Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
17-04-2009
Slanke Sleutelbloem (Primula elatior)
Slanke Sleutelbloem (Primula elatior)
In de vroegere ganzenwei
staat weer de slanke sleutelbloem in vol ornaat.Al jaren staat er die ene plant. De grond bevat er een ietsje leem van
de Schijn, bijrivier van de Schelde. Hier is het nog maar een kleine beek die
ontspringt in Malle, waar zich nog een steenbakkerij bevindt. De boerderij werd rond 1900 gebouwd op de linkeroever. In het verlengde is de welving in de bodem nog goed te zien. Het water van de noordkant watert af naar de Schijn. Dit van de zuidkant maakt een ganse omweg via de Nete en tenslotte de Rupel om ook de Schelde te bereiken.
Dochter Leen had nogal wat
appelen nodig voor de verjaardagtaarten voor de 16 de verjaardag van Keda.
Mij viel de nog vrij goede
kwaliteit op van de Aleida-appel,
een zaailingappel uit onze tuin. Ik heb hem benoemd naar mijn vrouw Aleide. De
smaak is vrij goed.
Een interessante
winterappel als je er in natuurlijke bewaring op half april nog zo uitziet. Van de donkere vlekken trek ik mij niet veel aan. Dit zijn de sporen van een onschuldige schimmel, de regenvlekkenschimmel op zeer laat te plukken vruchten.
De ziektegevoeligheid valt mee. Matig schurftgevoelig. In sommige jaren was er
wel wat meeldauw. Dan is het zaak de aangetaste groeipunten af te knippen.
Een prachtige Paasdag en natuurlijk paaseieren zoeken voor de jongsten.
Foto's van schoonzoon Rene Beyers
Jasmien. Op de achtergrond Jonas op de trampoline; Silke Jonathan, Silke, Sarah Jonathan en Sarah Niko Jonathan Sarah Keda en Yamsi. Links Keda, vandaag 13/4 16 jaar. Op de trampoline: Jasmien aan de kant; Silke vooraan, Sarah achteraan, rechts Isis, met de felle haardos
De enten op wat ik noem “de
parkeerboom” gaan nu hun derde groeijaar in. Vorig jaar had de Pomme Rose al vruchten. Nu zijn er heel
veel bloesemknoppen te zien. Vanda en Lena bv doen het om ter best. Gisteren deed ik een speciale ontdekking.
Op de parkeerappelboom
zijn blijkbaar ook twee peren terecht gekomen. Deze enten zijn wel het minst
gegroeid. Het waren de witte bloemen en de bleke, meer spitse bladeren die de aandacht
trokken. Ik ben benieuwd naar het verdere verloop.
Af en toe hoor je wel van
gelukte perenenten op appel. In Pomologia,
het blad van de Nationale Boomgaardenstichting heeft een tijd terug iemand zijn
bevindingen doorgegeven. Er waren perenrassen waarbij dit behoorlijk lukte.
Hopelijk kunnen we aan de vruchten – als het zover komt – het ras achterhalen.
Als er kruisbestuiving nodig is wordt dit een probleem, want de dichtste peer
(een Comtesse de Paris) staat er minstens 30 m vandaan.
Nota: bekijk de bloesems op de 2 de foto. Op de rechter bloem zijn de meeldraden zwart. Bevroren in de knop? Op de linker bloem zijn ze rood-bruin en gaaf.
Een vroege ochtendwandeling gemaakt in de tuin. Blij verrast toen ik de koekoek hoorde. Vorig jaar was dit 2 dagen later op 14 april. Sinds een halve week is ook de zwartkopgrasmus terug.
De bloei van de kerspruim verloopt dit jaar voorspoedig. De
vroegst bloeiende zullen wel wat geraakt zijn door de vorst. De fotoÂ’s dateren van
een paar dagen terug. De witte pracht is op zijn hoogtepunt. Volle bloei. Dit
betekent dat de eerste bloemblaadjes beginnen vallen. De dagen daarna sneeuwt
het bloemblaadjes. In het hart ontluiken groene speldevruchtjes.
Bij ons logeert de 16 jarige Hannah Gardner uit Zuid
Australië.
Voor de Europareis van 25 maart tot 17 april is een gevuld
programma uitgedokterd. Momenteel zijn ze aan de Moezel. Vorige week hadden ze
een winterse vakantie in Zuid Duitsland. In hun streek kennen ze geen winter.
Vorige zondag stond Brugge op het programma en ik was
hulpgids naast Patrick Leyers.
FOTOÂ’S
Van de parking achter het Minnewater, de vroegere
binnenhaven komen we voorbij het Begijnhof en de Brugse zwanen.
Guy Verryckt met echtgenote Margaret en Aleide.
