Oeverzwaluwen in wijk Wyldehorne te Joure geringd.
Joure 22 mei 2011
Op 20 mei 2011 zijn Oeverzwaluwen in de wijk Wyldehorne te Joure geringd voor het landelijke RAS onderzoek van het Vogeltrekstation in Wageningen ( Zie Bijlage). Op de rustige en vrijwel windstille avond zijn er bijna 80 volwassen vogels gevangen (40 mannetjes en 39 vrouwtjes) hierbij waren wethouder Durk Durksz, natuurman Tsjepke van der Honing en enkele ouders uit de buurt en een 10 tal jeugd aanwezig. De nieuwe wijk Wyldehorne in Joure is een natuurwijk waar veel aandacht aan het millieu wordt geschonken. Zo is er een vaste Oeverzwaluwwand gesitueerd in de waterrijke wijk. Zeker een 40 a 50 tal nestgangen zijn bezet door Oeverzwaluw paartjes. Met het spannen van een speciaal vangnet wat voor de nestgangen werd geplaatst konden veel vogels onderzocht worden. Een 12 tal vogels droeg al een pootring die eerder door mij in voorgaande jaren was aangelegd, ze zijn uit de directe omgeving afkomstig, 9 vogels kwamen uit Oudehaske van het zanddepot de Pel, 2 vogels uit de Twigen bij Joure en 1 uit de vaste kolonie te Heerenveen. Speciaal de buurt en de jeugd werd uitleg gegeven over het project en werd getoond hoe ze een vogel vast moeten houden. Het verschil tussen mannen en vrouwen in het broedseizoen werd getoond door bij de vogel over de buik te blazen. Vogels met een blote buik waren vrouwtjes (broedvlek) en die met goed ontwikkelde cloaca en een buik met veel veertjes waren mannetjes. De jeugd mocht regelmatig een van de onderzochte en geringde vogels de vrijheid geven.
Op 10 mei kreeg ik via deze blog een reactie van Anneke Bloemsma uit Oudehaske. Zij had een Tapuit gevonden onder haar vensterruit. De vogel werd me dezelfde dag nog getoond. Het bleek om een volwassen vogel te gaan die "modder" vet was, de vogel woog 41.3 gram en had vetscore 4 (5 is hoogste) . De vogel bleek een mannetje te zijn , zeker op weg naar zijn noordelijker gelegen broedgebieden. De vleugellengte werd vastgesteld op 105.0 mm , Staart 57.0 mm en loopbeen 28.8 mm. Daarmee valt de vogel erg op en kan hij ongetwijveld tot de Groenlandse vorm gerekend worden. Vondsten van Tapuiten komen niet zoveel voor in Skarsterlan, de doortrek kan soms wel tot diep in mei plaats vinden. Zo zag ik op 20 mei er ook nog op het bedrijven terrein de Ekers in Joure. Broedgevallen in juni moeten in de toekomst niet uitgesloten worden. De vondst zal voor de Wetenschap bewaard blinven.
Vanmiddag tijdens een fietstochtje van Scharsterbrug via de Scharsterrijn richting de Woudfennen en de Put van Nederhorst zagen mijn vrouw en ik de vogel in een ruig terreintje met Rietgras, Pitrus en Braam- struiken . Momenteel is de soort op meer plekken aanwezig op de doortrek in Friesland, doch voor Skarstelan is het een zeer schaarse soort. Op deze plek had ik hem eigenljk niet verwacht gezien zijn schaars voorkomen.
Op 17 maart ben ik in de vroege morgen met medewerkers van Omrop Fryslan aanwezig op de ringplek aan de noordoever van het Tjeukemeer om opnamen te maken over mijn ervaringen met wijlen Gerrit Bosch (beter bekend als Fûgeltsje Bosch), hij overleed op 20 juni 1981 in Leeuwarden. Binnenkort komt er een boekwerk over deze opmerkelijke Friese vogelvriend uit. Tijdens het vangen en ringen hing er in een van de mistnetten al een vroege Tjiftjaf. Die morgen bleken er zeker twee aanwezig te zijn.
