Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
26-04-2008
Gemorst bij het gieten
Gemorst bij het Gieten
's Anderendaags na de vele regen heb ik moeten ingrijpen. Planten die te lang onder water staan lijden aan zuurstofgebrek en wortels gaan afsterven. Tijdens de winter, in rust, kunnen de wortels wel veel meer verdragen. Ik heb maar één boom weten afsterven en dat was na een zondvloed half september met 100 l. Het duurde toen vele dagen vooraleer het water wegtrok. Het was nodig een grachtje te graven. Daarstraks, bij de ochtendwandeling, (het is al 3 dagen later) zag ik ter plaatse nog restantjes van plassen.
Woensdag 23/4 ontving ik de plantploeg van de NBS met open armen voor
het afwerken der herplanting.
Bij het uitsteken van de bessen viel het niet mee om steeds een
voldoende wortelkluit te bewaren. De droge grond verkruimelde gemakkelijk. Bij
de frambozen lukte het iets beter.
De bessenstruiken hebben al erg veel blad. Nico zorgde wel voor het
overvloedig aangieten van de planten.
Fotos
1.De rij herplante bessen, haast volledig in
blad.
2.De reeds op hun definitieve plaats met intacte
wortelkluit verplante, geselecteerde frambozen.
3.Rooien van de overige frambozen.
4.Idem
5.Herplanting. Let op de wortelkluit.
6.Bijknippen door Bert
7.Aantrappen door Fons
8.Jan verwijdert met bosmaaier de resterende
begroeiïng op het wachtbed.
De verplanting was net op tijd klaar toen er tegen 15 u, de vertrektijd,
want het is nog een hele tijd rijden naar Limburg, een buitje alles goed nat
maakte.
Om 16 u begon het weer te regenen, en dan veel intenser, en dit 2 u aan
een stuk. Er vormden zich grote plassen, die na 2 dagen nog niet helemaal
opgedroogd zijn.
Het weerstation van het Bezoekerscentrum van Zoerselbos heeft 29,9 l per
m² opgetekend. Uitzonderlijk veel.
Fernand Geyselings en het Vredehof te Kessel (Nijlen)
Fernand Geyselings en het Vredehof te Kessel
(Nijlen)
Van het afhalen van mijn grasmachien maakte ik gebruik om eindelijk te
Kessel het Vredehof, het Keukenhof
in het klein, te bezoeken. Een formidabele kleurenweelde.
Al 18 jaar plant Fernand Geyselings duizenden bloembollen, voornamelijk
tulpenbollen. De hyacinten zijn al uitgebloeid en vormen nu rustige, groene
lappen tussen de soms helle kleuren.
18 Jaar terug begon hij met 30.000. Dit jaar waren dat er 230.000
geworden. Een ontzettende arbeid om dat zo goed als op je eentje klaar te
spelen.
Als 79 jarige stopt hij er mee. Wellicht wordt zijn werk verder gezet
door de gemeente. Duizenden, uit vele landen, komen hier kijken.
Fernand (1929) is een pionier voor de gezonde voeding. Hij had zichzelf
op 20 jarige leeftijd, via natuurvoeding en kruiden, zelf genezen van reuma. Jarenlang
gaf hij Het Groene Licht uit. We
leerden hem persoonlijk kennen in 1972 op een kruidenwandeling die we hier
inrichtten met Fik Seymus. Vele jaren heeft Fernand op zijn kruidenwandelingen honderden
mensen in contact gebracht met deze vorm van natuurkennis.
In 1973 was hij ondervoorzitter bij de stichting van De vrienden van de
biologische Land- en Tuinbouw Voorkempen. Hij stichtte de Actieve Niet-rokers.
In 1981 behoorde hij samen met Ludo Dierickx tot de eerste
Agalev-parlementariërs.
Na zijn pensionering in 1987 toverde hij zijn tuin om in een reusachtig
bloementapijt van 1 Ha.
In 1975 ben ik een eerste maal in zijn tuin geweest op onze tuinenbusrondrit.
