Vruchten Zaailingbraam

Op de blog van 22/02/2008 en 14/06 bloei berichtte ik over mijn nieuwe zaailingbraam.

Een grote aanwinst is het zeker niet. Dat is ook de normale verwachting. Een nieuw ras komt pas na jaren op de markt en is de enige overlevende van vele duizenden zaailingen.

De bessen zijn eerder klein en vrij zacht. De smaak valt echter wel mee. De ziektetolerantie is wellicht ook niet van de beste; want het bovenste derde van de voornaamste stengel stierf af. (Stengelziekte)

Ik laat de plant nog een jaar staan. Dan is die beter uitgestoeld en de vruchten misschien iets groter?

Met de Fruitwerkgroep van Velt-Beernem op stap (Vervolg)

Na de middaglunch op het domein ‘Het Vinne’, provinciaal domein in de stad Zoutleeuw, was er wat tijd voor verkenning. Tot aan de hoogstamboomgaard aan de overzijde ben ik niet geraakt. Achter de motte, een terp waarop in de middeleeuwen een versterking stond is er een nieuwe hoogstamboomgaard aangelegd in een schapenwei. Ik schat een zevental jaar geleden. Enkele bomen waren al goed geladen. Men snoeit zodanig dat men meer hangende takken kan bekomen wanneer deze gaan dragen.

Te Rijkel, het domein dat we vervolgens bezochten met Willy Vandormael, viel mij deze boomvorm nog sterker op.

Hier gaat begin juli al een aantal jaren de ‘Dag van de Kers’ door.

Willy vertelde over het probleem met een speciale aantasting van de kersenbomen. Het kleine kersenvirus, beter bekend onder zijn Engelse naam ‘Little Cherry Virus’. Op het zicht is aan de boom niet veel te merken, doch de vruchten blijven klein en smakeloos. Het is begonnen bij de hoogstam, maar tast nu ook de laagstam aan en wordt een groeiend probleem. In sommige streken van British Columbia, Canada, ruimt men gedwongen alle kersenbomen op, ook de Japanse kersen, die geïnfecteerd kunnen zijn, maar wat men niet kan zien, en is er een wachttermijn van 5 jaar voor heraanplant.

Willy heeft de rassen, telkens in drievoud, die hier staan zelf geënt. Hier staan bv van de eerste Regina’s (kers).   Bij de appels proefde ik al een goed smakende Reinette Descardre.

We stonden stil bij 2 bomen Bramley Seedling. De ene was groen zoals men die gewoonlijk ziet.(Ze leken mij hier wel iets lichter groen dan die bij mij). De vruchten ernaast waren veel meer gekleurd. Men is er nog steeds niet uit of het wel een Bramley is.

De laatste halte was het Fruitmuseum in Borgloon.

Willy Vandormael, die er de bezieler van is, wist boeiend over de verschillende oude attributen te vertellen, te beginnen bij een oude veilingsklok. Nu koopt men soms erg grote hoeveelheden via het internet en gelijktijdig verbonden met de verschillende grote veilingen.

De ruimte is hier beperkt, maar draagt bij tot de authenticiteit.

Wellicht krijgt men een veel ruimer pand als de stroopfabriek van Borgloon – je weet wel het oude gebouw dat door de mobilisatie van het Limburggevoel – verkozen werd tot het belangrijkste erfgoed van Vlaanderen, terug opengaat.

We namen met een dankbaar gevoel afscheid van Willy Vandormael, die deze week op 3 september 77 werd. Hij had zijn handen vol met de kooplustigen van de streekproducten.

Het meest aftrek hadden de stroop en de vliersiroop.

Met de Fruitwerkgroep van Velt-Beernem op stap

Bezoek aan het Bio-fruitbedrijf van Jos Swillen te Bekkevoort, op de Pellenberg na, het hoogste punt van het Hageland (87 m).

Gestart in 1986, kweekte hij geïntegreerd, schakelde in ’99 over naar Bio samen met 4 andere collega’s in de streek. Wil nu bio-dynamisch gaan telen onder het Demeter keurmerk. De aanpak in Oostenrijk was inspirerend. Hij zag hoe snoeien met de maankalender invloed heeft op de boom. Over het nut van de preparaten heeft hij nog twijfel.

