Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
17-01-2008
eet gezond
Waarom bruin brood?
De leerlingen krijgen een eerste opdracht: 'Stel een dagmenu op volgens de richtlijnen van de actieve voedingsdriehoek.' Als hulp krijgen zij een kookboek van KAV, Koken voor elke dag . 'Welke charcuterie, juffrouw?' De magere. 'Waarom bruin brood?' Veel meer granen. 'Vijf boterhammen met kaas. Kun je niet variëren?'
De meisjes hebben een hele week alles genoteerd wat ze gegeten en gedronken hebben. Met die gegevens trekken ze naar de computers. Op de website
zoeken ze het interactieve programma 'Driehoek in actie: test jezelf'. Dat vraagt alle gegevens over de voeding en de lichaamsinspanningen van de vorige dag. Als die ingevuld zijn, worden ze omgezet in een gepersonaliseerde en vertekende voedingsdriehoek. Zo word je met de neus op de (on)gezonde feiten geduwd.
Intussen kan de lerares nog wat stimulansen geven: 'Hebben jullie niet meer melk gedronken, niet meer water? Sommige meisjes hebben last van hun rug. Dat kan voortkomen van niet goed functionerende nieren.'
Marlyn is klaar en leest de resultaten van haar persoonlijke actieve voedingsdriehoek: 'Je drinkt meer melk dan normaal. Geen probleem. Voldoende water drinken is een aanbeveling die je duidelijk nog niet kent. Je mag best wat meer graanproducten en aardappelen eten. Voor fruit ben je op de goede weg maar het kan beter. Beperk het snoepen. Ho, niet overdrijven met koolhydraten. Proficiat, je eet voldoende vezels.'
Ook Dana krijgt veel lof maar ook twee waarschuwingen: 'Let op, je neemt meer vetten in dan nodig. Pas op, te veel eiwitten in je voeding. Bij te veel eiwitten worden je nieren zwaar belast.' Alle antwoorden zijn verrassend doelgericht en persoonlijk, met veel tips.
Deze meisjes zullen hun resultaten ongetwijfeld aan vrienden en vriendinnen en thuis laten zien. Als ze er nu nog wat rekening mee houden, zullen ze morgen beter eten.
'Wat eten we morgen' is een initiatief van het Centrum Agrarische Geschiedenis, Cera, de Vlaamse Overheid (Beleidsdomein Landbouw en Visserij) en Plattelandsklassen. Meer info: www.watetenwemorgen.be . of bij Femke Paulussen, 016-32.35.27, femke.paulussen@cagnet.be.
Zwitserland heeft een variant van de wilde edelweissplant ontwikkeld, in de hoop om het symbool van de Zwitserse Alpen te commercialiseren in bloemenboeketten.
Dat heeft het betrokken onderzoekscentrum maandag bekendgemaakt. Het onderzoekscentrum Agroscope Changins-Wädenswil ontwikkelde het voorbije jaar een variant van de legendarische edelweissplant waarvan de stengel tot 30 centimeter hoog kan groeien. Daardoor zou de bloem ook in boeketten gebruikt kunnen worden. Dat zegt Céline Gilli, communicatieverantwoordelijke voor het onderzoekscentrum.
De eerste proefexemplaren zouden in de lente beschikbaar zijn. "Binnen enkele jaren zouden de bloemen te koop moeten zijn bij de bloemist, althans in Zwitserland" zegt Gilli. Hoewel de bloem in een vaas een lange levensduur zou toebedeeld zijn, geven de onderzoekers toe dat de nieuwe edelweiss niet bepaald een rozengeur verspreidt.
De edelweiss wordt al een tiental jaar gebruikt bij medische en cosmetische toepassingen. Goedkoop wordt het bloempje niet, want volgens Gilli "is het niet de bedoeling om een banale bloem te ontwikkelen, maar een exclusieve bloem van een zekere prijs".
Spaarlampen leveren wel energiebesparing op, maar als ze breken kunnen ze de gezondheid aantasten, zo hebben het RTL Nieuws en de krant De Telegraaf in Nederland gemeld. In spaarlampen zit een kleine hoeveelheid kwik, een stof die duizeligheid en hoofdpijn kan veroorzaken.
