Daantje,

In het dagelijkse “Morgenmagazin” van de Duitse zenders ARD/ZDF kwam in het kader van het thema dat deze week aan bod kwam, nl. de klimaatverandering, het volgende item aan bod over appels :

(Ik heb de ontvangen Duitse teksten net vertaald)

Door de sterke opwarming wordt in de belangrijke fruitstreek aan de Bodensee (het grote meer tussen Duitsland en Zwitserland, ook het meer van Konstanz genoemd) de teelt mogelijk van appelrassen die meer warmte vragen. Rassen als Schone van Boskoop, Cox en Jonagold, geschikt voor een koeler klimaat, verliezen steeds meer aan kwaliteit.

(Jacqueline vreest voor het teloorgaan van haar lievelingsappel De Schone van Boskoop.)

Anderzijds winnen de nieuwe rassen als Braeburn, Fuji en Gala aan kwaliteit. 12 – 15 jaar terug was de teelt met deze rassen nog problematisch.

Ziekten als meeldauw en bacterieuur, schadelijke insecten als de fruitmot, Laspeyresia pomella, ‘Carcocapsa), in het Duits: der Apfelwickler nemen toe.

Er zijn meer hagelvlagen.

Precies over deze nieuwe soorten ging het in de wekelijkse uitzending “ZDF-Umwelt”  (Tweede Duits Net)

Wat blijkt: de oude rassen veroorzaken minder allergieën.

Wetenschappers van de universiteit Hohenheim, samen met dokters van de universiteit Hamburg hebben de verklaring gevonden.

Een sleutelrol spelen de zogenaamde polyphenolen, die als kleur en smaakstoffen voorkomen.

Deze komen voornamelijk voor in de oude rassen (bv Boskoop).

De nieuwe rassen hebben slechts weinig phenolen. Dit komt omdat men de zuurheidscomponenten weggekruist heeft.

Polyphenolen zijn echter waardevolle stoffen. Ze behoeden de vruchten tegen beschadiging. Bij de mensen werken ze gezondheidsbevorderend.

De wetenschappers van Hohenheim konden daarenboven vaststellen dat ze nog een andere belangrijke eigenschap bezitten: ze binden de allergene eiwitten die zich in de appel bevinden.

Een vrucht met veel polyphenolen kan bij een mens geen allergische reacties oproepen.

Als er daarentegen geen polyphenolen zijn, dan reageren de vrije eiwitten van de appel met deze van de mensen en ontstaan de allergische symptomen.

Een snelle test om te weten of het een oud of nieuw ras betreft

Of een appel veel of weinig polyphenolen bevat blijkt uit een simpele en snelle test.

Men snijdt een vrucht in twee stukken. Als men vaststelt dat het vruchtvlees zeer snel bruinkleurt, dan betreft het een ras met veel polyphenolen, een oud ras. De verkleuring ontstaat omdat deze reageren op de zuurstof in de lucht.

Nieuwe rassen hebben die verkleuring niet en missen dus die polyphenolen.

De wetenschappers hebben ook de verwerking van appels nader onderzocht.

Daarbij stelden ze vast dat vers appelsap van oude rassen maar een gering allergiepotentiaal bevat. Sap van nieuwe rassen een hoog allergiepotentiaal.

Hetzelfde geldt voor appelschijfjes.

Na verhitting zijn er geen problemen. Bij temperaturen boven de 80 ° C worden de eiwitten die allergie veroorzaken onschadelijk gemaakt.

Ik ben Jacqueline veel dank verschuldigd voor het doorgeven van deze interessante teksten.

Iemand vroeg meer info over de

Ijzerappel, Marie Joseph d’Othée

Othée is een dorp in de provincie Luik.

Het ras ontstond voor 1870 bij J. Drisket. In de literatuur is terug te vinden dat het ras sedert 1870 elk jaar regelmatig draagt. Het is een zeer late bloeier en gedeeltelijk zelffertiel. Daardoor ontsnapt hij normaal aan late lentenachtvorsten.

