Kroniek van een toffe familie en een toffe gemeente.
01-01-2009
annus horibilis
't Is afgelopen met 2008.
We hebben er een eind aangebreid, aan 2008. Zelfs de extra seconde die het jaar langer maakte zijn we zonder kleerscheuren doorgekomen.
Afgezien van de twee donkere plekken in de voorbije maanden, veroorzaakt door het wegvallen van twee van mijn beste maten, is het jaar naar redelijke tevredenheid verlopen.
Jef en Louis.
Mijn zes nakomelingen groeiden op in wijsheid, kracht en intelligentie naar het grote voorbeeld van hun grootvader daarbij zijn "averechts karakter" volgend. Zij bekwaamden zich in vissen, jonge mussen vangen, slibberen (nee Carolus Egberts, niet swaffelen) en tussendoor "het varkske" uithangen. Ook mijn wettige echtgenote is me dit jaar graag blijven zien en is nog steeds bij me, wat gezien het eerder aangehaald "averechts karakter van den opa" toch een redelijk succes mag genoemd worden. Door samen te blijven gaan we stilaan behoren tot een uitstervend ras: drie van de vijf koppels houden het statistisch voor gezien, separeren zich of beginnen iets met een ander. ....breng een mens niet op slechte gedachten.!!!
De rest van gebeurtenissen uit 2008 laat ik over aan de fantasie van mijn favoriete sterreporter van mijn lievelingsgazet. Ik leg me toe op de toekomst. Dat hebben we zo afgesproken; de sterreporter van mijn lievelingsgazet en ikke.
En daarmee zijn we in 2009 aanbeland. En zoals in de nieuwjaarsbrieven met wensen, voorspellingen, hoop en verlangens. Wat kunnen we ons zoal toewensen voor het nieuwe jaar? Gezondheid, vrede, vreugde, goedkope mazout, toch een nief lief, naastenliefde, voor sommigen onder ons de herenliefde.... Maar mag het ook een ietsje meer zijn, en
- Bijvoorbeeld vragen aan onze regeerders om het gezond verstand van de meerderheid van haar bevolking te respecteren en te opteren voor een nieuw wippend ophaalbruggeske. - Of hopen dat ons gemeentebestuur onder de curatele van het Vlaams gewest weggeraakt en zelf kan beslissen wanneer het fietspad naar Ravels wordt aangelegd. - Of nog: aan alle eigenaars van "op paden en gazonschijtende" viervoeters elke dag een paar schoenen en hun tapis-plein vol stinkende en plakkende hondenstront. - of het ultieme bewijs - bijv. een perkamenten documentje uit 1390 - waaruit zou blijken dat onze politieke verantwoordelijke van het OCMW, tevens eminent perfesser, als achter-achter-achter-kleinkind een product zou zijn van een toevallige ontmoeting tussen Jan Van Eyck -jawel, dé grote Jan - en een spaanse haagweef. - of moed aan de politieke chef van de gemeentefinanciën om te laten zien dat er wel degelijk ballen aan dat lijf hangen en alsnog zijn morele verantwoordelijkheid opneemt voor de gebeurde flaters en stommiteiten op zijn diensten. - heel veel inspiratie aan onze middenstanders bij het bepalen van hun giften en cadeautjes aan de sinte katrienazangertjes op 25 november 2009 e.k.: bij Jeanne Trul bijv. een Blonde Leffe, bij Pol Frut bijv. een kom heldere bouillonsoep, het grote vaginaboek bij den tandarts, bij de Swa op de Vraai een bonzaike met kerstballen en een piek erop en bij Mil Kavou op de Mét een consumptiebonneke voor de Wannes in de Mét. Voor de kruideniers en toebaksblaaikesverkopers zonder inspiratie een koersvelooke met een koersbrukske. - uitkijktorens in de Langschelpen, de zeshonderd, de Rooi del, op het Glossocircuit, het Kongobos, 't konijnenboske, tegenover het Stekske, en op den Deroissart. ...en ene grote op het Sluiske. - Overschot op de gemeentebegroting voor de aanschaf van twee kilo bladgoud en lasbegetten voor de grillie rond de kerk. ......... Ongetwijfeld hebt U nog bijkomende wensen; Jef Koffie's trots, J.Rekel en den Brabbes, tesamen met hun voltallige redactie zullen deze wensen in dank aanvaarden. Ondertussen wensen zij U - zij het met gepaste terughoudendheid - een gelukkig tweeduizend en negen. Gods vrede, die van Allah en zijn mullahs, de Hara Krisnjah, koning Albert en de vrede van nog een heleboel andere oelewappers zijn de Uwe.
