|
Nieuwsbrief 71. Vogel en Natuurnieuws Leeuwarder Courant
Door Jan de Jong.
Natuurnieuws uit Friesland in de 1e helft van september 2024.
01-09. Sinds gisteravond geen boerenzwaluw meer in de paardenstal bij ons in Terband. (Henk en Trienke Tjepkema, Terband). Rondom de Martini kerktoren spits in Franeker verzamelen de nodige boerenzwaluwen zich voor de trek straks begint (Claas Frankena, Wommels). In de Kobbeduinen op Schiermonnikoog 1 ortolaan (Bas van den Meulegraaf).
Foto © Bas van de Meulegraaf.
01-09-2024. De ortolaan wordt maar zelden meer gezien in Friesland.
Bij de Tjonger te Oldelamer 1 zwarte ooievaar (Otte Boersma). Vijf tapuit op Makkumer Zuidwaard (Ruben Drost). Acht paapje in Huitebuurtsterpolder bij Nijemirdum (Rommert Cazemier). Acht bruine kiekendief bij Workumerwaard (Libbe Zijlstra). In Bakkeveen /Duinen 1 zwarte ooievaar (Willem Steenge). Langs de Friese IJsselmeerkust 7 (!) roodpootvalk gezien. Te Oudemirdum 1, Mokkebank 1, Laaksum 2, Stavoren 2 en Workumerwaard 1 (Sietse Bernardus, Joure. e.a.).
Foto © Sietse Bernardus, Joure
01-09-2024. Een roodpootvalk man in vlucht in de polder Wainserwar 1 aan de IJsselmeerkust van Friesland.
02-09. De laatste eenden korven binnengehaald bij Lyts Tolsum en Tzum. Er zaten nog steeds holenduiven in te broeden (Simen de Boer, Dronrijp). Twee gierzwaluw in Banckspolder op Schiermonnikoog (Wouter van der Ham). 35 lepelaar bij It Eilan bij Goëngahuizen (Karel Jan Alsem en Joost Foppes). Bij de Westerplas op Schiermonnikoog 40 kleine zilverreiger rustend (Koert Scholten en Siep Luinenburg). Te Oudehaske 1 ijsvogel man gesneuveld tegen ruiten (Helena). In het Fochteloerveen groep van 501 boerenzwaluw, 12 staartmees en 5 roodborsttapuit (Jolanda Wannet). Aan het Sneekermeer bij de Grote en Kleine Potten 2 paapje (Dick Pruiksma). Bij de Twijzelermieden 1 zwarte ooievaar (Robin van der Land). Groepje van 40 graspieper in Ferwerder Buitendijkspolder (J. de Groot).
03-09. Bij ons in Ruigahuizen zijn van de vijf nesten boerenzwaluw de meesten weer vertrokken. Er zijn nog een paar jonge vlieg vlugge jongen in de stal (Melle van der Goot). Vorige week zag ik een jonge merel in de berm vlakbij aan de Telle in Ureterp, ik vond het erg vreemd dat het beestje zo suf was. Onderweg zie ik ook nergens merels: Beetsterzwaag, Oude Bosch etc. (Ydwine van der Molen, Ureterp). Ik zag vorige week woensdag een zieke merel in mijn tuin in Broek bij Joure. Hij zat erg lang stil en vanmorgen had ik een op het terras. Hij zag er verfomfaaid uit (Pietie van Keimpema, Broek bij Joure). Bij Posthuis op Vlieland 1 gierzwaluw (Danny Katerbarg). Bij De Potskar aan Sneekermeer 1 vrouw juveniel koekoek (Dick Pruiksma). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 1 gestreepte strandloper (Klees Bode). Op Vlieland bij 2de Kroonspolder 200 lepelaar (René Alkema). Bij de Catspoolder in Lindevallei 1 visarend (Koos Jager). In het Wallebos te Beetsterzwaag 12 staartmees en 1 roodpootvalk overvliegend (Willem Bosma). Groep van 200 boerenzwaluw bij de Bildtpollen buitendijks (Durk Lautenbag). Op Ameland in de Hon 1 eerste jaars morinelplevier (Wietse Smit).
Foto © Wietse Smit
03-09-2024. Doortrek van morinelplevier begint en piekt vaak van eind augustus/ begin september. De morinelplevier kan tot in oktober nog doortrekken, vooral op de Waddeneilanden, in Lauwersmeer, en aan de Friese kust. Binnenland meldingen in Friesland komen schaars voor.
