Nieuwsbrief 73. Vogel en Natuurnieuws Leeuwarder Courant
Door Jan de Jong.
Natuurnieuws uit Friesland in de 1e helft van oktober 2024.
01-10. Zojuist in Oudwoude de ijsvogel gespot bij onze vijver vlak voor het raam. Schitterend al was het maar even (Willem Jonkman). Gisteren is het laatste jong van de boerenzwaluw bij mij vertrokken in Molkwar (Mineke Bekkema). Vanmorgen om 9 uur bij ons in Menaldum het eerste roodborstje in de tuin gezien, alle jaren in oktober is hij weer present maar vandaag op onze 60ste trouwdag. Dat is dit een mooi cadeautje! (Oane Baarda). Gisteren zagen we vanaf Leeuwarden richting Bolsward een zevental wilde zwanen. De sperwer is nog steeds in de buurt bij ons in Pietersbierum, af en toe vliegt hij boven de heg. Daar zitten vaak huismussen, vlakbij het vogelvoerhuisje. We zien op het moment helaas geen merels meer. De spreeuwen zijn ook alweer in de buurt (Klaske Smidts). Vanavond nog 1 boerenzwaluw in de stal bij ons in Terband en een ooievaar op de lichtmast van de paardenbak (Henk en Trienke Tjepkema). Vandaag wat grotere zwermen spreeuwen in Joure, ze zijn op zoek naar bessen en avonds een slaapplek. In de ochtenduren zitten ze in groepen te zingen in de boomtoppen (Durk Visser). Deze spreeuw zat bij de pindakaas pot bij ons in Oranjewoud. Ze waren met hun tweeën, af en toe gingen ze elkaar te lijf (Ekie van Dijk).
Foto © Ekie van Dijk.
01-10-2024. De spreeuw komt in najaar en winter meer in de tuin en is op zoek naar eiwitrijk voedsel zoals bessen en zaden doch is ook verzot op de pindakaaspot!
02-10. Hier op de dijk bij Minnertsga zijn veel boerenzwaluwen aan het verzamelen voor de wegtrek naar het zuiden (Pieter Aartsma). De laatste boerenzwaluw is vandaag vertrokken bij ons in Oldekerk. Gisteren zat hij nog zingende in de stal met 4 andere zwaluwen (Maartje en Roel Veenstra, Gaarkeuken/ Oldekerk). In Goingarijp 45 sijs gezien (M.G. Vansteelant). Op Vlieland bij Oud Huizenlid 20 keep overvliegend (Ernst Jansen). In Drachten 1 zwarte roodstaart bij jachthaven De Drait (Rommert Cazemier). Groep van 30 boerenzwaluw bij de Wide Mar te Stiens (J.de Groot). Op Ameland 1 klapekster bij de Golfbaan (Justin Jansen en Robert Pater). Te Heeg- Lytshuzen 2 ijsvogel gezien (Edzard Osinga).
03-10. Vandaag zijn bij ons in Gersloot de laatste jongen van de boerenzwaluwen vertrokken (Dennis Jetten). In de bossen Cornelia Stichting te Beetsterzwaag 10 sijs (Willem Bosma). Op de Bosplaat te Terschelling 4 paapje (Agnes van Swaay en Herman Meekes). In Sneek bij It Ges 1 zwarte roodstaart (Bert Zijlstra). Te Beetsterzwaag 1 overvliegende kramsvogel (Willem Bosma). Ten westen van dorp op Terschelling 1 beflijster (Daan van der Elsken). Bij Meeuwenduinslid op Vlieland 60 koperwiek en 300 zanglijster (Luc Hoogenstein). Bij de Peazemerlannen 2 ijsvogel (Ruud Hendriksen). Bij de Oude eendenkooi op Vlieland 1 siberische tjiftjaf (Jeroen de Bruijn). In de Rottige Meenthe 1 ijsvogel (Bram Kroeze).
Foto © Bram Kroeze
03-10-2024. De ijsvogel laat zich in de oktober maand steeds meer zien.
04-10. In Polder Arkum 1 ijsvogel gezien en nog een late argusvlinder in Greonterp foeragerend op Vertakte leeuwentand (Tjerk Kunst, Workum). Drie sneeuwgors op Ameland aan de Schorumweg (Henk Heijligers e.a.). Vanmorgen het roodborstje weer terug bij ons in de tuin te Joure (Jetze Valkema). Bij Prikkebosk op Schiermonnikoog 60 goudhaan (Hein Prinsen). In de Groene Ster bij Leeuwarden 1 visarend ((Harm Dijkstra). Bin Ezumakeeg Noord in Lauwersmeer 25 baardman (Willem Steenge). Groepje van 10 boerenzwaluw bij de Groene Glop op Schiermonnikoog (Peter Zwaan). Vandaag 1 mannetje goudhaan aan de Achterdelft in Stavoren tegen de vensterruiten gesneuveld bij de buren, het eksemplaar was op slag dood (Ad Jacobs). Bij De Hon op Ameland groepje van 40 strandleeuwerik (Gerard Brouwers e.a.). De boerenzwaluwen vliegen momenteel bij ons nog steeds rondom de flat in Heerenveen, dus zijn nog niet vertrokken (Nico Visser). Bij de Vogelpolle op Ameland 15.000 scholekster (Kees Borstlap).
