NBS DAG 6 (28/08) De ganse dag Wisley

We logeren heel dichtbij in Holiday Inn van Guildford.  Gewoonlijk was het vertrekuur 8 u. Nu kunnen we gerust een uur langer slapen.

We beginnen met een gegidste wandeling.

Men heeft er de vermeend uitgestorven Wollemia nobilis, aangeplant, net als in meerdere botanische tuinen (Meise, Kalmthout, Plantentuin  univ. Gent).

Deze conifeer werd in 1994 ontdekt op een geheimgehouden plaats in Australië. Men waande de soort al minstens 2 miljoen jaar uitgestorven.

Wisley is de hoofdtuin van de Royal Horticultural Society. Deze eerbiedwaardige vereniging werd al in 1804 opgericht en telt zo’n 350.000 leden. De tuin is een kleine 100 Ha. Telkens kan je maar een gedeelte zien, reden om er steeds terug te komen.

In de shop is veel lectuur te vinden en ook het plantencentrum is een bezoek waard. Plantmaterriaal kost er wel het dubbele van bij ons.

Aleide nam heel veel foto’s

BEWONDER AL DIE PRACHT

De Nederlandstalige gids

Wit en groene tinten

Witte toortsen

De proeftuin

In de proeftuin

Op weg naar het fruitgedeelte

Appel peer

Jim Arbury, de hoofdfruitman als gids

Idem

Vervolg 2

Serre

In de serre

In de serre

Inde serre

In de moestuin

Nieuw Zeelandse spinazie

Zomerpostelein

In de rotstuin van 1911 tref je nog een oorspronkelijk stuk met een wand van turfplaggen

Turfplaggen

Vervolg 1

Idem

Leifruit

Danielle met een ‘appel’

De groep

Bij een pruim

De veelgekweekte stekelloze braambes met het ingesneden blad.

Er is ook een wijngaard met de resistente rassen Phoenix en Orion .

Wijngaard

Plantenbeurs Kalmthout

Vandaag 4 okt. eindelijk eens de plantenbeurs van Kalmthout bezocht.

Nog maar pas binnen herkende ik de Wollemia Nobilis (zie foto’s), de in 1994 in Australië ontdekte soort die men al miljoenen jaren uitgestorven achtte. Het Arboretum van Kalmthout heeft de vermeerderingsrechten en een plant kost nog slechts €65. (De startprijs in 2006 zou €450 bedragen hebben)

Hartelijk weerzien met Peter Bauwens van De Nieuwe Tuin te De Klinge. Peter heeft heel wat pitloze druiven in Vlaanderen geintroduceerd.

Hij was de man die de eetbare tuin bij ons propageerde. Deze manier van tuinieren zit weer in de lift met de moestuin van Michele Obama in het Witte Huis en van Mevrouw Sarkozy in Parijs.

Een uitgebreide kruidenstand trok de aandacht: Sanguisorba van Bart Belmans (foto) te Ranst. www.sanguisorba.be

Een interessant gesprek gehad met een kweker (foto, spijtig zijn naam vergeten) uit Boskoop, het Nederlandse plantendorp bij uitstek. Hij lag aan de basis van de verspreiding van de blauwe druif Boskoop Glory.

Ik zag zeer mooie planten van 2 Kiwibessen (Actinidia arguta): Issaï, de tweeslachtige met zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen, die tevens kan fungeren als bestuiver voor de vrouwelijke Ken’s Red met rode vruchten, die nog smakelijker zouden zijn dan de groene Issaï. Op sommige planten had hij inlandse roofmijten uitgezet, waarop de winter geen vat zou hebben.                                                              

Er kwam ook ter sprake hoe kiwi’s, (de grote, Arguta chinensis ) vaak via weefselcultuur vermeerderd worden met dikwijls onvruchtbare planten als gevolg.                                            De man toonde ook een foto van Issaïbessen met naast de gewone vruchten ook grotere. Hij had de bloemen eerst afgeschermd en dan zelf bestoven met pollen van een mannelijke plant, met als resultaat duidelijk grotere vruchten.

CHOCOLADE

Met de KVLV naar Sint Paulus te Antwerpen, Dockx Café en op Chocoladewandeling met Caroline

Een bezoek aan de Sint Paulus te Antwerpen is steeds een revelatie: een gotische kerk met een magnifiek barok interieur: een grootse indruk.

Dit was de kerk van de Dominicanen.