04-09. De boerenzwaluwen in de garage bij ons in Oldeberkoop zijn nog wel druk. Ik vond gisteren nog verse eierdopjes. Wel laat hoor! En er wordt nog minstens een nest gevoerd. We genieten wel van al die vogels om huis. Prachtig om het zo te kunnen volgen (Ieke Schreuder en Herman Postma, Oldeberkoop). Groep van 50 witte kwikstaart bij de vogelkijkhut te Berlikum (Durk Lautenbag). In de Blaugerzen bij Akmarijp 1 ijsvogel en minstens 15 tapuit samen met 3 paapje (Wouter M.G. van Steelant). In het Easterskar bij Sint Johannesga 1 man en 2 juveniele grauwe klauwier (Wiebe Poppe, Joure). Op de Workumerwaard 195 reuzenstern (Libbe Zijlstra). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 100 watersnip (Johan Prins). Bij de Vogelpôlle op Ameland 2000 scholekster (Jelle Daems). Op Vlieland bij de Oude Eendenkooi 1 gierzwaluw (Peter van den Akker).
05-09. Vanaf 4 september zijn de meeste boerenzwaluwen uit onze loods in Metslawier vertrokken. In de schuur zit nog een nest, de 6 jongen hiervan vliegen hier alleen nog rond vandaag. Dit jaar ietsje minder nesten in de schuur, maar in de loods zaten vrijwel hetzelfde aantal als de andere jaren (Tjitske Veenstra, Metslawier). In het Easterskar bij Sintjohannesga 1 visarend (Albertje Alkema ten Hoeve). Twee appelvink in de Sondeler Leijen (Marchel Stienstra). In Sneek bij Schuttersveld 1 ijsvogel (Hinko Talsma). Te Oosterwolde op N381 1 ransuil dood als verkeersslachtoffer (Christiaan de Vries). Bij paal 6 op Terschelling/Strand/Duinen groep van 600 kleine mantelmeeuwen (Gerrit Gerritsen). Groep van 250 kievit bij de Lytsemar bij Alde Feanen (Frank van G.). Bij Mirns /De Brelen 1 gierzwaluw (Marcel Stienstra). Bij De Tike een visarend met vis gefotografeerd (Jan van der Heide).
Foto © Jan van der Heide.
05-09-2024. Visarend met een deels afgekloven vis overvliegend bij de Tike.
06-09. De laatste jonge boerenzwaluwen zijn hier in Ruigahuizen uit de stal verdwenen (Melle van der Goot). Hoewel ik het idee heb dat er in Joure dit jaar minder gierzwaluwen rondvliegen zijn bij mij van de 9 opgehangen gierzwaluwkasten er 6 bewoond. De laatste verlate gierzwaluwen zijn 26 augustus uitgevlogen terwijl er al lang geen gierzwaluw meer te bekennen was. De ouders vlogen tegen de avond op 26 augustus nog binnen om de jongen te voeren (Bouke Agricola, Joure). De boerenzwaluwen hier zijn hier in de Tijnje in de paardenstal nog niet weg. Gisteravond een groep foeragerend boven het erf, vanmorgen vloog er nog weer één de stal in, direct achter mij aan, ging even zitten zingen in het nestje en vertrok weer toen ik om de hoek keek (Annemarie van Garderen). Bij Laaxum een groep van 430 gele kwikstaart over vliegend (Hessel van der Iest). In Heeg 1 zwarte roodstaart (Bert Zijlstra). Bij Hollum op Ameland 1 gierzwaluw (Gijs Bouwmeester). Bij de Stroomleidam op Ameland 402 bergeend (Frank Meeuwissen).
07-09. Bij de vogelkijkhut te Piaam 1 visarend (Gerke Visser). In polder de Zwettepoel bij Snikzwaag 1 grote gele kwikstaart en bij Goingarijp een 20-tal gele kwikstaart (Wouter M.G. Vansteelant). Op de Vliehors te Vlieland 42 tapuit (Pieter Doornbos). Bij Het Rif op Schiermonnikoog 50 tapuit (Martijn Bunskoeke). Op Ameland bij de Kooiduinen 20 tapuit (Tim Langerak). Bij Tjeppenboer onder Welsryp nog een muskus eend met 8 jongen (Klaas Plat).
Foto © Klaas Plat
07-09-2024. Muskus eenden kunnen tot laat in het seizoen nog jongen hebben.