Volgens RTL en De Telegraaf adviseert het Nederlandse instituut Milieu Centraal mensen de kamer uit te gaan wanneer een spaarlamp breekt. Tevens mag men de scherven in geen geval meteen opruimen en dienen de ramen minstens een kwartier lang open te staan.
Zullen rode spruitjes het einde van de kinderhaat tegen spruitjes betekenen? Een Nederlands bedrijf rekent er op van wel. "Kinderen lusten niet graag spruitjes doordat ze een afkeer hebben van bittere smaken. Met onze nieuwe, 100 procent natuurlijke soort, is dat verleden tijd. Onze rode spruitjes zien er niet alleen veel toffer uit, ze smaken ook zoeter en minder bitter. En dat terwijl de rode spruitjes evenveel voedingsstoffen bevatten als de groene," verklaart woordvoerder Marc Smetryns.
Alles is goed De reacties van experts op deze zet zijn gemengd. Voedingsexpert Patrick Mullie is voor, kinderpsychologe Audrey Ertmans is tegen. "Kinderen eten te weinig fruit en groenten," klinkt het bij Mullie. Elk initiatief dat kinderen méér groenten doet eten, juicht hij toe.
De maandag na drie koningen. Het moment om worstebrood te eten. Alle winkels liggen vol met deze broodjes van vettig deeg en sappige worsten, een appelbolletje erbij kan ook nog. De oven begint al aangename geuren te verspreiden, BEHALVE HIER IN LEUVEN!
Verloren maandag is een gebruik uit het Antwerpse en hier hebben ze er zelfs nog niet van gehoord. In geen ene winkel is een deftig worstebrood te vinden (laat staan een dubbel) enkel curryrolletjes (een curryworst met wat bladerdeeg erond). Op kot bestaat de maaltijd uit kalkoengebraad met kroketjes (wat uiteraard ook zeer zeer lekker is) en de geur uit mijn oventje is die van groentesoep wegens het gebrek.
Verloren maandag of Verzworen maandag (Frans lundi perdu of lundi parjuré) is een Vlaamse traditie op de maandag na Driekoningen. Deze traditie is vooral hardnekkig in de provincie Antwerpen en in Doornik gebleven.
Vroeger kregen de arbeiders in de haven van Antwerpen 's zondags hun loon uitbetaald. Sommige mannen gingen dan op café zich bezatten en gaven de overschot van hun geld dan aan hun vrouw. Maar op Driekoningen, een feestdag, vierde iedereen feest met het loon en was er de volgende maandag zo goed als niets over. Dus, om toch niet met een lege maag te zitten, struinden de mannen alle cafés en slagers af om toch maar iets te eten te hebben voor hun kroost. De slagers maakten dan worstenbroodjes, wat goedkoop, heel lekker en vullend was en gaven die dan aan de arbeiders. Die dag werd er dan ook alleen verlies gemaakt door de slagers en het was dus een dag van verloren arbeid, een Verloren Maandag.
Als men tegenwoordig in Antwerpen op Verloren Maandag iets gaat drinken in een café krijgt men er steevast gratis een worstenbroodje bij.
Sommige bronnen menen dat "Verloren Maandag" valt op de maandag na de eerste zondag na Driekoningen. Valt Driekoningen op een zondag,dan valt "Verloren Maandag" in feite op 14 januari.
De driekoningentaart die op 6 januari wordt opgegeten, een traditie die dateert uit 1801, blijkt nog steeds een groot succes te zijn. Voor de westerse christenen staat Driekoningen voor de verering van Jezus door de drie wijzen Caspar, Melchior en Balthasar. De orthodoxe christenen herdenken op deze dag de doop van Christus.
Vanaf vrijdag zwoegen de 5.200 bakkers die ons land telt weer boven hun ovens teneinde de bekende driekoningentaarten met amandelcrèmevulling en bijgeleverde papieren kroon, tijdig in de winkels te krijgen. In de taart zit een boon verstopt. Wie die boon vindt, mag zichzelf een dag lang koning noemen.
Elke bakker verkoopt tussen de 200 en 250 taarten, weet Albert Denoncin, covoorzitter van de Belgische bakkersfederatie. Hij voegt er nog aan toe dat "de verkoop van de artisanale taart in België al tien jaar in stijgende lijn gaat".
