Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
13-04-2008
Op Bezoek
Gisteren op bezoek
* Te Merelbeke bij Tim en Veerle Neyt - Meulemeester en zoontje Gilles (8-12-2007). Veerle is de oudste dochter van Carmen, de reeds in 1991 overleden halfzus van Aleide. * Te Maria-Aalter bij het gezin Johan en Colette Meulemeester-Martens. Waren thuis Bram, Isaac en de 10 jarige Fleur. Isaac en Fleur zijn kinderen van Colette, uit het tweede huwelijk van Johan. * Te St Andries-Brugge, in residentie Rozenhof met kasteelallures, bij juffrouw Alice Devolder, 96 jaar; mijn strenge onderwijzeres op de wijkschool De Reiger te Ichtegem. Dit schooltje werd kort geleden afgebroken. Zij noteert elk bezoek van oudleerlingen. Wij waren haar 40 ste bezoek. Vorig jaar waren er in totaal 132 bezoeken. Al die contacten houden haar jong. Verder in de St Rembertuskliniek te Torhout waar mijn zuster Maria herstellende is. Tenslotte te Koksijde aan de zieke neef Bart Lagrou, neef van Aleide.
Straks vertrekt Aleide naar Kameroen. Ze komt maandagmorgen om 5u35 (Pl. T. , bij ons 6u35) aan in Douala, de haven- en grootste stad met 3.000.000 inwoners. Hopelijk wordt Leen, onze oudste dochter op tijd wakker.
Foto 1 Werkleider Jan aan het bed van de toekomstige bramenhaag. Op de achtergrond een controleur van Fluxys die ons eerst deed schrikken. "Die palen (van de kleinfruitkooi) mogen er niet staan!" Blijkbaar had hij deze situatie nog nooit meegemaakt. Toen ik hem zei dat ik weet had dat ook laagstamfruitteelt toegelaten is boven een gasleiding en dat het hier veel minder diep wortelend kleinfruit betrof, moest hij eerst zijn licht opsteken bij de hoofdzetel. Achteraf heeft hij zich geexcuseerd.
Deze Nieuwe herfstframboos uit de Verenigde
Staten is een felle groeier. De vruchten zijn groot, rood, zoet en vast. Caroline rijpt een
week vroeger dan het late ras Heritage. De
weerstand tegen wortelziektes is sterker dan bij Heritage.
Caroline had het hoogste gehalte aan voedingsstoffen en anti-oxydanten van
de geteste frambozenrassen. Caroline bevatte 20-44% meer bètacaroteen, 27 tot
43% meer vitamine A, 16 tot 77% meer vitamine E en 25 tot 48% meer vitamine C.
"We stellen excellente eigenschappen vast bij
bessen , doch het dringt maar traag door dat zij deel kunnen zijn van het dieet bij
mensen met specifieke noden.zei Dick Funt, een specialist van kleinfruit in
Ohio, Verenigde Staten. "Als een persoon behoefte
heeft aan meer vitamine A of vitamine E, kunnen bessen met hoge gehaltes van deze
vitamines een deel zijn van hun dieet. Dit is een meer biologische weg van
gezond blijven, eerder dan door het innemen van supplementen.
Onderzoekers vergeleken eveneens de Oxygen Radical Absorbency Capacity
(ORAC) (capaciteit tot het vernietigen van vrije radicalen) van vier rassen, waaronder Caroline. ORAC is een
maat voor de hoeveelheid antioxidanten (kanker bestrijdende stoffen) in voedsel.
Wetenschappers en voedingsspecialisten erkennen
deze methode als de beste voor het bepalen van het antioxidantengehalte. Hoe
hoger het ORAC nummer, hoe groter de aanwezige antioxidanten.
Zwarte bessen, Blauwe bessen en zwarte frambozen bevatten
extra hoge gehaltes aan antioxidanten.
Nationaal onderzoek suggereert dat de consumptie van fruit en groenten met
een hoog ORAC -- 1.600 tot 5.000 eenheden per 100 gram het verouderingsproces,
zowel in lichaam als in hersenen tegengaat.
Uit studies in de staat Ohio bleek dat Caroline 47 procent meer ORAC eenheden
had dan de frambozenrassen Lauren or Killarney, en 65 procent meer ORAC eenheden
dan het gemiddelde van twee Heritage stalen.
