Op Schattenjacht

Gisterenmorgen was voor mij een geschikt moment om wat aanplantmateriaal te gaan ophalen.

Eerst naar de Proeftuin in Zomergem van Marc Geens. Marc is bioloog en is via zijn liefhebberij voor kruisbessen, of voor Vlamingen stekelbessen, uitgegroeid tot een specialist wat kleinfruit betreft.

Hij biedt een zeer interessant assortiment aan: zie http://www.proeftuin.info

Toen ik hem opmerkzaam maakte op het ontbreken van de gestekelde braam Fantasia in zijn assortiment,  vertelde hij mij dat deze braam het bij hem niet goed had gedaan. Te ziektegevoelig? Iets dat ik aan geen kanten kan begrijpen. Hij zit daar op een goede leemgrond en ik dacht dat veel fruit het dan nog beter doet, tevens rekening houdend met het feit dat hij hij werkt met veel compost en organische bodembedekking. Ik ben er eens op snoeidemonstratie geweest en Marc snoeide toen enkel de dode delen van de afgedragen takken weg. Ik wil hem een van mijn planten bezorgen met het advies elk jaar de afgedragen tot tegen de grond weg te nemen. Ik vermoed sterk dat zijn resultaten dan veel beter zullen zijn.

Er kwam een mevrouw die 8 m had om stekelbessen te planten. Marc  liet haar de keuze tussen struik - en haagsysteem. Het haagsysteem met om de halve meter een ras sprak haar 't meest aan. Voor de zeer sterk groeiende Worcesterbes en verwanten raadde Marc een plantruimte van 1 m aan met 2 takken, waartussen 50 cm. Aldus kan de mevrouw een mooie variatie van opeenvolgend rijpende vruchten telen.

Marc had voor mij de blauwe bes Legacy gereserveerd. Planten in turf, zoals ik het altijd met succes gedaan heb, vindt Marc ecologisch niet verantwoord. Zijn advies: maak een voldoende groot plantgat. Meng de uitgegraven grond met een gelijk volume aan (niet te grof) hakselhout en groffe bladcompost. Vul hiermee het plantgat aan. Dek tenslotte de bodem rond de plant af met een dikke laag (8 cm) hakselhout.

De planten kunnen ook goed in een grote plantpot (20 liter of groter) geteeld worden. Regelmatig gieten. Blauwbessen vergen een goede vochtvoorziening.

Van Marc vernam ik dat Europa zeer streng geworden is wat de invoer van Rubusrassen, bramen, betreft om wille van een virusziekte in Amerika. Juist daar gebeurt het meeste ontwikkelingswerk voor nieuwe rassen. Enkel grote vermeerderbedrijven, vertrekkende van merissteemcultuur zullen in Europa nog kunnen werken met de nieuwe Amerikaanse rassen.

Van de schattenjacht bracht ik volgende resistente kruisbessen mee:

Kapitein: speciaal, zwart

Mc Ginnes: rood

Orus 10: zwart

Resistenta: geel

Rixanta: geel

Welcome: rood

De nieuwe zwarte bes: Black Giant

De Blauwe bes: Legacy

Een zwarte Moerbei in de hoop over afzienbare tijd eindelijk, echt grote vruchten te hebben. De huidige voldoen niet voldoende.

Op de terugweg ging ik bij André Hendrickx te Stabroek nog 3 peren op kwee A halen. De groeikracht is beter. Je moet wel iets langer wachten op vruchten maar de kans op bevriezen is veel minder dan op kwee C onderstam. Dat we naar warmer weer evolueren betekent niet dat er binnen afzienbare tijd nog niet eens een kwalijke vorstperiode komt met -15 ° en zonder goede afdekking lopen de kwee C’s groot gevaar.

Josephine de Malines

Bergamotte Esperen

Supertrevoux

Vorige vrijdag heeft men hier de gracht naast ons uitgediept. Ik had gevraagd de specie bij mij af te kappen om als ophogingsmateriaal te gebruiken. Voor het planten van de peren heb ik er al dankbaar gebruik van gemaakt, want ik plant mijn bomen liefst zo hoog mogelijk wegens de zeer hoge waterstand in de winter.

