Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
10-12-2007
Ooievaar gemist
Ooievaar gemist
In de wei hier
tegenover streek vorige zaterdag 8/12 een ooievaar neer. De gelukkige waarnemer
was Jef Heiremans, die om 9u30 met materiaal van bij ons vertrok naar de
Kerstmarkt. Jef is Natuurgids. Korte tijd daarna volgde ik. Spijtig heb ik niet
opzij gekeken.
Blijkbaar trekken
niet alle ooievaars naar het zuiden.
Bij de volwassen
ooievaars is het een iets ander verhaal omdat de meeste ooievaars uit NW
Europa afstammelingen zijn van reïntroducties. De vogels waarmee gestart
werd zijn een 3-tal jaren gekooid gehouden zodat ze hun trekdrang verloren en
niet in alle windrichtingen vertrokken toen ze werden vrijgelaten. Een groot
deel van de volwassen vogels blijft dus nog ter plaatse overwinteren, ook omdat
een deel van de ooievaars op latere leeftijd besluit om toch maar niet te ver
te vliegen (bijvoorbeeld het vrouwtje van Daknam (Lokeren) ging haar eerste
winter naar Spanje en is sinds ze broedt een lokale overwinteraar geworden). In
Nederland blijven ongeveer 500 ooievaars overwinteren, op een totaal van 600
broedparen = ongeveer 1200 volwassenen, dus ongeveer 45% van de volwassen
vogels.
Wat we de laatste
jaren ook merken is dat de ooievaars vorsttrek vertonen zoals de kievit, vriest
het in Nederland dan krijgen we in Vlaanderen groepjes van 5-20 ooievaars voor
korte periode te zien, wordt het warmer gaan ze snel terug naar Nederland.
Elk jaar staan mijn bomen weleens tot de hals in het water. En toch overleven ze dit steeds. Er was één uitzondering. Een kleine 10 jaar terug viel er midden september 100 ml regen. De bomen stonden decimeters onder. Als enige is mijn Cwastresse Double toen bezweken. Midden september waren de bomen ook nog te veel in groei. Het is ook de enige boom die in twintig jaar het loodje gelegd heeft. Niet te geloven! Behalve een keer dat de opstart in het voorjaar moeizaam was groeiden de bomen toch steeds voortreffelijk. De oogsten vallen meestal erg mee. De noot op de foto, een Coenen, gaf de laatste twee jaar overvloedig vruchten! En dit ondanks de steeds weerkerende winterse wateroverlast.
De laatste dagen heeft het overvloedig geregend en voordien was de grond al oververzadigd. Van terug aanplanten van de opgekuilde struiken en bomen is nog lang geen sprake. Soms komt er in februari een droge periode. Misschien dan? Hoop doet leven!
De rechter gracht staat een stuk minder hoog dan mijn linkerkant van de weg. Dit komt omdat de doorvoer verder onder de weg voor een stuk geblokkeerd is. In de verte merk je de Schijn die buiten zijn oevers getreden is.
Deze peer is een
zaailing van majoor Esperen van Mechelen in dienst van het leger van het eerste
keizerrijk (Napoleon). Hij zaaide deze peer tijdens een verlofperiode (1817-1820).
Sappige, vaste,
kleine tot middelgrote peer. Typisch is de zoete, meloenachtige smaak.
De groeikracht is
tamelijk goed, matig gevoelig voor schurft. De vruchtdracht treedt vroeg in en
is goed.
Plukrijp eind
september en bewaarbaar tot ongeveer midden november zegt Willy Mahieu.
Dat de seizoenen vervroegen
zie je duidelijk uit de mededelingen van Andre Leroy, de befaamde Franse pomoloog.
Hij zag de eerste in Frankrijk te Angers gekweekte vruchten, die geconsumeerd
werden op 3 december 1842. Hij vermeldt er nog bij dat de vruchten van 1843 nog
later gegeten werden. (Angers ligt in de Loirestreek een heel stuk zuidelijker
dan wij.)
Op de uitstap naar de Moezel (blog van 2 sept.) vertelde de wijnboer over de succesvolle
verwarring door ferromonen, zodat een schadelijk insect geen partner kon vinden
om te paren en er aldus geen schade meer was aan de druiven.
De biotelers spuiten met een viruspreparaat bij de
eileg van de fruitmot. De ontluikende wormpjes gaan er aan dood.
Onlangs werd het ferromoon Exomone®C van Makhteshim Agan Benelux & Nordic BV toegelaten.
Het is een ferromoon tegen de bekende fruitmotmade in de vruchten van appels en
peren.
Gebruik:
Men hangt de
val op (25 per Ha). Gaat 3 jaar mee. Op de bodem van de val ligt een plaat
met kuiltjes en daarin een speciaal poeder gemengd met het ferromoon.
De
aangetrokken mannelijke motten komen in contact met het poeder en de
vrouwelijke lokstof (ferromoon).
Het
ingepoederde mannetje is niet meer in staat vrouwtjes te vinden. Geen
bevruchtingsmogelijkheid.
Het mannetje
fungeert nu als een bewegende val voor andere mannetjes die op de lokstof die
hij meedraagt afkomen.