De controle van Blik, die de bioproductie kontroleert bij de producent en in het verkoopscircuit, vindt hij accuraat. Voorlichting ontvangen zij vooral van Marc Trapman.

De teler is vol lof over de steun van Colruyt die ze van bij ’t begin in de overschakelingsfase gekregen hebben. De 50 ton van vroeger vielen terug naar 20 ton, met meerdere problemen, om dan terug te stijgen naar 30 ton. Nu is er veel meer arbeid nodig dan vroeger. Het bodemleven is stukken verbeterd.Het spuiten met zwavel en de toegelaten 6 kg koper, verdeeld over verschillende sproeibuurten, is hiervoor geen bedreiging.

10 Ha fruit: klassieke rassen: Jonagold Dacosta, Elstar, Boskoop en Greenstar. Plus nog wat Conference en Lucas. Met de resistente nieuwe rassen als bv Topaz is er te veel bewaarrot (Gloeosporium). Belgica is in bio te klein en te schurftgevoelig. Kanzi is de lekkerste appel, maar bio niet te telen wegens veel te veel schurft. Zari als zomerras?

Bemesting: biochampignonmest of kippenmest (12 ton). In ’t voorjaar nog wat bloedmeel als stikstofbron voor een betere groeistart.

Ferromoonverwarring van fruitmot en vruchtschilvreter met een Chinees product met 800 nesteltjes per Ha. Zeer straf spul. Doen het met rubberen handschoenen en oude kleren die daarna bij de afval gaan, anders blijven ze blijvend belaagd door de vlindertjes. De lokstof is zelfs nog wat effectief het volgende jaar. Afwisselend wordt tegen fruitmot, die de wormstekigheid veroorzaakt, ook met Carpovirusine gespoten in 4 beurten.

Vroeger veel last van woelratten; nu al twee jaar geen probleem meer. Is het dank zij de vossen en de zich uitbreidende steenmarter? Kraaien en kauwen doen erg veel schade, vooral aan de peren.Waarom blijven dit beschermde vogels? Zij verjagen de torenvalken. Buizerden die zich in de streek vestigen worden afgeschoten door de jagers.

Op het bedrijf toonde  hij de efficiënte rijenpoetser van Italiaanse makelij. Na de pluk worden de rijen toegedekt naar de bomen toe. In het voorjaar haalt men de bedekking weer weg. Tevens heeft men dan een zwarte strook en is er minder bevriezingsgevaar.

Er was pas een tweedehandse, moderne sorteermachine aangeschaft. Er zijn 2 koelcellen voor korte bewaring. Voor de lange bewaring gaat men naar de veiling van Glabbeek.

We werden nog vergast op een bekertje appelsap: eenzijdig erg zoet. Ik verkies mijn sap van een groot sortiment appelen met meer ondersteunend zuur. Velen proefden de pas geplukte Elstar, mooi op kleur en al heerlijk smakend.

Naar mijn mening bezochten we hier een voorbeeldbedrijf op biogebied. Jos maakt ook deel uit van het bestuur van Belbior, de vereniging van de Vlaamse biotelers.

P.S. de gefotografeerde appel vertoont priksporen van de appelbloesemkever

Fruittuin Louis Hoegaerts te Weerde-Zemst

Vanavond 5 september nodigde Louis de geïnteresseerden uit in zijn fruittuin. Gelukkig hingen er een paar richtingsaanduidingen want met de filles geraakte ik er met vertraging. Intussen was de regen iets minder geworden om na een tijd zelfs op te houden.

Louis heeft bij de meeste bomen op de verschillende gesteltakken telkens een ander ras geënt. Aldus heeft hij vele honderden rassen staan. Vele rasnamen hoorde ik voor ’t eerst.

Er werd nogal wat geproefd. Ook zijn hond proefde mee.

Alle appels staan op MM 106 onderstam in struikvorm.

Ik had de indruk dat de groei op die plaats niet van de sterkste is. Natuurlijk zijn er altijd sterkere groeiers.

De fruitbezetting valt dit jaar, globaal gezien, tegen als gevolg van de nachtvorst in de Zennevallei.