Ik herinner mij zijn veld met kleurige Jonathans. We kwamen er een jaar later,
tijdens de bloedhete zomer van 1976 terug.
De Jonathanplantage was niet om aan te zien: verschrompeld en vergrijsd
onder de ergste witziekte die ik ooit zag. Gevoelige rassen voor meeldauw
moeten het niet hebben van warm weer.
Gisterenmiddag kregen we al een klein voorproefje. De eerste groen-gele Citroenvlinder fladderde voorbij. Bij mij staan er ook een paar sporken, de waardboom of -struik voor deze opvallende en nog onbedreigde vlinder.
Dit is mijn vroegst bloeiende appel, of beter appels. Elke spil draagt
een ander ras. De enten komen uit Villeneuve dAscq. Ze bloeien op hetzelfde
tijdstip. De ene is wel groeikrachtiger dan de andere. Dit ras is vrij
weerstandig tegen schurft, de andere variëteit iets minder, maar nog vrij goed.
De vruchten verschillen zeer duidelijk. Het zijn beiden vroege winterappelen en
goed van smaak.
Ook na herhaalde navraag ben ik de naam van de rassen nog niet op het
spoor. Destijds niet op tijd de namen genoteerd.
De Werkploeg van de Nationale Boomgaardenstichting
De Werkploeg van de Nationale
Boomgaardenstichting
Vorige woensdag (16/4) werd de ploeg van werkleider Jan met een man
versterkt.
Ik hoop hen zo vlug mogelijk terug te zien, want de rode bessen en
frambozen moeten nog van het wachtbed bij de buur. En de mogelijkheid tot
verplanten is zo goed als voorbij.
De eigenaar wil ook zo vlug mogelijk kunnen ploegen.
1. De ploeg: Nicky, Bert, Paul, Jan, Nico en Fons.
2.
3.
4. Nicky, Fons en Jan
5. Op de voorgrond de Silvan.
Een in Melbourne (Australië) ontwikkelde braam met erfelijk materiaal van West-Amerikaanse
bramen (kruipende, lange stengels, vroegrijpe, zachte, iets langere, zoete
vruchten). Een braam met een veelvoud aan erfelijk materiaal, want er zit ook
framboos bij. Ik heb de grond verbeterd
met bentoniet, omdat deze plant het duidelijk beter doet op een zwaardere
grond.
6. Links is duidelijk de Japanse Wijnbes te herkennen.
7. Paul en Niko bij de opvallend rozebloeiende Sunrise
8.
9. Inladen en ik hoop hen zo vlug mogelijk terug te zien!
Hier wordt mijn oudste blauwe bes herplant. Merk de grote
wortelkluit.
Deze struik dateert al van 1963. Ik had de struik naast een
vroeger pad naast de moestuin geplant. Er werd niet meer naar omgekeken, tenzij
in de vruchtentijd. Zonder beschutting konden we toen nog vruchten oogsten.
Na de zeer hete en droge junimaand van 1976 was de struik op sterven na
uitgedroogd. k Geloof dat er nog slechts één tak min of meer leven vertoonde.
Toen heb ik de dode takken weggeknipt, behalve die ene en de plant van mulch voorzien en water gegeven en na enkele jaren
floreerde hij beter dan voorheen. Maar dat wisten toen ook de vogels, zodat een
net noodzaak werd, tot de struik verhuisde naar de vroegere, afgedekte fruitkooi.
In 1970 had ik de moestuin verlegd naar een andere plaats. Op het achterste gedeelte van de
vroegere moestuin begon ik struiken aan te planten. Van mevrouw De Belder had
ik 2 Hamamelissen gekregen. Er werden o.a. ook een drietal Blauwe bessen
geplant. Rode en zwarte bessen deden het uitstekend, maar zowel de Hamamelissen
als de Blauwe bessen kwijnden weg en stierven. De PH lag te hoog voor deze
zuurminnende planten, zoals ik achteraf ging beseffen.
Er is een goede kans dat deze blauwe bes tot het ras Ama/Heerma behoort.
Op 17 april 1962 heb ik voor t eerst hier in de tuin gezaaid.
