TEKEN EN SCHILDERTECHNIEKEN EERSTE DEEL VANAF 14/10/06
17-08-2006
ART . NR . 42 . - KINDEREN
Art . Nr . 42 .
Kinderen
Tekeningen , en zelfs al schetsen , van kinderen zijn moeilijk . Wij hebben hier immers met een zeer bewegelijk wereldje te doen . Zeer zeker slaapt het kind ook , maar zijn leven lijkt dan stil te staan en hier , meer dan ooit wordt dit leven gekenmerkt door beweging . Het is intussen niet alleen in een bewegelijkheid , dat men de reden van de moeilijkheden moet zoeken . Deze schuilen ook - en vooral - in het feit dat de vormen van het kind , vooral die van het zeer jonge kind , nog onvolgroeid en onbestemd zijn . De grote verdienste van die verrukkelijke kinderen , geschilderd of getekend door RUBENS , BOUCHER en zovele andere grote kunstenaars , zal je duidelijk worden , wanneer je zelf voor de opgave komt te staan om met duidelijke lijnen de onduidelijkheid van de trekken van die gezichtjes weer te geven , van die ledematen , die rond zijn zonder slap te zijn , en om het karakter vast te leggen van die kleine snuitjes en om een levenswaar beeld te geven van die charmante wezentjes . Woorden kunnen soms slecht de gedachten uitdrukken . Wij willen niet zeggen dat de vormen van een kind , zelfs die van een baby , vaag of wazig zijn . Maar zij hebben nog iets onuitgesprokens . Wanneer je een kindergezichtje vergelijkt met het gezicht van een volwassene , vooral met een dat scherp getekend is , vol lijnen en waarop het benige reliéf duidelijk onder de huid te voorschijn komt , dan zult je zien dat nog niets , behalve misschien de ogen , een welomschreven vorm heeft gekregen . Een en ander wil niet zeggen dat het kind geen algemene lichamelijke eigenschappen zou bezitten , waarvan de kennis van nut kan zijn voor de tekenaar . Vooreerst de kop , waarvan het volume in verhouding groter is dan bij de volwassene . Het voorhoofd is gewelfd , de neus is kort , een beetje uitgehold bij zijn inplanting en enigszins afgeplat op de hoogte van de neusvleugels . Van opzij gezien steekt de bovenlip iets naar voren ten opzichte van onderlip . Maar dit alles geldt slechts in zeer algemene zin en dan nog voor het jonge kind . Het zou namelijk moeilijk zijn en het risico meebrengen van de leerling op een dwaalspoor te voeren , om te pogen , evenals men dat doet voor de volwassene , een proportiecanon samen te stellen . Want nogmaals , het kind verandert en wijzigt zich snel en wordt snel groter . In alle stadia van zijn snelle groei wijzigen zich zijn trekken , gaan zijn haren golven of krullen , zijn lichaampje rekt zich uit en het verschil tussen de zuigeling en de baby wordt al voelbaar . Vanaf de eerste dagen is de tors veel meer ontwikkeld dan de ledematen . Wanneer zijn fysieke verschijning gestalte begint te krijgen , zal het kind mollig of gespierd zijn , maar altijd vermakelijk door de onhandigheid van zijn gebaren en de onzekerheid van zijn wankel evenwicht . Maar zijn beentjes gaan langer worden en hun omtrekken duidelijker , het gezicht krijgt zijn karakter , het kopje zal los komen van de schouders door het ontluiken van de hals en daardoor zal hij zeker worden in zijn bewegingen , levendig en behendig en ziedaar dan de jongen of het meisje , dat reeds in schetsvorm een welomschreven persoonlijkheid toont . De kleding wordt aan deze snelle gedaanteverwisselingen aangepast , waar de fantasie van de moeders hun best doen om hen te kenmerken , zelfs in bescheiden gezinnen en waarbij ook de mode een woordje meespreekt . Thuis , in de openbare parken , op het strand en op school , zelfs op straat zou het belang van deze kleine wereld niet aan de kunstenaar kunnen ontgaan . Is het nodig om in dit verband iemand als POULBOT in herinnering te brengen ? Evenals bij de volwassene , geeft de kleding talrijke aanwijzingen . Vanaf de meest verfijnde élègance tot aan de schilderachtigheid van die grove kledingstukken , die uit versleten afleggertjes gemaakt werden en die de jeugd zo vaak een grappig uiterlijk verleent , vanaf de dure opschik van de " rijkelui 's kinderen " tot de armmoedige oplappingen , die helaas , zo weinig bescherming bieden aan het jochie uit de arme buurten , zal de tekenaar motieven vinden om zijn gevoel voor humor bot te vieren of uiting te geven aan zijn medelijden . Tot besluit willen wij je opwekken om vaak schetsen te maken naar kinderen . Je zult erin moeten oefenen om ze snel uit te voeren , want uw modellen zullen uiteraard bewegelijk zijn . Besteedt al uw aandacht aan de verhoudingen en standen , die eigen zijn aan de jeugd . Deze schetsen kunnen het uitgangspunt vormen van uw studies op dit terrein , die door meer doorgevoerde détailstudies uitgebreid kunnen worden .
