TEKEN EN SCHILDERTECHNIEKEN EERSTE DEEL VANAF 14/10/06
18-08-2006
FIG . 10 . - PENSEELTEKENING OP GEHEEL ANDERE WIJZE
Fig . 10 .
Eveneens met de penseel getekend , maar op een geheel andere wijze . Hij is niet minder opmerkelijk , door de knapheid van de penseelvoering het modelé dat zo expressief is in zijn eenvoud en door het decoratieve silhouet .
ART . NR . 43 . a , - FIG . 3 - DE SPERWER VAN HORUS .
Art . Nr . 43 . a
Fig . 3 .
De sperwer van Horus , fragment van een laagrelief ( Egypte ) .
FIG . 2 . - BISON
Fig . 2 .
Bison , voorhistorische tekening .
ART . NR . 43 . - FIG . 1 . - SIAMESE KAT VAN DELUERMOZ .
Art . Nr . 43 .
Fig . 1 .
Siamese kat , tekening van Deluermoz ( uit " Affaires de Coeur " Uitgave Nativelle ) .
ART . NR . 43 . - DE DIEREN
Art . Nr . 43 .
De Dieren
Inleiding
In deze les besteden wij het terrein van een zeer aantrekkelijk en boeiende studie . Hij heeft namelijk tot onderwerp uiteenlopende soorten van wezens , waarvan er sommige ons zeer bekend zijn en in zekere zin onze kameraden zijn . Kameraden , die meer of minder intiem zijn en wij denken hierbij aan de hond , de kat en andere huisdieren . Anderen daarentegen zijn ons minder vertrouwd en hebben dus iets geheimzinnigs , door hun , vaak eigenaardige vormen , die toch altijd belangwekkend en vaak zeer mooi zijn en om die reden de moeite waard om er zich in te verdiepen . Velen van hen vertonen soepele , bevallige en zeer levendige houdingen en bewegingen , en zij vereisen van de tekenaar een uitzonderlijke snelheid van waarneming en een zeer scherpe blik en een wijze van uitvoering , die wij ook met " momentopnamen " kunnen betitelen . Zijn visuele geheugen zal de kunstenaar voortdurend te hulp moeten komen om bepaalde lijnen en volumes vast te leggen , die aan onophoudelijke veranderingen onderhevig zijn . Dit visuele geheugen dat voortdurend in actie zal zijn , zal zich ontwikkelen , verfijnen en verrijken tot groot profijt van de tekenaar ; ziehier dus een uitmuntende oefening , die uiterst nuttig is en goede vruchten zal afwerpen . Maar , let wel , om hier te slagen is het noodzakelijk om reeds over een gevorderde bekwaamheid te beschikken , en het is overigens om die reden , dat wij dit lesdeel bijna op het eind van onze cursus plaatsen . " De kunst van de dierenschilder , zegt Ernest HAREUX , biedt geen gelegen tot een " gevoelstekening " , zoals die van de landschapschilder , die , met inachtneming de wetten van de perspectief , naar believen een of ander onderdeel van de natuur kan vergroten of verkleinen . Bij dieren dient de weergave van de natuur strikt getrouw te zijn ; zijn tekening en verhoudingen zijn onderworpen aan onveranderlijke regels , die geen " interpretatie " toestaan . De leerling dient het dus niet te ontbreken aan vaardigheid en kunde , maar hij moet ook beschikken over geduld en een sterke wil . Laat hij vooral niet vergeten dat , zoals steeds als het een levend wezen betreft , studie van de anatomie de grondslag van het kunnen vormt . Speciaal de bouw van het skelet stelt ons in staat om de vorm van het dier goed te begrijpen en dit fundamentele begrip zal van enorme waarde zijn bij het tekenen . Wanneer je dit lesdeel met alle aandacht gelezen en herlezen hebt zult je ongetwijfeld allerlei bevliegingen en plannen voelen opkomen en dat is ook heel goed ... Wee degene , die er geen heeft ! De beroemde dierenbeeldhouwer Emmanuel PREMIET zei , toen hij 86 jaar oud was , kort voor zijn dood : " Ik heb voor honderd jaar schetsen en plannen ! ... " . Dit geeft toch wel te denken , niet waar ? Dat namelijk een kunstenaar nooit ledigheid en verveling kent . Hebt dus plannen en verstandige vornemens en gaat tot daden over zonder je iedere keer af te vragen of je uw doel wel bereiken zult , maar werkt om het te kunnen bereiken . Zeer zeker zult je soms ervaren , dat de opgave boven uw macht ligt . Maar door stap voor stap voort te gaan , onze richtlijnen nauwlettend in acht nemend , zult je de moeilijkheden een voor een kunnen overwinnen . Eens zult je zich misschien meer speciaal voor een of ander dier gaan interesseren . Je zult hem dan op een bijzondere , misschien zelfs wel exclusieve , manier gaan bestuderen en dat wel met des te meer succes , waar je hem beter gaat leren kennen Eer het zover is - en dit geldt onder alle omstandigheden - weest nederig en eerlijk ten opzichte van de natuur en tracht in uw werk iets van het idealisme te leggen , zonder welk geen ware kunst tot stand komt . Het meest doeltreffende middel daartoe is om zijn model " aan te voelen " , vriendschap met hem te sluiten en hem " door te hebben " , niet slechts met de ogen , maar ook met ons innerlijk , met onze ziel zouden wij willen zeggen indien wij niet bang zouden zijn hoogdravend te worden , hetgeen nu juist het tegendeel is van oprechtheid . Om te beginnen moet je niet potlood en papier ter hand nemen met de gedachte een " mooie " tekening te maken , bestemd om in een lijstje te zetten , want dat is niet de ware geest van een leerling of zelfs van een kunstenaar . Neemt kennis van werkelijk goede kunstwerken , tracht te begrijpen wat er op dit gebied tot stand gekomen is , dus wat je zelf ook te doen staat . Wij zullen je er enkele van de beste laten zien en je vertellen , waar je er nog meer kunt vinden . Als dit eerste stadium nu achter de rug is en je dus al enigszins wegwijs bent , richt je zich tot de natuur zelf . Is het niet een heerlijke vreugde om te kunnen werken onder het stralende licht van een mooie zomerdag en in uw schetsboek levendige beelden vast te leggen , die alleen uit uzelf voortkomen en nog wel wat waardevoller zijn dan zelf de best geslaagde foto 's !!
