MISPELS
De mispelaar Mespilus
germanica uit de Rozenfamilie/ Rosaceae is de enige soort van het
geslacht Mespilus. De mispelboom (mispelaar/mispelstruik) is inheems in
Europa en Azië. In Nederland en België wordt hij geteeld, maar is er ook
inheems en verwilderd. De mispel is al eeuwenlang in cultuur. De Romeinen
bevorderden de cultuur.
Bij ons thuis in
West-Vlaanderen stonden twee mispels in de haag. De ene boom had lekkere, zij
het kleine vruchten, terwijl de andere groter waren maar absoluut niet lekker. Wij
waren op het gehucht wel de enigen die mispels hadden.
Eenmaal heb ik een paar
wilde mispels gezien op een bergwand in de Ardennen. Ik las dat in het
Muziekbos bij Ronse in de Vlaamse Ardennen de grootste verzameling van wilde
mispels te vinden is.
Zelf heb ik een vijftal
bomen staan, vier op onderstam meidoorn, de andere wellicht op kwee (Ik heb op oudste
onderstam (1963) nooit uitschieters
gezien, dit in tegenstelling met de regelmatig te verwijderen, doornige takken
op de onderstammen van de andere bomen.
Eind mei staan mispels
getooid met grote, witte bloemen. Een mispel is zelfbestuivend. Een boom
volstaat. Mijn bomen zijn niet hoger dan 3 m. Nochtans heb ik bij een tuinder
in Rilaar, op vruchtbare leemgrond, vele jaren terug een reuzenexemplaar gezien
met een horizontale tak van zeker 10 m.
Vorige week heb ik de
vruchten geoogst. Ze begonnen te vallen. Voor het ras Royal kwam ik te laat: zo
goed als alles gevallen en voor een deel al geplunderd door de merels.
De spreuk Zo rot als een
mispel is niet juist. De geëigende term om een rijpe mispel te benoemen is beurs. Ligt de vrucht fris, dan blijft
die een tiental dagen goed. Pas daarna begint de aftakeling of rotting. Meestal
zie je dan een puntje witte schimmel verschijnen. Dergelijke vruchten zijn niet
meer te genieten.
Bij rijpe mispels
verwijder ik de kroonblaadjes boven en pits het zeer korte steeltje af, eigenlijk
is het alleen een vasthechting. Dan gaat de vrucht in de mond en het
vruchtvlees, dat smaakt naar appel en banaan wordt afgekloven van de stenen, die
vervolgens uit de mond worden genomen.
Er zijn al jaren geweest
dat het vruchtvlees verwerkt werd tot confituur. Eerst door een roerzeef
steken.
Een mispel is rijk aan
vitamine C en zou goed zijn voor de spijsvertering.
Vanavond ontmoette ik
verre buur Guy. Hij had nog nooit van mispels gehoord. Het proeven van de rijpe
vruchten met appel-bananensmaak viel hem wel mee.
FOTOMATERIAAL
1. De bladeren zijn verdwenen. De vruchten hangen
er nog.
2. Let
bij deze foto op de verschillende, niet uitgegroeide, verdroogde vruchtjes. Ik
weet er nog niet het fijne van. Een tijd terug dacht ik verwantschap te
ontdekken met de takmonilia bij pruimen. Ik verzamel deze mummies zorgvuldig om
ze te verbranden.
3. Bakken
vruchten
4. Idem
5. Rijke
oogst
6. Idem
7. Detail