In het Frans spreekt men van Pomme de Fer en Pomme de deux Ans, wat wijst op de lange bewaarcapaciteit.

Ik entte dit ras een eerste maal in 1986 op een M 7, onze generatieboom, met op dit ogenblik 16 verschillende rassen, naar de 17 kleinkinderen. Eén ras heeft dit jaar de geest gegeven: een Melba.

Dit ras was geënt op een kleine tak onderaan, in de broek van de boom en is na 20 jaar in de onderdrukking, uiteindelijk bezweken bij gebrek aan licht.

Marie Joseph d’Othée staat op een veel gunstiger plaats, bijna bovenaan.

Dit jaar waren er weer veel vruchten. De vruchten van deze boom zijn een stuk minder groot, maar veel beter gekleurd met rode langsstrepen.

Volgend jaar in het beurtjaar zullen er maar weinig vruchten zijn. Ook dan bereiken ze maar een gemiddelde grootte.

Veel groter zijn de vruchten op de MM 106, geënt in 1991. Hier zijn de vruchten een stuk groter, maar minder gekleurd, meestal wel met een blos. De late lichtinval wordt beperkt door een bosstrook aan de westkant.

Hier is de dracht regelmatiger, maar in een goed appeljaar als 2006, toch een stuk hoger.

De Ijzerappel begint vroeg te dragen. De eerste appelen aan deze boom werden al 4 jaar later geplukt in 1995.

Over het algemeen is dit ras gezond. In een zwaar schurftjaar is hier ook aantasting maar niet zo zwaar. Regelmatig moet ik hier en daar een kankertak wegknippen. Zo blijft de boom behoorlijk intact.

Bij dit ras is de vertakking niet zeer evenwichtig. Een laag ingeplante tak op de halfstamboom moet serieus ondersteund worden, wanneer deze vol vruchten hangt.

Ik laat de vruchten lang hangen. Ze zijn pas met Allerheiligen geoogst.

Ze bewaren tot april. In het nieuwe jaar smaken ze beter.

We hebben ondervonden dat dit ras zeer geschikt is om te drogen in appelschijfjes. De smaak is zeer goed.

In mijn ogen een oud ras dat nog steeds het telen waard is.

De Kwee Agvambari

Wie kent de kwee Agvambari ?

Boomkwekerij De Linde te Kemmel heeft een assortiment van 6 rassen, waaronder dit ras Agvambari

Het ras wordt omschreven als : ‘ groot, weinig ziekte, zeer productief.’

De 19 de Rassenlijst voor groot-fruitgewassen  van 1999 omschrijft het ras als: zeer productief, met gave, tamelijk kleine, op citroenen gelijkende, aantrekkelijke vruchten, weinig geribd, van goede tot zeer goede kwaliteit.

De oorsprong van het ras is onbekend. 

Ziektegevoeligheid: (Zeer) weinig vatbaar voor meeldauw.

Eerder vermelde ik bij mijn kweeperen de ‘schurftaantasting’. Dit moet echter Blad – en vruchtvlekkenziekte zijn, veroorzaakt door diverse schimmels w.o. Septoria, Phyllosticta en Diplocarpon (Fabraea stigmatea). De meest voorkomende schimmel is Diplocarpon (Fabraea) maculatum, die behalve kwee ook peer en mispel aantast.

Op de bladeren ontstaan donkerbruine, ronde vlekjes – vergelijk de bladvalziekte bij kruisbessen en rode bessen! -, die samenvloeien tot grote, onregelmatige vlekken. De zieke bladeren vallen af. Deze bladval kan haast kale struiken veroorzaken.

Op de kweeperen zelf ontstaan menigvuldige, donkere, kringvormige vlekken.

De schimmel zelf overleeft op afgevallen bladeren. Vandaar het belang van een goede bladvertering.