Op 11 maart is de ringplek aan de noordoever van het Tjeukemeer weer schoon gemaakt van zwerf afval en aangespoelde plastic resten . Hieronder een verslagje van een en ander. Alles is weer schoon voor de eerste vangdag in 2011.
Vandaag voor het eerst (vroeg) weer de netten opgesteld voor het Wetenschappelijk onderzoek aan het Tjeukemeer. Dit onderzoek loopt al van 1985. Was eigenlijk vandaag nieuwsgierig of er ook al eerste Tjifttjaffen waren gearriveerd. Hieronder een verslag van de zeer rustige eerste ringdag in 2011.
Vandaag kreeg ik via het program GRIEL van het Vogeltrekstation bericht binnen van twee door ons geringde vogels aan het Tjeukemeer te Rohel. Het bleek om een Rietzanger en een Kleine karekiet te gaan. De Rietzanger die op 21 augustus 2010 als 1e kalenderjaar geringd werd in de vroege ochtenduren werd op 28 augustus 2010 al door een Belgische vogelringer gecontroleerd te Bokrijk in Belgie . Een snelle wegtrekker dus! Bokrijk ligt op 209 km van Rohel. Jammer dat de Belgische ringer de tijd niet heeft ingevuld zodat we wat meer informatie hadden over de tijd van controle zodat we de treksnelheid konden berekenen. De Rietzanger is op weg naar zijn overwintergebied in Afrika om daarna in eind maart begin april weer terug te keren naar zijn broedgebied.
De tweede terugmelding die vandaag binnenkwam was een Kleine karekiet die we op 28 augustus 2010 ringden te Rohel aan het Tjeukemeer als 1e kalenderjaar rond 06.00 uur in de ochtend. De jonge Kleine karekiet werd op 3 september 2010 gecontroleerd in Belgie in Oorderen. Ook een snelle wegtrekker dus, mogelijk van een laat vervolglegsel! Oorderen ligt op 207 km van Rohel.Kleine karekieten broeden op de ringplek Rohel in de buitenste rietzoom langs de noordoever van het Tjeukemeer.
In 2005 zijn er aan de noordoever van het Tjeukemeer bij Rohel in Friesland veel vogels geringd voor wetenschappelijk onderzoek. In de Bijlage een bijdrage ! Bij veel belangstelling volgt het verslag van 2010! Veel leesplezier!
In de Bijlage de Dagvlinderlijst van Skarsterlan 2000-2010. Deze lijst is samengesteld door 7 tal mensen die regelmatig aantekeningen maken en of onderzoek doen aan dagvlinders in Skarsterlan. In willekeurige volgorde;Jan van der Heide,Oudehaske; Wiebe Poppe, Joure; Andy Saunders, Sint Nicolaasga; Tsjepke van der Honing, Joure; Gerrit Tuinstra, Drachten(vlinderwerkgroep Friesland); Luut de Zee, Joure en Jan de Jong, Joure. Allen dank voor de ingebrachte meldingen om de lijst te complementeren.
De lijst teld momenteel 32 soorten die in Skarsterlan zijn gezien waaronder enkele minder bekende zoals Keizersmantel, Resedawitje, Bruine vuurvlinder, Koninginnepage, Rouwmantel etc. Van 2 soorten is nog onbekend (niet bevestigd) dat de soort is waargenomen in Skarsterlan in de periode 2000-2010, dat zijn de Aardbeivlinder en de Zilveren maan.
Aan de rechterzijde op de Excellijst is ruimte vrijgelaten voor aantekeningen welke soorten men individueel per jaar heeft waargenomen. Natuurlijk horen we ook graag wanneer waarnemers bijzonderheden hebben gezien en of er hoge aantallen en speciale waarnemingen zijn.Gemaakte fotos blijven altijd welkom! De komende 10 jaar zal de vlinderfauna veranderen omdat veel schaarse soorten het moeilijk hebben en er in het algemeen een afname in de soortenrijkdom plaats vind. De tijd zal het ons leren of de afname voor Skarsterlan ook zo zal zijn. Specifieke vlindergebieden met een hoge soortenrijkdom in Skarsterlan zijn nog onbekend of schaars. Het vlinderseizoen 2011 ligt weer voor ons. Mochten er mensen mee willen doen met het verzamelen van gegevens dan horen wij dat graag.