Ook Bruno Kuylen, directeur van het Vebic (de Vlaamse beroepsvereniging voor brood- en banketbakkers, ijsbereiders en chocoladebewerkers), bevestigt dat de taart nog niets aan populariteit heeft ingeboet, al "is de traditie zeker lokaal gebonden". Op sommige plaatsen worden er meer taarten gekocht dan elders, dat is bijvoorbeeld het geval in het Waasland en in Antwerpen. In de Kempen is de traditie dan weer iets minder gekend.
Bij Carrefour benadrukt men dat klanten de taart niet enkel voor Driekoningen aanschaffen. De taart, die ook erg door kinderen wordt gesmaakt, wordt gezien als een alternatief dessert, aldus Geneviève Bruynseels, woordvoerder van Carrefour. De taart wordt nog tot eind januari verkocht. Er gingen intussen al 150.000 stuks over de toonbank, aan de kostprijs van 5,49 euro per taart.
Bij Delhaize houdt men de verkoopcijfers liever geheim en laat men enkel weten dat de taart verkrijgbaar is vanaf 26 december tot de dag na Driekoningen.
En dan is er nog die andere traditie: verloren maandag, de maandag na Driekoningen waarop er volop worstenbroodjes en appelbollen worden gegeten. Deze traditie is echter veel minder wijd verspreid en kent eigenlijk enkel succes in Antwerpen, aldus Kuylen.
Driekoningen, Driekoningen, geef mij 'ne nieuwen hoed; M'nen ouwen is verslete, ons moeder mag 't nie weten. Onze vaoder heget gèld op de rooster neergeteld.
Op verschillende plaatsen in de Nederlandse Kempen kon ik dit bedelliedje optekenen. Panken noemt het als enige bedelliedje rond driekoningen. Hij tekent daarbij aan, dat in plaats van de laatste regel ook wel gezongen werd: mijn nieuwe is te goed. In o.a. Hilvarenbeek en Netersel zong men daar: al op de toonbank neergeteld. Elders zong men: op de spaarbank gezet. of in plaats van de drie laatste regels:
Ons vader mag 't nie weten Ons moeder is nie thuis Piep zei de muis in 't voorhuis (ook wel zomerhuis) (5)
Dat het ook in de Belgische Kempen een erg verspreid lied was, getuigen de vele optekeningen die ervan bestaan. In de gemeente Lommel gingen arme kindjes, in tegenstelling tot de Nederlandse Kempen, rond de eeuwwisseling nog wel jaarlijks met o.a. dit liedje en de rommelpot langs de huizen. In Retie zongen de kinderen het lied, terwijl ze in groepjes van drie tot vijf man met een draaiende ster langs de deuren trokken, in de avonduren bijgestaan door een stallantaarn of een ballonnetje met een kaars erin. In de omgeving van Brussel behoorde het tot de meest gezongen liedjes en ook in Turnhout was het bij de rondtrekkende jeugd veruit het populairste lied. Daar liepen de kinderen met de rommelpot en een houten ster langs de huizen, waar ze hun koningslied zongen. Ook Nuyts noemt het als eerste en meest gezongen lied. In Grobbendonk en in Beerse was het eveneens het meest geliefde driekoningenliedje. Om de verspreiding van een bepaald lied te kennen is men natuurlijk afhankelijk van mensen, die de liederen noteerden. Gezien de vele optekeningen die er van dit liedje bestaan, mogen we gerust aannemen dat het een erg grote verspreiding heeft gekend. Zoals veel andere bedelliedjes rond Nieuwjaar en Vastenavond is ook dit driekoningenliedje erg kort. De voorkeur voor korte liedjes hield verband met de competitiegeest die er onder de kinderen heerste om het meest op te halen, daarbij het accent verplaatsend van het algemeen feestvierend karakter van de driekoningenliederen naar een meer bedelend karakter. Hoe korter het lied, hoe meer plaatsen aangedaan konden worden en hoe meer geld men ophaalde. Ik moet daarbij direct aantekenen, dat in de jaarkransfolklore rond de midwinterfeesten zingen en geschenken geven veelal samengaan. In de negentiger jaren van de 19e eeuw schrijft Panken nog, dat er in de Kempen met driekoningen nergens liedjes of deuntjes gezongen werden. In Reusel is het gebruik dat kinderen als drie koningen verkleed langs de deuren trekken in het midden van deze eeuw op sterven na dood. Dit in tegenstelling tot het Vastenavondfeest, waarbij nog tot in de vijftiger jaren verschillende bedelliedjes werden gezongen met begeleiding van de rommelpot, die langzamerhand plaats maakte voor rammelende centenbusjes.
