NIEUWSBRIEF 79. Vogelnieuws Leeuwarder Courant.

Nieuwsbrief nieuwe stijl.

Vogelnieuws 15 december t/m 31 december 2024.

Kieviten in de winter.
Vanaf half december 2024 zijn er flink wat kieviten gezien ook in Friesland. Wat opviel in deze periode was dat er door de zachte winterse dagen ook elders veel kieviten in ons land verbleven. Vaak waren de groepen wat aan het rondzwerven en werden dan ook op veel meer plekken gezien.

Foto © Piet Boersma.
De kievit wordt in de decembermaand nog volop in ons land gezien. Kennelijk gaat het om enkele tienduizenden vogels die door het zachte winterweer niet verder trekken en hier nog voedsel kunnen vinden op de groene graslanden.

Friesland.
15-12. 25 Zwagermieden (Libbe Zijlstra).
16-12. 1950 bij Potskar Snitsermar (Dick Pruiksma). 150 in Lauwersmeer (Cora Boesenach).
17-12.1096 IJsselmeerkust bij Ferwoude (Hubert Kivit). 500 Ferwerder Buitendijks (Esther van Veen). 1000 in Skrok bij Wommels (Fedde en Jos Welbedacht). 200 in Jellumer en Beetsterpolder (Durk Lautenbag). Aan de Gaasterweg bij het Easterskar te Sintjohannesga een grote groep (schatting 400) kievit gezien (Geert van der Meer, Rotsterhaule).
18-12. 1000 Lauwersmeer Ezumakeeg (Kees Bode). 20 Polder Deinum (Durk Lautenbag).
19-12. 400 Polder Schaap langs N31 bij Hilaard (Durk Lautenbag).
20-12. 2000 in Jellumer en Beetsterpolder (Durk Lautenbag).
21-12. 150 in De Deelen (Martine Huisman).
22-12. 60 in de Alde Feanen- Reid om é Krite (Aak Bijl).
23-12. 61 te Stiem bij Ezumazijl (Rubben Kikkert).
24-12. 100 in Polder Schaap bij Hijlaard (Durk Lautenbag).
25-12. 250 te Indijk (Ruurd Jelle).
26-12. 1600 bij Potskar Snitsermar (Dick Pruiksma).
27-12. 2500 bij de Krûsbrekken en 1600 bij de Griene Dyk (Dick Pruiksma).
28-12. 3000 bij De Mieden bij Dokkumer Nieuwezijlen gezien (Alje van Bolhuis).
29-12. 130 bij Bank van Banck op Schiermonnikoog (Jan van der Winden).
30-12. 500 bij de Bocht van Molkwar (Libbe Zijlstra).
31-12. 870 in 2 groepen (600 + 270) bij Anjumer en Lioessenserpolder (Ben J. Koks).

Buiten Friesland.
Ook buiten Friesland worden flinke aantallen kieviten gezien vanaf half december. Hierbij enkele hoge aantallen.
15-12. Zeeland. 4000 Westdorp Autrichepolder.
16-12. Utrecht. 600 knooppunt Ouderijn A2/A12.
18-12. Zuid-Holland. 2000 Warmond-Koudeboom.
20-12. Gelderland. 10.000 Arkemheen.
20-12. Noord-Brabant. 2000 Vught-Rijskampen.
20-12. Overijssel. 2500 Mastenbroek.
20-12. Limburg. 117 rivierenpark Maasvallei Itteren.
21-12. Noord-Holland. 10.000 Ouderkerk aan de Amstel.
21-12. Flevoland 5000 Oostvaardersplassen.
21-12. Groningen. 7000 Zuidlaardermeer.

Met het zachte en natte winterweer zullen dergelijke aantallen nog wel vaker te zien zijn in januari en februari. Een flink deel van de kieviten die hier in de winter verblijven zullen afkomstig zijn uit Noord en Noordoost Europese landen. Nederlandse kieviten trekken in het najaar voor een deel naar zuidelijke streken. Sommige vogels steken daarbij het Kanaal over. De rest overwintert in Nederland, samen met kieviten afkomstig uit noordoostelijker streken. Ook Britse kieviten zijn in de winter in Nederland te vinden. Soms worden noordelijke kieviten in de winter in Friesland gevangen en gecontroleerd. Een kievit die als nestjong geringd werd op 2 juni 2011 in Finland ten noorden van Jaminkipohja werd op 2 december 2019 gecontroleerd door een vogelringer te Hilaard in Friesland (Bron Vogeltrekstation Wageningen).