Bij contact
tussen de mannetjes wordt het poeder met ferromoon overgedragen en wordt
het verwarringssysteem versterkt. Dit heet Auto-Confusion of
Zelf-verwarring.
Dankzij deze
actieve vorm van verwarring wordt op een zeer effectieve manier gebruik
gemaakt van ferromonen met de hulp van het plaaginsect zelf.
De werkingsduur van het ferromoon is ongeveer 75 dagen
en dient dan vervangen te worden door een nieuw plaatje. Men heeft dus 2
plaatjes per jaar nodig.
Voorbereiding voor de aanstaande Kerstmarkt van zat. 8 13- 19u en zond. 9 10-17u in de Gemeentelijke Basisschool St Antonius-Zoersel. Frieda en Margreet toverden de heerlijke producten uit de tuin in sierlijke paketten.
Ik
ben je bijdragen op je blog aan het lezen. Van tijd tot tijd een paar.Boeiend.
Ik
ben op zoek naar een nashi-peer Kosui.Calle heeft die blijkbaar.Kent u
soms een andere kweker?U spreektin je blog veel over Hendrickx in
Kapellen.Ik vind niets op het internet,
wat heeft die zoal? Iemand suggereerde mij Luc Keustermans uit Merksplas (ken
ik ook niet).
Tot
slot zou je me een groot plezier doen met een antwoord op de volgende
vraag.Stel: je mag in je tuin maar 5
fruitbomen en 5 kleinfruitsoorten planten, welke zou je dan kiezen?
Antwoorden: Kosui ;
andere kweker? A. Hendrickx? Trouwens ik zou Benita (kruising Nashi x peer) verkiezen.
Andre Hendrickx,
verkooppunt Hoogeind Stabroek: woe. nam,
vrijdag en zaterdag: GSM 0475902122. Ik
heb zijn recente lijst nog niet ontvangen.
Luc Keustermans uit
Merksplas ken ik ook niet.
5 fruitbomen:
Opal (pruim), Comtesse de Paris en Jeanne dArc (peren), President vanDievoet (Cabarette) en Relinda of Otava. Maar
nog tal van mogelijkheden.
Kleinfruit
Rode bes: Mulka en
Detvan of Tatran enz.
Zwarte bes:
Titania, Ben Connan of Ben Sarek
Stekelbes: Worcester of Black Velvet, Martlett
Herfstframboos:
Joan Squire, maar praktisch alle rassen zijn de moeite waard
Blauwbessen: Brigitta
Blue, maar ook hier zijn praktisch alle rassen de moeite waard.
Ik zou er nog een zesde willen bijvoegen: een braamboos: Tayberry: (Medana( gestekeld) of Buckingham (stekelloos). Braam: Fantasia( gestekeld), Tornfree (stekelloos).
Mispel De mispel is een bizarre vrucht die eruitziet als een verschrompelde
rotte appel.Niemand weet wat ermee te doen en dat is begrijpelijk.
Gewoon rijp is hij niet te eten.Eigenlijk moet de mispel gegeten worden na de eerste
vrieskou,zodat hij kan rotten aan de boom.
Dan pas is hij eetbaar.Raar maar waar,het vruchtvlees moet je er met een
lepeltje uitscheppen en door een zeef jagen om de pitten eruit te halen. Mispelpuree Meng 100gr puree met 2 à 3 speculaas-koekjes en je hebt lekkere
mispelpuree!!
***
Mispels ken ik van
jongs af: We hadden twee bomen in onze boomgaard.
Ik at ze van zodra ze een begin van bruinworden
vertoonden.
In het Nederlands hebben we hiervoor het woord : BEURS.
De
pel is mooi effen bruin.
Om ze te eten kan
je de punt verwijderen en het vlees uitzuigen. Ik verwijder de punt en ook de
bovenste pel met de restanten van de bloemblaadjes. Het geheel gaat in de mond.
Enkel de afgekloven forse zaden blijven over.
Afhankelijk van de
temperatuur blijven beurs wordende mispels nog een paar weken goed.
Ik kijk beurse
mispels altijd na op aantasting , verrimpeling of vervorming. De rotting zet
zich dikwijls in met een wit schimmelpuntje.
Pas als ze echt
rot zijn krijgen ze het uitzicht van een verschrompelde rotte appel.
Beurse
mispels zijn heerlijk, maar rotte hebben een afschuwelijke smaak.
Hier is de nieuwe
nestkast, aangeschaft ter gelegenheid van 5 jaar Natuurpunt Malle-Zoersel. Knap
gemaakt in masieve eik door het Opvangcentrum voor vogels en wilde dieren
Brasschaat. Binnenin het makkelijk te openen voorpaneel zijn er zelfs trapjes
gezaagd om het naar boven kruipen van de vliegvlugge jongen te vergemakkelijken.
De woning voor de
rupsenpakkertjes is klaar. Nu is het een goed moment om nestkastjes uit te
hangen. De vogels hebben alle tijd om de mogelijk nieuwe woning voor het
volgende broedseizoen te taxeren en goed te keuren. Er komt een zot zinnetje in mijn hoofd: "En hedde gij meubelen, dan kunde gij trouwen met uw lief."