Aan het oude hospitaal Sint Jan
Inmens dak
Bouwstijlen
Met de jongeren bij het Museum Groeninghe. Momenteel loopt
er de luisterlijke tentoonstelling Karel De Stoute, hertog van Bourgondië.
Nooit heb ik prachtiger wandtapijten gezien.
Je mag niets plantaardigs
binnenbrengen, omgekeerd, uitvoeren wel.
APACHE
Reeds jaren heb ik deze
stekelloze braam op het oog, ontwikkeld in het universitair proefcentrumvan Arkansas. Ze ontwikkelden vooral
gestekelde bramen, waaronder de recente Kiowa
die ook op mijn verlanglijstje staat; maar ook 3 stekelloze, rechtopgroeiende
bramen: de vroegrijpende Arapaho. Om
een of andere reden deed dit ras het bij mij niet. Ik heb geen tweede poging
ondernomen. Navaho groeide wel
gezond. De goedsmakende vruchten zijn echter eerder klein en rijpen laat.
Apache heeft wel grote vruchten. Ik lees dat dit ras gevoelig is
voor Verticilium wortelrot. Misschien was dit de kwaal bij mijn Arapaho? Ook
vogels zouden de vruchten lusten. Tot nog toe heb ik weinig of geen last op de
echte bramen. Braambozen lusten ze wel maar al te graag. Bv. Taybes. Ook Waldo, Kotata en Silvan worden geplunderd.
Als groeihoogte geeft men voor
Apache 4-5 voet op (X 30 cm). Navaho
groeit tot 3m en moet ik inkorten.
Ik was zeer tevreden toen
ik eindelijk het ras Apache kon aanschaffen.
RANCOCAS
Mijn 39 ste ras Blauwe
bes. Wordt omschreven als een vruchtbaar ras, met eerder kleine, doch goed
smakende vruchten. Ik lees echter dat deze kunnen barsten bij veel regen. Dit
heb ik nog nooit gezien bij blauwe bessen.
RED Huckleberry
Dit is een bes die in het
wild voorkomt in het westen van Noord Amerika van midden Californië tot British
Columbia. Deze tot 4 m hoge struik groeit aan bosranden en op open plekken. De
vruchten worden verzameld om rauw te eten, te verwerken en te drogen. Ik trof de
soort aan in een kwekerij. Veel veredelingswerk zou er evenwel met deze soort
nog niet gebeurd zijn. Hopelijk is het een goede selectie uit het wild.
Dit is het pas verschenen boek van de Amerikaanse tuinauteur
Lee Reich. Van Canada meegebracht.
Al decennia vind ik dat fruit een vergeten onderwerp is als
het tuinaanleg betreft. De proef op de som was voor mij dat in de recente Velt-uitgave
‘Stappen naar een ecologische Tuin’ fruit volledig vergeten werd.
In de inleiding schetst de auteur deze situatie als volgt:
planten deelt men traditioneel in in twee categoriën: nuttige voor de voeding
of als sierplanten voor de schoonheid.
Deze houding heeft gemaakt dat groenten en fruit buiten het
zicht werden geplant, in de verste hoeken van het perceel.
Maar deze keuze moet niet worden gemaakt: je kan beiden
hebben: het nuttige en het schone.
De laatste jaren dringt het door dat er zeer mooie groentes
zijn en fruit. Iemand als Peter Bauwens van de Nieuwe Tuin in de Klinge heeft
daar zeker toe bijgedragen.
Lee
ReichA HomeownerÂ’s Guide Landscaping with FruitStrawberry ground covers, blueberry hedges, grape arbors (prieel), and
39 other luscious fruits to make your yard an edible paradise.
ISBN
978-1-60342-091-4
Storey
Publishing , 210 MASS MoCA , North AdamsMA 01247 U.S.A.2009
In de shop van Wisley had ik in februari van dezelfde
auteurUncommon Fruits for Every Garden aangeschaft.
Ik zou zeggen verplichte lectuur voor de liefhebber, een
dergelijke documentatie is nergens anders te vinden.
Bij Paul Bekaert kwam er iemand in de winkel te Borgerhout en ze hadden het over deze peer. Paul herinnerde zich een stukje dat hij schreef in het Tussenseizoentje van VELT Antwerpen-Voorkempen,, 25 jaar terug, ten tijde van onze werkgroep fruit.
Ik heb het ingescand en vind het interessant om het ook op de blog te zetten.
(of hoe eenvan onze oude perensoorten nog steeds belangrijk is, maar toch nog steeds bijna onbekend)
De lezing van het Belgisch
Staatsblad is niet altijd oervervelend. Elk
jaar verÂschijnt de lijst van de rassen van de fruitgewassen en
aardbeien, die aan de keuring van de
Nationale Dienst voor de afzet van land- en tuinbouwprodukÂten kunnen
onderworpen worden. Het betreffend ministerieelbesluit van 28 juni 1983
werd afgedrukt in het B.S. van 13 december 1983.