We zijn benieuwd hoe het deze winter de kievit vergaat in Friesland. Blijven de aantallen zo hoog of valt de winter in en moet een flink deel vertrekken naar zuidelijker streken ?.

Vogel en natuur meldingen.

Vogels.

Appelvink. 15-12. In Drents Friese Wold groepje van 15 (Henk de Bruin en Marcel Stienstra). 26-12. Twee te Tytsjerk (Marnix Oudega) 28-12. 1 te Heerenveen (Martine Huisman).
Beflijster. 19-12. Vanmorgen bij Kollumerpomp zat er een in de berm. (Sies Krap, Kollum).
Blauwe kiekendief 27-12. Vijf buitendijks gezien bij Ternaard (Henk Hiemstra).
Dodaars.26-12. In Camminghaburen te Leeuwarden 1 gezien (Luke Bilbrough).
Dwergmeeuw. 22-12. Bij Kornwerderzand 1 gezien (Jeroen Breidenbach). 23-12. Op Noorderstrand op Schiermonnikoog 30 gezien (Rick Middelbos).
Ekster. 17-12. Een vrijwel wit eksemplaar bij het haventje in Finkum (Koos Klijnsma, Jelsum).
Grauwe gors.20-12. Bij de Veerdam te Holwerd 1 gezien (Andries Zijlstra e.a.).
Groene specht. 19-12. In ons gazon in Gorredijk is een aan het foerageren en maakt grote gaten in de bodem (Hillie en Johan Beenen).22-12. Twee in Leeuwarderbos bij Leeuwarden (Bouke Roosma). 25-12. 1 bij Wilhelminaoord in Sint Nicolaasga (Abe Bakker en Ida Bek). 26-12. In Joure 1 bij de kerk de Oerdracht (Durk Visser). 28-12. Een roepend in Stiens (Gerard Mast).
Groenling 23-12. Groep van 80 op Badstrand op Schiermonnikoog (Richard Ubbels).
Grote Canadese gans. 18-12. In de Zwagermieden 63 gezien (Cora Boesenach). 29-12. Groep van 25 in petgaten bij De Veenhoop (Theo Althuis).
Grote gele kwikstaart. 27-12. 1 te Wetsens (Nico Jansen).
Grote lijster. 24-12. Bij Toutenburg /Noardburgum 1 aanwezig (Erik Pomp).
Grote mantelmeeuw. 23-12. Zes bij kampeerterrein De Pomp in Lauwersmeer (Sander van Vliet). 29-12. Elf op strand Vliehors op Vlieland (Carl Zuhorn).
Grote zaagbek. 15-12. Vandaag zag ik rond 12:15 uur een mannetje op de Kromme Grou bij Irnsum (Bote Yntema, Grou). Twee paar in de Feinsumer Feart (Gerard Mast, Stiens). 25 bij Lemmer gezien (Reinoud Vermoolen).16-12. Tien in de Deelen (Koos Jager). 17-12. Zeven (5 man /2 vrouw) in Joure in poeltje bij Karwei (Durk Visser). 20-12. Groep van 25 aanwezig op slaapplaats te Feanwâlden- Oer de Wiel (Wiebe Sjoerd van der Veen). 22-12. Bij Kornwerderzand aan de IJsselmeerzijde groep van 100 aanwezig (Ernst Jansen). 25-12. In Groene Ster bij Leeuwarden 10 gezien (Rowan Karssen).