05-10. In Workum en bij de Bocht van Molkwar 1 ijsvogel gezien (Tjerk Kunst, Workum). Bij ons aan de E.A. Borgerstraat in Joure nog 1 citroenvlinder in de tuin (Jan de Jong). In Drachten Noord oost 6 kruisbek (Jarig Roosma). Bij de Zwanewaterduinen op Ameland 1 ruigpootbuizerd (Joop Eerdmans). In de vallei van Malgum op Vlieland groep van zeker 101 keep overvliegend (Vincent Douwes). In Earnewâld 1 zwarte roodstaart (Stef de Martines). Op de Vliehors op Vlieland 10 grote gele kwikstaart (Diederik Kik). Bij t’ War te Franeker 14 koperwiek overvliegend (Eric Elzinga). Vijf bokje op Ameland bij de Kooiduinen (Justin Jansen). Te Boelenslaan 2 vuurgoudhaan (Sipke Booi). Op de Delleboersterheide 1 klapekster (Koos Jager). Op ringstation Rohel aan het Tjeukemeer onder anderen 1 ijsvogel, 5 boerenzwaluw, 4 koperwiek, 10 watersnip en 2 bokje geringd voor onderzoek (Gerard Westerhuis/Jacob Westerhuis).
Foto © Gerard Westerhuis.
05-10-2024. In oktober komen de bokjes vooral samen met watersnippen op wat drassige plekken voor. Ze zoeken vaak nachts naar voedsel en komen in de ochtend naar de slaapplek om daar de dag door te brengen.
06-10. Een overvliegende rode wouw in Polder Groene strand bij Workum (Tjerk Kunst, Workum). Vanmorgen vloog er aan de Appelhoflaan in Joure een vrouw goudhaan tegen de ruiten. De vogel heeft de klap gelukkig overleefd (Gerrit Suierveld). Groepje van 7 kruisbek in de Duinen bij de Westerplas op Ameland (Ran Schols en Henk Allards). Drie gaai in De Ontginning te Nijeholtwolde (Peter Vries). Groepje van 12 grote gele kwikstaart overvliegend te Laaksum (Hessel van der Iest). Bij de vrijheidsplaat op Ameland 40 frater (Reinier Krom). Drie grote gele kwikstaart in het Leeuwarderbos (Ida Bek). Nog 1 gierzwaluw bij het Vuurboetsduin op Vlieland (Carl Zuhorn). Drie wilde zwaan op akkers in Veenpolder te Delfstrahuizen (Stef de Martines). In het Oosterschar te Sintjohannesga 1 ijsvogel (Johannes en Gea Koster). Twee boerenzwaluw te Burgum (Jeffrey Huizenga). Groep van 420 kievit in de Westerpolder onder Scharsterbrug (Jelle Aalders). Te Oldeholtpade 1 kleine bonte specht (Ruurd Jelle van der Leij). Op Vlieland in de 3de Kroonspolder een eerste jaars pallas boszanger gevangen en geringd (Henri Bouwmeester).
Foto © Henri Bouwmeester
06-10-2024. De pallas boszanger broedt in uitgestrekte gebieden van Centraal-Siberië tot aan de Zee van Okhotsk, noordelijk van Japan, en overwintert meestal in Zuidoost-Azië. Bij ons is het een zeldzame gast.
07-10. Vanmiddag een rondje gevaren richting Alde Feanen en terug naar Burgum. Op de terugreis naar Burgum spotte ik ter hoogte van het Aquaduct een visarend die in de lucht stond te bidden om een prooi te verschalken (Doeke Visser, Burgum). Nog 8 boerenzwaluw bij de Mjumer te Bakkeveen (Koert Scholten). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 1 smelleken (J. van der Kamp). Vier koperwiek bij De Potten aan Sneekermeer (Dick Pruiksma). In Appelscha 1 man zwarte roodstaart (Fiona). Bij De Leien bij de Tike 1 ijsvogel (Wiebe Sjoerd van der Veen). Groep van 1600 wulp in Zuidergrie op Ameland (Rob Koeman e. a.). In omgeving van Lendebos te Oldeberkoop 1 rode wouw (Lysanne Valk). Op Terschelling bij Aestermiede 1 tapuit (Saskia).