Voor verdere inlichtingen en inschrijvingen kan u tijdens de kantooruren terecht op het NBS secretariaat aan de Leopold III-straat 8 3724 Vliermaal

tel: 012/39.11.88, fax: 012/74.74.38 of via e-mail: info@boomgaardenstichting.be

Kweeperen

Kweeperen komen meer in de belangstelling. Men heeft er mij dit najaar enkele keren naar gevraagd. Zelf had ik vijf rassen staan, maar ze moesten alle vijf verplant worden wegens de aardgasleiding. Vier konden voorbereid worden op de verplanting en hebben het goed overleefd. Samen hadden ze 5 vruchten. Als je dan bedenkt dat ik twee jaar terug 60 kg had om te persen tot sap!

Het kweeperensap ( één derde kweepeer en twee derden appel) vond ik overheerlijk. Mijn gezondste kweepeer, Champion moest in maart bijkomend verplant worden, zonder voorbereiding en heeft het niet overleefd. Champion ontstond rond 1870 in de Verenigde Staten en kwam in 1889, het geboortejaar van mijn vader Jules en de beter bekende Adolf in Duitsland, naar Frankrijk, vanwaar ik ook mijn boom meebracht. Trouwens ik heb lang gedacht dat dit een Frans ras was.

Dit ras heeft dikke bladeren die niet aangetast worden. De mooie, gele vruchten laat je best niet te lang hangen, om deze iets langer te kunnen bewaren.

Het ras dat praktisch jaar op jaar een goede opbrengst gaf was Leskovac. Ontstond rond 1890 in de gelijknamige plaats in Servië. Middelmatig grote, appelvormige vruchten. Vrij gezond blad.

Rhea’s Mammoth voldeed bij mij minder. Te veel aantasting. Jaren met mooie, grote vruchten waren te zeldzaam. Dit wil nog niet zeggen dat dit ras op een andere standplaats niet meer voldoening kan geven.

Een vierde ras was een uitloper, misschien van een kwee A, d’Angers ?

De kleine, peervormige vruchten waren te ongezond en wil ik absoluut omenten.

Op diverse plaatsen heb ik dit jaar gezonde en goed beladen bomen gezien. In januari hoop ik enten te snijden en begin april mijn boom om te enten, via kroonenting.

In een jaar met minder schurft als dit jaar doen kweeperen het opmerkelijk beter. Vranja, een oud, Servisch ras van 1898 geeft in een gering schurftjaar als 2006 grote, peervormige vruchten. In een slecht jaar met veel schurft en sterk aangetaste bladeren en vruchten is het resultaat veel minder.

Op de Europom in Duitsland schafte ik ‘Die Quitte’ van Monika Schirmer aan. IHW-Verlag 2005  ISBN 3-930167-54-9     413 blz  € 30

Dit werk behandelt alle aspecten: de plant. (Een aspect dat ik hierbij zeer waardeer is dat de mevrouw ook eigen ondervinding verwerkt.)

Een tweede hoofdstuk gaat over speuren in de literatuur. 3. Cultuurgeschiedenis 4. Quitten als Heilmittel (geneesmiddel).

Op blz 87 begint al deel 5 .  Fenomenaal wat men allemaal met kweeperen kan doen.  Eerst enkele blz. met steekwoorden. Het begint al zeer interessant: Kan men kweeperen rauw eten?...

Mijn echtgenote, Aleide is altijd al zeer creatief geweest voor de verwerking van ons fruit.

Momenteel heeft zij haar handen meer dan vol met CoZoeGo (Comité Zoersel Going). Going is het geboortedorp van onze schoonzoon Aminou, gehuwd met onze oudste dochter Leen. Ze wonen met hun 4 kinderen in Douala, de grootste stad en havenstad van Kameroen.

Going ligt naast het stadje Kaéle in de provincie  ‘l’Exstrème Nord de Cameroun’. Daar heerst een verwoestijnend Sahelklimaat. Niet elk jaar valt er voldoende water en is er op het einde te weinig voedsel en hongersnood. Dit jaar was er wel een goede oogst. Daarom wil Aleide een container naar ginder versturen als graanopslagplaats. Zij lanceerde een oproep voor hulpgoederen om de container te vullen. De schuur ligt al vol en ook onze veranda. De gemeente brengt de goederen naar Wereldmissiehulp in Boechout, die zullen zorgen voor de verzending.