Louis Van Gorp. (Arendonk 21/09/1932 - 26/12/2008) In memoriam
Vanmorgen overleed plots Louis Van Gorp tijdens een fietstochtje door Arendonk. Hieronder volgt een korte beschrijving van zijn levensloop. (Bron: Wikipedia)
Corneel Lodewijk Pieter Van Gorp (Arendonk, 21 september1932) is een Belgischkunstschilder. Hij is de oprichter van de Gemeentelijke Academie voor Schone Kunsten in Arendonk en is vooral bekend als portretschilder. Zijn atelier is gelegen in de Kempense gemeente Arendonk.
Van 1948 tot 1954 volgt Louis Van Gorp les (tekenen en anatomie) aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. In 1954 slaagt hij er met grote onderscheiding en behaalt hij de Prijs Jussiant. Van 1958 tot 1964 volgt hij bijkomend een opleiding aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten in Antwerpen, onder meer portret-, figuur- en dierenschilderen en kopergravure. Hij wordt er Laureaat, een titel die als erkenning van het meesterschap geldt.
In 1963 richt Louis Van Gorp de Gemeentelijke Academie voor Schone Kunsten in Arendonk op, waarvan hij tot 1993 directeur was en les gaf in de hoogste jaren. In 1968 huwt hij met Mariet Lavrijsen (Reusel, 30 juli 1944). Samen hebben ze zeven kinderen: Viola, Baldwin, Angelo, Roeland, Diederik, Marjolijn en Jasmijn. Er volgde diverse tentoonstellingen in binnen- en buitenland (o.a. Parijs en Osaka, Japan). In 1988 ontvangt hij de Prijs Erkenning van Verdienste Ernest Albert. Bij een privé-bezoek van koning Albert II en koningin Paola in 1994 krijgt hij de opdracht om portretten van het vorstelijke paar te schilderen. Later volgen het statieportret van koning Albert II voor de "Galerij der Koningen" van de Generale Maatschappij en de portretten van Frank Swaelen, erevoorzitter van de Senaat, Fred Chaffart, erevoorzitter van de Generale Bank, Francois Narmon, voorzitter van het B.O.I.C. en de Dexia-bank en het gezin van Groothertog Henri van het Groot-Hertogdom Luxemburg. In 1996 ontvangt hij de Burgerlijke Medaille Eerste Klasse, het ereteken van Ridder in de Kroonorde en het ereteken van Officier in de Orde van Leopold II. In 2000 krijgt hij het Ereburgerschap van de gemeente Arendonk toegekend. In mei 2008 is een reportage over de schilder en zijn echtgenote, die ook schildert, te zien in het tv-programma de Canvascollectie. (bron: Wikipedia.)
Bartel Pegh, Jan van Eyck en de mannen van de heemkunde....
Nog drie jaar slapen en dan is het 800 jaar geleden dat ene Flip, hertog van Brabant en omstreken, op een stukske perkament liet schrijven dat Arendonk voortaan "stad ende Vrijheit" mocht zijn. Vanaf toen is 't in 't honderd beginnen lopen.