Zaailingbramen

Vorig jaar zijn in een aardbeienbed 2 bramen ontsproten. (Zie de foto’s). Ze zijn ongestekeld. Wat opvalt zijn de volledig rode stengels. Al de stekelloze bramen die ik tot nog toe ken, hebben hoofdzakelijk een groene grondkleur, soms met wat roodverkleuring. Bij mijn gestekelde bramen is er nog meer roodverkleuring.

Het zijn kruipende bramen. De stengels liggen op de grond. De langste stengels meten ongeveer 2 m. Ik weet niet wanneer ze ontkiemd zijn. Was dit vorig jaar of nog een jaar vroeger? Twee jaar terug toen ik het bed proper maakte in de herfst of winter heb ik ze niet opgemerkt.

Ik ben nu erg nieuswsgierig naar de vruchten. Zullen ze meevallen?

Normaal gezien is de kans dat het waardevolle vruchten zullen zijn bijzonder klein.

Maar je weet maar nooit! Ik heb al de zaailing Aleidaappel die ik een paar weken terug nog geproefd heb en die nog best te eten is. Iemand die appels kwam kopen vond ze zeker het aanschaffen waard.

Nu heb ik weer iets nieuw om naar uit te kijken! Nieuwe bramen!

Bramen aangebonden

Ik heb 2 bramen met stekels.

1.  Het oude duitse ras Theodoor Rheymers, in Amerika per vergissing herdoopt in Himalaya. Een verstrooide professor had dit ras ontvangen, maar ook bramen uit de Himalaya. Er gebeurde een verwisseling.

Jaren later kwam de Himalaya terug naar Duitsland en daar herkenden ze hun oude Theodoor Rheymers.

Het voordeel van dit ras is de vroegheid. In juli beginnen ze al te rijpen. De bessen zijn matig groot en behoorlijk van smaak.

2.  Ik heb het echter vooral voor Fantasia. Hierin herken ik de mooiste bramen uit mijn jeugd in West-Vlaanderen.

Deze braam heeft men eind der tachtigerjaren ontdekt langs de Theems te Kingston-upon-Thames in Engeland.

De opvallend grote bessen hebben de stevige bramensmaak. Belangrijk is dat je de vruchten echt rijp plukt. Uit de kommentaren die ik hoor is dit niet steeds het geval. Bramen dienen ook in volle zon te staan.

Bramen zijn stevige groeiers, die als ze het naar hun zin hebben ranken tot 5 m geven.

Ik teel deze rakkers aan palen met een drietal draden.De Himalaya is enkel aan palen gebonden (Foto 1 en 2). Eerst knip ik de stengels die gedragen hebben tot tegen de grond af, ook al is het onderste gedeelte soms nog groen. Insnoeien tot aan het gave gedeelte geeft duidelijk minder resultaat in hergroei.

De ranken die het vorige jaar gegroeid zijn worden nu aangebonden. De zijstengels knip ik in tot op 25 – 30 cm.

In het najaar werden deze al eens getopt, want als je dit niet doet groeien deze gemakkelijk 2 m en meer en hebben hebben de toppen zich in de grond gewerkt en nieuwe planten gevormd. Dan kun je gaan uitdelen! Als je deze planten niet verwijdert, heb je op de korste keren een ondoordringbaar braambos.

De haagvorm is heel gemakkelijk te plukken. De vruchttakken hangen mooi aan de buitenkant, zodat je van de gestekelde takken helemaal geen last hebt.

Iets later in september is het wel intgeressant de zijtakken van de nieuwe ranken in te korten. Ze kunnen anders hinderlijk worden bij de laatste pluk.

Vroeger voerde ik het knipsel af om te verbranden in de open haard. Nu laat ik deze ter plaatse composteren. Ik knip van de oude ranken alle zijtakken af, zodat het snoeisel vlak op de grond kan liggen en aldus makkelijker verteert. (Zie onderaan de struiken). Anders vormt het snoeisel een hinderlijk kluwen op de grond, met takken die naar alle kanten uitsteken, die door gebrek aan contact met de grond niet verteren en nog lang zouden blijven hinderen als je er langs loopt.

Slaplantjes in de Serre

De slaplantjes in de serre hebben geen hinder ondervonden van de voorbije nachten met vorst. Wellicht heeft het tot -8 °C gevroren.