06/01Onze hersens blijven langer goed dan we dachten
Volgens nieuw onderzoek klopt er niets van de als onaantastbaar beschouwde theorie dat de menselijke intelligentie tussen 18 en 26 jaar een piek bereikt en daarna bergafwaarts gaat, zo schrijft de Sunday Times. Integendeel, onze hersencapaciteit blijft stabiel en wordt in sommige opzichten zelfs groter naarmate we ouder worden.
Dat blijkt uit een studie die werd verricht dooor Lars Larsen, een psycholoog die is verbonden aan de Deense universiteit van Aalborg. Zijn onderzoeksploeg boog zich over de dossiers van 4.300 Amerikaanse oud-militairen, die werden onderworpen aan iq-tests toen ze op hun twintigste bij het leger gingen en die twintig jaar later opnieuw werden getest. De conclusies, die werden gepubliceerd in het vakblad 'Intelligence', geven aan dat echte veranderingen in de menselijke intelligentie zowel duidelijker als complexer zijn dan tot nog toe werd gedacht, en dat ons denkvermogen geen hoogtepunt bereikt tijdens tussen 19 en 26 jaar maar in feite redelijk stabiel blijft tijdens het hele leven. Waarmee een aantal veronderstellingen waarvan werkgevers, beleidsmakers en onderwijskringen uitgingen in één klap worden ondermijnd..
Niet alleen geeft het Deense onderzoek aan dat er geen sprake is van een gestage daling van onze intelligentie en dat bijvoorbeeld rekenen en wiskundige taken niet achteruitgaan, onze verbale capaciteiten nemen juist toe naarmate de mens ouder wordt. Volgens Larsen komt dat 'omdat oefening kunst baart' en oudere mensen veel meer sociale en praktische problemen hebben moeten oplossen dan jongeren en daardoor complexere taalvaardgheden hebben ontwikkeld. Dat weegt volgens hem zwaarder door dan de, via scanners aangetoonde, afname van het antal hersencellen dat begint als de mens tegen de dertig jaar loopt.
De Deense bevindingen bevestigen een onderzoekstrend die zich al enkele jaren aftekent is en waarover Lorraine Tyler, hersen- en spraakspecialiste aan de universiteit van Cambridge zegt "Als we de hersenen bekijken, zien we daarin naarmate we ouder worden fysieke atrofie optreden. Maar dat wil nog niet zeggen dat de hersenfuncties niet intact blijven, wat aantoont hoe flexibel de hersens zijn. Ze passen zich aan en veranderen naarmate de leeftijd van de mens verandert'. Op de vraag waarom generaties psychologen er dan allemaal van uitgingen dat na het volwassen worden onvermijdelijk een achteruitgang in het denkvermogen volgde, zegt Tyler dat dit het gevolg is van een verkeerde manier van testen (dezelfde proeven voor oud en jong, zonder rekening te houden met verschillen in opleiding en culturele achtergrond). Dat verklaart volgens haar ook de resultaten studies die concludeerden dat sommige rassen een lager IQ hebben dan anderen.
Dat alles neemt niet weg dat er een limiet is aan onze intellectuele groei. Uiteindelijk krijgt iedereen te maken met afnemende hersencapaciteit, maar zelfs dit proces kan worden afgeremd door gezond eten, veel bewegen en het vermijden van onnodige stress.
Hekselien verovert China Kinderboeken An Melis slaan aan in Verre Oosten
RETIE - Even bekend als Jip & Janneke is Hekselien nog niet maar het heksenfiguurtje uit de kinderboekenreeks van An Melis (43) uit Retie is goed op weg om de wijde wereld te veroveren. Binnenkort verschijnt Hekselien in China.