In De Deelen 30 staartmees (Martine Huisman). Groep van 200 boerenzwaluw in Fochteloerveen Zuidoost (Fons de Meijer). Te Feanwâlden 1 oehoe (Margriet Nauta). In de Merskenheide 45 grote canadese gans (Koert Scholten). Aan het Sneekermeer bij De Potskar Zuid 75 gele kwikstaart op slaapplaats. De vogels werden regelmatig verstoord door drones! (Wouter M.G. Vansteelant). In Oldeberkoop 1 windepijlstaart vlinder in de tuin (Peter van der Honing).
Foto © Peter van der Honing
07-09-2024. De windepijlstaart vlinder wordt regelmatig in Friesland gezien. In de eerste 7 dagen in september o.a. te Leeuwarden, Heerenveen, Harlingen, Piaam, Beetsterzwaag, Nieuwehorne (Kiekenberg), Vlieland, Schiermonnikoog, Terschelling en Delleboersterheide.
08-09. Twee prachtige ijsvogels bij ons in de achtertuin op de Steven in Joure Ze bleven wel een half uur turend naar het water (Jan Willem Blauwboer). Vandaag zag ik 4 reuzenstern op de Zuidwaard te Makkum (Gerard Mast, Stiens).
09-09. In De Putten te Eastermar 2 paapje en 1 ijsvogel gezien (R. Riemersma). In Leeuwarden 1 kramsvogel (Harm Dijkstra). In het Fochteloerveen in Compagnonsveld 60 boerenzwaluw voedsel zoekend (Koert Scholten). Groep van 29 watersnip in de Wide Mar te Stiens (J.de Groot). Vanmorgen een knobbelzwaan met gele halsband (P74K) bij Joure in De Twigen gezien (Tonny de Jong, Joure).
Opmerking; Deze was geringd en van een halsband voorzien op 8 augustus 2021 te Groot Wetsinge- noord in Groningen door de Zwanenwerkgroep.
10-09.,In onze tuin te Niawier (Noordoost Friesland) vonden we vorige week 5 dode merel in de tuin en de andere Merels vertonen raar gedrag, dun nekje en heel mak maar niet oké. Dit naar aanleiding van U informatie in de Leeuwarder Courant (Piet en Merel vanden Esschert). Ook in en om Bakkeveen meerdere meldingen van vooral erg zieke merels. Ik denk dat er ook verscheidend zijn gestorven, want ik zie nauwelijks merels momenteel. Daarnaast hoor en zie ik ook nergens roodborsten in deze omgeving. De merels lopen versuft en kruipend ronden vliegen bij benadering niet meer op Jammer. Hoop dat het virus niet te lang duurt (Koert Scholten). Hier in Rotsterhaule had ik ook twee zieke merel in de tuin. Kon ze bijna met de hand pakken (Geert van der Meer).
Foto © Geert van der Meer.
10-09-2024. Een verzwakte merel met kenmerken van het usutu virus bij de drinkbak in de tuin.
11-09. Ik zag bij ons in Beetsterzwaag op 26 augustus een suffe merel in de tuin, die af en toe wat in het gras pikte, maar goeddeels niks bewoog. De volgende morgen lag hij dood achter een struikje. Had toen al een sterk vermoeden van het usutu virus, dus ik meld het nog even (A. Brossois. Beetsterzwaag). Ik zag vanmiddag bij Gorredijk deze jonge zwarte ooievaar op zoek naar eten in het slootafval langs sloot (Teun de Vries, Burdaard). Naar aanleiding van het artikel in de Leeuwarder Courant meld ik dat er op 29 augustus bij ons in Gorredijk in de tuin ook een dode merel is gevonden (Harm van der Duim). Afgelopen weken scharrelde bij ons in de tuin aan De Opper in Sneek ook een merel rond die heel “timide “was. Ik weet niet of ie dood is gegaan. Op het ogenblik is er een merel met een heel “schimmelige “kop hier. Verder komt er bij ons hier geregeld een sperwer langs (Hiske van Leeningen). Vandaag las ik in LC over de merels. Wij wonen in Gorredijk. Begin augustus zat er nog een merel nest in de klimop van onze bijkeuken. De ouders vlogen af en aan. In de 2e week van augustus vonden we eerst een ziek mereljong in het gras, vlak bij het nest en maakte vreemde bewegingen met de vleugels, slappe nek. Het dronk nog een beetje maar overleed snel. Twee dagen daarna lag het andere jong dood in het gras een meter verderop. Vrienden attendeerde ons op de merelziekte. Nog weer een paar dagen later lag 50 meter verderop het merelvrouwtje dood in het gras. Ook heel naar. Het zwarte mannetje signaleerde ik nog een keer of twee (Frouk Oostra).