Foto © Saskia.
07-10-2024. In de oktobermaand wordt de tapuit vooral op de doortrek aan de kuststrook en op de Waddeneilanden waargenomen. De Nederlandse broedpopulatie neemt helaas nog steeds af.
08-10. In Beetsterzwaag 7 appelvink (Willem Bosma). Groep van 40 graspieper aan de Burdaarderstraatweg /Wâldfeart bij Dokkum (Meino Zondervan). In de Zoolpolder bij Hemelum 15 witte kwikstaart en 2 koperwiek. Acht goudhaan te Bakhuizen (Theo de Vries). In Workum bij It Soal bij jachthaven 2 bladkoning (Jelmer Luyckx). In het Ottema Wiersma reservaat 10 koperwiek (Wiebe Sjoerd van der Veen). Bij Slotplaats Bakkeveen Fine poel/Schanspoel 16 kruisbek (Christiaan de Vries). Bij Zwarte Haan groep van 5000 bonte strandloper en 800 kluut (Luc Deblauwe).
09-10. In Surhuisterveen 10 putter (Wieger Poelstra). In de Rottige Meente 1 klapekster (Theo Meijer). Bij Rijs op de Witte Akkers 20 witte kwikstaart (Theo de Vries). Bij Koudenburg te Haule 350 toendrarietgans (Sjouke Scholten). In het Wallebosch te Beetsterzwaag 1 zwarte specht (Willem Bosma). In Sint Annaparochie een eerste jaars slechtvalk (Ton Huijsen). In Galgelân bij Sneek een man roodborsttapuit (Dick Pruiksma). In Zwaagwesteinde is een oehoe afgekomen op een in gevangenschap gehouden koppel roepende siberische oehoes (Ad Jacobs, Stavoren).
10-10. Op de Blesdijkerheide 1 grote lijster (Johan op den Dries). Te Koudum 1 roepende bladkoning (Jos Hooijmeijer). In het Lauwersmeer op Zoutkamperplaat 10 staartmees en 6 gaai (Kees Lokker). In het Buitengebied te Bolsward 1 ijsvogel (Abe Bakker).
11-10. Ik zat vanmiddag even op het bankje voor de boerderij bij mij in Tjerkgaast en zag een 'biddende' ijsvogel boven m'n vijver. En dan (tot 4x aan toe) met een plons te water. Voor mij een primeur (Marten van der Heide). In de Natuurplas& Merriedobbe bij Leeuwarden 65 grote canadese gans, hierbij 1 eksemplaar afwijkend (Donald Wolters).
Foto © Donald Wolters.
11-10-2024. Tussen de grote groep grot canadese gansen een met een afwijkende koptekening.
Te Surhuisterveen groepje van 10 sijs overvliegend (Wieger Poelstra). Op Terschelling bij de Torduinen 5 beflijster (Jacob Lotz). Op Vlieland groep van 500 koperwiek overvliegend (Carl Zuhorn). Te Burgum 1 bladkoning en 8 staartmees (Jeffrey Huizenga). In de Nesserduinen op Ameland 1 rose spreeuw (Jaap Eerdmans). In het Leeuwarderbos bij Leeuwarden groepje van 10 kramsvogel en 40 koperwiek (Patrick Agterberg). In Hogebeintum 1 ijsvogel (Henk Hiemstra). Bij Appelscha/ Willemstad groep van 450 kievit voedsel zoekend (Koert Scholten).
12-10. In Drachten tussen het verzorgingstehuis De Warrenhove en de John F. Kennedylaan staan enkele appelfruitboompjes op een grasveldje. Eén van deze fruitboompjes, die al in de herfstsferen was, nl. zo goed als geen blad meer, is weer uitgelopen. Enkele nieuwe blaadjes, maar ook nieuwe bloemen/bloemknoppen. Dit laatste vind ik wel heel bijzonder voor halverwege oktober (Sjoerd Koopman, Rotsterhaule).
Foto ©Sjoerd Koopman.
12-10-2024. Appelboom voor de 2e keer in bloei in Drachten.
Opmerking Jan de Jong; Door het zachte weer en klimaatverandering is de natuur wat in de war. Je verwacht rond deze tijd geen bloeiende appelboom meer. Zelf hadden we bij ons in de achtertuin in Joure tot in half oktober nog regelmatig aardbeien uit de eigen tuin. Ook dat is bij ons nog nooit eerder zo laat geweest als dit najaar.