Onderzoek suggereert dat de consumptie van 10 gram gevriesdroogde
Caroline rode frambozen kan voorzien in 40 tot 66 procent van de 3,000-5,000 aanbevolen
dagelijkse ORAC eenheden.
5. Raspberry Maxx, Frambozenbedrijf te Meijel in omschakeling naar Bio.
5. Raspberry Maxx, Frambozenbedrijf te Meijel in
omschakeling naar Bio.
Dit bedrijf zit in zijn derde jaar overschakeling naar bio en wordt
gevolgd en gecontroleerd door Skal, het enige controleorganisme voor de
bioteelt in Nederland. Skal is sterk in
wat niet mag, anderzijds schiet hun positief advies te kort. Ze komen bij mij
leren hoe frambozen bio moeten geteeld worden.
De bedrijfsleider is een vlot bespraakt man die verstand heeft om
geïnteresseerden aan te trekken. Gezinnen met kinderen zijn er welkom (wat
speeltuigen). Hij komt geregeld in de pers. Er is een aanbod van geleide
rondleidingen. Een perceel is bestemd voor zelfpluk. Hier en daar zie je wat
uitleg.
Hij heeft 7 Ha frambozen. De rijen staan op 3 m van elkaar. De teelt is
vrij extensief. Zo is gemotoriseerd
verkeer tussen de rijen mogelijk.
Bioteelt steunt in sterke mate op een verhoogd
bodemleven. Hij teelt op verhoogde
ruggen, met wit en zwartveen en wat compost. Het aandeel compost zou hij
willen verhogen tot 40 %. Er is instrooiïng met rijstkaf.
Aan weerszijden van de verhoogde ruggen is er antiworteldoek. Het ligt
er nog van vroeger en zorgt voor onkruidonderdrukking. Er werd gesuggereerd
omde bovenkant in te strooien met
gecomposteerde houtschilfers om ook daar onkruidgroei tegen te gaan. Er is
mogelijkheid tot watergeven.
Er zijn versterkende bespuitingen met zeewierextracten en zeoliet. Er
werd mycorrydza in de grond gebracht. Er wordt gebruik gemaakt van Aloe Vera en
visolie. Fauvinezuur zou haast een wondermiddel zijn.
Zijn voorkeur gaat naar de herfstframbozen. Van Derek Jennings heeft hij
Joan Squire en Joan J. Een nieuwer ras Caroline uit Maryland, V. S. geeft hem
veel voldoening. Gele vruchten spreken hem aan o.a. Golden Bliss.
Het veld met de herfstframbozen heeft op dit ogenblik vanzelfsprekend
minder allure.
In een oude serre maakte de aanplant een betere indruk. Evenwel waren er
nogal wat toehoorders die wat ongelovig keken bij de verklaring van een
fluitend geluid aan de acterkant. De geluidsgolven zouden een activerende
werking hebben op het blad.
Achteraf gingen we met enkelen aan de andere kant van de straat naar een
veld met zomerframbozen kijken dat een veel betere indruk maakte. Evenwel
vertoonden de rijen aan de verste kant van het perceel serieuze rondingen.
Iemand zei: Op een kromme lijn kan je meer planten kwijt.
Niet alleen Aleide had de indruk dat het bedrijf een beter verzorgde
indruk kan maken.
Aan presentatie en verpakking wordt wel veelaandacht geschonken. Hij heeft zijn eigen
frambooskleurige dozen. De verzorgde bedrijfswinkel van mevrouw had aantrek. Er
is 10 % thuisverkoop. Daar hij momenteel zowat de enige bioteler is kan hij
eisen stellen aan de opkopers en tevens arrangementen maken voor de
toekomst.De psychedelisch
geschilderde frambozenwagen stond klaar voor de markt in Amsterdam(?). Er was
ook plantmateriaal van Caroline.
Ik was tevreden een plant van dit ras te kunnen
aangeschaffen.
Op de laatste foto: Max met Fanny Pitsioudis, onderzoeker en voorlichter van de Proeftuin Aardbeien en houtig Kleinfruit van Tongeren
Vandaag is het volle drie jaar dat ik
actief ben op mijn blog fruit. Het is een stuk van mijn geheugen geworden en ik
ben nog beter op sommige zaken gaan letten. Het fotograferen draagt daar ook
toe bij.
