Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
09-06-2011
Structuurschade in de Tuin
Structuurschade in de Tuin
In oktober 2007 was de
tuin hersteld na het aanleggen van de gaspijplijn door Fluxys. De teelaarde
werd als laatste teruggelegd, maar daar zit altijd nog behoorlijk wat zand in
van de ondergrond. Als laatste kwam er nog een goede laag compost bovenop.
In het voorjaar 2008 werd
een eerste maal terug getuinierd.
Na het ploegen in het
voorjaar 2009 zie je hoeveel zand er nog bovengeploegd wordt. (blog van
21/04/2009)
We zijn nu 4 jaar verder
en aan de rij tuinbonen is nog zeer duidelijk te zien waar de sleuf gegraven
werd. Bij de uien die ervoor staan is op het eerste zicht evenwel niets te merken. Misschien wordt dit pas zichtbaar bij het oogsten van de knollen.
Nochtans werd de tuin
telkens voorzien van compost
Ik had nooit gedacht dat de structuurschade zolang te merken zou zijn.
Een goede honderd
bezoekers gehad. Van het verst kwam een koppel uit Tilburg. Het deed mij
plezier onder de bezoekers enkele fervente fruitliefhebbers aan te treffen en
wellicht zijn er nog anderen die ik heb kunnen enthousiasmeren!
Zaterdag was het kalmer. Bij
mijn favoriete, gestekelde braam Fantasia, een wilde braam met zeer grote
vruchten en een echte, stevige
bramensmaak, geselecteerd aan de oever van de Theems in Engeland, zagen we de
Kleine Vos, die ik vorige week al herhaalde malen opmerkte in de tuin. De
vorige waarneming dateert van twee jaar terug. Als klap op de vuurpijl kwam
even later een Koninginnenpage overzeilen.
Gisteren meldde een jonge
man dat hij de Kleine bonte Specht had opgemerkt in de buurt van de bijenstand.
In de moestuin heb ik de
bezoekers attent gemaakt hoe ik nuttig gebruik maak van bentoniet dat tot acht
maal zijn gewicht aan vocht vasthoudt. Wortelen en bonen waren bij mij goed
opgekomen, terwijl velen meldden dat er bij hen geen opkomst was.
Er waren ook mensen die
verwonderd opkeken dat ik geen bogen meer gebruik voor het insectengaas boven
wortelen. Het gewas tilt het net zelf geleidelijk omhoog.
Velen kenden de
Blauwschokkers of Kapucijnerwten nog niet. Al 20 jaar genieten die mijn
voorkeur boven Mechelse Krombek. Het zijn tevens prachtige droogerwten. Ze
vormen met hun rood-wit-blauwe bloemen een sieraad in de tuin. Groeien 2,50m
hoog. De verwante rozijnerwten halen 1m. Aan voedingsstoffen (o.a.magnesium)
zijn ze rijker dan de gewone erwten.
Men bewonderde ook het
bramenprieel met de vele bloemenen
gonzende insecten. Horizontale groei geeft meer bloei en vruchten.
Spaanse komkommers zijn niet de bron van de uitgebroken EHEC-bacterie. Dat
heeft de Hamburgse senator Cornelia Prüfer-Storcks (SPD) vanmiddag (4 juni)
bekendgemaakt. Op de Spaanse komkommers werd weliswaar een bacterie
aangetroffen, maar niet die van het type 0104, die leidde tot uitbraak van de
E. coli-bacterie, waaraan op dit moment van schrijven al zestien mensen
overleden zijn.
Richard Soepenberg, commercieel medewerker van het bedrijf
Frunet Bio is niet verrast door de uitspraak. "Daar zijn wij steeds vanuit
gegaan. De testen op onze komkommers zijn steeds negatief geweest." Ook is
Frunet Bio nog altijd niet officieel in staat van beschuldiging gesteld.