An Melis stelt zaterdag haar vierde boek uit de populaire Hekselien-reeks voor: 'Hekselien en het trollenkind'. Het verhaal gaat over een kleine trol die gepest wordt door zijn vriendjes en daarom wegvlucht in het bos, waar hij in contact komt met Hekselien.
'Hekselien en het trollenkind' kent uiteindelijk een happy end. Dat hoort zo in een kinderboek?
An Melis: 'Het móet niet maar ik vind het wel leuk voor de kinderen. Zo houden ze er een goed gevoel aan over.'
Ook in het Verre Oosten wekt Hekselien een goed gevoel op. Je hebt de auteursrechten verkocht aan China, Zuid-Korea en Taiwan. Je bent 'binnen' nu? (lacht) 'Buitenlandse contracten zijn leuk meegenomen. Ze staan mooi op je palmares. Maar voor het geld hoef je het niet te doen, zeker niet als het om arme landen gaat. Mijn boeken liggen ginder in de winkelrekken voor amper een paar euro.'
Is schrijven en tekenen een fulltime job voor jou?
'Ik ben dolblij dat ik van mijn hobby mijn beroep heb kunnen maken. In de middelbare school volgde ik een kunstopleiding. Daarna studeerde ik voort als kleuterleidster.'
Verteltheater
'Vandaag ben ik dag in dag uit bezig met tekenen, schrijven en lezingen geven, vooral voor kleuters en leerlingen van de lagere school. Dan verkleed ik me als heks en breng ik in de klassen een soort verteltheater.'
De kinderen zijn niet bang voor de boze heks uit Retie?
'Nee, zeker niet. Ik breng wel altijd een bezem en een toverpot mee maar ik zie eruit als een lieve heks. En als een van de kinderen toch wat onrustig wordt, stop ik hem meteen een knuffeltje toe. Mijn ervaring als kleuterleidster komt me dan goed van pas.'
Alle kinderen kennen Hekselien vandaag?
'Zelfs in scholen in Brussel of Limburg blijken ze Hekselien te kennen, ja. Ik sta er vaak van versteld.'
An Melis stelt zaterdag om 18 uur haar nieuwste boek 'Hekselien en het trollenkind' voor in zaal Den Dries in Retie. Toegang: gratis.
An Melis is auteur en illustrator van de reeks Hekselien, prentenboeken voor 4- tot 5-jarigen en leerlingen van de eerste graad lager onderwijs. An Melis leest voor en speelt het Hekselienverteltheater voor deze leeftijdsgroepen. 'Achter de schermen van het boek' is een lezing voor de tweede en derde graad lager onderwijs. Die handelt over de inhoud en productie van een boek. Leraren uit het buitengewoon onderwijs kunnen met de schrijfster overleggen hoe een activiteit aangepakt wordt. Een lezing kost 152 euro (+ kilometervergoeding vanuit Retie). Je kan 100 euro terugwinnen als je tijdig een subsidie vraagt via www.stichtinglezen.be. >>> Meer info: melis.an@telenet.be. (Hekselien - Uitgeverij Abimo)
De veertien ministers van de interim-regering hebben vrijdagmorgen bij de koning de eed afgelegd. Na het nemen van de traditionele familiefoto's, gingen de leden van het nieuwe kabinet rond de tafel zitten voor de eerste ministerraad. Dat gebeurde vroeger dan gepland, namelijk onmiddellijk na de fotoshoot voor het parlement.
Pieter De Crem (CD&V) heeft als kersvers minister van Defensie meteen het kabinet van Defensie overgenomen van André Flahaut. De achterliggende filosofie is dat Defensie permanent bemand moet blijven. Om 14.00 uur neemt Yves Leterme het kabinet Begroting aan de Koningstraat 180 over van Freya Van den Bossche.
Later op de dag trekt premier Guy Verhofstadt naar het parlement om er de regeerverklaring van de interim-regering voor te lezen. Het debat en de stemming over de verklaring vindt zondag plaats.
20/12Astronomen op zoek naar de ster van Bethlehem
De drie koningen of wijzen uit het Oosten volgden de ster naar Bethlehem, luidt het bijbelse kerstverhaal. Of dat een echte ster was, of een conjunctie van twee planeten, of dat de ster allegorisch is bedoeld - daar zijn astronomen na tweeduizend jaar nog niet uit.
