Nieuwsbrief 50. Vogel en Natuurnieuws Leeuwarder Courant
Door Jan de Jong.
Natuurnieuws uit Friesland in de tweede helft van oktober 2023.
15-10. Zeven zwarte zwaan bij Kornwerderzand (Jos en Fedde Welbedacht). Zes roodhalsgans bij de Waddendijk op Schiermonnikoog (Chris Spijkerboer e.a.). In het Bûtefjild 1 klapekster (Tjeerd Sijtema, Grou).
Foto © Martin van Holsteijn (archieffoto).
De klapekster is een wintergast die elk jaar wel in een van de wat grotere natuurgebieden in Friesland te zien is van het Lauwersmeer tot aan de IJsselmeer kust. Hoe groot het werkelijke winteraantal is in Friesland is maar weinig over bekend. Ik schat in van zo’n 5 a 10 vogels. In sommige jaren is de klapekster schaars. De winterpopulatie in ons land wordt geschat op 300 a 400 vogels met jaarlijkse fluctuaties (SOVON/Vogelatlas).
16-10. Op de Workumerwaard twee toendrarietgans (Henk Rienstra, Bolsward). Groep van 400 bergeend op Vrijheidsplaat te Ameland (Jur Furda). Vier pestvogel bij Veerhaven op Terschelling (Maarten Oosterhuis). Bij de Slotplaats te Bakkeveen 40 kruisbek (Christiaan de Vries). Bij het Posthuis op Vlieland 80 zanglijster, 532 kramsvogel, 1760 koperwiek en 330 keep overvliegend (Jacob Lotz e.a.). Bij d ‘Amelannen bij Feanwâlden 5 boerenzwaluw naar noordwest, 25 veldleeuwerik naar zuidwest en een 40 watersnip overvliegend. Bij de Sippefennen 1 klapekster (Wiebe Sjoerd van der Veen). Bij de Kooiduinen op Ameland 8 bokje (Marijn Prins). Op Schiermonnikoog bij de Jachthaven 1 dwerggans (Gerjon Gelling).
Op Ringstation Rohel aan de noordoever van het Tjeukemeer passeerden vanmorgen honderden koperwieken. Maar liefst 101 koperwiek zijn die ochtend gevangen en geringd voor wetenschappelijk onderzoek. Hierbij ook nog een late ongeringde kleine karekiet (VRS Rohel Tjeukemeer).
17-10. Twee blauwe kiekendief (mannetjes) boven De Deelen (Tjeerd Sijtema, Grou). In Dearsum 1 ijsvogel in de tuin geringd (Jaap Strikwerda). Vandaag in Nieuwehorne een houtsnip die opvloog in onze tuin (Xandra Toppen).Wij hebben nu momenteel nog jongen van de kerkuil hier in Skarl bij Warns. Er waren er volgens mij een stuk of vier maar heb een dode jonge uil gevonden die uit het nest gegooid is. Dit jong is al een paar weken dood zo vond ik haar vandaag. De rest van de kerkuilen zijn vlieg klaar en vliegen al maar vanavond viel er een naar beneden en was heel mager en deze overleefd het waarschijnlijk niet, veel te zwak (Bouke Smid, Warns). Aan de noordoever van het Tjeukemeer op Ringstation Rohel nog een late kleine karekiet geringd (VRS Rohel Tjeukemeer). Hier bij ons in Ternaard was vandaag een klein groepje van 6 staartmees. Ook komen de goudhaantjes even foerageren (Ria Pekelsma). Drie boerenzwaluw overvliegend bij Tjaarda’s Bosch te Oranjewoud (Gerco Schutten). Bij het Leeuwarderbos 1 bladkoning (Lisette Cuperus en Merel Zweemer). Op Schiermonnikoog bij de Bunker 1 roodstuitzwaluw overvliegend (Tjomme Fernhout). Op Vlieland bij de 3de Kroonspolders 1 IJslandse koperwiek geringd (Jeroen Breidenbach/VRS Vlieland).
18-10. Bij Zurich aan de Afsluitdijk 34 goudhaan geringd (VRS Franeker). Te Kollum nog een boerenzwaluw (Kees Bode). Groepje van 5 dwerggans bij Plasjes N31 bij Harlingen (Dick Pruiksma). In Heeg in Heempark 1 mandarijneend (Edzard Osinga). Groep van 40 holenduif bij de Ontginning te Nijelamer (Rene Droog). Nog 1 visdief te Harlingen bij het Zuiderhavenhoofd (Jan Bosma). In de Banckspolder op Schiermonnikoog 1 ijsvogel (Wouter van der Ham). In het Fochteloerveen 1 klapekster (Eric Jager). In Camminghaburen in Leeuwarden 1 grote gele kwikstaart (Vincent Douwes). Bij de Jachthaven op Schiermonnikoog 2 dwerggors (Peter Lindenberg).