Boer Gheys, die moest stoppen met boeren wegens hartklachten, was zo
vriendelijk geweest de moestuin voor mij te ploegen, zodat ik direct kon
zaaien.
De eerste maal dat ik een tuin had. Ik weet nog dat mijn struikboontjes op
1 juli aan de weikant geraakt waren door een zeer late nachtvorst.
Bij de geboorte van Leen, 18 juli, aten we de eerste uitgedunde
worteltjes. De wortelen deden het geweldig op de oude kracht. De kinderen van
vrienden noemden mij de de Pekesmeneer.
Vanmorgen weer een stralende hemel en vriestemperaturen. We zullen wel zien of er nog pruimen en kersen zullen overschieten. Ik laat het niet aan mijn hart komen. Waren we niet wat overmoedig geworden met de paar voorgaande, warme lentes?
Vanmorgen was er wat regen, weinig en het duurde niet lang. Het
worteldoek voor de bramenhaag werd vastgelegd. Dan begon het boren en plaatsen
van de palen.
Als eersten kregen de Triple
Crowns hun plaats. Ik liet ze op 1 m van elkaar planten. Dit ras was niet
erg productief, maar had reuzengrote en echt lekkere vruchten. Luxefruit.
Een andere ploeg zette zich aan de blauwe bessen. Geen enkel ras is
verloren gegaan.
Ik liet ze eerst alfabetisch rangschikken. Dit was vroeger slechts
gedeeltelijk het geval. Gemakkelijk als er een etiket verloren gaat.
Voor mij was het een genoegen de karakteristieken van sommige rassen
terug te zien. Het ras Chandler, dat
zeer grote bessen heeft, was zijn etiket
kwijt. De brede, nog jonge struik was duidelijk te herkennen.
1. Wachtperceel reeds erg in blad.
2. Aanleg Bramenhaag.
3. De klop erop.
4. Bramenbed klaar.
5. Aanplant van Triple Crown.
6. De blauwe bessen.
7..De aanplant.
8. De planters Bert en Nico.
9.De oude Goldtraube, struiken van 1.80 m. Ze komen nog van "De Wei", nu een bioplantage in Lanaken.
Hier waren we ontsnapt aan de regen van zondag en maandag.
De mannen waren in Limburg vertrokken in de gietende regen. We zouden het hier tot tegen 3
u droog houden. Gelukkig, want het zware werk van het herplanten van enkele
appelbomen, maar vooral van de kwees stond op het programma.
De kwees hadden een zeer zware wortelkluit met allemaal fijne wortels.
Voor mij een geruststelling op gegarandeerde hergroei, zo laat op het
plantseizoen.
1. De plantput. Ik heb er bentoniet met 60% montmorilloniet ingestrooid. Montmorilloniet is het beste kleimineraal en dus het interessantst om water vast te houden voor de plantenwortels.
2. Herinplant van de Canada Blanc. Dit was een van de lievelingsvruchten van Louis XIV , de zonnekoning van Frankrijk. In de Potager du Roi te Versailles is dit ras nog goed vertegenwoordigd.
3. Tevreden na de heropplant.
4. Start van het uitgraven van de kwee. Er heeft zich een enorme wortelkluit ontwikkeld. Erg zwaar, maar een garantie voor hergroei.
5. Eens op de glijbaan viel het mee.
6. Nu nog in de kruiwagen krijgen.
7. Transport
8. Herinplant
9. Nu nog compost als boomspiegel. Ik heb het afgeleerd veel compost in het plantgat te gebruiken, want dan kweek je luie wortels die niet uitgroeien.
Vanmorgen, 14 april, en nog eens vanmiddag een koekoek horen roepen. Als kleine jongen mocht ik niet op blote voeten buiten lopen vooraleer ik de koekoek had gehoord!