Sinds Galileo Galilei in 1610 de telescoop uitvond, hebben astronomen, zowel amateurs als fulltime professoren, gespeculeerd over wat die beroemde ster van Bethlehem nu was.
Toch wordt er de bijbel maar twee keer kort aan gerefereerd, en alleen door de evangelieschrijver Mattheüs: Toen Jezus geboren was in Bethlehem in Judea, tijdens de regering van Herodes, kwamen er magiërs uit het Oosten in Jeruzalem aan. Ze vroegen: 'Waar is de pasgeboren koning van de Joden? Wij hebben namelijk zijn ster zien opgaan en zijn gekomen om hem eer te bewijzen.'
De oude astronoom Sir Patrick Moore, bekend van zijn BBC-serie over de sterrenhemel, beweerde in 2001 in zijn boek The Star of Bethlehem dat het een vallende ster moet zijn geweest.
Dat is echter problematisch, vindt een aantal sterrenkundigen. Een vallende ster duurt niet lang genoeg om drie koningen dagenlang de weg te wijzen, zegt dr. Stan Dermott, voorzitter van de sterrenkundefaculteit van de Universiteit van Florida. Hetzelfde geldt voor een maansverduistering, een ander idee dat wel is geopperd.
Een komeet? Sinds de komeet Halley in 1758 met Kerstmis verscheen, hebben mensen jarenlang gedacht dat dat de ster van Bethlehem moet zijn geweest. Er zijn een paar kometen die tijdens de regering van Herodes aan de hemel zichtbaar waren, weten we, die ook in Chinese kronieken zijn beschreven. Ook niet wetenschappelijk houdbaar, zegt Derrick Pitts van het Fels Planetarium in Philadelphia. Bovendien: Kometen werden vooral gezien als tekenen van onheil in die tijd, zegt Geza Gyuk, astronoom aan het Adler Observatorium in Chicago.
De theorie van een supernova, een superheldere exploderende ster, is logischer, en ook een planetaire conjunctie is mogelijk: in het jaar 2 voor Christus stonden Jupiter en Venus zeldzaam dicht bij elkaar. Die theorieën zijn plausibeler. Over planeten hadden mensen in elk geval veel kennis en ze hebben het misschien zelfs kunnen voorspellen, zegt Dermott.
Misschien is de verwijzing naar de ster allegorisch bedoeld. Mensen vertelden elkaar verhalen in die tijd, en verhalen worden nu eenmaal verfraaid in de loop der tijd, denkt Davis.
"En er wordt natuurlijk nergens gezegd dat de Bijbel hoe dan ook geschiedenis is, legt Pitts uit. De teksten zijn geschreven voor geloof, niet voor wetenschap. Daarmee doe ik niets af aan de Bijbel. Ook in de Bijbel kun je geen goed referentiepunt vinden over hoe je het boek moet lezen.
Ceremoniemeester Jeroen Krabbé toonde zich in het Gemeentemuseum Den Haag zeer vereerd dat de Belgische prinses Mathilde 'zelfs een gedeelte van haar trouwdag had afgestaan' om er met prinses Máxima bij te zijn. De acteur/regisseur én kunstschilder presenteerde de overhandiging van het laatste deel van 'De Schilderkunst der Lage Landen' aan de prinsessen. GPD-verslaggever Françoise Ledeboer was er bij
,,Oh, nee!" moeten de prinsessen Mathilde en Máxima dinsdag hebben gedacht toen ze elkaar tegenkwamen in Den Haag.
Beiden droegen vrijwel identieke jassen in het door Coco Chanel populair gemaakte zogenoemde kippenpotenmotief, of zoals het in het Frans heet, 'pied de poule'.
Het kippenpootmotief is in de mode. Mathilde haalde haar 'manteau' bij haar vaste couturier Edouard Vermeulen, bij wie prinses Máxima overigens ook regelmatig gaat winkelen. De jas van Máxima kwam van Oscar de la Renta. Wellicht is het toch handig als de twee, die vaker bijna identiek gekleed gaan (maar niet bij dezelfde gelegenheid), bij een volgend