Dagvlinderlijst van Skarsterlan (2000-2010) in de maak.
Joure 13 februari 2011.
De Broedvogellijst van vogels is als 1e in de gemeente Skarsterlan gemeld. Deze Lijsten krijgen binnenkort een vervolg met een Dagvlinderlijst. Vele andere soortlijsten zullen nog volgen, waaronder de vissen, libellen, nachtvlinders,paddestoelen, kikkers, planten, kevers, diverse insectengroepen , planten, etc. Per Lijst/groep hebben we in Skarsterlan specialisten en deze vrijwilligers kunnen worden geraadpleegd bij twijvelgevallen. Om al deze lijsten samen te stellen moet nog heel wat doorgespit worden. Dus nog even geduld, dan komt de DAGVLINDERLIJST van Scharsterlan. Met de Dagvlinders gaat het in ons land steeds bergafwaarts. Mocht je de komende zomer leuke vlinders zien in onze gemeente dan hoor ik het graag. We moeten zuinig zijn op de nog aanwezige vlinderfauna in Skarsterlan!
Als vogelkundige krijg ik regelmatig vragen over broedvogels bij me binnen via de email/post of per telefoon. Vaak gaat het dan over vogels uit de directe omgeving.
In de Bijlage heb ik in Excel een lijstje samengesteld voor de gemeente Skarsterlan van de in het wild levende broedvogels gedurende de periode 2000 t/m 2010. Bij het samenstellen van de lijst heb ik ook gebruik gemaakt van diverse waarnemers uit de gemeente Skarsterlan.
Natuur en vogel waarnemingen blijven heel veel mensen boeien, ook in 2010 kwamen de meldingen weer in grote getale binnen. Voor velen is de natuur een grote bron van ontspanning en putten ze er kracht uit om de dagelijkse beslommeringen wat te relativeren en er tot rust te kunnen komen. Opmerkelijk is dat de kennis van en belangstelling voor de natuur en de kleinere vogelsoorten aan het toenemen is, vooral de vele informatie die via internet te verkrijgen is draagt hier aan bij.
Toch ontbreekt het vaak nog aan goede informatie op plaatselijk en gemeentelijk niveau betreffende recente ontwikkelingen. Op het internet trof ik een aantal opmerkelijke onjuistheden aan voor de gemeente Skarsterlan. Bosuilen bleken Holenduiven te zijn ,etc.Vandaar dat ik besloot een lijst te gaan maken van alle broedvogels die er in de gemeente voorkomen verdeeld over de periode van 2000 tot 2010.
Het ligt in de bedoeling om ieder jaar deze lijst te laten controleren/aanvullen door waarnemers om zo een recent mogelijk beeld te kunnen geven van de huidige broedvogelbevolking voor alle inwoners van Skarsterlan en in het bijzonder voor recreanten die onze groene gemeente bezoeken. Het gaat hier om een lijst van soorten die werkelijk gebroed hebben en als bevestigend kunnen worden beschouwd. Aanvullingen en of correcties zijn natuurlijk welkom. Daarbij kan me in het excel program in de resterende vakken gemakkelijk het jaar aangeven en wel/niet aangeven of de soort er heeft gebroedt. Ontdekt men een nieuwe soort voor de gemeente dan is het natuurlijk zaak dit zo goed mogelijk te bevestigen. Waarschuw desnoods een deskundige zodat het controleerbaar is.Nieuwe soorten in Skarsterlan wordt dan uiteraard aandacht aan besteed.
De Skarsterlandse lijst teld zeker 106 broedvogelsoorten, waaronder opmerkelijke zoals de Zwartkopmeeuw, Buidelmees, Kemphaan , Blauwborst ,etc. Als mogelijke broedvogels zijn er 13 soorten die nog niet met zekerheid als broedvogel zijn aangegeven, Steenuil, Bosuil en Grote karekiet zijn bijvoorbeeld nog onzeker. Van de Exoten zijn een 7 tal met zekerheid vastgesteld waaronder de Toendrarietgans en de Nijlgans, de Mandarijneend is nog onzeker. Bekijk de lijst en heb je aanvullingen reageer dan gerust. Tel. 0513-414788.