Holenduif 16-12. Groepje van 35 bij Ureterp aan de Vaart (Koert Scholten).
Houtduif. 26-12. Twee op verschillende plekken in Joure koerend (Durk Visser).27-12. Groep van 25 op de slaapplaats bij Falomsterleijen (Wiebe Sjoerd van der Veen).
Keep 17-12. Groep van 30 aanwezig in Van Oordts Mersken- Terwispel (Willem Bosma). 29-12. Groep van 50 in het Ketlikerskar (Martine Huisman).
Kemphaan. 26-12. Groepje van 21 in weidevogelreservaat Skrok te Wommels (Eefting).
Klapekster 23-12. 1 bij Aekingerzand Drents Friese Wold (Bouke Roosma).
Kleine bonte specht. 27-12. Bij De Mjumer te Bakkeveen 1 gezien (Henk Hiemstra).29-12. In Ketlikerskar 1 gezien (Martine Huisman).
Kleine zwaan. 25-12. Tien vogels bij Feinsum (Gerard Mast, Stiens). Groep van 20 in Poelhuispolder (Jorrit Zondervan).
Kluut 17-12. Op de Bildtpollen (buitendijks/west) meer dan 1000 aanwezig (Esther van Veen).
Knobbelzwaan 27-12. Groep van 150 in Schraarderpolder (Klaas Pietersma).
Koereiger. 18-12. Vandaag onder Osingahuizen twee gezien (Cor van der Meer, Oppenhuizen). 30-12. Vijf gezien op weilanden aan de Vierhuisterweg te Rohel (Tonny de Jong, Joure).
Kraanvogel 18-12. Zes bij Appelscha Nieuwe Vaart (Mike Jeffrey).
Kramsvogel 15-12. Groepje van 25 in Mantgumer Nieuwland (Gerard Westerhuis). 22-12. Groepje van 50 bij de Mokkebank te Laaxum (Libbe Zijlstra). 27-12. In de Westermieden op Ameland groep van 80 (Bram van der Vaart e.a.).
Kuifeend 16-12. 620 bij de vogelkijkhut in Snitsermar (Dick Pruiksma).
Mandarijneend. 27-12. 1 man in Joure (Luke Talman).
Nonnetje. 16-12. In het water van de Groene Ster bij Leeuwarden minimaal acht aanwezig (Koos Klijnsma, Jelsum).27-12. Groepje van 23 bij Fjirtich Med in Alde Feanen (Marten Sikkema).
Nijlgans. 25-12. Bij Feinsum een groepje van twaalf aanwezig (Gerard Mast, Stiens).
Pallas boszanger. 21-12. 1 bij Oostmahorn en Esonstad (Anne van der Wal). 22-12. De vogel ook gezien bij Oostmahorn en Esonstad (David Hoekstra). 27-12. In Alpherveld te Beetsterzwaag 1 gezien (Dirk Kooistra). 28-12. Vogel in Alpherveld te Beetsterzaag nog aanwezig (Willem Bosma).