De groei op de peren vond ik wel goed. Het helpt natuurlijk dat ze geen of slechts 1 vrucht te voeden hebben.

Echter aan de buitenkant van een perenrij zijn 2 bomen aangetast door perenvuur.

We wandelden naast de druivenrij en Louis liet ons proeven. Een onbekend ras met kleine, blauwe bessen had een sterke focksy smaak, kenmerkend voor sommige Amerikaanse rassen. De mooie, roze bessen van de Siegerrebe vielen het meest in de smaak. Wellicht het best droeg Boskoop Glory, met zeer mooie trossen en een vrij goede smaak.

Het laatst wandelden we bij de Colt-onderstammetjes van de kersen waarop Louis Gisela 5 ent als tussenstam om de groei te temperen van de rassen die hij erop zal enten

“Ik heb nog onderzoekswerk voor vele jaren.”

Rupsen van de Koninginnepage op knolvenkel

Vanmorgen 4 rupsen van de koninginnepage ontdekt op de knolvenkel.

De rupsen verschillen in leeftijd: een nog vrij kleine, een grotere, een nog groter en een bijna (?) volwassene.

Op de blog van 11 juni had ik bericht over het voorbijvliegen van een koninginnepage en nog geschreven dat de wortelen onbereikbaar waren wegens afdekking met insectengaas

Ik wist dat venkel ook als waardpant geldt. Toch is het de eerste maal dat ik erop rupsen van de koninginnepage opmerk en dan nog 4 ineens.

Groene okkernoten

Ik ken wel het gebruik om groene okkernoten op genever te zetten en zo een likeur te bereiden.

Toen ik de verhoogde aardbeibedden aanlegde gebruikte ik ook grond afkomstig van het kuisen van mijn gracht. Grond uit andere grachten zou ik niet willen. Hier op de buiten, zonder andere bewoners , is dit enkel de jarenlange ophoping van organisch materiaal. In het restantje van de hoop ontdekte ik een vijftal groene bolsters van walnoten.

Dat eekhoorntjes , gaaien en eksters rijpe noten hamsteren is mij welbekend. Zo staan er bij mij links en rechts wel een tiental jonge notenboompjes.

Maar groene noten?

Ik verdenk er de gaaien van. Eekhoorntjes heb ik al maanden niet meer gezien. Een paar weken terug waren er gaaien aan die kant druk doende aan het gaaiebekken en schelden. Waren ze opgewonden om wille van het onderstoppen van de noten?

Of goldt het nog een ander ceremonieel?

P.S. Op 6/9 's Morgens een jonge eekhoorn gezien. Was het plukken van de groene bolsters toch zijn werk? Wellicht moet hij het onderscheid tussen groene en rijpe noten nog leren?

Nog gele Herfstframbozen

ALL Gold of Golden Bliss

Zijn het synnoniemen of niet? Ik ben er nog niet uit.

Bij All Gold heb ik gelezen dat het een mutatie betreft van Autumn Bliss. Van Golden Bliss zou je dit nog eerder veronderstellen, maar ik heb het (nog) niet zwart op wit gezien.

De vruchten zijn duidelijk groter dan Autumn Bliss.

De smaak voldoet, maar Fallgold vind ik een stuk fijner.

Ik heb al een tijdje nog een andere geel-roze waarvan ik de naam niet (meer) ken.

Een mooie bes. De smaak is eveneens middelmatig. Van kleur ziet de bes er wel aantrekkelijk uit.

Deze bes staat wel op een tamelijk beschaduwde plaats. Zou dit de smaak wat beinvloeden?

We genieten weer van de Suikermaïs

Al enkele dagen genieten we opnieuw van de suikermaïs. Eigenlijk is die heerlijkheid bij ons slechts weinig bekend. In Detroit stond men ermee in stalletjes aan de straat.

Ik herinner me nog dat ik Aleide suikermaïs bracht, na de eerste geboorte thuis. (dochter Mieke, 8 september 1965).  Toen teelde ik het zaadvast ras Golden Bantam. Dit ras is nog steeds te verkrijgen.

Ik geef al een tijd de voorkeur aan de nog betere F1 rassen en zeker de SS (supersweet) rassen.