Zo leren we dat de Golden Delicious slechts in '1952
werd ingeschreven, terÂwiji we weten uit andere literatuur dat deze First Lady
van de appels (deze bijÂnaam zegt
niets over de kwalltelt of de smaak) in 1890 als toevalszaailing werd gevonden en in 1914 in de handel kwam.
Minder verwondering wekt het te
weten dat
we bij de oudste aangenomen rasÂsen (in 1943) terugvinden Cox's Orange Pippin,
James Grieve, JonaÂthan, Reinette de France, Schone van Boskoop, Transparente
Jaune (OogstÂappel) en Winter Banana.
Het appelwereldje is nog erg in beweÂging en bij de
laatste aangenomen rasÂsen van 1983 vinden we Clochard, GorÂsen Cox's 3155, Prof. Lecrenier. Bij de rassen in
observatie : Bright'n Early, Charden, Elan, Firmgold, Mailing Greensleeves, Nico, Supergolden en Vista
Bella.
Als
verrassing hebben we de Ster ReiÂnette die pas in 1982 bij de aangenoÂmen
rassen werd opgenomen.
“December tot Februari. Middelmatig of klein, zeer goed fruit. Slap
groeiend op kwee gegriffeld; matig op zaailing.
Leiboom in 't Oosten en 't Zuiden.
Struik
en zelfs hoogstam in goede gronden. Lange snoei der dunne vruchttwijgen, of ze
ongesnoeid laten, want het is op hun uiteinden dat de botten zich vormen.
Wel bestand tegen schurft;
zeer gevoelig voor Bordeauxse en Californische pappen”.
- De bergschapen te Spences Bridge - Opgeschrikt - Rivier in droog gebied - Langs een meer - droog: bemerk vooraan de schaarse, kleine Sagebusch. - zie op de achterkant de dode sparren - We zijn gestopt in het eenzame Hare Krishna gebied. - De kleinmannen aangetrokken door het ijs. - Idem - Sarah ziet de kans om zich goed nat te trappen - Dode den van nabij; Slachtoffer van de Mountain Pine Beetle.
De hotelbaas heeft een zijweg naar de Hare Krishna nederzetting
aanbevolen. De kronkelende grintweg is sneeuwvrij en goed bereidbaar. Pas na een
hele tijd zien we hier en daar zeer verspeide woningen. Het is een schraal
landschap met kort, dor gras dat extensief beweid wordt en verder dennen
waarvan er veel dood of met dorre naalden staan, opgevreten door een kever: de
Mountain Pine Beetle, die minder afgedood wordt door de ook hier zichtbare
klimaatopwarming. We strekken de benen en de kinderen ravotten in de restanten
sneeuw en zien de kans door het ijs te zakken en zich nat te trappen in de
grachten. Verder is het er muisstil.
We volgen een eind de snelweg die naar Alaska voert en verlaten die
weer na Cache Creek, voor de weg naar Lillooet, naast de indrukwekkende
Frasercanyon. We overnachten in een hotel te Pemberton, maar dit was een minder
goede keuze gezien de bonkende muziek in de pub in hetzelfde complex gelegen.
Het is zaterdagavond en uitgangstijd. Gelukkig stopt men om 2 u.
Van Pemberton is het maar een goede dertig km naar Wistler waar
volgend jaar een belangrijk deel van de Olympische Winterspelen doorgaat.
Robin en Pieter besluiten om 's morgens al om 7 u de Greyhoundbus te
nemen om te gaan snowboarden.
Wij geraken er pas een heel stuk later. Als senior koop ik een
seightseeing ticket voor minder dan 35 Can. dollar. Daarmee kan ik de
teleferiek op naar de top boven de 2 000 m enbovendien de Peak to Peak nemen, de pas sinds december functionerende
4,4 km lange en daarmee de langste kabelbaan ter wereldtussen de Wistler en de Blackomb, tweelingbergen waarop geskied wordt.
Met de stralende zon heb je een magnifiek zicht over de witte
bergwereld. Het voelt niet koud aan in de zon en het is windstil. Naar alle
kanten vertrekken skipistes. Veerle helpt mij om de sneeuwstappers aan te
binden. Ik loop er wat mee rond, maar de meeste tijd het ik genot van deNoorse
rugzak- met -zitjkrukje, heerlijk in de zon zittend en rondschouwend in de bergwereld
en kijkend naar skiers en snowboarders.
