als kind deed ik niets liever dan boekjes lezen en prentjes (billekes, zeiden wij toen in het dialect) bekijken. ik las alles wat kwam aangewaaid, van het leven van de heilige theresia van avila tot de leeuw van vlaanderen en de feuilletons in het gazetteke van halle. blijkbaar is niets veranderd: boekjes lezen en prentjes bekijken behoren nog altijd tot mijn favoriete bezigheden.
verleden zondag trok ik dus naar de tentoonstelling van la nature tot witte neger, beeldende kunstenaars in halle 1912-1958, in de kapel van de zusters sacramentinen, c. verhaevertstraat 172 in halle. op de laatse dag van de tentoonstelling, die liep van 8 tot 23 september! ik beklaag me nu al dat ik niet meerdere malen naar de expositie ben gaan kijken. want, dames en heren, er was heel wat te beleven! in kleinere steden gebeurt blijkbaar af en toe ook iets interessants; daarbij is kleinschaligheid dikwijls een troef, want urenlang aanschuiven om binnen te raken bij grootse gemediatiseerde tentoonstellingen in metropolen, daaraan krijg ik stilaan een hartgrondige hekel.
deze tentoonstelling intrigeerde mij, want ook werken van louis thevenet, de halse schilder over wie ik een cyclus van zeven gedichten schreef in de tuinen van thevenet, zouden worden getoond.
als ik naar schilderijen van thevenet kijk, word ik teruggeflitst naar mijn vroege jeugd. geen enkele andere schilder weet zoveel gevoelens van nostalgie in mij los te weken. dit klinkt natuurlijk sentimenteel, maar de leuvense stoof, de meubeltjes, de snuisterijen, het behangpapier, de vloerbekleding, de glazen stolpen met mariabeelden: het is alsof ik opnieuw ronddrentel in het huisje van mijn bobonne in de meiboom, in de onmiddellijke omgeving van de academie.
in dit blogbericht een klein verslag van deze verrukkelijke tentoonstelling. ik wil hierbij benadrukken dat ik geen profie ben, noch wat journalistieke stukjes betreft, noch als fotografe. daarbij was op zeker ogenblik de batterij van mijn digitaal cameraatje leeg, zodat ik mij heb moeten beperken. ik had bv. ook graag een alinea aan de familie colruyt gewijd, maar door het ontbreken van fotomateriaal kom ik hier niet aan toe.
het schrijven van dit blogbericht was dus real fun...
neen, dit is geen thevenet, maar een leuk portret van louis thevenet, geschilderd door jef borremans (halle 1896-1972). let a.u.b. op de stoof met de rakel, de stomende waterketel of moor, zoals wij zeiden toen, de kat en de kolenbak, de petroleumlamp op de schoorsteen, de glazen stolp met het mariabeeld, het kaderke met de zeilboot, het stenen pijpje van thevenet (van het soort waarmee wij indertijd bellen blaasden, of liever: bliezen, want dat is de juiste vervoeging) en het deurmatje.
de verhoudingen en het perspectief zitten niet helemaal goed: de gestalte van thevenet is te groot t.o. de leuvense stoof en zijn hoofd is eigenlijk te dik. maar het geheel is een naief-grappig kleurig schilderij.waarop veel te zien is.
de blauwgroene scheve deur vind ik super!
een echte thevenet, l'église de hal, geschilderd in 1917! een zicht op de mariakapel, gespot van uit de kooromgang, met rechts de ingang van de sacristie. deze beschrijving citeer ik rechtstreeks uit de hoogst interessante publicatie* (p. 38), uitgegeven ter gelegenheid van open monumentendag 2012, gesigneerd jean-pierre laus. deze kunstschilder is de grote motor achter en hoogstwaarschijnlijk ook de bedenker van de tentoonstelling.
ik vond mijn foto nogal donker uitgevallen, maar de foto van het schilderij in de publicatie is even duister. in de diepte is er licht, dat door de glaramen naar binnen valt op de bidstoeltjes. leuk dat thevenet een oud vrouwtje schildert, dat devoot aan het bidden is op de voorste rij..
thevenet schilderde niet alleen kerkinterieurs, maar ook schattige burgerkamertjes. dit plekje vind ik lieflijk en doet me denken aan een poppenhuisje. gewoon een salonafeltje met twee stoeltjes, een koffiekan uit porselein en dito kopjes en twee bloemenvaasjes aan het raam. de kamer is niet groot, hoogstwaarschijnlijk het mooiste kamertje in een eenvoudige (arbeiders)woning.
goed nieuws: de stad halle kreeg van mevrouw jeanne langhendries dit schilderij cadeau!