Het zijn rassen uit de ‘Organic Garden Catalogue’ van Chase Organics (blog van 12/02/2008) en Garden Organic (Zeg maar de Engelse Velt, die dit jaar 50 jaar bestaat).

Organic is in het Nederlands biologisch.

Ze bieden 4 superzoete F1 rassen aan, maar nog steeds niet als biologisch zaad.

Early Extra Sweet F1

Sweet Nugget F1

Sweetie F1

Swift F1

Ik teel deze in een apart blok, omdat maÏs een windbestuiver is en andere maïs, zeker de voedermaïs, best een eind verder geteeld worden.

In een ander blok heb ik Kelvedon Glory F1 en Double Standaard staan. Dit laatste ras is wel een zaadvast ras, maar er zijn witte naast gele zaden. Dit is biologisch geteeld zaad, net als Golden Bantam. Ik ben van plan er volgend jaar ook Golden Bantam (biozaad) bij te zaaien voor een betere vergelijking.

Vroeger at ik de suikermaïs rauw van de kolf, nu heb ik die liever gestoomd, bestreken met boter en een tikkeltje zout erop. En niet te vergeten hierbij een heerlijk schuimwijntje.

Voor de geïnteresseerden kan ik dusgewenst deze winter mee zaden bestellen. Laat dit weten per mail.

Web in de weg

Vanmorgen zag ik in de deuropening van de bergplaats de spin in het web dat ze op een nacht gesponnen had.

Het was niet makkelijk om er een fatsoenlijke foto van te maken. Het automatisch scherpstellen lukte maar niet.

Voor de spin: vergeefse moeite, want ik moest er passeren: weg web.

Bezoek aan een grote Boomkwekerij

Dit jaar nodigde de grote fruitboomkwerij Carolus van Nieuwerkerken, Limburgse gemeente net boven St Truiden, de geïnteresseerden rechtstreeks uit op hun kwekerijpercelen, gelegen te Laar (Landen, Brabant) en omgeving. Verplaatsing met busjes.

Telkens huurt men grote percelen landbouwgrond voor de duur van één kweekperiode.

Je staat te kijken hoe prachtig vertakt en gelijkvormig men de vele duizende bomen kweekt, die over gans Europa verkocht worden.

Mij trof het dat er rassen bij waren bestemd voor de Skandinavische Landen. Idared bv. heeft daar een betere smaak dan bij ons. Wij zagen Belida, een kruising met Idared. Karin Schneider , een mutant van de Deense Ingrid Marie , een kloeke boomvorm.

In de omgeving van Oslo heb ik destijds bij de ouders van Gunnar Album, die bij ons een jaar te gast was, een schitterende Summerred gezien, zonder behandeling kerngezond. Hetzelfde ras was bij mij een en al schurft met enkele  zielige, niet te eten vruchtjes. Dit ras had mij zo ontgoocheld dat ik niet eens moeite deed om deze om te enten, te meer omdat hij de boom ernaast, een Winston -nochtans anders een gezond groeiend ras - eveneens om zeep had geholpen. Beiden zijn nu reeds lang gerooid.

Dat fruitbomen kweken een apart vakmanschap vereist was hier duidelijk te zien. Zaakvoerder Koen Carolus die ons gidste, wees ons op de verschillende rassen en ook op rijen met proefbomen, het resultaat van een reeds lange afvalselectie. Slechts een paar bomen van 10.000 beginnelingen brengen het zover. Hij wees exemplaren met een te dun takkengestel aan. “Dat kan niets worden.”

Fotomateriaal:

1. Carolus,

2. Koen Carolus, de zaakvoerder

3. Het appelperceel

4. Wij rijden naar een perceel met 8 maanden oud appelplantsoen, nog in volle wasdom. Dit bereikt men met gestuurde bemesting via bevloeiing. We staan hier midden het perceel bij de aanvoerdarmen voor elke helft. Ondergronds ligt in elke rij een voedingsdarm met voedingsnippels voor elke boom. Men moet die ingraven omdat anders kraaien er gaten ik pikken om hun dorst te lessen!