ART . NR . 42 . - PLAAT XVII - SCHETSEN .
Art . Nr . 42 .
Plaat XVII
Schetsen .
FIG . 65 . - TEKENING MET WOLFF POTLOOD .
Fig . 65 .
Tekening met Wolff potlood .
FIG . 66 . - TEKENING MET WOLFF POTLOOD .
Fig . 66 .
Tekening met Wolff potlood .
FIG . 67 . - GEWASSEN PENTEKENING .
Fig . 67 .
Gewassen pentekening .
FIG . 68 . - KRIJTTEKENING .
Fig . 68 .
Krijttekening .
FIG . 69 . - KINDERKOPJE DOOR MEVR. BERNARD .
Fig . 69 .
Kinderkopje , aquarel van Mevr. Bernard .
FIG . 70 . - PENTEKENING VAN POULBOT .
Fig . 70 .
Pentekening van Poulbot .
ART . NR . 42 . - FIG . 71 . - PENTEKENING .
Art . Nr . 42 .
Fig . 71 .
Pentekening.
ART . NR . 41 . c , - HET TONEELKOSTUUM .
Art . Nr . 41 . c ,
Het toneelkostuum .
Hier herneemt de tekening naar de natuur zijn rechten , ook al gaat dit niet altijd even geriefelijk . De tekenaar zal zich vooral op zijn visuele geheugen moeten verlaten , hetgeen intussen een goed gelegenheid is om dat te beoefenen . Maar , buiten deze oefeningen , vereist het kostuumtekenen een scheppende verfijning . Aangezien de kunst van een kostuumontwerper hem verplicht , zowel tot een respect voor de traditie als ook tot de meest vrije fantasie , moet een serieuze documentatie de grondslag vormen van de scheppingen op dit gebied , in het bijzonder bij het klassieke toneel . Twee verplichtingen moeten de kostuumtekenaar steeds voor ogen blijven : 1e , op krachtige wijze de kenmerkende lijnen van de persoon uitbeelden , 2e , zijn silhouet , als ware het een vlek , in overeenstemming brengen met het décor . Want op het toneel kunnen kostuums en décor niet meer zijn dan elementen , die tot doel hebben de geest van het stuk te versterken . En als wij een toneel als de lijst van een reusachtig schilderij beschouwen , dan is het duidelijk dat de verwekte illusie verwant is , artistiek gesproken , aan een zeer grote , levende fresco . Op het revuetoneel zijn alle soorten van fantasie geoorloofd en de verbeeldingskracht van de tekenaar kan daar ook zijn vrije loop hebben . Men voere de tekeningen uit met potlood , op een hoogte van 15 à 20 cm ., aangevuld met waterverf of gouache .
16-08-2006
ART . NR . 41 . c , - FIG . 63 . - SCHETSEN VOOR TONEELKOSTUUMS
Art . Nr . 41 . c ,
Fig . 63 .
Schetsen voor toneelkostuums voor " De kandelaar " van Alfred de Musset , naar A . - E . Marty .
ART . NR . 41 . c , - FIG . 64 . COSTUUM VAN SPAANSE MUILEZELDRIJVER DOOR RANSON .
Art . Nr . 41 . c ,
Fig . 64 .