Ik moet niet lang aanschuiven voor de peak to peak. Met 7,5 m per
seconde schuif je naar de andere top, 4,4 km verder. De grootste overspanning
tussen 2 torens bedraagt 3,6 km. Op het diepste punt hang je een kleine halve
km boven de grond. Bij de terugkeer later krijgen we zelfs een klein kwartier
meer de tijd om rondomrond de bergwereld te bewonderen, de teleferiek is
stilgevallen.
Op de weg terug naar Vancouver, zo'n 130 km, zijn er veel wegwerkzaamheden
met het oog op de Olympische winterspelen van 2010. Telkens aanschuiven. Men zal zich
moeten haasten om klaar te geraken. Je rijdt een stuk langs de zee met
prachtige uitzichten op de horizon en de silhouetten van de verspreide eilanden
voor de kust.
Heel voldaan komen we terug thuis en kraken er een wijntje op. In ben
in de wolken over de fantastische roundtrip.
- Hoge muren van geruimde sneeuw - Zittend genieten op het Noors rugzakje-krukje, cadeau van Olav - Met Sarah - Bij de skilift - Welke piste nemen? - Welke piste nemen? groen: gemakkelijk van blauw naar zwart : stijgende moeilijkheidsgraad Rene vertelde achteraf dat zijn mannen na een verbindingspiste hem direct meevoerden naar dubbel zwart. - Snowboarders - Bovenstation teleferiek en vertrek peak 2 peak - Peak2 peak
Als we verder rijden zijn er grote, schrale graslanden met vrij
talrijke koeien, die blijkbaar winter en zomer buiten blijven. Telkens zie je
een langgerekte bevloeiingsinstallatie voor de droge zomermaanden, die op
wielen verder rolt. Dan weer zie je allemaal recente wijngaarden, sommigen op
vroegere moeraslanden. Langs de weg zijn er protestplakkaten tegen een gepland
Nationaal park. We houden picknick aan een klein natuurreservaat. We rijden een
eind langs het meer dan 100 km lange de Okanaganmeer, dat we dan verlaten voor
een meer dan 100 km lange rit door de bergwereld. We rijden soms door wolken en
nattigheid en zelfsverse sneeuw. In
Merritt zijn we de nattigheid voorbij en genieten in een Chinees restaurant van
een heerlijk avondmaal in buffetformule. Daarna is het nog een stuk rijden naar
de Inn van Spences Bridge, een afspanning die al dateert van de
goudzoekerstijd, halverwege de jaren 1850. In een publikatieover de Goudstreek noemen ze het de oudste,
steeds in functie gebleven herberg van British Columbia. Het is er zeer
verzorgd en stijlvol. 100 Can. dollar voor een kamer met 2 grote bedden,
uitstekende prijs/kwaliteit. De hotelbaas, afkomstig uit Toronto aan de oostkant van Canada. vertelt hoe hij er terechtkwam op zoek naar een vaste
telefoon, daar er geen GSM-netwerk is. ( Er is echter wel internet!). De
telefoon bevindt zich tegen de gevel van de Inn. Ze besloten er te overnachten.
De uitbaters toen waren Hare krishna mensen. Er werd gebabbeld en ze
hoordenvan een mogelijke verkoop.
Lachend deden zij een bod, hij was immers aan het uitkijken naar een nieuwe
job. Zijn bod werd aangenomenen hij
werd de nieuwe eigenaar. Spencer Bridge is verder maar een klein nest.
Vanuit de eetkamer hebben we 's morgenseen mooi zicht op de Thompson rivier, met
dichtbij op een elektriciteitspaal het nest van de visarend, die in Europa
zeldzaam geworden is. Het ziet er precies een ooievaarsnest uit. Terwijl we
zitten te eten merken de jongens de bergschapen op, die naar beneden afdalen.
Daarna hebben we de troep van 23 dieren van nabij kunnen bekijken.
Aan de overzijde van derivier snelt de Pacific Canadian voorbij die er 5 dagen over doet om
van Vancouver Toronto te bereiken.
Aansluitend bij deze van gisteren de foto's van schoonzoon Rene.
Bijna 6 jaar terug kwam het gezin naar hier voor de PHD of doctoraat van Rene. Zo iets gaat niet vanzelf. Je moet eerst aanvaard worden. Toen Rene in Africa werkte had hij daar een prof van hier leren kennen, zodat hij zonder problemen aan de slag kon met als thema de Afrikaanse olifanten. Rene is nu Dr in de biologie.
1. Snoeren 2. Oude appelaanplanting 3. Silke wil meer weten over een appelboom 4. De nieuwe wijngaard 5. Het bosmierennest van nabij 6. Welke perzik is dat? Misschien de New Redhaven? De namen van twee andere ben ik vergeten, rasnamen die ik nog nooit gehoord had. Het waren wel witvlezigen die over het algemeen de beste smaak hebben. Ze stonden op zaailing. 7. Perzik van nabij 8. Peer 9. De rivier.