Maar: Ze hebben er weer de
zot mee gehouden!, zoals men in het West-Vlaams zegt. Inderdaad de weergoden
hadden het andermaal gemunt op de bloemen van pruimen, peren, perziken (bij mij
zijn die wel uitgebloeid en reeds vroeger bevroren?), en wellicht ook bij het
kleinfruit: zwarte en sommige rode bessen...-3 °C rond half 8.
Als ik de peren beter bekijk, zie ik dat een aantal nog gesloten knoppen
hebben: Jeanne dArc, Jefkenspeer, Concorde, Grand Champion. Nu let ik erop dat
er maar weinig perenbloesem is na de goede vruchtdracht van vorig jaar. Eén
Comtesse zit zelfs in een compleet beurtjaar. De andere staan in volle bloei.
(foto).
4. Dutch Blueberry Collective op veiling ZON te Grubbenvorst
4. Dutch Blueberry Collective op veiling ZON te
Grubbenvorst
In De Peel, het grootste veengebied in Nederland, waren enkele grote
blauwbessentelers actief. Zij zagen hoe de tussenhandel floreerde met hun
vruchten. Vandaar hun idee om ook de verdere keten zelf in handen te nemen. Zij
richten het Blauwbessen Collectief op.
Op de Veiling Zon te Grubbenvorst kregen zij onderdak.
Daar werden wij ontvangen door directeur Harm Valckx van World Blueberry BV
Ze zijn steeds internationaler gaan werken. Ook de vruchtensoorten
verruimen: aardbeien, frambozen en bramen. Nu het blauwbessenseizoen afgelopen
is zaten in een koelcel Chinese Fuji.
De roodachtig gekleurde appel ziet er aantrekkelijk uit, niet te groot. De
vrucht is knapperig, zeer saprijk, iets zoetig, maar verder neutraal van smaak.
De appel beviel mij toch om wille van het overvloedige sap.
Ook de concurentie op wereldschaal neemt toe. Zo is er bv het concern
Hortifood in Chili, dat het jaar rond blauwbessen en verwanten wil aanbieden.
Er zijn aan blauwbessen verwante bessen o.a. Rabbiteye uit de warme staten van de V.S. Bij ons onder serre te
telen. In de Negevwoestijn in Israel is men volop aan het experimenteren.
Een andere mogelijkheid is misschien de teelt van veenbessen. Op Terschelling
zijn deze destijds aangespoeld en maakt men er een eigen drank mee. Nog een
herinnering aan een Paasweek met De Wielewaal in 1986. Recent las ik dat men onder
de Boschplaat, een natuurgebied aan de oostzijde , nu delft naar het verzwolgen
eiland Den Bosch.
Er zijn recent subsidies uitgetrokken voor veenbessenkweek in Noord
Brabant.
En de onderzoekscentra zijn nog meerdere soorten en rassen aan het
ontwikkelen. Een bedenking: Wellicht zal in de toekomst ook genetische
modificatie hier meespelen.
Op dit ogenblik wordt 50 % van de blauwbessen reeds verwerkt. In de
toekomst wordt dit aandeel groter.
Blauwbessen zijn een van de vruchten het rijkst aan antioxidantia. Dit
gezondheidsaspect is een medehefboom voor de blauwbessenteelt. Deze aspecten
worden o.a. onderzocht door de universiteit van Maastricht.
Momenteel is Duitsland (in Europa) de grootste producent van
blauwbessen. De teelt is er geconcentreerd rond de Lünenburgerheide in Noord
Duitsland. Er zijn heel veel, maar eerder kleinere bedrijven van rond 5 Ha. De
samenwerking is dan moeilijker, zodat zij zich tevreden moeten stellen met de
laagste prijzen.