Sommigen trokken op bedevaart naar Jeruzalem. Vandaar de idee om in de tuin een kalvarieberg op te bouwen. Een impressionant geheel, met het berggedeelte hoog tegen de kerk aangebouwd en de vele grote beelden, zwart gepatineerd door de tijd.

De kerk heeft een dertigjarige restauratie achter de rug na de brand van 1968. Net voordien hadden we een rondleiding gekregen van de toenmalige schepen Posson, door het klooster dat afbrandde en de kerk.

Er hangen maar eventjes 3 Rubens. De 15 schilderijen van ‘De Rozenkrans’ vormen een ware schat.( o.a. een Rubens, Van Dijck en Jordaens). Die kostten destijds al een fortuin, betaald door de vermogende families van de paters.

De beelden en het houtsnijwerk zijn van de grootste kunde.

Tot slot werpen nog een blik in de schatkamer: betoverend.

Hier kom ik zeker nog terug. De kerk is op alle weekdagen, ’s namiddags te bezichtigen vanaf 2 u, ook op maandagnamiddag, wanneer de andere musea dicht zijn.

We hebben maar de veemarkt over te steken en een straat door te gaan naar de Jordaenskaai en het stijlvolle ‘Docks Café’ voor een verfijnde maaltijd: vissoep en een overheerlijke zalmschotel, en een uitstekende witte wijn.

Aan Het Steen hebben we een afspraak voor een chocolade  wandeling.

Caroline, de gids neemt ons mee op het drijvende ponton voor een inleiding en meteen een eerste proevertje.

Zij vertelt de legende hoe een god de cacaoboom uit de hemel naar de aarde bracht, net als bij ons het vuur.

De cacaoplant vraagt veel water, een hoge luchtvochtigheid en veel warmte en wat afgeschermd van direct zonlicht

Het cacaodrankje was voedsel en medicijn, opwekkend en toch rusgevend, men ging liever ‘slapen’. Later ondervonden de Spaanse veroveraars hetzelfde.

We hielden halt op diverse plaatsen en Caroline vertelde geleidelijk de rest van het verhaal.

We hielden halt in de chocolabar ‘Quetzal’ naast de kathedraal voor een drankje en proevertje.

Het was de Nederlander Conrad van Houtem die ontdekte hoe betere cacaopoeder te maken door de pasta van geplette cacaobonen te behandelen met producten. Aldus bekwam hij een lekkerder cacaopoeder. (patent van 1828)

Op een andere stop vertelde zij hoe de Zwitserse chocolatier Daniel Peter experimenteerde met de melkpoeder van een andere Zwitser: Nestle en aldus de melkchocolade uitvond.

In de etalage van een Antwerpse chocolatier bewonderden we de Antwerpse kathedraal in chocolade. Men kan er op bieden tot 30 september.

In de hernieuwde stadsfeestzaal op de Meir verzamelden we bij de stand van Neushaus, samen met Leonidas nog de enige merken in Belgische handen.

Onder het proeven van een Neuhauspraline vertelde Caroline dat de Nederlanders het liever houden bij een “bonbon”.

De botanische tuin in de Leopoldstraat was de plaats om te vertellen over de weldoende invloeden van chocolade. Zij fungeert o.a. als antioxidant tegen de vrije radicalen.

Tijd voor een mignonetje met meer dan 50 % cacao. “ Twee per dag is een ideale dagelijkse dosis”.

Tot slot ging het nog over chocolade in de literatuur en dat de Zwitsers de grootste chocolade-eters zijn met 9,9 kg. Wij komen op 4 met ongeveer 8 kg.

Tijd om iets te drinken, want je krijgt er dorst van, ook na zo’n lange wandeling.

FOTO’S VAN ALEIDE

Grand Champion

Vorige zaterdag (26/9) oogste ik deze Amerikaanse peren. Het was hoog tijd, want ze begonnen te vallen.

Dit jaar was er weer een zeer goede oogst. Ik heb geluk dat deze peer zelffertiel is, zichzelf bestuift, want de peren die ooit dichtbij stonden zijn verdwenen. Interessant voor iemand die maar één peer kan planten.

Binnen een week, veertien dagen zijn ze voor mij op zijn best met zeer sappig, smeltend vruchtvlees. De kleinkinderen kunnen zolang niet wachten.

Bedrijf van Dirk en Nicole Hebben-Van Driessche  25 jaar

Vorig weekend was het open deur op dit pioniersbedrijf te Poperinge

Ik heb Dirk leren kennen in de ‘Technische Commissie’ bestaande uit de landbouwingenieurs van Velt, de staalnemers, een afvaardiging van de telers, verenigd in Belbior en 2 consumenten, afgevaardigd door Velt (de twee daniel's).