Op die 800 jaar hebben we drie ereburgers opgespaard, wat afgeschilferde keitjes uit het ijzertijdperk gevonden, (speerpuntjes zeggen ze daar tegen), sigarenbandjes verzameld, munitie, dynamiet, plastieke korrels en jutten zakken gemaakt, Rik van Steenbergen zien winnen, Mieke Gijs en Leo Mertens horen zingen, de kerk en het volkshuis weten bouwen.... Bartel Pegh en Jan van Eyck waren ook gekende Arendonkenaars. Allé dat beweert "Als ice can" toch.
"Als ice can" is het koosnaampje voor de Arendonkse heemkundige kring en tevens de lijfspreuk van ene Jan van Eyck, schilder en middeleeuwer met een onduidelijke afkomst. Het sanhedrin van deze lokale culturele club is een verzameling van lieden en luitjes die zich tot doel hebben gesteld de geschiedenis van Arendonk te onderzoeken. Ze doen dit via een museum en door de uitgifte van een driemaandelijks blaaike aan de rest van het plaatselijke plebs. Een plezierige nevenactiviteit van de kring is het ondersteunen van de lokale brouwers door het promoten en opdrinken van Blonde Leffes.
"Als ice can" probeert al sedert haar ontstaan aan te tonen dat de fameuse "Lam Gods"schilder Jan van Eyck, zijn broer den Hubert en nog wat broers en zusjes afkomstig zijn uit Arendonk. Zij baseren zich daarvoor op een paar boekskes uit de jaren '50 van de vorige eeuw. Een paar amateur-historici meenden toen aanwijzingen gevonden te hebben dat Jan en zijn familie valkenvangers waren, tussendoor potten en plaveien bakten en ook het beroep van molenaar uitoefenden. Allemaal aan de hand van veronderstellingen en interpretaties van een paar oude papierkes die tussen de stoffige resten van de Postelse abdij-archieven naar boven waren gespit. Dat de heemkundige kring tot op heden geen enkel tastbaar en sluitend bewijs gevonden heeft om van Jan van Eyck een "teljorenlekker" te maken deert de clubleden niet. Ook niet nadat Leuvense hoogleraars, Parijse professoren, of een Arendonkse doktoor afhaakten in hun zoektocht naar de wieg van Jan de Moeldere. De "Als ice canners" blijven overtuigd van hun grote gelijk, negeren andersluidende theorieen en gaan gemakshalve en ongegeneerd voorbij aan vaststaande feiten. Ze klampen zich vast aan Janneke Goris, Flor Prims en een godsdienstjuffrouw uit een lokale middelbare school. Waarmee natuurlijk niet gezegd is dat die slimmerikken uit Maaseik het wel bij het rechte eind zouden hebben...
Acuraatheid, luisterbereidheid, zin voor relativering en controleren van "bekende" gebeurtenissen behoren duidelijk niet tot de kerntaken van de huidige generatie van Arendonkse geschiedkundigen. Dat dit aanleiding kan geven tot een foute of onjuiste geschiedschrijving getuigt volgend cruciaal punt in de "rijke criminele geschiedenis van Arendonk".....
........ Nog bekender dan de drie ereburgers en de huidige gemeenteraad van Arendonk is Bartel Michielsen, alias Bartel Pegh. Bartel was een geimmigreerde hollander uit Reusel die rond 1680 in de heivlaktes van Arendonk, in de buurt van het Galgeven, met zijn huishouden was komen wonen. Hij was aan "den armen" gelijk ze zeggen en om daaraan te verhelpen pikte hij links en rechts wel eens een koei of een os. Dat alles weten we van E.H. Welvaerts o.praem, een witheer uit Postel die tussendoor pastoor speelde in Arendonk en er tegelijkertijd de geschiedenis over schreef. Eén van de hoofstukken uit Welvaarts "geschiedenis van Arendonk" behandeld uitgebreid de procesgang rond Bartel Pegh: de diefstal van twee ossen in Balen, de verhoren van de schout, getuigen, de martelingen en ten slotte de berechting van Bartel door ophanging met de strop in 1705. Bartel Pegh kreeg een prominente plaats in de Arendonkse geschiedenis en in het collectieve geheugen. Hij gaf aanleiding tot plaatsbezoeken aan het Galgeven, verschillende liederen, een film, toneelstukjes, een vitrinekast in het Heemhuis met de gebruikte tortures en in elk studiejaar van de lagere klassen één overhoring per jaar.... Kortom de Arendonkenaars hadden gedurende meer dan 200 jaar iemand waar ze met trots op neerkeken en die de buurgemeentes hen benijdden.