"We hebben slechts de negatieve contra-expertise ontvangen, die voor ons
dus positief is. Meer documenten hebben we nooit gehad. Ik ben er altijd van
overtuigd dat de komkommers hier niks mee te maken hebben. Onze klanten voor
komkommers bevinden zich voornamelijk op de Franse markt. Daar gaan 60 procent
van onze komkommers heen en zou daar dan niemand ziek zijn? De oorzaak van de
bron moet mijns inziens gezocht worden in Noord-Duitsland."
Het deed mij plezier dat bloglezer
luc van Herent vandaag speciaal afgekomen was voor de opentuinendag. We gingen
ook kijken naar de oudste kiwibessen.
Zie blog van 14/01/2009
Vorig jaar is een zware
spil van de abeel afgesnoeid. Die gaf te veel schaduw op de kiwibessen.
De Weiki (8 ste groeijaar) bloeide
voorbeeldig, doch een stuk voor de nu 3 jarige Issaï, die pas begon te bloeien
als de Weiki bijna uitgebloeid was.
Marc Geens van de
Proeftuin in Zomergem had mij destijds aangeraden te proberen met Issaï als
bestuiver.
Vandaag ontdekte Luc als
eerste dat er zich diverse Weikibessen ontwikkelen. Issaï heeft dus toch nog
zijn werk gedaan als bestuiver!
Waarvan 4 in Zoersel. Zie
WWW.velt.beKlik op ecotuinendagen en je ziet waar je in de verschillende provincies
en ook in Nederland terecht kunt.
Bij Daniël en Aleide Willaeys
Lage Weg 60, 2980 Halle-Zoersel
Moestuin: 1500 m² / Boomgaard: 0,7 ha
Open: zaterdag 4 en zondag 5 juni van 10-18 u
Landschappelijke tuin, bloemrijke tuin, eetbare tuin, bostuin, moestuin en zeer
diverse fruittuin.
Op 1 ha in de Schijnvallei, tegen het Zoerselbos is er heel wat te zien: grote
moestuin, kippen, houtkweek, maar vooral een uitgebreide verzameling groot- en
kleinfruit in vele soorten en rassen. Bijzonder is de grote kleinfruitkooi en
de bramengalerij.
Aleide kan veel vertellen over de bereiding en verwerking van dit alles. We
putten uit 45 jaar ervaring. Hier werd op 20 januari 1974 Velt als vzw
gesticht.
Zes jaar waarnemingen, veel fotoÂ’s en allerlei info en belevenissen op www.blog.seniorennet.be/fruit
Extra ecologische bezienswaardigheden:
alternatieve energie en eco-actief in de keuken.
Of
de vogels mogen of niet, dat is ons probleem, niet dit van de vogels. Het is
voor de rapsten! En dit zijn dikwijls de vogels!
Vooral
kleinfruit is geliefd, doch appelen en peren worden eveneens gelust.
Mijn
kersen zijn al allemaal, nog totaal groen al een tijd leeggegeten door de
bosduiven. Ze aten ook van de kerspruimen, Prunus cerasifera. Ik zag ze vooral Â’s
morgens vroeg wegvliegen. Hadden ze toen al dorst?
Gelukkig
heb ik een afgeschermde kleinfruittunnel, en een grote kleinfruitkooi.
Indringers zijn hier soms merels, alhoewel ooit wel een bosduif binnendrong.
Ik
heb een uitgebreide bramengalerij en van bramen blijven de vogels momenteel nog
tamelijk af. Braambozen, de kruising tussen braam en framboos is integendeel
wel erg geliefd! Ook de vruchten die er precies als bramen uitzien (Bv Silvan
en Kotata)! Hoe maken de vogels het onderscheid? Gewoon door te proeven? De braambozen
kregen dan ook een rij in de beschutte kleinfruitkooi.