Als bioingenieur (de nieuwe naam voor landbouwingenieur) nam Dirk bij de telers het voortouw . Hij was toen pas gestart met zijn bedrijf van 2,5 Ha.

De zeer zware grond leent zich minder voor openluchtteelt.  In een serre kan men zorgen voor een gemakkelijker te bewerken grond. De ene na de andere serre werd gebouwd. In de biosector werkt men kleinschalig, op mensenmaat.

Voor veel tuiniers en boeren is het nu een beroerde tijd. Niet zo voor de bioboeren. De prijzen blijven min of meer stabiel en zij kunnen nog leven van hun stiel.

Naast zijn bedrijf verzorgt Dirk een deel van de distributie van eigen producten en die van anderen: Biologistic.

De bioproducten  worden niet geveild, maar alles gaat via afspraken.  Een deel van de producten wordt afgenomen door  grootafnemers als Delhaize en Colruyt. In de sector is er het systeem van biopaketten, boerderijwinkels en voedselteams. De meeste biowinkels hebben zich eveneens verenigd.

Een belangrijk pakket van de bioproducten wordt via de veiling BRAVA afgezet.

“De prijs dient bepaald te worden op basis van de productiekosten , een eerlijke prijs waarover men open kan communiceren met alle betrokken personen.” Aldus Dirk Hebben. De keten is meestal kort, van producent naar consument . “Aan de consument kan men uitleggen waarom de bioproducten duurder zijn en waarom die de ene keer wat meer kosten dan een andere keer.”

In de bioteelt is er voortdurende communicatie. Hierbij is de computer onmisbaar om alles te registreren: de teeltplannen en teeltafspraken, de distributie en afzet, de prijzen. De telefoon en fax staat hier niet stil.

“Ik wil niet teveel werken, het moet efficiënt en overzichtelijk en kleinschalig blijven. Er is zeker nog plaats voor meer biotelers”

Halverwege de zeventiger jaren had men daar de uitdrukking van Schumacher voor:

“Small is Beautiful”

Het fotomateriaal van Aleide

Groepje telers

Zijn vrouw

De paprika’s: rechts de meest zoete.

Serre met paprika’s

Dirk aan het woord

Uitplant van snijbiet; het enige gewas van eigen zaadwinning.

Voor de onkruidbestrijding helpen 4 eenden van een specifiek ras. Daniel , De eendjes waarvan spraken zijn manenganzen ( zijn wel eend maar noemen "Manengans " ) gr. Christof (Zie de reactieknop)

Verse uitplant

Verse uitplant

VERVOLG

Wiedtoestel

Oogstbare groenten (gaan voor een belangrijk aandeel naar groentenpaketten)

Mibuna

Komatsu

Paksoy

Mizuna

Tomaten

Biologistic

Nicole

VERVOLG NBS Dag 5

Middagmaal in de pub Queens Head te Chackmore,  niet ver van  Buckingham.

In de onmiddellijke omgeving ligt het grootste landschapspark van het Verenigd Koningrijk:

Stowe Landscape Gardens

We bezoeken enkel het zeer uitgestrekte park onder leiding van een gids. Verspreid in het park staan een 40 tal bouwwerken, monumenten, paviljoenen, tempels, een kerk, bogen in Romeinse en Griekse stijlen. Het monumentale hoofdgebouw wordt voor ’t grootste stuk ingenomen door een befaamde privéschool.

Er zijn grote vijvers, veel ruimte, weidse uitzichten. Men wou de bezoekers imponeren en verbluffen.

Dat wil ook de National Trust door de inkom te verleggen naar en door de Triomfboog, die wij enkel in de verte zagen.

De foto’s geven een beeld van dit grootse geheel.

Het wordt nog een lange rit naar Guildford in Surrey, allemaal autowegen. Gelukkig is de avondspits grotendeels voorbij als we op de M 25 rijden, de grote ring rond Londen.

FOTO’S

Queens Head

Aan tafel

Bediening

National Trust

Waterpartij

Uitrusten

Parklandschap

Kerk

Tempelbrug. Eenzelfde bouwwerk zagen we 3 jaar terug in een park te Bath.

VERVOLG FOTO’S

Doorkijk

Taxus

Taxusvruchten  De vruchten zijn het enige deel van deze boom dat niet giftig is, maar enkel het vlees, niet de steen.           Het vruchtvlees smaakt best lekker.