...Een tiental jaren geleden dook er in de Antwerpse archieven een dokument op van de schepenbank in 's Hertogenbosch waarop in zwarte letters geschreven stond dat Bartel Michielsen alias Bartel Pech, wegens diefstal en stroperij levenslang verbannen werd uit de stede Den Bosch. Het dokument was ondertekend door de griffier en drie schepenen - toch volk dat ge moet vertrouwen -. Eronder stond het jaartal "1710". Vijf jaar nadat hij in Arendonk was opgehangen schupte men Bartel in Den Bosch door de stadspoort naar buiten.
Inderdaad: mijnheer pastoor Welvaerts zaliger had bij het schrijven van zijn boekske het papier over Bartel Pegh verkeerd gelezen en hem tien jaar vroeger laten ophangen dan in werkelijkheid was gebeurd.
De historici van het geschiedkundig genootschap van Arendonk weten dus al meer dan 10 jaar dat hun informatie over Bartel Pegh, noch in hun museum, noch in hun publicaties met de waarheid strookt. Al die jaren is er geen enkele rechtzetting in die zin verschenen. Erger nog: enkele jaren geleden was hun eindejaarsuitgave volledig gewijd aan onze struikrover. Van een wijziging van de sterfdatum -toch een wezenlijk gegeven in een mensenleven - geen woord.
Muggenzifterij, zout op slakken leggen?... 't kan, maar als mijn grote vrienden van "Heemkundige kring Als ice can", de club waar ook ik lid van ben, het de moeite niet vinden om minstens in hun eigen boekskes of in hun vitrinekast een correctie aan te brengen dan zegt dit veel over het waarheidsgehalte van hun exposities, hun publicaties en de moeite die ze hebben om iets wat "door anderen" is bewezen en aangetoond te accepteren....
Op die manier zal 't nog lang duren vooraleer ze uitgevogeld hebben waar Jan van Eyck nu echt vandaan komt. En wat betreft die muggenzifterij: Als Jan en Hubeer dan echt in Arendonk geboren zijn gelijk mijn dierbare heemvrienden zeggen, was 't dan op de Vraai, op den Berendonk of in het Flierenbos.
Deze cache bevindt zich in de buurt van het Bartel Pegh Wandelpad. Respecteer het bos, blijf op de paden en voer geen graafwerken uit. Een prikstok kan handig zijn.
Bartel Pegh is in de streek gekend als een ossendief: Volgens De geschiedenis der vrijheid Arendonk werd Bartel Pegh in 1705 op de Postelse weg te Arendonk aangehouden en ondervraagd over de herkomst van de ossen die Bartel bij zich had. Ge zult wel horen, waar dat er markt is geweest antwoordde Bartel. Hij werd veroordeeld voor zijn diefstallen en op 11 jul 1705 in vertegenwoordiging van de gehele Schepenbank van Arendonk aan de galg opgehangen aan het galgenven, een gebied tussen Arendonk en Reusel. Men zou later het gezegde: Ge zult wel horen, waar dat er markt is geweest, nog gebruiken in deze streek als zijnde: Iets geheim houden.
De seniorenbond van de kattelieken (Okra) is een geweldig actieve vereniging. Ge kunt het zo zot niet bedenken of ze hebben het in de aanbieding: velorijden voor oude en iets jongere knarren, haken, crocheteren en lapkes aan elkaar zetten, pietjesbak spelen, petanquen, biljaren, gaan wandelen, toneeltjes verzinnen, zangstondes houden, met vreemde venten danspasjes aanleren... ge verzint het maar. Ne mens zou op zijne oude dag nog van partij en van kleur veranderen...