Tussen haakjes op de Lünenburgerheide bevindt zich Dierking, het
grootste vermeerderingsbedrijf van Europa. Mijn goede fruitvriend Jules Reniers
van Rijkevorsel had er een tiental jaar geleden contacten gelegd voor
bestelling van de nieuwste Nieuw Zeelandse en Australische rassen.http://www.dierking.de/
Van de gelegenheid maakten we gebruik om Eckart Brandt te bezoeken te
Grossenwörden , Moor 1 tegen de Elbe. Eckhart heeft de verdienste om de 700-800
plaatselijk geteelde rassen te hebben verzameld en biologisch verder te hebben
geteeld. Finkenweder Herbstprinz is
een van zijn favoriten.
In de Elbestreek bij Hamburg is Jork een belangrijk
onderzoekscentrum.
Eckhart is een indrukwekkende verschijning, precies een profeet. Rijzige
gestalte, grote baard en wolkende haren. Hij spreekt daarenboven zeer goed
Nederlands.
In Polen is de uitbreiding het sterkst. De nieuwe bedrijven zijn
topbedrijven en voor het grootste gedeelte bio!
Polen wordt in Europa nr 1 wat blauwbessen betreft.
Harm meldde dat de biovruchten het eerst de deur uitgingen.
Gevraagdnaar zijn mening omtrent
bioblauwbessen kregen we van Harm een eerlijk antwoord. Zelf heeft hij 22 Ha in
openlucht en 2 Ha in serre.
De meerprijs van biovruchtenis
voor de teler 10 à 20 %. De
minderopbrengst, financieel gezien, bedraagt echter 30 %. Voor een groot stuk
komt dit door het wiedwerk, dat ook betaald moet worden.
In Nederland moet men het eerder van de verlate teelt hebben. Elliott was lange tijd het laatste ras,
maar in mindere zomers laat de smaak te
wensen over.
Sinds een paar jaar zijn er 2 nieuwe, zeer late rassen: Liberty en Aurora. Liberty valt op door een uitstekende smaak. Over Aurora
zijn de meningen meer verdeeld. Maar 2 jaar is te vroeg voor een oordeel.
Alle aanvoer wordt direct tot op 2 °C gekoeld.
Dan volgt de verpakking, met wel 20 verschillen dozen, al naar de verkoopsketen.
Een van de nieuwe verpakkingsmogelijkheden is de topseal. Deze gesloten
verpakking verlengt het uitstalleven met 3 à 5 dagen.
In de verpakkingshal is het steeds 12 °C, warm in de winter en lekker
fris in de zomer.
Mijn bedenkingen: in onze moderne tijden is het zo dat de boer maar
weinig vrucht haalt uit zijn arbeid. De kost voor de consument wordt veel meer
bepaald door de verdere schakels. Overal hoor je over de hogere prijzen voor
land en tuinbouwproducten. Het aandeel voor de primaire voortbrenger is
echter gering en wellicht een nuloperatie, als je de gestegen kosten mee
incalculeert. Naast de boer zijn er nog 4 mensen die op basis van zijn product
hun kost verdienen.
Zowel de rode bessenfabriek als het blauwbessencollectief hebben meer
touwtjes in handen. Maar dan moet je wel over kapitaal ( en spirit) beschikken.
De secretaresse van de kring mevr. Ruth Schrijnwerkers van het
Blauwbessenbedrijf te Guitrode had voor iedereen een identificatieetiket. Een
goed idee voor gemakkelijker contactname. Bij haar schoonvader Rob Schrijnwerkers in Horst schafte ik in 1992 het gros van mijn Blauwbessencollectie aan.
Op de rit door de streek vielen ons de zeer talrijke percelen met aspergebedden op, soms vrij grote oppervlaktes. De bedden zijn bedekt met een speciale plastiekfolie. Aan de ene kant zwart; aan de andere kant wit. Hiermee kan men de grondtemperatuur beinvloeden. Met de zwarte folie boven vangt men de zonnewarmte. In een warme periode weerkaatst de witte kant de zonnestralen.
Aan tafel had ik een gezellige babbel met Roger Herteleer van Meldert,
een hobbyteler. Ik overdrijf steeds als ik ga planten. Aleide had als buur
Gert Van Thillo van de Innovatieprojecten van De Boerenbond.
De handelsorganisatie H.P.M. bestaat pas 3 jaar en is op zoek naar
telers, ook in België. Bij directe afzet wint men 1 dag, en dit is belangrijk voor enkele kleinfruitsoorten.