Gans dit project wordt mogelijk omdat CoZoeGo, samen met een ander project deelt in de opbrengst van de Kerstmarkt.

Meer kan u lezen op www.cozoego.be

Grote Appelen

Ik heb stellig de indruk dat de late winterappelen dit jaar groter zijn dan gewoonlijk. Dit is mij opgevallen bij het plukken van de Wintercitroenen, de Ijzerappels, de Cabarette (President van Dievoet) enz. en dit niettegenstaande dat de bomen zwaar beladen zijn met vruchten.

Ik zoek de verklaring in het uitzonderlijk mooie herfstweer, zodat de vruchten uitzonderlijk lang konden doorgroeien.

Vriezeganzen

Deze namiddag terwijl ik de Ijzerappels, Marie-Joseph d’Othée aan het plukken was, hoorde ik het geluid van ganzen.  Een grote V-formatie trok voorbij, mooi afgetekend tegen de helblauwe hemel.

Als ik daarstraks om elf uur buiten kwam hoorde ik nog ganzen overtrekken.

De winter is op komst

Teruggezien in Naumburg

Eckart Brandt

In 2000 leerden we deze bezielde man met volle, rosse baard en een grote bos krolhaar kennen, een moderne profeet. Daarenboven spreekt hij een voortreffelijk Nederlands.

Op zijn 30 ste trok hij terug naar zijn roots, de Elbemeersen in Das Alte Land.

Te Grossenwörden (50 km van Hamburg) kocht hij in 1983 een hoeve met boomgaard, - een ”Apfelhof” in de huidige spraak.  600 jaar terug heette dat “en Bomghart” in het Platduits. - met oude rassen als Schone van Boskoop, Gravenstein; maar de Finkenwerder Herfstprinzen maakten de meerderheid uit. Deze grote, klokvormige, gouden appelen met een rode zonkant veroverden algauw zijn hart. Hij huurde daarbij nog enkele Ha fruitpercelen met de gangbare rassen Cox, Gloster, Golden Delicious, Ingrid Marie en Laxton Superb.

Van huis uit imker verloor hij nogal wat bijen door het spuiten van fruittelers. Zelf wou hij niet spuiten, waardoor de opbrengst danig terugviel.

Als pionier bioboer-autodidact in de fruitteelt betaalde hij het nodige leergeld.

Zijn oogst kon alleen verwerkt worden en hij begon een sapmakersbedrijf.

Klanten kwamen met hun oude, meestel gezonde rassen. Zijn interesse was verder gewekt.

Eckart begon al in 1984 zijn “Boomgarden-Projekt” (let op de korte a!) om de oude rassen op te sporen en verder te kweken. Overal ging hij enten snijden en had contacten met vele getuigen van het verleden. De eerste uitplant van zijn opkweek omvatte 150 bomen op een perceel van 6000 m2 (lente 1988). Stilaan werd hij een bekende in het Elbeland. De grootste appelschat vond hij in 1994 bij de meer dan 80 jarige, vroegere boomkweker Karl Mohr. Op een beperkte ruimte had deze man 700 rassen geplant, die al gedeeltelijk van ouderdom begonnen af te sterven. De volgende twee winters kon Karl er een goede 500 handveredelingen van maken op zwakke onderstam, telkens een boom per ras, waarvan een honderdtal op naam. De rest was niet meer te redden. Met nog meer ijver zocht Eckart de laatste getuigen op.

Eckart Brandt slaagde erin zo’n 800 rassen op te sporen en van de ondergang te redden. Ze staan opgeplant op verschillende percelen, zo’n 6 tal Ha.

Fruitontbijt

Vanmorgen kwam een koolmees snoepen van de druiven onder het afdak. Nu de peren geplukt zijn en dus niet meer beschikbaar hangen komt hij/zij het bij de druiven zoeken!

