Boerenzwaluw verstopt zich in schuur.

Op 6 mei was ik in Terwispel voor het onderzoek aan boerenzwaluwen bij boer Sjoerd Wagenaar.Een boerderij waar ik al vele jaren achtereen kom om oude en jonge  boerenzwaluwen te ringen en te onderzoeken.Ik zet daar al jaren in mei als de boerenzwaluwen zijn teruggekeerd een mistnet voor de schuurdeur om de oude vogels te vangen en te controleren.

Omdat de zwaluwen niet allemaal uit de schuur naar buiten wilden vliegen haalde ik het mistnet na een poosje voor de deur weg en klom via de ladder op de hooizolder. Meestal zijn de boerenzwaluwen die nog achterblijven in de schuur vogels die  bekend zijn met "het klappen van de zweep" en weten dat er een net voor de deur staat. Door het net te verwijderen en de deuren  goed open te zetten zodat ze kunnen zien dat er een vrije uitvliegmogelijkheid is vliegen de zwaluwen meestal naar buiten. 

Met een paar handgebaren op de hooizolder vlogen inderdaad bijna alle boerenzwaluwen uit de schuur naar buiten, op een na.Ik had dit al eens vaker meegemaakt en volgde de vlucht van de boerenzwaluw door de schuur om te kijken waar hij ging zitten.De boerenzwaluiw vloog met een dwarrelvlucht naar beneden en was plotseling in een flits verdwenen in een hoek van de zolder.Ik dacht in eerste instantie dat ie door een voerluik of een mogelijk ventilatie koker was verdwenen.De vogel echter kon niet verdwenen zijn want ik had hem duidelijk gevolgd.

Toen ik langzaam naar de hoek toeliep zag ik iets vreemds, twee staartpennen staken uit een pluk stro. Dit moest wel de boerenzwaluw zijn die ik had gevolgd.Voorzichtig naderde ik de hoek en met een snelle greep had ik de vogel in de hand! Verwonderd bleef ik even staan, op deze wijze een boerenzwaluw vangen was me nog niet eerder overkomen. Op weg naar beneden van de hooizolder vertelde ik het aan de boer die ik triomfantelijk de gepakte zwaluw liet zien. Hij is ook nog  geringd zei hij! 

Wel eens eerder kon ik broedende boerenzwaluwen zo van het nest pakken en geringd weer terug zetten op het nest,doch nog nooit eerder had ik op deze wijze een boerenzwaluw bemachtigd.Deze boerenzwaluw was in dezelfde schuur als volwassen vrouw geringd op 1 juli 2011. Dit vrouwtje werd op 3 september 2012, 12 juni 2014 en op 13 augustus 2014 door mij in dezelfde schuur terug gevangen.Kennelijk heeft dit vrouwtje me (weer) herkent en zich proberen te verstoppen. Na de vogel te hebben  gecontroleerd en doorgemeten voor het wetenschappelijk onderzoek (NIOO/KNAW, Wageningen)  heeft ze de vrijheid  weer teruggekregen. Dit gedrag had ik bij het ringen van boerenzwaluwen nog niet eerder meegemaakt. Al sinds 1992 ring en onderzoek ik in Friesland boerenzwaluwen doch  bij zoiets blijf je wel even met verbazing achter.

Ik ben er van overtuigd dat individuele boerenzwaluwen me persoonlijk kunnen herkennen als ik de schuur betreed.

Jan de Jong, Joure. Tel. 0513-414788  E-mail j.d.jongringer403@home.nl

Bijlagen:
boerenzwaluw Peter Boltjes.jpg (252.4 KB)   

Braamsluiper en Tuinfluiter laten zich horen.

. Bij aankomst op 2 mei was er behoorlijk veel grondmist en het was rond de 3 graden aan de noordoever van het Tjeukemeer. Vrijwel geen wind (0-1 B uit ONO) en een zwakke bewolking. De oeverzone was bij aankomst rond 4.20 uur nog in alle rust. Nadat de mistnetten waren geplaatst  werd het al snel wat lichter en kwam de zang door de koude maar moeilijk op gang.Tijdens de zonsopkomst zat er een  dun laagje ijsafzetting op de vegetatie en de mistnetstokken.   Pas nadat de zon door de vrij sterke grondmist heen was begon het wat warmer  te worden. Daarna begon ook de zang van meerdere soorten meer gestalte te krijgen. Op diverse plekken werd de tuinfluiter en de braamsluiper  gehoord en werden er vogels  gevangen in de netten. Van de braamsluiper  werden er deze morgen  zelfs 6 gevangen , waaronder zelfs een eigen terugvangst van een vogel die we op 1 september 2012 als 1kj hadden geringd. Van de tuinfluiter  werden  deze ochtend maar liefst 8 vogels gevangen en hierbij was ook een die we op 4 mei 2014 als na1kj  hadden geringd, dus na bijna een jaar weer terug op dezelfde plek. Veel vogels (braamsluiper,tuinfluiter en zwartkop) bleken na het doormeten ook nog trekvet te bezitten. een  vrouwtje zwartkop woog zelfs 22.0 gram  terwijl dit normaal toch tussen de 17.0 en 18.0 gram ligt. Ongewoon was de vangst van een tweede jaars mannetje sperwer in de onderste baan van het net. De vogel werd voorzichtig uit de netbaan verwijderd en kort daarna met een aluminium ring van het Vogeltrekstation Wageningen weer de vrijheid gegeven.  Ondanks de vrij dichte  grondmist van vanmorgen werden er toch nog  48 vogels  gevangen  en gecontroleerd  weer losgelaten. Zesendertig  ervan kregen een pootring en zijn zo individueel voor de wetenschap als individue te herkennen. Meer details  van de vangsten en waarnemingen staan onderaan in de Bijlage.

Jan de Jong , Joure  Tel. 0513-414788  j.d.jongringer403@home.nl

Bijlagen:
150502..docx (58.9 KB)   
braamsluiper Ingmar van der Brugge.jpg (436.4 KB)