'hij maakte er heel wat schilderijen van het mooie interieur, aldus jeanne langhendries. ook het tafeltje en het servies hield ze steeds bij en ze maken ook deel uit
van de schenking aan de stad. het kunstwerk krijgt een plaats in het zuidwest-brabants museum.
detail uit dit schilderij. hoe luchtig is het licht! de stijl doet me een beetje aan het impressionisme denken. met kleine toetsen tovert thevenet lichtvlekjes met zijn penseel, het geheel zindert als een zomerdag.
ik zou wat graag in dit schilderijtje kruipen en een kopje koffie drinken uit het blauw-wit porseleinen kopje. ineens denk ik zo: was het licht vroeger, ik spreek over vijftig jaar geleden, anders dan nu? intenser, luchtiger, speelser, fragieler? vreemde vraag toch, die zomaar bij mij opkomt...
-
 pure vintage!
deze vaasjes doen een beetje chinees aan. misschien moet ik op ontdekkingstocht om de oorsprong van deze vaasjes te achterhalen!
en attendant la procession, louis thevenet, 1924
louis thevenet was een grote bewonderaar van james ensor die hij in oostende had leren kennen. dit schilderij doet natuurlijk denken aan de intrede van christus in brussel in 1889. maar thevenet maakt van de personages vage schimmen, terwijl bij ensor elke figuur gepersonaliseerd is. thevenet schildert met aandacht ... de paraplu's, die een plastisch gegeven zijn en een centraal perspectief vormen. er is ook veel licht: de opklarende lucht en opvallend gekleurde vlaggen redden de regenachtige namiddag.
ik citeer hier opnieuw j. p. laus, die in zijn publicatie professionele uitleg geeft bij elk schilderij. een opsteker voor de kunstliefhebber!
dit duistere schilderij heet remparts en is van pol craps (ukkel 1887, drogenbos 1939), een vriend van thevenet. dit zou een van mijn nachtmerries kunnen zijn, want ik droom dikwijls van huizen en gebouwen, die dan in het donker gehuld zijn. maar in mijn dromen loop ik rond in steden met kathedralen en torentjes en reusachtige, onoverkomelijke huizenblokken. dit is een landelijke baan met een witte boerderij.
 winterzicht, guillaume leunens 1959
als ik me niet vergis moet dit de plek zijn waar nu ongeveer
friture eugène is neergestreken, al jaren eigenlijk. want volgens j.p.
laus is dit het geboortehuis van guillaume leunens, op de hoek van de arkenvest en de bergense steenweg. op het ogenblik dat hij dit schilderij maakte, vertoefde leunens in parijs. dit straatbeeld met witte, blauwe en rode toetsen schilderde hij dus vanuit zijn herinnering. ik hou erg veel van dit schilderij, zo blauw.
 molenborre, robert honings (halle 1908- 1967)
rené devedeleer, een kunstschilder die een paar jaar geleden is overleden, is de zoon van jules (naar beneden scrollen, dames en heren!) en schilderde indertijd ook een zicht op de molenborre. ik schreef daar een gedicht bij:
MOLENBORRE
trompe loeil of vreemdgaan van ogen
niet de zwarte madonna blikt meedogend
over dit galactisch wit. aan de linkerkant
gloeit een lantaarn, alsof deze muren
licht verlangen, alsof dit wit zijn
niet genoeg heeft aan sneeuw.
de oude huizen kijken koud en slaperig
naar niets. als reuzen van sneeuw leunen
zij zacht tegen elkaar, tijdeloos en teder,
zij knuffelen en zoenen zich scheef.
temidden van dit koele knetterwit,
het frisse grijs van ijs. een muur
staat haaks op dit sprookje
van blauw. daar waar eens de rivier
zich verloor tussen modder en goor, dekt
smetteloze sneeuw de opening, de bron.
maar of deze tekst ook past bij het schilderij van robert honings weet ik niet zo zeker...
|
Ik ben Van Overstraeten Nicole, en gebruik soms ook wel de schuilnaam yasmin.