Ik zag ze een bes uitsnoepen.

Europom 2006

Ik kom net terug van de Europese Fruittentoonstelling in Naumburg, Hessen, Duitsland, zo’n 400 km van Antwerpen. De Nationale Boomgaardenstichting (Ludo Royen en Erno Eersels) stonden samen met de afdeling Nord et Pas de Calais van de Crocqueurs de Pomme (dhr. en Mevr. Ponchau).

Weer heel wat personen ontmoet, veel gezien en veel informatie opgedaan. Om minder te vergeten en interessante dingen te kunnen doorgeven volgen er de komende dagen een aantal aantekeningen.

Volgend jaar krijgen de Luxemburgers voor de eerste maal de kans om de fruitverenigingen van de omringende landen te ontvangen, dit van zat. 13 okt. tot en met zo. 21 okt. In ‘LuxExpo’ van Luxemburg stad.

Ashmead’s Kernel

Een van de eerste appels die ik in Engeland 15 jaar terug aanschafte was deze appel. Ik had gelezen dat hij bij proefpennels er reeds als nummer één uitgekomen was.

Zijn ontstaan dateert al van rond 1700. De waarde van deze vrucht werd pas laat erkend. De Royal Horticultural Society gaf dit ras pas in 1981 een FCC, een First Class Certeficate.

Ik denk dat dit komt omdat zijn uiterlijk nogal ruw is: grijsbruinachtig en wat ruw. In het Engels gebruikt men dan de benaming : russet, roestachtig. (Vergelijk de Rabau; de Gris de Saintogne) Een aantal van de vruchten vertoont gemakkelijk misvormingen, vooral de kleinere. Mooi belichte vruchten krijgen een geelrode schijn aan de zonkant.

Vast wit vruchtvlees, knapperig, sappig met een intense, zuur-zoete, aromatische smaak. De vrucht is op zijn best december, januari; maar is nog goed te genieten in februari. Het is een gezond groeiend ras. Gezonde bladeren. Haast geen schurft. Zeer weinig kanker.

In ‘The Book of Apples’ spreekt Joan Morgan van 'poor crops' (weinig vruchten). Mijn ondervinding spreekt dit tegen.

Het ras staat op een MM 106 onderstam. Het duurde wel lang vooraleer de dracht begon en de eerste jaren waren er niet veel vruchten. Ik was dan ook verwonderd door 3 opeenvolgende jaren (2002-2004) met zeer veel vruchten.

Begin vorig jaar moest de boom echter voorbereid worden om verplant te worden. Hij zou moeten wijken voor het aardgastracé.

Het rondom graven van een sleuf en het afsteken van de wortels gebeurde deskundig door de NBS (Nationale Boomgaardenstichting). Deze boom had echter een allesoverheersende wortel gevormd die ongeveer 30 cm diep, evenwijdig met de oppervlakte liep. Ludo Royen vond het dan ook erg deze wortel te moeten doorsteken en vreesde voor de gevolgen. In de kroon werden grote takken weggenomen.

De sleuf zelf werd daarna weer aangevuld met oude, goed verteerde compost, om nieuwe wortelvorming te stimuleren.

Deze boom heeft vorig jaar het meest geleden onder de behandeling en kon slechts kleine blaadjes vormen. Begin november vonden we gelukkig een definitieve plantplaats en moest hij niet naar het wachtbed. Dit jaar vertoonde de boom, zoals verwacht, nog steeds een zwakke groei. Het zal nog wel even duren vooraleer hij zich volledig kan herstellen.

Gelukkig had ik het ras verder geënt, ook op een MM 106, en plukten we enkele dagen terug een grote krat vol.

Comtesse de Paris

Dit zijn onze bewaarperen voor januari. Een warme nazomer is voor dit ras uitstekend. Dan hebben de rijpe vruchten sappig, smeltend, zoet vlees na nieuwjaar. Ik herinner me jaren dat ze onvoldoende rijp werden. Vandaag heb ik geplukt, op de warmste 26 oktober ooit. Bij ons werd het nipt 22 °C.