19-10. In Easterskar bij Sintjohannesga twee zeearend (Tjeerd Sijtema, Grou). Bij de Duurswoudsterheide groepje van 17 kleine rietgans overvliegend (Koert Scholten). Te Nijhuizum 1800 smient en 400 goudplevier (Tjerk Kunst). Bij het Van Hall Laren in Leeuwarden 1 houtsnip overvliegend (Rick de Groot). In het Fochteloerveen 1 klapekster (Simon Molenaar). Groepje van 15 staartmees te Wijnjewoude (Koert Scholten). In de Alde Feanen bij de Lytse Mar groepje van 25 sijs (Anne Elverdink). In Terwispel aan de Alde Dyk 1 zwarte ooievaar met een witte kleurring 197M en pootring waargenomen (Jauke Sies en anderen).
Foto © Jauke Sies.
19-10-2023. Deze zwarte ooievaar is al een tijdje in die omgeving gezien. Deze zwarte ooievaar is op 12 juli 2023 als nestjong geringd in Polen (Oracz Maly 2 km westelijk, Wróblew, Lódzkie). Afstand 864 km. Tijd; 99 dagen.
20-10. Een kolibrievlinder op Salvia plant in de tuin in Joure(G. Mulder Schevel). Op West Terschelling 1 pestvogel gezien (Frank Spikmans e. a). Groep van 200 kievit bij De Veenhoop (Carl Derks).
21-10. Deze zomer zijn hier al 4 jonge kerkuil bij ons in Britsum groot geworden. Het nest was ergens verstopt, hoog in de schuur. Dus toen niet kunnen ringen. Nu weer 4 jongen kerkuilen maar dan in de nestkast (Deelstra). In Sneek te Duinterpen 1 kolibrievlinder (Johan Helmus).
22-10. Er zat vanmorgen een ijsvogel bij ons op de tuintafel in Joure (Elsa Frank). Vandaag zag ik een zeearend overvliegen op het Noorderleeg bij Nieuwe Bildtzijl. Hij vloog van west naar oost langs de kust (Rinse Kuiken). De zwarte ooievaar met witte kleurring 197 M is nog steeds bij Terwispel (Marco Hasselaar).
Een blauwe kiekendief vrouw vanmiddag tussen Grou en Nes gezien (Tjeerd Sijtema). Vondst bij de buren van een gewonde kleine alk in Warns. Is waarschijnlijk ergens tegen aan gevlogen, overgebracht naar vogelasiel (Jan Albada).
23-10. Aan de noordoever van het Tjeukemeer bij Rohel 1 waterpieper geringd (VRS Rohel Tjeukemeer). In de, Blaugerzen bij Akmarijp twee blauwe kiekendief aan het jagen. Het was raak ik heb er twee vrouwtjes gezien die aan het jagen waren over de aanwezige weilanden. Op een gegeven moment was er een blauwe kiekendief die plotseling een rode wouw in de gaten kreeg. Na een tijdje pesten door de blauwe kiekdieven vertrok de rode wouw en de blauwe kiekendieven ging weer aan het jagen (Lykele Zwanenburg, Dronten). Twee heggenmus bij het strooivoer bij ons in Menaam (Oane Baarda). Bij de vijver in wijk De Drait aan de Flevo in Drachten was een ijsvogel vanaf de steiger aan vissen. (Eddy Dijkstra). Nog 1 eerste jaars grasmus geringd in de Venebuurt bij Terwispel (ringgroep Menork).
24-10. Bij ons in Koudum 1 houtsnip achter het druivennet tegen de avond aangetroffen. Vloog gelukkig na een tijdje weer weg (Trees Westendorp). Sinds kort zie ik steeds bij ons in de omgeving van Tjerkgaast een donkere variant van de blauwe reiger die ik niet thuis kan brengen. Deze vogel heeft niet de kenmerkende wit blauwe hals, maar deze is donkerblauw. De bek en snavel zijn dan weer opvallend wit. Het dier is erg solitair maar ook erg schuw. Het is m.i. geen purperreiger (Maarten van der Heide). Op Schiermonnikoog bij de Stuifdijk 1 boerenzwaluw (Jaap Kolijn e.a.). Vandaag een houtsnip in het park te Workum, mijn 1e (Tjerk Kunst). Op de Oosterkwelder te Schiermonnikoog 1 Pallas boszanger (Huibert van de Bos e.a.).