Costuum van de Spaanse muilezeldrijver door Ranson ( gouache ) .
ART . NR . 41 . b , - LANDELIJKE TYPEN
Art . Nr . 41 . b ,
Landelijke typen
Het kan uiterst belangwekkend zijn om het karakteristieke van een of ander landelijk type weer te geven , niet alleen in zijn lichamelijke kenmerken , maar ook en mischien vooral , in zijn kleding . Het is de instandhouding door de eeuwen heen van een of andere kledingwijze , of deze zich nu in de onvervalste staat bewaard heeft , of dat hij eenvoudig zijn algemene beeld heeft overgeleverd , waarbij slechts een of ander onderdeeltje intact gebleven is , die de stijl uitmaakt . Weet altijd en overal te zien , te begrijpen en die bijzonderheden van hun kleding vast te leggen , samen met alle andere originele details , die een bepaald type kenmerken . Van deze bijzonderheden zijn er ongetwijfeld van oude oorsprong , die blijven voortleven en een onuitwisbaar stempel drukken - een stijl - op bepaalde gebieden , zoals Zeeland bijv . of de Achterhoek of Friesland . De Texelse visser en de Limburgse mijnwerker vormen duidelijk omschreven typen . Een tekenaar zal dan ook in de ontmoeting van landelijke typen een uitstekende gelegenheid vinden om zich veelvuldig te oefenen in de typering van zeer uiteenlopende soorten van mensen . Hij doet er goed aan om zich een nauwkeurige documentatie op te bouwen , met behulp van talrijke schetsen en tekeningen , waarbij hij ook rekening zal moeten houden met de raskenmerken van zijn personen en de algemene houding die hij hen geven zal . Mensen uit het verleden . Hierbij kan er natuurlijk geen sprake zijn van naar de natuur te tekenen . In het verleden bezaten sommige kunstenaars verzamelingen kostuums van vroeger , waarmee zij naar believen poppen , of , beter nog , mannelijke en vrouwenlijke modellen konden aankleden . Maar die tijden zijn voorbij !... Het is dus nodig voor de illustrator en de ontwerper van toneelkostuums , waarbij men vaak te doen krijgt met personen van verschillende tijdperken , om de zo boeiende geschiedenis van het kostuum zeer goed te kennen en bekend te zijn met alle verschillende stijlen . Het zal daarbij ook noodzakelijk zijn om te rade te gaan bij de werken van tekenaars en schilders uit het verleden , wiers werk overeenkomt met het tijdperk van zijn keuze , ook om goed de fysieke kenmerken van de mensen uit een bepaalde tijd te leren kennen . Wij weten immers , dat men , om levensecht te zijn , deze fysieke bijzonderheden moet verenigen met van hun kleding . De vele schetsen naar de natuur , die een tekenaar , die deze naam verdient , maken moet , zullen de kunstenaars behulpzaam zijn bij het " op poten zetten " van allerlei standen en houdingen en zodoende zijn personen te doen leven . Hij zal er allereerst op uit zijn om de algemene houding van het silhouet van de figuur in kwestie vast te leggen om vervolgens van lieverlede de typische onderdelen van een kostuum aan te brengen .
15-08-2006
ART . NR . 41 . b , - FIG . 56 . - BASKISCHE BOER
Art . Nr . 41 . b ,
Fig . 56 .
Baskische boer ( pen ) .
FIG . 57 . - TYPEN UIT DE PROVINCIE
Fig . 57 .
Typen uit de provincie
( penseelschets ).
FIG . 58 . - BRETONS TYPE VAN RAY LAMBERT
Fig . 58 .
Bretons type
(pensselschets van Ray - Lambert ).
FIG . 59 . - ARABIER VAN H . REGNAULT
Fig . 59 .
Arabier
( Pentekening van Henri Regnault ) .
FIG . 60 . - TYPEN UIT LANGUEDOC
FIG . 60 .
Typen uit Languedoc ( houtsnede van Bonneterre ).
FIG . 61 . - TEKENING VAN WATTEAU.
Fig . 61 .
Tekening in twee kleuren krijt van Watteau .
ART . NR . 41 . b , - FIG . 62 . - GRAVURE VAN J . CALLOT .