Het voornaamste sein voor mij om te plukken is wanneer ik vaststel dat de eerste gave vruchten beginnen te vallen. Dit was het geval.

Eigenlijk had ik best iets vroeger geplukt, want nogal wat vruchten vertonen kleine pikputjes, meestal naast de steel, maar soms ook midden op de vrucht. Dit pikken is al een tijdje bezig. Op de aangepikte plaats beginnen de peren te rotten rond de steel en vallen af.

Dit zijn geen vraatsporen van merels, maar met grote waarschijnlijkheid van zangvogels.

Ik verdenk de mezen van deze snoeperij.

Gasleiding, nog een verloren Jaar

Vandaag vernomen dat er geen tekort is aan buizen. Die liggen er wel, maar ze werden afgekeurd wegens een fabricatiefout. Ten vroegste zou men begin volgend jaar opnieuw kunnen beginnen, maar dan is het winter en wellicht geen geschikt weer. Half april begint een nieuw broedseizoen en zijn er bezwaren om naast het beschermde natuurgebied Zoerselbos te werken. Herstart in augustus, na het bouwverlof? De kans wordt al klein dat alles achter de rug is eind oktober, het geschikte moment om te herplanten.

Nog een jaar verloren.

Nieuwe Vertraging Aanleg Gasleiding

Enkele dagen terug ontvingen we van Fluxys de melding dat de werken stilvallen omdat er geen buizen meer zijn. De Duitse firma die de aanleg doet zit door haar voorraad heen! Komt dat tegen. Het Wirtschaftwunder heeft blijkbaar veel van zijn pluimen verloren.

Begin dit jaar werd er gezegd dat men in maart al zou beginnen. Ik begon al te hopen op een herplanting in de herfst. Het meest geschikte tijdstip.

Er gebeurde niets. Maanden later hoorden we dat men niet kon werken omwille van een broedgebied. Begin september werd begonnen in Herentals. De werken zijn gevorderd tot in Vorselaar. We zijn eind oktober.

Ik begin er voor te vrezen dat de werkzaamheden hier in maart nog niet achter de rug zullen zijn en het seizoen van planten niet zal kunnen benut worden.

Een tweede groeiseizoen verloren?

Lombarts Calleville in twee Betekenissen

Vorige week reed ik met een flinke lading appelen naar Voormezele, een eind voorbij Ieper, op de weg naar de Kemmelberg.

Net voor dat je links moet afslaan, staat rechts in een park ‘de betonnen villa’, een curiositeit van na de eerste wereldoorlog.

Voor zover ik weet kan je als liefhebber je vruchten laten persen bij Fructus in Landen ofwel bij Lombarts Calleville in Voormezele.

Twee jaar terug richtte de VELT-werkgroep Fruit van Beernem een uitstap in naar de kwekerij De linde van Bart Dequidt te Kemmel en naar de Wijngaard op de Monteberg, de zuidflank van de Kemmelberg.

We werden daar ontvangen en rondgeleid door Jean-Pierre Six en waardeerden achteraf zijn wijnreusites.

Het derde bezoek was bij fruitperser Luc Goossens van Lombarts Calleville. We bezochten zijn boomgaard achter de bedrijfsgebouwen; verzamelden vruchten, die vervolgens geperst werden en het resultaat geproefd. Ik maakte een afspraak en iets daarna reed ik een eerste maal met mijn vruchten naar het verre West-Vlaanderen. Het interessante was dat ik mijn 60 kg kweeperen apart kon laten persen. Het sap gemengd met twee derde appelsap viel erg in de smaak op de Kerstmarkt van Zoersel. Als gevolg van de gasleidingshistorie en het verplanten van de bomen had ik dit jaar geen oogst. Dubbel spijtig, want het project in Kameroen van CoZoeGo (Comitee Zoersel Going), het project van Aleide is dit jaar een van de twee centrale projecten.