Foto © Huibert van den Bos.
24-10-2023. Pallas boszanger heeft een opvallende kruinstreep over de kop tot in de nek.
Vervolg 24-10.
In de Wide Mar te Stiens 1 wilde zwaan, 6 pijlstaart,1 buizerd, veel smienten en wintertalingen (Gerard Mast). Vandaag bij onze zoon in Dronrijp op bezoek en zag ik zes opvallend witte kerkuilen in de schuur. De vogels probeerden een jonge kat te pakken die de ladder op klom. Het katje weerde zich goed! Vermoedelijk alle zes (?) jonge vogels die uit een broedkast komen (Mevr. Tjaarda). Vandaag een vogelpoot met ring en kleurringen (vermoedelijk een grutto) ontvangen. De brenger had alleen maar een zwarte poot (plm. 17 cm) en verder geen idee om welke vogel het ging. Hij vond de poot vlak achter de zeedijk ongeveer 1 km ten westen van Workum. (Tjerk Kunst).
Foto © Tjerk Kunst
24-10-2023. Navraag bij het Vogeltrekstation Wageningen bleek dat het inderdaad om een grutto ging. De vogel was op 22 juni 2021 als nestjong geringd in de Haanmeer bij Koudum door vogelringer J.C.E.W. Hooijmeijer. Vondsten maar ook waarnemingen van kleurringen leveren veel informatie op over trek en zwerfgedragingen van gemerkte vogels. Het is dus altijd belangrijk deze vondsten en of waarnemingen te melden.
25-10. Al een week lang steeds 2 putter in de tuin bij zonnebloem in Joure (Bauke Meester). Groep van 40 sneeuwgors met 2 strandleeuwerik overvliegend bij Westerstrand op Schiermonnikoog (Fons de Meijer). In Kollum 50 sijs (Joost de Bruijn). Groep van 31 strandleeuwerik bij de Jachthaven op Schiermonnikoog (Peter Spierenburg). Groep van 30 vink te Beetsterzwaag (Willem Bosma). Drie boerenzwaluw in de Veenpolder bij Delfstrahuizen (Sietse Bernardus). Twee vale gierzwaluw op Vlieland bij 3e Kroonspolder (Tijmen Majoor e.a.). Te Wommels 1 zwarte roodstaart (Rommert Cazemier). In de ochtend een grote groep van 150 frater bij Peazemerlannen (R. van Hoof).
26-10. Een blauwe reiger dood als verkeersslachtoffer in Schingen (Oane Baarda, Menaam). Twee keep te Balk (Ale Overdijk). In Indijk 10 ringmus (Jorrit Zondervan). Bij de Kobbeduinen op Schiermonnikoog 1 boerenzwaluw (Sem Broeke). e.a.). In het Roekebosk te Beetsterzwaag 1 glanskop en 1 kuifmees (Frank Geerlings). In de Akmarijpsterpolder 1 klapekster, vogel is al vanaf 22 oktober aanwezig. Bij Goingarijp 2 ijsvogel (Wouter M.G. Vansteelant). In de Blijabuitendijkspolder 1 ruigpootbuizerd (Gerrit Krottje). Bij de Kop Bloksloot/Vrije grazen bij Akmarijp een 8-tal blauwe kiekendief op de slaapplaats (Wouter M.G. van Steelant). In het Leeuwarderbos bij Leeuwarden 1 visarend vissend (Erik Koomen/Lieve Veldstra e.a.).
Foto © Erik Koomen.
26-10-2023. Visarenden worden steeds vaker in het Friese landschap gezien.
27-10. Nog een huiszwaluw bij de Holle Poarte bij Makkum (Sietse Bernardus). Een ongeringde dode kerkuil in Bears (aan de Zwette) onder een oude wilg bij onze woonwagen net buiten een open schuur gevonden. Geen verwondingen. Hij is niet zwaar. (Alowieke van Beusekom). Vandaag zag ik nestbouw van ringmussen in een nestkast in onze tuin in Scharnegoutum! Ik heb het een tijd lang in de gaten gehouden met camera en verrekijker op gepaste afstand en de vogels vliegen af en aan met takjes en twijgjes de nestkast in (Pascal Osinga). Op Vlieland bij de Midgetgolfbaan 1 geelbrauwgors (Henk de Jong e.a.). Bij De Marne in Bolsward 1 zwarte roodstaart (Gerrit Biesterbos). In Beetsterzwaag 1 bosuil roepend (Willem Bosma). Twee boerenzwaluw overvliegend bij Laaksum (Hessel van Iest). Bij de Wide Mar bij Stiens 3 witte kwikstaart (Koos Klijnsma). Bij de Kop van de Afsluitdijk 1 bladkoning (Sietse Bernardus)
28-10. Op Vlieland bij Ankerplaats 1 pallas boszanger (Edial Dekker). Veel zanglijsters in onze tuin in Feinsum die dikke wormen uit de grond trekken (Hielke de Groot). Bij het Sneekermeer 2 waterpieper (Dick Pruiksma). In de Potmarge te Leeuwarden 1 houtsnip (Jelmer Groen). Groep van 800 scholekster bij de Jachthaven op Schiermonnikoog (Renier Smabers). In Sint Nicolaasga vloog een goudhaan tegen het raam. Het lag voor dood op de straatstenen maar na enkele minuten kwam het bij en heb ik het in mijn hok voor openhaardhout gezet, waarna het enkele minuten later weg is gevlogen (Rinus Spijkerman). Nog twee boerenzwaluw te Ried (M. Houtsma). Vijf pestvogel op Vlieland/Oost Vlieland (Wim van Zwieten).
