanksma uit Heerenveen. Katten pakken in de wintermaanden wel vaker eens een vogeltje in de tuin, vooral als het strooivoer op de grond word gegooid. Het is dan ook zaak dat voedsel op een open en droge en wat hogere voederplaats word aangeboden waar de kat direct word opgemerkt.

2. Stavanger 4E.03943 .20 februari 2003 geringd als eerste jaars in Sangvik in Noorwegen en op 3 november 2003 gesneuveld in het verkeer te Irnsum. Afstand;570 km. Tijd; in 256 dagen. Gemeld door Greetje Langhout uit Irnsum. Veel roodborsten zijn in herfst en winter op zoek naar voedsel en steken daarbij in de omgeving de weg over en komen in aanraking met het autoverkeer. 

3. Helsinki J...952449 . 21 april 1982 geringd te Degerobagen Helsinki in Finland en op 26 januari 1983 gesneuveld in muizenval(!) te Gorredijk. Afstand; 1405 km. Tijd; in 280 dagen. Gemeld door H.Huitema uit Gorredijk. Deze roodborst is wel op een erg ongelukkige manier aan zijn einde gekomen. Als je last hebt van muizen in de kippenren moet je dus geen muizenval met een stukje kaas zo maar in de kippenren plaatsen. Ook de roodborst is gek op kaas en havermout en pikt graag naar  voedsel als ze in de ren kunnen komen door het grote open kippegaas. Door het pikken naar de kaas op de muizenval is deze dicht geklapt en de vogel gestikt.

4. Stavanger. ED...86135. 14 april 2012 geringd te Jomfruland, Telemark in Noorwegen en levend  door mij gecontroleerd op ringplek Rohel Tjeukemeer. Afstand; 704 km. Tijd: in 197 dagen.Ook deze roodborst was  in zijn overwintergebiedje. Op 6-11 en 19 november 2012 is de vogel nog steeds aanwezig en gecontroleerd langs de noordoever van het Tjeukemeer. Roodborsten overwinteren  vaak op allerlei plekken. Deze kwam in 2013 niet terug, althans ik heb hem niet teruggevangen, op zijn winterstekkie.

Dat roodborstjes ook in tuinen kunnen broeden komt wel eens vaker voor. Ze zoeken allerlei vreemde plekken op tot in schuren en hokken. De jonge vogels worden in eerste instantie  door velen niet als zodanig herkend. In de Bijlage is een  jonge vliegvlugge roodborst te zien in jeugdkleed.  Dit jeugdkleed dragen ze maar korte tijd want voor de winter zijn ze qua kleed gelijk aan een normaal gekleurde roodborst.

Roodborstjes in de herfst en winter zijn dus vaak vogels uit noordelijker streken  die als gast bij ons  verblijven.In strenge winters vertrekt een groot deel van onze eigen broedvogels naar het zuiden enkele blijven in de omgeving. Noordelijke  roodborsten nemen dan de plekken op menig voedertafel in.   Ik ben dan ook  benieuwd  wanneer en waar de  eerste roodborstjes terug zijn gekeerd in de tuin op hun winterstek. Miskleuren komen zelfs voor.

 Meldingen zijn welkom op Tel. 0513-414788 of op  email  j.d.jongringer403@home.nl

Bijlagen:
Roodborst in 1kj kleed.JPG (3.5 MB)   
roodborst Martijn Kamphuis..jpg (67.8 KB)