Ik heb de kast in
de Mutsu gehangen voor observatie van uit huis.
Vanmorgen had ik al
een prachtige bezoeker van de mezenbollen die ik pas gisteren ben beginnen
uithangen. De Grote Bonte Specht is een prachtige vogel. Verrukkelijk deze kleurige
vogel van zo nabij te kunnen bewonderen.
Even later kwam ook
de charmante kuifmees op bezoek. Alvast een uitstekend begin.
Vanaf oktober is
het interessant vetbanden aan te brengen tegen de wintervlinder, die vanaf eind
oktober en gedurende de winter actief wordt.
Terwijl ik dit zit
in te tikken zie ik een mannetje, 1,5 cm tegen de verlichte ruit fladderen. Het
is een grijsbruin vlindertje met fijne bruine bandjes over de vleugels.
De wijfjes van de Kleine Wintervlinder ( Operophtera
brumata L.) zijn schadelijk om wille van de rupsjes die in het vroege voorjaar soms
erg vreten aan de pas ontluikende bladeren en bloemen. In een later stadium
vallen de vele bladeren met gaten op en later ook de vervormde vruchten.
Als natuurlijke
vijanden zijn er vooral de meesjes die de rupsjes voeren aan hun jongen.
Nestkasten zijn onontbeerlijk in een boomgaard.
Het wijfje kan niet
vliegen en klimt nu tegen de stam en takken omhoog naar de uiteinden om daar
100-200 eitjes af te zetten.
Dit zeer talrijke insect
tast zowel fruitbomen als andere loofbomen aan. Nu ik dit schrijf, bedenk ik
dat ik nog nauwelijks naar de schade op andere bomen gekeken heb. Twee jaar
terug was er echter een massale landing op de rij fruitbomen het dichst tegen
de boskant. (Vorig jaar beschreven op de blog.) Zo goed als alle bladeren en
bloembotten vielen ten prooi. Zoiets had ik nog nooit gezien. Deze bomen hebben
dit jaar als compensatiewel prachtig
gedragen!
Naar ik vernam doet
deze plaag zich af en toe voor. Elk jaar zijn er evenwel veel Kleine
Wintervlinders. Misschien hebben ze een voorkeur voor sommige rassen. Ooit zag een
Jerseymac, echter toen nog een
kleinere boom te midden van andere hoogstammen, waar praktisch elke knop
aangetast was door een of twee rupsjes. Of vond moedermot het gemakkelijker op
het kleine boompje te klimmen?
De remedie is het
aanbrengen van vangbanden, ingestreken met een speciaal soort vet, zeer
plakkend en niet uitdrogend. Tegen de zomer worden die losgemaakt en opgebrand.
Ik heb mij beperkt
tot de perenboompjes en de kwees, omdat ik in eerste instantie die vruchten zoveel
mogelijk wil sparen.
Vandaag hield de zesjarige Jonathan , de jongste van de jongste dochter Tinneke en Werner hier zijn verjaardagsfuif voor de klasgenootjes. Een van de activiteiten was appeltjes plukken van de Jonathan-Jonagoldboom.
Ik heb een zaailingappel
die er mag zijn. Het uittesten verloopt nu al een 15 tal jaar. De groei valt
mee, maar er was wel hulp van een onder stormwind bezweken acasia, die bij zijn
val de toptak eruit maaide. De breedtegroei werd erdoor bevorderd.
Het is de laatste
appel die ik een week terug geplukt heb.
Gisteren proefde ik
de vrucht samen met Eva-Maria, de oudste dochter van Walter De Block, de eerste
landbouwingenieur die hier voor VELT werkte. Ze was op stage in Sint Antonius.
Het zijn eerder
grote vruchten met een rode blos. Volgens mij ligt de smaak iets boven de
middelmaat. Als late appel draagt hij de sporen van de regenvlekkenschimmel,
maar het zou erger kunnen. Bewaart wellicht tot maart.
Ik heb de vrucht Aleida genoemd naar mijn vrouw Aleide,
die zich momenteel ter plaatse inzet voor Going, een dorp in het droge noorden
van Kameroen, waar er de meeste jaren, als het niet genoeg regent, een
hongerperiode heerst.
De vruchtmaat ligt boven de middelmaat. Het is een winterappel, de laatste vruchten die ik dit jaar geplukt heb. Merk de sporen van de regenvlekkenschimmel.
Deze week hebben we
in Zoersel de week van de senioren.
Op dinsdag is er een
initiatief van de Openbare Bibliotheek. In t verleden werd dan steeds een
auteur uitgenodigd.
Dit jaar ging men te velde. Men kon kiezen tussen het Bezoekerscentrum van Zoerselbos
of bij mij Biologisch Tuinieren/Fruit.
Ik heb mij gejeund met
de 15 bezoekers (mannen en vrouwen) en dat was wederzijds. We hadden gelukkig tameljk
goed herfstweer, zodat we ook buiten uitgebreid een kijkje konden nemen. Mooi meegenomen, want vanmorgen en vanavond was het aan het regenen.