Foto © Wim van Zwieten
28-10-2023. Vandaag op Vlieland door Wim van Zwieten 2 prachtige pestvogels op de foto gezet. Er waren op het eiland meerdere te zien. Leon Boon trof er in dorp Oost-Vlieland zelfs 9 bij elkaar. Aan de kust en op de eilanden worden af en kleine groepjes en enkele solitaire vogels gezien. Waarnemingen van de vaste wal en uit het binnenland van Friesland zijn nog schaars. Waar waren ze nog meer?
29-10. Groep van 600 kramsvogel op Vlieland te Stortemelk (Maarten Hotting). In Oosterwolde 1 appelvink (Jan Kalsbeek). Groepje van 15 putter te Kollum (Klaas de Vries/Djoke Nijdam). In Beetsterzwaag 1 grote gele kwikstaart, 10 staartmees en een ijsvogel (Willem Bosma). Op Vlieland bij Stortemelk 1 huiszwaluw en 2 boerenzwaluw (Rob Baars e.a.). In De Deelen 1 klapekster (Koos Jager). In Rottum een sperwer mannetje in de tuin (Reitze van der Werf). Twee vale gierzwaluw op Vlieland bij Stortemelk (Edial Dekker).
Foto © Edial Dekker.
29-10-2023. Een van de twee vale gierzwaluwen liet zich van dichtbij fotograferen.
30-10. Vandaag vliegen ca 50 kramsvogel over mijn huis in Berlikum richting zuidwesten (Ita Spoelman). Bij mijn zoon Ysbrand Galama op de boerderij aan de Ursuladyk in It Heidenskip nog 5 jonge kerkuil. Ze zaten tegen het vliegen aan maar toch door het slechte weer van afgelopen week hebben ze waarschijnlijk niet genoeg eten gekregen, terwijl er nog genoeg muizen waren. We vonden 4 dode jongen op zolder! Ze waren duidelijk erg mager, de juiste doodsoorzaak weten we dus eigenlijk niet. Er is nog 1 van de 5 jongen over, hopelijk haalt die het nog. Vanmorgen ook 3 koereiger in het land bij Brânbuorren in It Heidenskip (Michiel Galama). Vandaag ca. 40 kramsvogel in de meidoorns in Friens, tot de bessen op zijn (Sybe van der Meulen).
31-10. Groep van 50 barmsijs in de Sippenfennen bij Feanwâlden (Wiebe Sjoerd van der Veen). Zo’n 30 kruisbek overvliegend bij Prikkebosk op Schiermonnikoog (Koen Stork). Nog 1 boerenzwaluw bij het Gerbrandygemaal aan Sneekermeer (Jappie van der Pol). Twee pestvogel te Sumarreheide (Bareld Storm). In het Ketlikerskar 1 zwarte specht (Koos Jager). Groep van 25 pestvogel op Vlieland (Hendrik Beukelman).
Tot zover de opgave van de tweede helft van oktober 2023, de 50 st Nieuwsbrief.
Heeft U naar aanleiding van deze Nieuwsbrief nog vragen of bijzondere meldingen of aanvullingen dan hoor ik dit graag. Niet alle binnengekomen meldingen zijn ook opgenomen.
2 november 2023.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 (Ringstation Rohel 1985-heden) van het Vogeltrekstation Wageningen.
Tel; 0513-414788.
De NIEUWSBRIEVEN verschijnen vanaf heden onregelmatig of een tijdje niet i.v.m. het opstellen van het eindverslag van het Boerenzwaluw Journaal 2023.
Jan de Jong (73); Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant (1977- heden).
|