Parkladschap

Gebouwtje

In de verte de triomfboog

Parklandschap

Libanonceder

Obelisk

Kwakkel in ‘de Volkstuin’  september 2009

‘Laagstammen leveren sneller fruit, maar ze zijn na tien jaar al versleten’

Dan volgt een zeer interessant artikel over Bart Dequidt, in mijn ogen de beste boomkweker in Vlaanderen, zeker voor liefhebbers.

Ten eerste Bart geeft zelf voor zijn Struiken/Laagstammen, op M 26 onderstam, een leeftijd van minstens 25 jaar.

Hij kweekt zijn Halfstammen op MM 106 en Bittenfelder.

Bittenfelder is een Duits ras dat o.a. aangeplant wordt in de Streuobstwiesen, hoogstamboomgaarden met een kleine 100 bomen per Ha.

Bart Dequidt ent er Keuleman op voor een nog betere, rechte tussenstam. Op ongeveer 2,10 m wordt dan het eigenlijke ras geënt, goed voor 50-100 jaar.

In heb een Bramley’s Seedling en een Notarisappel op Bittenfelder. Ze staan er een kleine 40 jaar, zonder sporen van sleet.

Te Brogdale staat de nationale fruitcollectie van Engeland, wat appels betreft een goede 2000 rassen, op Geneva (staat New York) na, de grootste appelcollectie van de wereld.

De rassen, telkens 2 stuks per ras, werden in 1951 opgeplant op een M 9 onderstam. (Tussen haakjes de onderstam M 26, waarop Bart Dequidt ent, is nog iets sterker). Vorige week was ik op onze Veltreis te Brogdale. In de meeste gevallen zagen we nog de originele bomen in struikvorm, bijna 60 jaar oud.

Wellicht heeft de auteur nog gehoord dat in de beroepsteelt een ras soms na 10 jaar gerooid wordt om een ander, financieel nog meer opbrengend ras te planten.

Liefhebbers, plant gerust uw appels in struikvorm/Laagstam, ze gaan uw gans leven mee.

FOTO'S Brogdale   13/09/2009

NBS Dag 5  27 aug.

Lyveden New Bield

Hier treffen we een door Sir Thomas Tresham in 1605 aangelegd landgoed, met een nooit voltooid gebouw. Kunstmatige heuvels werden opgeworpen en kanalen gegraven.

Al die tijd bleef alles praktisch onveranderd.

De National Trust begon in 1990 met de renovatie, verwijderen van de opslag en onderhoud.

Toen wij er kwamen zagen we enkele vrijwilligers bezig met het maaibeheer. Het treft steeds hoe grote partijen land kort gehouden worden en de weidse aanblik nog versterken.

De vrouwelijke gids was een en al enthousiasme.

Eerst gingen we de met voornamelijk rassen van de streek nieuw aangelegde boomgaard bekijken.

De tien jaar oude hoogstammen groeien vrij matig. Men had er toch al wat hakselhout rond gestrooid om de voeding te verbeteren. We proefden de White Bullace die al iets begonnen te rijpen. Deze pruim deed mij denken aan de vruchten van de Saint Julien (de als onderstam veel gebruikte pruim): groengeel, rond, met een gelijkaardige smaak. Een Prunus insistitia.

De gids deed haar verhaal over de ridder, die omwille van zijn fanatiek katholiek geloof, veel te verduren kreeg.

Het onvoltooid gebouw vertoont veel religieuze tekens. Wellicht dank zij een onmerkbare restauratie staat het er nog zo goed bij, alsof 400 jaar in open lucht er geen vat op hadden.

Wandelend in een droge sloot merkte ik wel tien blauwtjes. Tot dan was het gebrek aan vlinders in Engeland mij opgevallen. (Er is een verzachtende omstandigheid: soms wat regen en wind). Toen ik iets verder de nieuwe randbeplanting ging bekijken, zag ik naast een koolwitje toch ook een Keine Vos, mijn tweede waarneming dit jaar.

Nog over de weinige vlinders in Engeland: Ondanks het betere weer en de vele rottende vruchten onder de bomen in Wisley en Brogdale zouden daar slechts een paar Atalanta’s of Nummervlinders bijkomen. Behalve een Koolwitje geen andere vlinders gezien op al die bloemenweelde!