Bij de telers hoorde ik de vraag of men erin zou in slagen tegen de winter een eenjarige verkoopbare boom te bekomen.

5. Op verplaatsing bij de perenpercelen in het golvende          Brabantse landschap.

6. Een Sweet Sensation als “doorgroeiboom”. Let op de donkere bladeren van deze peer met rode pel. Dit is een mutant van Doyenné de Comice, een clubras.

7. We zagen ook Conference als “sprintboom”, die zo behandeld wordt dat die op twee jaar van hoogte groeit.

Er staat ook nog “traditioneel” gekweekte Conference.

8. Zari, de nieuwe, vroege herfstappel, die aanstaande dinsdag 26 aug. gelanceerd wordt op het Proefcentrum Fruitteelt te Sint Truiden door Better3fruit (www.better3fruit.com). Zari is een kruising van Elstar en Delbarestival.

Zari wordt beschreven als een mooi gebloste, stevige, zoete, knapperige en bijzonder sappige appel. De smaak heeft veel weg van een Jonagold en is bedoeld om de overgangsperiode tussen oude en nieuwe oogst op te vangen.

De vrucht heeft voor een zomerappel een uitzonderlijk lang uitstalleven van anderhalve maand.

Het oogsttijdstip valt in Augustus, iets na Delbarestival, (merknaam voor het ras Delcorf).

Het ras is geen clubras, maar vrij te verkrijgen. Men is bezig met de aanplant in diverse, Europese streken, want heden ten dage moet men, om succesvol te zijn, een massaaanbod hebben.

9. Naast Zari lanceert Better3fruit ook Zonga en Tunda, beiden ongeveer een week vroeger dan Delbarestival. Deze rassen komen vooral in aanmerking voor de thuisverkoop, waarvan ik denk dat die in stijgende lijn kan gaan door de tendenz naar meer plaatselijke voeding. In Amerika spreekt men van een 'Locavorens' (eten van ter plaatse) tendenz.

Zonga is een kruising tussen Alkmene en Delbarestival met 50 % blos (Bij Zari 75 % blos). Men omschrijft Zonga als een frisse, zuurzoete appel, helderrood gestreept op een geelgroene achtergrond met een gladde schil.

Tunda heeft een meer traditioneel aroma, is donkerrood gestreept (25 % blos) op een groene achtergrond.

Mij zou het zeer interesseren hoe deze rassen zich het bij mij van nature, zonder behandeling zouden gedragen.

Canadese Fijnstraal

De Canadese fijnstraal (Conyza of Erigeron canadensis) is een uit vele bloemhoofdjes samengestelde plant (composiet),  zoals de naam aanduidt, afkomstig uit Noord-Amerika. Je ziet dit onkruid massaal op ruige terreinen.

Ik ben de persoon nog dankbaar die er mij in de tuin op wees dit onkruid zorgvuldig te verdelgen. In de tuin worden dit forse planten als je er niet vlug bijzijt.

En dan nog zijn er steeds nieuwe ontkiemingen van zaadjes die met de wind meegevoerd worden. Elk bloemhoofdje brengt duizenden zaadjes voort. De 1-1,5 mm lange zaadjes met vruchtpluis zijn zeer licht en worden door de wind ver verspreid. Gelukkig zijn er dat bij mij maar enkele.                De bloei loopt van juni tot de herfst.

Laatst zag ik een plantenkwekerij waar de Canadese fijnstraal welig tierde. Het schijnt dat veel herbicides er maar weinig vat op hebben.

Bij mij geen probleem: ik doe het manueel.

Fallgold

(Klik op de foto voor vergroting)

Er zijn ook gele herfstframbozen. De oude, vertrouwde hierbij is Fallgold.

De smaak is duidelijk zoeter dan deze van de rode rassen. Van kleur zijn ze diep geel, naar het rozige toe als ze goed rijp zijn. Ze groeien iets hoger dan Autumn Bliss, de rode, meest bekende variëteit.

Dag van de Proeftuin

Di. 19 aug. ging in het technisch Instituut St Isidorus te Sint-Niklaas een dag van de proeftuin door.

Hier was ik nog nooit geweest. De omvangrijke proefpercelen maakten op mij indruk.