Vandaag oogstte ik de Lombarts Calville vruchten die waren blijven hangen. De meeste kwamen gemakkelijk los.

Ik oogst graag de wintervruchten wanneer die voor een stuk afgerijpt zijn op de boom. Dan nog kan ik ze voldoende lang natuurlijk bewaren.

Eigenlijk verdient Lombarts Calleville meer aandacht bij de liefhebber. De boom groeit zeer gezond, zo goed als schurftloos en ook geen kanker. De smaak valt danig mee en hij is nog een tijd te bewaren. Minstens tot januari.

Joan Morgan in The Book of Apples, de appelbijbel omschrijft de smaak als: ‘Rich, sprightly (levendige smaak), lots of flavour of fruit (rijke fruitsmaak), sweet (zoet), juicy (sappig). Zij kan het weten, want ze heeft de meer dan tweeduizend rassen van Brogdale beoordeeld.

Het ras werd in 1906 gekweekt door P. Lombarts te Zundert, zo’n 40 km van hier, net over de grens in Nederland. Het zou een zaailing zijn van de Calleville Blanche d’Hiver, een van de lievelingsappels van Michel Ponchau, de president van de afdeling Nord et Pas de Calais van de Crocqueurs de Pommes.

De familie Lombarts bracht het ras in 1911 in de handel.

De gele kleur maakt dat dit ras minder aangepikt wordt door de merels, die het vooral op roodkleurige vruchten gemunt hebben.

Niet alleen bij de mensen is de rode kleur aantrekkelijker! Maar schijn bedriegt (soms).

Feedback Goudbessen

In  het voorjaar hebt u mij goudbessen gestuurd. De oogst was groot! Elke dag zoek ik nog afgevallen vruchten. Ik vind ze heerlijk en deel ze aan iedereen uit en vertel dat ik ze van u bekomen heb. Ik heb de zaden in de huiskamer voorgetrokken en ook ter plaatse gezaaid. Het laatste gaf de beste resultaten.
Ik geniet van uw verhalen en dank U  nogmaals hartelijk voor deze vruchten, die ik de naam Daantje heb gegeven en die niet meer uit mijn tuin zullen verdwijnen!
hartelijke groet, Jelly Kolkman Ryptsjerk Nederland

Op Bezoek bij Gerard en Irene Ameeuw

19 oktober 2006

Net na het stichten van de VELT vzw (toen nog Vereniging voor Ecologische Land – en Tuinbouw) in 1974, leerde ik bij Jan Heyman - de stichtende voorzitter en de erevoorzitter van VELT - (sinds ’79 Vereniging voor Ecologisch Leef - en Teeltwijze) Gerard Ameeuw kennen. Toen was zijn firma OSMO te Diksmuide al in volle uitbreiding. Als ingenieur Land – en Tuinbouw was hij zijn loopbaan begonnen aan de Land – en Tuinbouwschool te Roeselare. Jan Heyman was er toen nog een van de eminente leraars. In eigen midden was er in die tijd erg veel weerstand tegen voorstanders van Biologisch Telen.

Gerard bracht als een van de eerste biologische producten en meststoffen op de markt.

Na de verkoop van zijn zaak heeft hij een hoeve verbouwd te Houthulst.

De machtige, oude knotwilgen en knotpopulieren zijn magnifiek opgenomen in het geheel van verbouwingen en nieuwe aanleg, o.a. van een grote vijver.

De sier- en moestuin van Irene lopen mooi in elkaar over. Er is aandacht voor kleinfruit. Er is een hoogstam boomgaard met nogal wat okkernoten. Deze waren nog volop aan het vallen. Ook hier een reuzenoogst. Dezelfde rassen van geënte noten Broadview en Buccaneer waren bij mij in De Kempen een tiental dagen vroeger rijp. Ernaast heeft hij een perceel kersen op de laag blijvende onderstam Gisela V van Bart Dequidt, uitmuntende boomkweker te Kemmel. Rond om rond staat een metalen constructie om een vogelnet te kunnen aanbrengen. Alles mooi afgebogen, geen haperingspunten. Knap gemaakt in eigen werkhuis!