* Te Merelbeke bij Tim en Veerle Neyt - Meulemeester en zoontje Gilles (8-12-2007). Veerle is de oudste dochter van Carmen, de reeds in 1991 overleden halfzus van Aleide. * Te Maria-Aalter bij het gezin Johan en Colette Meulemeester-Martens. Waren thuis Bram, Isaac en de 10 jarige Fleur. Isaac en Fleur zijn kinderen van Colette, uit het tweede huwelijk van Johan. * Te St Andries-Brugge, in residentie Rozenhof met kasteelallures, bij juffrouw Alice Devolder, 96 jaar; mijn strenge onderwijzeres op de wijkschool De Reiger te Ichtegem. Dit schooltje werd kort geleden afgebroken. Zij noteert elk bezoek van oudleerlingen. Wij waren haar 40 ste bezoek. Vorig jaar waren er in totaal 132 bezoeken. Al die contacten houden haar jong. Verder in de St Rembertuskliniek te Torhout waar mijn zuster Maria herstellende is. Tenslotte te Koksijde aan de zieke neef Bart Lagrou, neef van Aleide.
Straks vertrekt Aleide naar Kameroen. Ze komt maandagmorgen om 5u35 (Pl. T. , bij ons 6u35) aan in Douala, de haven- en grootste stad met 3.000.000 inwoners. Hopelijk wordt Leen, onze oudste dochter op tijd wakker.
Foto 1 Werkleider Jan aan het bed van de toekomstige bramenhaag. Op de achtergrond een controleur van Fluxys die ons eerst deed schrikken. "Die palen (van de kleinfruitkooi) mogen er niet staan!" Blijkbaar had hij deze situatie nog nooit meegemaakt. Toen ik hem zei dat ik weet had dat ook laagstamfruitteelt toegelaten is boven een gasleiding en dat het hier veel minder diep wortelend kleinfruit betrof, moest hij eerst zijn licht opsteken bij de hoofdzetel. Achteraf heeft hij zich geexcuseerd.
Deze Nieuwe herfstframboos uit de Verenigde
Staten is een felle groeier. De vruchten zijn groot, rood, zoet en vast. Caroline rijpt een
week vroeger dan het late ras Heritage. De
weerstand tegen wortelziektes is sterker dan bij Heritage.
Caroline had het hoogste gehalte aan voedingsstoffen en anti-oxydanten van
de geteste frambozenrassen. Caroline bevatte 20-44% meer bètacaroteen, 27 tot
43% meer vitamine A, 16 tot 77% meer vitamine E en 25 tot 48% meer vitamine C.
"We stellen excellente eigenschappen vast bij
bessen , doch het dringt maar traag door dat zij deel kunnen zijn van het dieet bij
mensen met specifieke noden.zei Dick Funt, een specialist van kleinfruit in
Ohio, Verenigde Staten. "Als een persoon behoefte
heeft aan meer vitamine A of vitamine E, kunnen bessen met hoge gehaltes van deze
vitamines een deel zijn van hun dieet. Dit is een meer biologische weg van
gezond blijven, eerder dan door het innemen van supplementen.
Onderzoekers vergeleken eveneens de Oxygen Radical Absorbency Capacity
(ORAC) (capaciteit tot het vernietigen van vrije radicalen) van vier rassen, waaronder Caroline. ORAC is een
maat voor de hoeveelheid antioxidanten (kanker bestrijdende stoffen) in voedsel.
Wetenschappers en voedingsspecialisten erkennen
deze methode als de beste voor het bepalen van het antioxidantengehalte. Hoe
hoger het ORAC nummer, hoe groter de aanwezige antioxidanten.
Zwarte bessen, Blauwe bessen en zwarte frambozen bevatten
extra hoge gehaltes aan antioxidanten.
Nationaal onderzoek suggereert dat de consumptie van fruit en groenten met
een hoog ORAC -- 1.600 tot 5.000 eenheden per 100 gram het verouderingsproces,
zowel in lichaam als in hersenen tegengaat.
Uit studies in de staat Ohio bleek dat Caroline 47 procent meer ORAC eenheden
had dan de frambozenrassen Lauren or Killarney, en 65 procent meer ORAC eenheden
dan het gemiddelde van twee Heritage stalen.