Nu hebben ze iets nieuws gevonden: ze zijn aan het kwissen geslagen. Op initiatief van de nationale bond werd verleden donderdag overal te lande een kwis gehouden. Op achttien verschillende locaties in Vlaanderen streden tientallen ploegen om de bewondering en de adoratie van hun grijze supporters. De drie beste ploegen van elk verbond mogen volgend jaar in Brussel voor de nationale beker spelen.
Arendonk had 5 ploegen afgevaardigd naar Retie waar de clash tussen de kempische Okraatjes zou plaatsvinden. Vier vrienden van mij, een dame en drie venten vormden het E-team. De dame en haar aimant waren gespecialiseerd in aubergines, kerktorens en carnaval, de inbreng van de tweede vent beperkte zich tot het opschrijven van al dan niet foute antwoorden en tot de contacten met de catering, terwijl de vierde heer zich presenteerde als alleskenner: hij zou alles afweten van de "bigbang" de "gangbang" een crack zijn in geschiedenis, wiskunde, actualiteit, aardrijkskunde, politiek, wetenschappen, heimatmuziek en volgens eigen zeggen gedoktoreerd hebben in de godgeleerdheid. Zijn grootste specialiteit was Honoré de Balzac. De vriend in kwestie was meer dan zeventig jaar geleden uit een Retiese boerenbroek geschud, had daar (tegen beter weten in) boven het wijwatervat gehangen en in een hoekske van de kelderkamer in de verkeerde boekskes geneusd,terwijl broers en zussen de koeien moesten melken. Op aanraden van foute vrienden ging hij na zijn pubertijd bij "Pierre van Maxen" in Arendonk pinten pakken, vond daar een lief en bleef er plakken; zeer tot ongenoegen van de lokale boerenbevolking, zo bleek later...
Team-E was één van de topfavorieten: tenminste, dat vonden ze toch van zichzelf. Maar het liep al verkeerd nog voor de kwis was begonnen. Bij het binnenkomen van de kwiszaal zag het "geheim wapen" van het E-team, een voor haar jaren pront uitziende Retiese dame (een weef naar later bleek) die hij terug herkende van in zijne plechtige communietijd. (zie foto hierboven.)
De kwis was meer dan half toen de twee uitgebuurt waren en elkaar rendez-vous hadden beloofd "bij 't coiffeurke", een plaatselijke kroeg in de buurt van de lindenboom. De tweede kwishelft verliep al niet veel beter: Nog onder de indruk van het onverwacht weerzien geraakte de "allesweter" van zijn melk, begon te kwijlen en meende in elke collega-kwisster een jong meiske te herkennen waarmee hij destijds in de zwarte Nete of een bijloopke ervan had gehaffeld. Hij geraakte zo over zijn toeren dat hij op de simpelste vragen compleet verkeerde antwoorden begon te geven. Getuige de volgende bloemlezing: - Vr. Noem één van de generaals van Napoleon? A. Nikita Chroetsjov. - Vr. Hoe heet de goeverneur van Limburg? A. Wilfried Martens. - Vr. Van welk weekblad was Guy Mortier hoofdredacteur? A. de Joepie.. - Vr. Wie schreef "de Witte van Zichem"? A. Ernest Hemingway. - Vr. ................
Niettegenstaande het vierde groepslid functioneerde als een kapotte bougie in een Daffodil Variomatic slaagde het E-team er toch in om als eerste te eindigen van de vijf Arendonkse ploegen en zevende in de eindstand op een totaal van 48 ploegen. Als "het oud zot" niet had toegeslagen dan had de Arendonkse gepensioneerdenbond volgend jaar in mei kunnen meestrijden voor eeuwige roem en glorie in Brussel. ....Misschien waren ze dan wel in aanmerking gekomen voor de nog uit te vinden cultuurprijs van de "Stad en Vrijheid Arendonk" vóór de plaatselijke stadsdichter en de speksteenklievers van de academie.