FOTO’S

In  de verte

De gids met portret van ridder Thomas Tresham

Uitdelen plannetje

Bij de boomgaard

Met Tony

Panorama

Berm met kanaal

Kanaal naast de weg naar de heuvel

Vijvers

VERVOLG

Groep op de terp

Jeanpierre en Rita

Op de achtergrond de heuvel

Op weg naar het onvoltooide huis

Het gebouw

Binnenzicht

Binnenzicht

De solitaire eik

De groep

Pomona Belgica

Met Nynke Zijlstra bracht ik een bezoek aan Eddy Vets, daags na zijn druk bezochte Opendeurdag.

Ik zag zijn florerende peren. Het trof mij dat zijn Prune de Prince er nog zo florissant bijstond. Mijn boom heeft nog slechts enkele vruchtjes die last hebben van de aanhoudende droogte. Ook de recente buien zijn ons voorbijgegaan.

Nogmaals heb ik overvloedig kunnen vaststellen dat een hoop mest en hakselhout wonderen verrichten.

Bij mij heb ik dadelijk het braamgewas onder mijn Prune de Prince weggehakt met de zware vlakzeis. Nu wat laten drogen en straks komt er een dikke laag compost, hakselhout en mest.

Terug naar Itegem.

Eddy toonde ook het recente perceel met de verzameling Belgische appels en peren: zijn Pomona Belgica, nu in het tweede groeijaar, aangelegd op een nieuw verworven , ‘uitgeboerd’  terrein. Er dient nog heel wat vruchtbaarheid gecreëerd. Voor de bouwstoffen is al gezorgd maar de verwerking en opbouw van humus en voeding vergt de nodige tijd. Over 5 – 10 jaar wordt dit een prachtige verwezenlijking.

Het beheer gebeurt volledig ecologisch, randbeplanting, bloemenstroken en een behuizing voor solitaire bijen.

Eddy heeft hier zeer zeldzame rassen staan als bv  Stropneus, een appel uit de streek van Damme.

Hij is tot nog toe vergeefs op zoek naar de peer

Beurré Van Den Hove

Uit de streek Diest- Scherpenheuvel

“En zeggen dat er destijds ganse boomgaarden van stonden!”

Dag  4 Nam. Calke Abbey

In tegenstelling tot wat de naam laat vermoeden was Calke Abbey nooit een abdij. Het landhuis werd destijds wel op getrokken op de vroegere site van een Augustijnenabdij.

Eerst werden we gegidst door de hoofdtuinman. Eerst gingen we kijken naar het terrein waar tot het begin van de Grote Oorlog (1914-1918) de opbrengsttuin lag: hoog ommuurd en met een oppervlakte van 2 Ha. De producten werden verkocht op de markt.

Dichter bij het huis ligt een kleinere tuin met een gedeelte siertuin met palmen en bloembedden, een moestuin en aanpalend nog een boomgaard. In de boomgaard vooral lokale rassen.

Dan was het tijd om het huis te bezoeken. Hier heeft de tijd minstens 50 jaar stilgestaan. Totaal verarmd heeft de laatste bezitter uit een excentrieke familie het geheel overgemaakt aan de National Trust. De kamers staan en liggen vol met oude spullen. In de inkomhal wordt de toon al gezet: koppen van de veestapel en jachttrofeeën. In verschillende kamers grote verzamelingen van opgezette dieren en vogels. Verder hopen fossielen en allerhande stenen. Hier geen schilderijen maar spotprenten. Hopen oud speelgoed van de kinderen enz. 

Het hoogtepunt van de dag was voor mij de wandeling - zij het met wat druilregen – door het omgevende, grote park. Zeer veel oude bomen, waaronder duizend jaar oude eiken.   

Het begon meteen al met een curiositeit. Een hangende zijtak van een beuk heeft wortel gevat en het ontstaan gegeven aan een nieuwe stam, veel dikker dan de afhangende tak: zie foto’s.

1. Het gebouw

2. De hoofdtuinier, als gids

3. De palmen in het siertuingedeelte

4. Bloembedden.

5. Het millimeter knippen van de buxus

6. Pompoenen galerij tegen het Haloweenfeest voor de kinderen

7. Mooie bloesem van de pronkbonen. In jong stadium kunnen deze als snijboon benut worden.

8. Vogelverschrik te midden van de groentes.

9. Nog een vogelschrik tussen de suikermaïs

De wandeling in het park

1. De beuk met afhangende tak.

2. Afhangende tak met nieuwe boomvorming.

3. Restant van een reus

4. Aleide en ik voor een oude es

5. Griet bij een stokoude tamme kastanje

6. Oude eik

7. Oude eik

8. Zijn erg lange takken

9. Voor de ‘old man’ (eik)