Onderzoek suggereert dat de consumptie van 10 gram gevriesdroogde
Caroline rode frambozen kan voorzien in 40 tot 66 procent van de 3,000-5,000 aanbevolen
dagelijkse ORAC eenheden.
5. Raspberry Maxx, Frambozenbedrijf te Meijel in omschakeling naar Bio.
5. Raspberry Maxx, Frambozenbedrijf te Meijel in
omschakeling naar Bio.
Dit bedrijf zit in zijn derde jaar overschakeling naar bio en wordt
gevolgd en gecontroleerd door Skal, het enige controleorganisme voor de
bioteelt in Nederland. Skal is sterk in
wat niet mag, anderzijds schiet hun positief advies te kort. Ze komen bij mij
leren hoe frambozen bio moeten geteeld worden.
De bedrijfsleider is een vlot bespraakt man die verstand heeft om
geïnteresseerden aan te trekken. Gezinnen met kinderen zijn er welkom (wat
speeltuigen). Hij komt geregeld in de pers. Er is een aanbod van geleide
rondleidingen. Een perceel is bestemd voor zelfpluk. Hier en daar zie je wat
uitleg.
Hij heeft 7 Ha frambozen. De rijen staan op 3 m van elkaar. De teelt is
vrij extensief. Zo is gemotoriseerd
verkeer tussen de rijen mogelijk.
Bioteelt steunt in sterke mate op een verhoogd
bodemleven. Hij teelt op verhoogde
ruggen, met wit en zwartveen en wat compost. Het aandeel compost zou hij
willen verhogen tot 40 %. Er is instrooiïng met rijstkaf.
Aan weerszijden van de verhoogde ruggen is er antiworteldoek. Het ligt
er nog van vroeger en zorgt voor onkruidonderdrukking. Er werd gesuggereerd
omde bovenkant in te strooien met
gecomposteerde houtschilfers om ook daar onkruidgroei tegen te gaan. Er is
mogelijkheid tot watergeven.
Er zijn versterkende bespuitingen met zeewierextracten en zeoliet. Er
werd mycorrydza in de grond gebracht. Er wordt gebruik gemaakt van Aloe Vera en
visolie. Fauvinezuur zou haast een wondermiddel zijn.
Zijn voorkeur gaat naar de herfstframbozen. Van Derek Jennings heeft hij
Joan Squire en Joan J. Een nieuwer ras Caroline uit Maryland, V. S. geeft hem
veel voldoening. Gele vruchten spreken hem aan o.a. Golden Bliss.
Het veld met de herfstframbozen heeft op dit ogenblik vanzelfsprekend
minder allure.
In een oude serre maakte de aanplant een betere indruk. Evenwel waren er
nogal wat toehoorders die wat ongelovig keken bij de verklaring van een
fluitend geluid aan de acterkant. De geluidsgolven zouden een activerende
werking hebben op het blad.
Achteraf gingen we met enkelen aan de andere kant van de straat naar een
veld met zomerframbozen kijken dat een veel betere indruk maakte. Evenwel
vertoonden de rijen aan de verste kant van het perceel serieuze rondingen.
Iemand zei: Op een kromme lijn kan je meer planten kwijt.
Niet alleen Aleide had de indruk dat het bedrijf een beter verzorgde
indruk kan maken.
Aan presentatie en verpakking wordt wel veelaandacht geschonken. Hij heeft zijn eigen
frambooskleurige dozen. De verzorgde bedrijfswinkel van mevrouw had aantrek. Er
is 10 % thuisverkoop. Daar hij momenteel zowat de enige bioteler is kan hij
eisen stellen aan de opkopers en tevens arrangementen maken voor de
toekomst.De psychedelisch
geschilderde frambozenwagen stond klaar voor de markt in Amsterdam(?). Er was
ook plantmateriaal van Caroline.
Ik was tevreden een plant van dit ras te kunnen
aangeschaffen.
Op de laatste foto: Max met Fanny Pitsioudis, onderzoeker en voorlichter van de Proeftuin Aardbeien en houtig Kleinfruit van Tongeren