Vandaag om 11.02 uur zat er weer een roodborst in onze tuin te Feinsum. Ook de ijsvogels die een nestje (hol) hebben bij onze buren in de onder wal zijn er nog steeds (Hielke de Groot). Bij de 1e Kroonspolder op Vlieland 30 barmsijs overvliegend (Colin Aalbers). In Siegerswoude 1 roepende keep gezien (J. Dolstra). Op de Kooiwaard bij Piaam een siberische tjiftjaf (Sietse Bernardus, Joure). In de Kop Blokslootpolder & Vrije Grazen (ten w. van Joure) 4 tapuit, 1 roodborsttapuit en 50 grote canadese gans gezien (M. Smit). Op Ameland bij Hollum 1 zwarte roodstaart (Arian van der Meulen). Bij Hoorn op Terschelling 4 beflijster overvliegend (Pieter Baalbergen e.a.). Aan de Afsluitdijk bij Kornwerderzand aan de IJsselmeerzijde 1 bladkoning (Marcel Stienstra en Rudy Fopma). Te Ried 1 ijsvogel dood gevonden, dreef in het water (M. Houtsma). In Heeg 1 alk gezien (M. van Ark). Bij Stortemelk op Vlieland 120 houtduif overvliegend (Merijn Salverda). Op de Workumerwaard 1 rosse franjepoot (Sietse Bernardus, Joure).
Foto © Sietse Bernardus, Joure.
12-10-2024. De rosse franjepoot is afkomstig uit noordelijke gebieden van Groenland tot in Spitsbergen. De soort is spaarzaam in ons land te zien tussen september en februari. Ze zijn erg kust gebonden en komen weinig in het binnenland voor.
13-10. Bij de Slotplaats in Bakkeveen 15 keep en groepje van 10 staartmees (Ina Durenkamp). In de Alde Feanen in Jan Durkspolder 1 bladkoning (Sipke Booi). Bij de Bocht van Molkwar 1 steenloper (Libbe Zijlstra). Op Ameland bij Westgat 1 grote jager (Arian van der Meulen).
14-10. Op de Sondeler Leijen 50 canadese gans (Margje Abma). Vanavond zag ik nog 2 jonge boerenzwaluwen over onze achtertuin in Scharnegoutum vliegen in noordelijke richting. Met het komende voorspelde warme weer kunnen ze wellicht nog wat opvetten (Pascal Osinga). Te Surhuizum 50 koperwiek overvliegend (Wieger Poelstra). Vandaag bij De Ral in Piaam 2250 kievit en 1 waterral. In de Goëngamieden groep van 400 kievit (Dick Pruiksma). Aan de Slinkeweg bij Workumerwaard 2 grauwe franjepoot (Andries Blom, Workum). In het Oosterschar te Sintjohannesga 250 grote canadese gans (Johannes en Gea Koster). Tijden een telling tussen 08:00 – 10:45 uur passeerden er bij Bokkedal op Vlieland 1052 koperwiek (Otto de Vries). Op de A7 bij Heerenveen 1 kerkuil dood gevonden (Sjouke Scholten).
Opmerking Jan de Jong; Als op 27 oktober de klok nachts om 03:00 uur een uur achteruitgaat dan zullen er ook wel daarna vele verkeerslachtoffers onder de kerkuilen sneuvelen. Vooral tijdens de wisseling van winter naar zomertijd is het soms bar en boos op de Friese rijkswegen!
15-10. Te Oldeholtpade nog 1 late boerenzwaluw, 2 kruisbek, 20 keep en grote groepen (1010 + 200) koperwiek langstrekkend (Ruurd Jelle van der Leij). In Balk 1 ijsvogel (Marten Wesselius). In de Zuidwesterpolder te Nijbeets 1 steenuil roepend (T. Fabio). Bij Leeuwarderbos te Leeuwarden 6 kleine zwaan (Abe Bakker). Op Vlieland bij de kazerne enorme trek van vele duizenden koperwieken, ook 2 beflijster gezien (Lars Buckx). In de Kollumerwaard in Lauwersmeer 6 staartmees (Kees Bode).
Foto © Kees Bode.
15-10-2024. De staartmees laat zich vaak in het najaar in groepjes zien, soms zijn ze dicht te benaderen en zijn ze in gezelschap van andere mezen.
Tot zover de waarnemingen lijst in de eerste helft van oktober 2024. Alle medewerkers bedankt voor het zenden van de waarnemingen, fotos en meldingen.Deweg en doortrek van veel noordelijke vogels, komt in de oktober maand goed op gang. Helaas ook alweer de eerste vensterslachtoffers binnen. Elk jaar sneuvelen er in onze provincie vele tegen de vensterruiten en/of raken gewond, van klein (goudhaan /roodborst) naar groot (merel/houtsnip/sperwer). Vermeld U naam /adres / bij U email melding.
16 oktober 2024.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nlTel; 0513-414788
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 (Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer).
|