Het Waasland, met aansluitend Zeeuws Vlaanderen is ook een grote fruitstreek met meerdere 100 Ha grote bedrijven. Het 50 tal aanwezigen bestond voornamelijk uit jonge bedrijfsleiders.

Het eerste thema was de verwarringstechniek met ferromonen, de vrouwelijke lokstoffen die, overal verspreid, de mannetjes het noorden doen verliezen, zodat ze niet of nauwelijks de voortplanting kunnen verzekeren. Men heeft het voornamelijk gemunt op de fruitmot, die de wormstekigheid veroorzaakt.

Om goede resultaten te boeken moet men over een hecht blok van  minstens 4 Ha beschikken. Samenwerken met andere fruittelers is hier de boodschap.

Mij trof vooral het tweede thema:de Franse, PRP-methode (PROCEDES ROLAND PINGEON), die er in bestaat op basis van spoorelementen het bodemleven sterk te verbeteren.

Middels 3 profielputten trachtte men dit aan te tonen, respectievelijk : onbehandeld; na 1 jaar toepassing; en na 2 jaar toepassing.

Eigenlijk was er al te veel avondlijke schaduw in de 1 m diepe profielputten om de kleurnuances goed te zien en te constateren dat er meer nuances en leven komen in de diepere ondergrond.

Er waren sporen van een diepere beworteling en bij een diepe aardwormengang werd er opgemerkt: “zit je prikstok er voor iets tussen?”

In de bioteelt versterkt men het bodemleven al jaar en dag met gesteentemelen en zeealgenkalk om wille van de rijkdom aan spoorelementen.

Andere thema’s als het inzetten van pesticides en herbicides vragen een grote deskundigheid om wille van de steeds strengere eisen van Europese en andere overheden. Bij de invoer stelt bv Rusland strenge eisen wat residuen betreft. Ook de milieueisen zijn terecht verstrengd.

Nog een ander thema was het beheersen van de Toortswantsen, bij wie de Golden sterk in de smaak valt.

De Conferenceperen hingen dunnetjes als gevolg van de vorst op 23 maart en 8 april, waarbij ook de vroegst bloeiende appels geraakt werden. Men had het over de producten die men kan inzetten om nog wat vruchten over te houden.

Er was een proefaanplanting met de nieuwe clubrassen: Junami, Rubens, Wellant en Kanzi. De sporen van de zware verhageling vorig jaar, kort na de aanplanting, waren nog allerduidelijkst.  Ik zag nogal wat kanker op Rubens en Kanzi.

Op de terugweg was ik verwonderd toch enkele rijen prachtige Schone van Boskoop te zien. Ik dacht dat die helemaal afgeschreven waren. De vraag zal wel zijn: Hoe hun groeikracht beheersen?

Binnen gaf mevr. Ann Schenk een duidelijke uiteenzetting over pluk – en bewaaradviezen. De bewaarkwaliteit ziet er dit jaar beter uit dan vorig jaar.

Een verhelderend en sterk gedocumenteerd verhaal over de oogstprognoses, vooral in Europa, werd gebracht  door de heer Jozef Odeurs. Ik heb onthouden dat de perenoogst overal in Europa, behalve in Spanje, een heel stuk lager uitvalt en dat de prijzen behoorlijk kunnen zijn. Concurentie uit de vroegere Oostbloklanden is er voorlopig niet te verwachten.

Het feit dat de vervoerkosten danig oplopen betekent ook een stimulans voor de locale productie.

Foto’s

1. De heer Francis Flusu met Annie Demeyere, ambtenaar van de Vlaamse gemeenschap, die van de fruitvoorlichting naar de landbouwgewassen getransferreerd werd, is komen supporteren.

2. Delbard Estival, merknaam van het ras Delcorf. Een zeer goede, vroege herfstappel, maar spijtig zonder spuiten niet te kweken. Ik heb mijn boom omgeënt.

3. Idem

4.Een ander aantrekkelijke appel. Ambassy (?), een mutant van Delbard Estival. Als je op de vorm let, betreft het wellicht  een ander ras.

5. Kanzi, een ras dat furore maakt.

6.Kankertakken op Kanzi 

7. Junami