Voor
zwarte framboos was er geen plaats meer. Zonder afdekking weten de merels
precies wanneer die rijp zijn. Met druiven hetzelfde. Vorig jaar zag ik dat het
vroege ras Rondo, een blauwe druif, rijp was en toen ik sÂ’anderendaags wou gaan
plukken waren ze mij voor geweest!
Met
zwarte bessen eenzelfde probleem. Ze staan onbeschut. Zonder afdekking schiet
niets over van deze allergezondste vrucht. Tussen haakjes op de Werktuigendagen
te Sint-Truiden was op de stand van de proeftuin aardbeien en kleinfruit
Tongeren een nieuw ras zwarte bes te proeven: zeer grote bessen met een zachte,
aangename smaak, niet de sterke smaak van vroeger. Een stap om ook van de
zwarte bes een consumptievrucht te maken. Niemand van de standhouders kon mij
echter de naam zeggen. Ik vermoed dat het een Pools ras was?
Bij
het heropplanten van de kleinfruitkooi was er geen plaats meer voor een ganse
rij rode en witte bessen. Op dit ogenblik zijn de meeste bessen al in het
groene stadium verorberd door de bosduiven.
Pas
vorige zaterdag geraakte het net over de kleinfruitkooi. Hoogdringend, want
bosduiven hadden het gemunt op de rij rode en witte bessen. Diverse takken
waren afgekraakt door hun gewicht! In het haagsysteem heb je met kleinere
takken te maken.
Voor
de aardbeien heb ik echter een prachtige oplossing: afdekken met insectengaas
van 3,60 breed; past perfect over twee bedden! Afdekken en ontdekken gaat heel gemakkelijk:
geen haperen meer. Wat een verschil met de vroegere vogelnetten!
Nog
een bij merels zeer geliefde vrucht is de appelbes – om van de krenten maar te
zwijgen- zonder afdekking schiet niets over!
Tot
hier mijn nog onvolledig verhaal.
En
zeggen dat je in de Limburgse fruitstreek nog zonder veel zorgen kersen kunt
kweken. Maar bij een liefhebber daar stonden de druiven toch beschut in een fruitkooi!
De Tuinbouwschool
Guvelingen te St-Tuiden is een zeer geschikte locatie voor een dergelijke,
grote happening.
Wij waren bij de opening
door minister-president Kris Peeters.
De indruk van al die
machines en voertuigen voor gebruik bij de fruitteelt is overweldigend. Veel
toeleveringsbedrijven.
Bij de stand van Bayer had
men rottende vruchten als aandachtstrekker. Ik wist niet dat lederrot een vorm
van moniliarot is. De NBS pakte er wel eens mee uit op tentoonstellingen als
‘zwarte appel’. Hier hadden ze ook een stand en produceerde de sapmobiel sap
van buitenmaatse, overrijpe Jonagoldappelen erg zoet sap.
Leo Aerts van Bee-o-Topic
stond bij zijn speciale huisvesting voor solitaire bijen: Osmia cornuta en
Osmia rufa. De laatste verkiest een opening van 7 mm, is de kleinste, maar een
vroege vlieger, nog voor de hommels. Een set bestaat uit 12 tegels met gaten (zie
foto). Eerst zouden die een seizoen moeten verweren om reukloos te worden. Er
is een ruimte uitgespaard voor een bakje om cocons in te bergen en die tijdens
de winter in een koelkast te overwinteren. Het volgende jaar vermenigvuldigen
die zich minstens maal 5 of meer. Een metselbij kan wel tot 60 eitjes leggen.
Beroepstelers die bijenkasten huren of hommels aankopen toonden belangstelling.
Bee-o-Topic zit nog in de aanloopfase; pas gestart in februari dit jaar. Men
kan zich opgeven voor de nieuwsbrief:
Een product dat onze
speciale aandacht trok was Novovit® van
Cropsave Bioprotectionwww.cropsafe.be
.