Foto © David Hoekstra.
22-12-2024. Pallas’ Boszangers komen van ver oostelijk naar Europa. De soort broedt in het uitgestrekte gebied van Centraal-Siberië tot aan de Zee van Okhotsk, ten noorden van Japan, en overwintert normaliter in Zuidoost-Azië (Bron SOVON).

Pestvogel. 20-12. In Morrapark te Drachten 1 gezien (Marten Krans).
Pontische meeuw.17-12. 1 op de Sondeler Leijen gezien (Wiebe Poppe). 20-12. Bij het Starteiland op Snitsermar 7 gezien (Dick Pruiksma). 22-12. Vandaag een in de Workumerwaard gezien (Henk Rienstra, Bolsward).

Foto © Henk Rienstra
22-12-2024. De Pontische meeuw wordt de laatste jaren steeds vaker in ons land gezien. Broedgevallen zijn nog steeds zeldzaam. Aantal winterwaarnemingen neemt toe.

Putter. 17-12. Groepje van 34 te Ferwert (Henk Hiemstra).
Pijlstaart. 26-12. Groep van 200 op Wad bij Oosterend op Terschelling (P. Bovenkamp).
Raaf 23-12. Op Delleboersterheide 1 gezien (Koos Jager). 25-12. Twee overvliegend op Duurswoudsterheide (Wouter Eising).
Ransuil. 17-12. Dit voorjaar (vanaf ca. half mei) heeft er bij ons in Langezwaag in de tuin een paar gebroed. Vermoedelijk zat er een nest in oude pruimenboom. We hebben 's avonds/ ’s nachts nog lang kunnen genieten van het gepiep van de jonge uilen (Eric Lensink).
In het voorjaar van 2021 vestigden wij ons in Oosterwolde; in de jaren 2022 en 2023 hoorden wij regelmatig jonge ransuilen en troffen rond de woning veren en braakballen aan. Jongen hebben wij dit jaar niet gehoord. Begin 2024 is van een belendend perceel een deel van de houtopslag verwijderd in verband met de bouw van een klein appartementencomplex; het is overigens niet duidelijk of er enig oorzakelijk verband is en of de ransuil daar daadwerkelijk broedde. Incidenteel vinden we hier en daar nog een veertje en wat braakballen. Medio november verbleven er twee ransuilen nabij ons huis, die met het verdwijnen van het gebladerte zijn verdwenen (Wolter Wagter, Oosterwolde). 19-12. Bij ons in Gorredijk is op dit moment een neergestreken in de spar in onze tuin. De vogel is er sinds kort, en wordt belaagd door een gaai en kraaien. Tot voor twee jaar geleden waren er zomers een paar uilen aanwezig zonder er te broeden, maar de spar is wat armetierig geworden door de droogte en nu komen ze niet meer, tot nu (Hillie Beenen en Johan Beenen).
Ringmus 25-12. Groepje van 14 te Sint Annaparochie (Rudy Fopma). 27-12. In Leeuwarden /Nijlân groepje van 11 (Jerre Wiersma). 29-12. In Sneek/De Loten groepje van 14 (J.J.P. Krop).
Rode wouw. 17-12. In Stavoren 1 gezien (Hessel van der Iest).
Roodhalsgans 20-12. Twee bij De Band te Oudega DFM (Mayke Vonk).21-12. In de Banckspolder op Schiermonnikoog 1 aanwezig (Rob Zakee).

Foto © Rob Zakee.
21-12-2024. Roodhalsganzen worden vaak in gevangenschap gehouden. Soms komen er wilde vogels mee met andere ganzensoorten uit de arctische toendra’s van Rusland.

Rosse franjepoot 21-12. In het Lauwersmeer bij Ezumazijl 1 aanwezig (Klaas van der Sluis e.a.).
Ruigpootbuizerd 22-12. In het Lauwersmeer bij Ezumazijl 1 gezien (Rutger Scholten).
Smient. 23-12. Groep van 8000 bij uitkijkbult op Workumerwaard (Hubert Kivit). 25-12. Bij Harlingen 10.000 (P. Bovenkamp).
Sneeuwgors. 23-12. Groepje van 35 in Peazemerlannen (Sander van der Vliet e.a.). 29-12. 160 op Badstrand op Schiermonnikoog (Marco Glastra e.a.).
Spreeuw. 25-12. 10.000 bij kampeerterrein De Pomp in Lauwersmeer (Antoine van der Heijden).
Staartmees 15-12. Groepje van 12 in Diakonieveen te Nijeberkoop (Koos Jager). 21-12. Acht bij de Zwettebos bij Sneek (Fedde Welbedacht).
Steenloper. 16-12. Groep van 50 bij Zuiderhavenhoofd te Harlingen (Remco van Hijum). 23-12. Op Wierumerwad in Waddenzee groep van 150 gezien (Andries Dijkstra).
Stormmeeuw 17-12. In Polder Oud Beets groep van 200 (Willem Bosma). 18-12. Groep van 400 in Polder Sneeker Oudvaart (Durk Lautenbag).
Strandleeuwerik. 20-12. Groep van 50 op Noorderstrand op Schiermonnikoog (Willem Koerselman).
Sijs. 17-12. Groep van 41 in bosgebied Oranjewoud (Johan E).20-12. In Eastermar 10 aanwezig (Wieger Poelstra). 28-12. Groep van 80 te Formerum op Terschelling (Hein Prinsen).
Tjiftjaf 27-12. In Joure 1 gezien (Tsjepke van der Honing).

Foto © Tsjepke van der Honing.
27-12-2024. De tjiftjaf wordt in zwakke winters steeds vaker in ons land gezien.