12-09. In Bolsward bij ons bij de achterdeur 1 windepijlstaart vlinder (B. Grijdanus). Op 1 september waren de boerenzwaluwen allemaal weg bij ons in Terband. Niet eentje terug gezien. Vanmorgen verbazing: zitten er 5 boerenzwaluw in de stal. Gisteravond waren ze er niet. Het lijkt mij dat ze bekaf zijn. Zonet rond 21.30 uur nog 2 boerenzwaluw in de paardenstal bij ons in Terband (Henk en Trienke Tjepkema). By de buren in Rotsterhaule zit in de nok van het huis nog een jonge huiszwaluw in het nest (Geert van der Meer). Na 2 jaar zonder, is de ijsvogel weer terug bij ons in Feinsum. We zagen er 2 in de tuin, een daarvan was een vrouwtje. We weten niet of ze hier in de omgeving gebroed hebben (Hielke de Groot). Hier in mijn omgeving in Ureterp zijn vrijwel alle merels verdwenen. 9 september hoorde ik onder de hulstboom in mijn tuin nog 1 zwak roepen, maar ik zag niemand. Geen merels meer die havermout komen snoepen. Dit voorjaar had ik nog een merelnest in de klimop, met drie prachtige jongen, vooral gevoerd met havermout tijdens die ellendige kou. Ze zullen allemaal wel dood zijn (Ydwine van der Molen).
13-09. Groep van 60 kneu in Duinen bij paal 18 op Terschelling Gerrit J. Gerritsen). Bij de Bochtjesplaat in het Lauwersmeer 62 witte kwikstaart (Gerben Mensink). Bij de Bocht van Molkwar 2 witgat (Rudy Fopma en Patrick Agterberg). Bij de Uitkijkbult op Workumerwaard 10 zwarte zwaan (Marten Wesselius). Vangst van een porseleinhoen op Schiermonnikoog door VRS Schiermonnikoog in Groenglop (Jelmer Volkstedt).
Foto © Jelmer Volkstedt
13-09-2024. Het porseleinhoen wordt tijdens de najaarstrek tussen begin augustus en half oktober maar zelden gevangen op Schiermonnikoog voor ringonderzoek, dit is voor zover bekend de 5e ooit. Een deel van de porseleinhoenen overwinteren in zuidelijk Europa maar de meeste trekken naar Afrika.
14-09. Dertig gele kwikstaart in Mantgumernieuwland (J.P. Osinga). Groep van 200 boerenzwaluw bij de Pikesyl, ligt bij IJlst Jozef Gorgels). In Bosgebied Appelscha 1 klapekster (J. Dolstra). Te Kollum 1 ijsvogel (Susanne Hoogsteen). Bij Nesserdam op Ameland groep van 25 Jan van Gent en een 20-tal roodkeelduiker overvliegend (Rudy Fopma, Andries Zijlstra en Marchel Stienstra). Bij Sneekermeer/Grienedyk 1 koekoek (Wouter M.G. Vansteelant). Bij de Jachthaven op Schiermonnikoog 1 bokje tussen enkele watersnip overvliegend (Jaap de Jong). Bij het Badstrand op Schiermonnikoog 1 vorkstaartmeeuw overvliegend (Jesse Sinnema e. a.). Geschatte groep van 2500 bergeend op Waddenzee bij Wierumerwad (Andries Dijkstra). In de Alde Feanen bij Reid om é Krite 1 blauwe glazenmaker (Dick Bos).
Foto © Dick Bos
14-09-2024. Mannetjes blauwe glazenmaker hebben meestal zowel blauwe als groene vlekjes op het achterlijf, hoewel ook exemplaren voorkomen met alleen blauwe vlekjes (Bron; De Vlinderstichting).
15-09. In de Peazemerlannen 1 sneeuwgors (Marieke Wolters). In Rijsterbos 1 boomklever (Harmen van Dijk). Te Bakkeveen een roodpootvalk (Koert Scholten). In Workumer Nieuwland 1 ijsvogel (Jos Hooijmeijer). In Fochteloo 120 holenduif (Lieneke van Tilburg). Bij de Burgumermar 1 kramsvogel (Klaas Vonk). In It Soal bij Workum 3 dodaars (Johan Deinum).
Tot zover de waarnemingen lijst in de eerste helft van september 2024. Alle medewerkers bedankt voor het zenden van de waarnemingen, fotos en meldingen. Op naar 2e helft september! Zend U meldingen in voor 30 september! Oktober wordt een drukke maand voor mij.
16 september 2024.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nlTel; 0513-414788
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 (Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer).
|