De producten bestaan uit
Periox®, een speciaal polymeer dat opzwelt en tot het 50 voudige van zijn
gewicht aan voor de planten beschikbaar water kan opslaan en tot 5 jaar
werkzaam blijft en gedurende die tijd woelmuizen zou weghouden.
Bij de polymeer worden
meststoffen bijgevoegd.
Zo werd bv Novovit®-Frutta (NP-meststof 7-36) met sporenelementen,
calcium en organisch Periox®-polymeer ontwikkeld voor de aanplant van fruit.
Vincent had ons de raad
gegeven om het nieuwe appelras Maribelle®
te gaan proeven, een grote, roodkleurende, goed smakende bewaarappel op de
stand van boomkwekerij Van Rijn. www.vanrijnfruittrees.nlHet is een vrij te
bekomen, gezond groeiend ras, dat ook in de bioteelt aangeplant wordt.Dit ras werd ontwikkeld door
Ben de Sonnaville, door kruising van Meiprinces (een ras van zijn vader Piet) X
Elstar.
Toen we vertrokken was het
Benelux-kampioenschap kettingzagen oorverdovend losgebarsten. Het deed pijn aan
de oren; voor ons was het gelukkig maar even in het voorbijgaan. Ik hoorde nog
omroepen dat de uittredende Belgische kampioen voorlopig aan de leiding stond.
Deze keer was mijn
opvolger van destijds, Jef Pauwels aan de beurt en nog een tweede man, Rupert
Gooris. Thans was de hotelschool Coloma te Mechelen de ‘place to be’.
Weer genoten van de traditionele
feestspeech, vol humor en spirit van Jan Verdoodt.
1. Jan Verdooth
2. Jef Pauwels
3. Rupert met zijn cadeau
4. Jean-jacques Waterloos,
onze reiziger
5. Eric Weyler
6. Luc Triest, dorpsgenoot
7. Ludo Michiels, de
Rusland specialist
8. Rik Rosiers,
voordrachtkunstenaar. Je moet zijn Brussels eens horen. Nu ook poëzie en muziek
Peter is zowat de pionier
en gangmaker van de verfijnde eettuin. Zelfs op zeer beperkte ruimte kan je
wonderen verrichten. Als anekdote haalde Peter een koppel Amsterdammers aan die
jubelden om hun ene tomaat in pot.
Tussen zijn aanbod aan
planten liggen demonstratieveldjes.
Hij liet ons al direct een
blaadje knapperig, sappig en iets ziltig Ijskruid proeven. En eerste veldje is
afgedekt met cacaokorrels die voeding leveren en gekorrelde vlaslemen die veel
water vasthouden,een interessant product in deze droge tijden. Peter had het
ook nog over afdekking met stro dat een schimmelwerend effect heeft.
We zagen een gans
assortiment tomaten en pepers. Zoet en scherp loopt door elkaar. Veel van zijn
planten kunnen buiten op een beschermde plek. Ik schafte mij een Sweet Cayenne aan, zoete, langwerpige
pepers die in een bussel hangen.
Een specialiteit van hem zijn
buitenaubergines Ukkie en Pukkie. Eierplanten vergen veel water
en goede voeding. Ik heb ze in de border tegen de zuidkant van het huis
geplant. Ook Morden Midget, een
Canadees ras kreeg er een plaatsje.
Nog tal van andere planten
werden voorgesteld. Daar er een verbod is om in een kwekerij aardappelen in de
grond te planten, teelt hij enkele speciale rassen in kweekzakken. Gegadigden
kregen een paar knollen Sarpo-Mira ,
aan zeer productief, met grote knollen, en het meest weerstandig tegen de
aardappelplaag, mee. Het is een zeer laat ras en misschien lukt het nog op dit
wel late tijdstip.
We stonden nog stil bij
voorbeeldtuinen met groenten, kruiden en kleinfruit. Het meest speciaal is zijn
noorzeetuin met o.a. veel bloeiende zeekool, die in het voorjaar wel twintig
jaar lang lekkere spruitstengels kan leveren. Een esthetisch tuintje.