Daarnaast een perceel met laagstammen, vooral prachtige peren. Er was nogal veel vogelschade.

Achteraan was er al een gedeelte moestuin met geweldige preien. Voor de verdere uitbreiding wordt de zware leemgrond humusrijk gemaakt met een grote hoeveelheid regenwormencompost.

Tijd om binnen te gaan kijken naar zijn collectie uitzonderlijke, antiquarische fruitboeken. Daarvoor heeft hij overal connecties. Maar hij heeft ook oog voor instructieve boeken. ”Ik zou eens drie maand ingesneeuwd moeten zitten om alles te kunnen ordenen”.

Ik vertelde hem dat men mij had aangezet mijn ervaringen neer te schrijven en dat het er niet van kwam tot het Seniorennet die kans bood.

“Je vergeet zoveel als je ouder wordt” zei ik. “Weet je wat DMC betekent? Dement maar content!” Als het niet in de familie zit, is de achteruitgang beetje bij beetje, ‘pianewies’ zoals ze het in het West-Vlaams zeggen. Achteraf maakte ikzelf de associatie met dezelfde letters, maar in een andere volgorde: DCM, De Ceuster Meststoffen, een concurrent van Osmo.

Op de bus van de laatste trip naar Brogdale had Gerard al een gedicht voorgedragen over ‘De Boom’. Ik weet niet zeker of het van hem was, maar hij heeft eigen gedichten met de natuur als onderwerp op zijn kerfstok. Hij had ze gebundeld en genummerd in een boekje als ‘zitplaatsen’.

Telkens met een genummerde stoel erboven, zeer suggestief om er even bij te zitten en te mijmeren…

Jelena

Jacques Bosschaerts, pomoloog van Mortsel is in Vlaanderen de stamvader van de Fruithappenings.

Halverwege de jaren zeventig zette hij de eerste grote fruittentoonstelling op in het Arboretum te Kalmthout. Een paar jaar later zou nog een tweede, grote tentoonstelling te Kalmthout volgen.

Ter nagedachtenis van de flamboyante mevrouw Jelena De Belder, die het Arboretum van Kalmthout wereldfaam bezorgde, heeft hij een zaailing naar haar genoemd.

Op de fruithappening te Herzele zag ik de Jelena appel voor ‘t eerst.

Het is een mooi gevormde, roodgestreepte, middelmatig grote vrucht. Ook de smaak kon mij bekoren.

Feedback Walnoten

Beste Daan,

U hebt gelijk: wal- en okkernoten zijn zeer waardevol voor de mens.  Maar als de mens er nu eenmaal teveel heeft (meer dan 7.000 noten kregen wij met 2 personen niet "verdaan") en weet dat de vogels er verlekkerd op zijn, tja...

Nu, wij eten geregeld een nootje en ik bak soms gemalen noten in mijn brood.  Al bij al had ik er dan nog te veel.  Bijaldien (wat een woord!)  ik verleden herfst er een 2.500 op zolder heb ondergebracht.  Blijkt nu dat die na 1 jaar nog compleet intact en eetbaar zijn.  En met onze huidige magere oogst goed van pas gaan komen.

Ik had nochtans verwacht dat die noten totaal onbruikbaar zouden geworden zijn.  Om reden dat het op zolder extreem  koud en warm kan worden (dak niet geïsoleerd, vloer driedubbel geïsoleerd).  Ik had de noten wel op voorhand goed gewassen en goed laten drogen in de zon en op dagbladpapier (ik toonde daar verleden jaar een foto van).  Op zolder lagen ze op een plankenvloer eenlaags uitgespreid.  Onder een rechthoekig houten kader waarop fijnmazig kippengaas was geniet, dit tegen eventueel ongedierte.   
Daan, deze ervaring is voor u als fruitliefhebber misschien iets voor uw blog.  U ziet maar.

Nog een goede middag
Hughes