17-08-2006
ART . NR . 42 . - KINDEREN
Art . Nr . 42 .
Kinderen
Tekeningen , en zelfs al schetsen , van kinderen zijn moeilijk . Wij hebben hier immers met een zeer bewegelijk wereldje te doen . Zeer zeker slaapt het kind ook , maar zijn leven lijkt dan stil te staan en hier , meer dan ooit wordt dit leven gekenmerkt door beweging . Het is intussen niet alleen in een bewegelijkheid , dat men de reden van de moeilijkheden moet zoeken . Deze schuilen ook - en vooral - in het feit dat de vormen van het kind , vooral die van het zeer jonge kind , nog onvolgroeid en onbestemd zijn . De grote verdienste van die verrukkelijke kinderen , geschilderd of getekend door RUBENS , BOUCHER en zovele andere grote kunstenaars , zal je duidelijk worden , wanneer je zelf voor de opgave komt te staan om met duidelijke lijnen de onduidelijkheid van de trekken van die gezichtjes weer te geven , van die ledematen , die rond zijn zonder slap te zijn , en om het karakter vast te leggen van die kleine snuitjes en om een levenswaar beeld te geven van die charmante wezentjes . Woorden kunnen soms slecht de gedachten uitdrukken . Wij willen niet zeggen dat de vormen van een kind , zelfs die van een baby , vaag of wazig zijn . Maar zij hebben nog iets onuitgesprokens . Wanneer je een kindergezichtje vergelijkt met het gezicht van een volwassene , vooral met een dat scherp getekend is , vol lijnen en waarop het benige reliéf duidelijk onder de huid te voorschijn komt , dan zult je zien dat nog niets , behalve misschien de ogen , een welomschreven vorm heeft gekregen . Een en ander wil niet zeggen dat het kind geen algemene lichamelijke eigenschappen zou bezitten , waarvan de kennis van nut kan zijn voor de tekenaar . Vooreerst de kop , waarvan het volume in verhouding groter is dan bij de volwassene . Het voorhoofd is gewelfd , de neus is kort , een beetje uitgehold bij zijn inplanting en enigszins afgeplat op de hoogte van de neusvleugels . Van opzij gezien steekt de bovenlip iets naar voren ten opzichte van onderlip . Maar dit alles geldt slechts in zeer algemene zin en dan nog voor het jonge kind . Het zou namelijk moeilijk zijn en het risico meebrengen van de leerling op een dwaalspoor te voeren , om te pogen , evenals men dat doet voor de volwassene , een proportiecanon samen te stellen . Want nogmaals , het kind verandert en wijzigt zich snel en wordt snel groter . In alle stadia van zijn snelle groei wijzigen zich zijn trekken , gaan zijn haren golven of krullen , zijn lichaampje rekt zich uit en het verschil tussen de zuigeling en de baby wordt al voelbaar . Vanaf de eerste dagen is de tors veel meer ontwikkeld dan de ledematen . Wanneer zijn fysieke verschijning gestalte begint te krijgen , zal het kind mollig of gespierd zijn , maar altijd vermakelijk door de onhandigheid van zijn gebaren en de onzekerheid van zijn wankel evenwicht . Maar zijn beentjes gaan langer worden en hun omtrekken duidelijker , het gezicht krijgt zijn karakter , het kopje zal los komen van de schouders door het ontluiken van de hals en daardoor zal hij zeker worden in zijn bewegingen , levendig en behendig en ziedaar dan de jongen of het meisje , dat reeds in schetsvorm een welomschreven persoonlijkheid toont . De kleding wordt aan deze snelle gedaanteverwisselingen aangepast , waar de fantasie van de moeders hun best doen om hen te kenmerken , zelfs in bescheiden gezinnen en waarbij ook de mode een woordje meespreekt . Thuis , in de openbare parken , op het strand en op school , zelfs op straat zou het belang van deze kleine wereld niet aan de kunstenaar kunnen ontgaan . Is het nodig om in dit verband iemand als POULBOT in herinnering te brengen ? Evenals bij de volwassene , geeft de kleding talrijke aanwijzingen . Vanaf de meest verfijnde élègance tot aan de schilderachtigheid van die grove kledingstukken , die uit versleten afleggertjes gemaakt werden en die de jeugd zo vaak een grappig uiterlijk verleent , vanaf de dure opschik van de " rijkelui 's kinderen " tot de armmoedige oplappingen , die helaas , zo weinig bescherming bieden aan het jochie uit de arme buurten , zal de tekenaar motieven vinden om zijn gevoel voor humor bot te vieren of uiting te geven aan zijn medelijden . Tot besluit willen wij je opwekken om vaak schetsen te maken naar kinderen . Je zult erin moeten oefenen om ze snel uit te voeren , want uw modellen zullen uiteraard bewegelijk zijn . Besteedt al uw aandacht aan de verhoudingen en standen , die eigen zijn aan de jeugd . Deze schetsen kunnen het uitgangspunt vormen van uw studies op dit terrein , die door meer doorgevoerde détailstudies uitgebreid kunnen worden .