Trouwens van opleiding is
Peter kunstenaar met een academieopleiding, die door te huwen met Kathelijne
Thiers, uit een tuinarchitecten geslacht tot De Nieuwe Tuin kwam.
Hij zit op een zandig stuk
grond, maar dat in de loop der jaren fel verbeterd werd. De ligging tegen
Zeeland betekent weinig last van lentenachtvorst.
Peter heeft al tal van
publicaties op zijn naam staan, zowel cultuur- als natuurpareltjes.
De Nieuwe Tuin om echt te
genieten!
FOTOMATERIAAL
1.Bij
een van zijn constructies. Hiervoor gebruikt hij een speciaal bindertje dat
alles goed op zijn plaats houdt.
11 Ik wist niet dat de gele bloemen
van schorseneer een geurige snoeperij vormen.
12 Sla om van te snoepen
13 Aardappelen in zak
14 Peter bij zijn druiven. Hij
was ook de pionier voor de pitloze
druiven en biedt een fantastisch assortiment aan. Hij is nog steeds op zoek
naar beloftevolle rassen.
Als afsluiting van ons
jaar conversatie Engels had Vera gezorgd voor een wandeling met natuurgids in
Zoerselbos.
Met Lea hadden we het erg
getroffen, vlot Engels sprekend. Zij was destijds ingegaan om Nederlands te
doceren in Korea. De hulptaal hierbij was Engels. Begrijpelijk dat ook
ouderejaars nog erg veel moeite hadden met Nederlands! Mogen we niet fier zijn
dat men ook in Korea het de moeite vindt om Nederlands te leren!
Zelf heb ik erg genoten
van deze wandeling en nog een en ander bijgeleerd.
Er schoot niet veel tijd
over om even binnen te lopen in het Bezoekerscentrum met zijn
boerenbloementuin. Vlug enkele fotoÂ’s genomen. Een wijfje citroenvlinder werd
even omwerveld door twee mannetjes, maar te moeilijk voor een foto.
De wandeling eindigde
tenslotte in ‘De Wandeling’, taverne, restaurant. François had gezorgd voor de
reservatie. Hij was ook de cineast van dienst. Nog eens een gelegenheid voor
onze fijne groep om samen te komen om de film te zien.
Eilish (Elisabeth in het
Engels, Noord-Ierse), onze leerkracht werd nog in de bloemen gezet.
FOTOÂ’S
1. De gidse , Lea Peeters
2. Eilish, onze leerkracht
3. De beschermde
koningsvaren met sporen
4. De groep naast een zeer
oude hulst
5. Wespenorchis
6. Dennenappels: de
kleine, kegels van de grove den, Pinus sylvestris. De lange zijn van de Weymouthden,
Pinus strobus.
7. Eylish met Leo
Cautereels, beheerder van het Bezoekerscentrum
Vorige week heb ik op
dezelfde manier de rest van de wortelen en de pastinaak gezaaid.
Koord uitzetten. Ik laat
een voetbreedte tussen de rijen. Aldus bekom ik acht rijen, waarover het
insectengaas van 3,60 m breedte komt.
Eerst hark ik de losse
bovenlaag een beetje weg, maak een groefje, strooi er wat bentoniet in en giet
die nat. Bentoniet bevat 60 % montmorreliniet, het beste kleimineraal om water
en voedingsstoffen het vast te houden. Vervolgens wordt de rij gemarkeerd met
enkele radijzen. Die kiemen het vlugst en laten toe met de rolschoffel de
kiemende onkruiden in een pril stadium te treffen. Tenslotte worden de wortelen
gezaaid en de rij vastgetrapt. De rij wordt nog eens natgebroesd.
Hier in Zoersel hadden we
geen geluk met de buien. Vanmorgen niet eens twee millimeter en in vorige anderhalve tot twee maand alles
samen 3 millimeter.