Turkse tortel. 15-12. Een 20-tal in de Hallumerhoeksterpolder (Wim van Boekel).
Velduil 22-12. Vier jagend bij de Veerdam te Holwerd (Henk Hiemstra).
Vink. 26-12. Groepje van 100 overvliegend bij Terband langs A7 (Martine Huisman).
Waterhoen 25-12. Groep van 100 bij weidevogelreservaat Skrok te Wommels (Kooistra).27-12. Tien in Kollum gezien (Joost de Bruijn),
Wilde zwaan. 17-12. Groep van 27 in Poelhuizer polder (Koos Klijnsma). 25-12. Groep van 48 op bietenkoppen bij Feinsum, 1 van de vogels droeg een halsband (Gerard Mast, Stiens). 28-12. Groep van 40 in Poelhuispolder (Lisette Cuperus).
Wulp 19-12. Groep van 620 op slaapplaats op Workumerwaard (Hubert Kivit). 23-12. Groep van 900 bij De Band te Oudega SWF (Tjerk Kunst).
IJsgors. 25-12. Groepje van 30 op Badstrand op Schiermonnikoog (Peter Krijnen).
IJsvogel. 15-12. Bij de Indijk te Damwâld 1 gezien (J.A. Wagenaar). 16-12. Hier bij ons in Terband deze week ook een gezien (Henk en Trienke Tjepkema). 17-12. Een in de Feinsumer Feart (Koos Klijnsma). 26-12. Twee bij Belvedère te Heerenveen (Joost Vogelzang). 30-12. Een in Franeker gezien (Auke van Eck, Hitzum).
Zanglijster 26-12. Op Terschelling in Formerumerbos 1 gezien (P. Bovenkamp). Vanmorgen hier een vroeg zingend in Stiens (Gerard Mast).
Zeearend. 17-12. Vanmiddag twee in de poelen bij Dronryp gezien (Simen de Boer).
Zwarte roodstaart. 18-12. Te Wierum 1 vrouw (Andries Dijkstra). 22-12. Op de Pier te Ameland een gezien (Christian Brinkman).
Zwarte zwaan 22-12. Groepje van 22 bij Heaburgen te Nijemirdum (Durk Jelle).
Zwartkop 18-12. Een geringd in de tuin te Sumarreheide (Bareld Storm). 24-12. In Surhuisterveen 1 man aanwezig (John Hoekstra). 31-12. 1 man + 1 vrouw te Harlingen (Klaas Plat, Franeker).

Vlinders.
Atalanta. 17-12. Een tussen bossen West Terschelling en West aan Zee (Louis H. Zandbergen en H. Nouws)
Citroenvlinder. 20-12. Te Joure 1 gezien (Tsjepke van der Honing).
Dagpauwoog. 11-12. Bij ons in Leeuwarden op zolder een vlinder gezien, waarschijnlijk uit een pot met buitenplant gekomen die op zolder overwintert (Arjen Idema en Gea Tilma). 18-12. In Heerenveen een vlinder (Wiebe Nijlusing). Aan de Snitser Mar 1 vlinder (Rommert Cazemier). 21-12. Te Katlijk 1 vlinder (Anneke van Santen).
Kleine vos. 16-12. In Sint Jacobiparochie 1 vlinder (André van Calsbeek). 17-12. Te Sneek bij It Ges 1 vlinder (Bert Zijlstra). 21-12. In Leeuwarden 1 vlinder (Kilan Barkmeijer).

Zoogdieren.
Boommarter. 20-12. 1 bij de A32 te Heerenveen (Johan Prescher en Arjan Bruinenberg).
Bunzing. 15-12. In Noardburgum 1 gezien (Sven Valkenburg).
Otter. 29-12. Drie spelend in sloot te Rottum (melding met filmpje Eddy Dijkstra, Drachten).
Steenmarter. 15-12. Te Drachten Noorderend 1 aanwezig (Sven Valkenburg en Emma Schettens). 20-12. 1 te Drachten/De Sanding (Adrie Mens). Te Drachten bij A7 Noord 1 gezien (Bouke Roosma). 22-12. Te Drachten A7 Noord 1 eksemplaar (Bouke Roosma).

Tot zover het overzicht van eind december 2024.

Deze Nieuwsbrief 79 is naast alle andere nieuwsbrieven (soms met wat vertraging) OOK in te zien is op mijn Blog;

https://blog.seniorennet.be/frieslandnatuurnieuws/.

4 januari 2025.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer van het Vogeltrekstation Wageningen.
Tel. 0513-414788

Meldingen graag voorzien van naam en adres.

Heeft U een goede foto gemaakt dan mag U die gerust bijsluiten.