Gelukkig heb ik een
opdrachtige grond, met een goede capillariteit en opstijgend water. Ondereen twee cm droge laag is de grond nog
vochtig.
De ergste droogte hebben
we hier in juni 1976 gehad. Toen verdorde de graslaag tot een woestenij. Zijn
we op weg naar een herhaling van die toestand? Haast elke dag toen 30° C .
Vorige zondag was er de 56
ste Dag van de aardbei te Pamel.
Alternatief wordt de Dag
van de Aardbei gehouden in het Pajottenland en het volgende jaar in het
Hageland.
Bij het oprijden even de
plantenbeurs in het provinciaal domein Pulhof te Wijnegem bezocht. Ik kwam op
een kleinfruitstand en direct trof het mij dat het interessante rassen waren.
Ik was aangenaam verrast er Marc Geens van de Proeftuin te Zomergem te
ontmoeten. Zie foto.Een Sunshine Blue, blauwe bes vermeerdert
mijn uitgebreide collectie blauwe bessen.
Vorig najaar volgde ik aan
het Provinciaal Proefcentrum voor Kleinfruit te Roosdaal-Pamel de opleiding
kleinfruit telen ( Zie blog van
24/11/2010) en aangezien ik slaagde in het examen, mocht ik het
getuigschrift betreffende ‘De biologische
Teelt van KleinfruitÂ’ in ontvangst nemen. Wellicht mijn laatste diploma!
FOTOMATERIAAL
1.Marc
Geens
2.Op een
proefveld de typisch vroeg kleurende, maar laat rijpende, rode bes Red Pol
3.Deze
aardbeien Figaro werden het hoogst gequoteerd:
91/100
4.De
winnaars uit het Hageland
5.Darselect
6.Sonata
7.De
volksmuziekgroep ‘Arjaun’ verzorgde de muzikale omlijsting
8.Yves
Hendricks, de directeur, met provinciaal gedeputeerde Monique Swinnen
9.Hier
leeft Bio: Het provinciaal Proefcentrum voor Kleinfruit te Pamel, Roosdaal
werkt sinds 2000 volledig biologisch, gecertifieerd door BLIK.
Twee jaar terug gaf ik
dochter Tinneke en Werner een Issaï.
Ze plantten die aan een
paal aan de achterdeur. Er werd een draad rond de paal gezet en de kiwibes klom
voorbeeldig met meerdere takken die zich omhoog wonden rond de draad.
Dit is echter niet de
goede manier om kiwibessen op te kweken.
In latere jaren verhouten
de takken en verdikken. Een windende tak zorgt gegarandeerd voor problemen.
Bij mijn bezoek aan
dochter Veerle in Canada zag ik in de Botanical Garden van de University of
British Columbia te Vancouver een oude kiwi en een oude kiwibes. Zie blog van
18/03/2009. Het kunnen forse stammen worden!
Aan al de takken staan nu bloemknoppen.
Wat is het beste: nu al de overtallige takken verwijderen of vrucht laten
dragen en in de winter het aantal takken herleiden tot drie?
Reiziger uit Noord Afrika aangekomen: de Disterlvlinder
Reiziger uit Noord Afrika aangekomen:
de Disterlvlinder
Op 11 en 12/5 zag ik de
Distelvlinder in de tuin. Die had er een reis van 3.000 km opzitten. Geen
wonder dat hij een paar keer op de tuingrond ging zitten. Wij hadden hier het
mooiste weer van Europa. In het zuiden was het minder goed en daar moest hij
door.
Gisteren de staken voor de
stokbonen gezet en terwijl ik omhoog keek om de staken vast te knopen buitelden
een tiental gierzwaluwen door de lucht. En zeggen dat dit de eerste zwaluwen
die ik zie dit jaar! Al een tijd geleden meende ik zwaluwen te horen, maar ik
zag ze niet.