Hier groeien al 20 Ha rode bessen en er komen er nog 6 Ha bij. Ze hebben
ook frambozen, de herfstframboos Himbo-Top
en er komen nog 2 Ha bij. Alles wordt zelf verpakt en vermarkt. Er zijn grote
koelcellen voor opslag van 200 ton.
We kwamen in de koude kas met het vroege ras Junifer, dat maar kleine koudebehoefte heeft in vergelijking met Jonkheer van Tets, van Nederlandse
oorsprong. Hier teelt men dit ras niet meer. De hoofdbrok vormt Rovada. Als derde ras teelt men Rolan. Buiten staat alles onder
regenkap.
In een warme kas besloeg mijn bril en lens van de damp. Na een tijdje kon ik een foto nemen van de haast volgroeide bessen (foto 4).
Maart 2008 schijnt de natste maart te zijn sinds het begin van de
registratie zon 150 jaar geleden. Geen wonder dat het omgewoelde traché
bijzonder nat en niet te betreden was.
Eindelijk is er beterschap en kon begonnen worden met het plaatsen van
de palen voor de nieuwe kleinfruitkooi. De palen van 8,8 op 8,8 cm zijn 3 m
lang en komen 80 cm in de grond.
Hiervoor zorgde een topploeg van de Nationale Boomgaardenstichting met
Camiel, de hoofdploegbaas, Alex, eveneens een sterkhouder en Paul.
De motorboor was hierbij een onmisbaar werkinstrument.
Afmetingen van de fruitkooi: 10,60 in de breedte en 25 m lang.
Orientatie Noord-Zuid.
De buitenste langsgangen zijn 2,30 breed. Op 80 cm van de kant komt een
rij blauwe bessen. De doorgangsruimte bedraagt dus 1,50 m.Op de kopeinden, die 3 m breed zijn, komen de
blauwbessen op 1 m van de rand. Hier is de doorgang 2 m.
In het midden zijn 4 rijen palen voorzien, telkens met 2 m tussenruimte .
Frambozen,rode - en witte bessen
krijgen 2 draden op 60 cm en op 1,70m. De rij speciale bessen bv Taybes worden
geleid over 3 draden: 80 cm,1,20m en
1,70m.
Alle palen worden aan de bovenkant verbonden met draden.
Als bovenstuk op de palen ben ik zinnens een gedeelte van een
doorgezaagde petfles van 2 l aan te brengen. Hierover is een net gemakkelijk
aan te brengen en af te halen.
De KRING HOUTIG KLEINFRUIT op een EERSTE STUDIEREIS
o
De KRING HOUTIG KLEINFRUIT op een EERSTE
STUDIEREIS in
NEDERLANDS LIMBURG (4 april)
1.Bramen
in een gestookte kas (2 Ha) te Stamproy.
De in januari
binnengebrachte planten Loch Ness
zijn al voor een stuk gespeend. Sommigen staan nog in bloei en worden bestoven
door hommels en bijen. De streeftemperatuur is 14 °C.Er wordt hoofdzakelijk biologische
bestrijding toegepast.
Fanny Pitsioudis
van het Onderzoekscentrum van Tongeren beoordeelde de stand van het gewas als
zeer goed. Begin mei zou de pluk kunnen beginnen.
We zagen ook
enkele rijen van het nieuwe ras Loch Tay (foto vruchten).
Dit is duidelijk vroeger, doch de vruchten worden als te zacht beoordeeld.
Te onthoudenvoor de liefhebber is dat de
smaak duidelijk beter is dan deze van Loch Ness.
Op dit bedrijf
heeft men al 9 jaar ervaring.
Men had ook Triple Crown beproefd met zijn
smakelijke reuzenbessen, doch ze waren te weinig productief en daarenboven veel te
zacht voor de beroepsteelt.
2 de foto: links, met bril: de bedrijfsleider; rechts: de voorzitter van de Kring: Rudi Timmermans
In de beginjaren 60 kon je hier in de beurt in het voorjaar in heggen nog de witte weelde van de bloeiende sleedoornpruim zien. Toen kregen de boeren nog de raad de onproductieve heggen te rooien. Nu krijgt men meer oog voor : 'de kleine landschapselementen'. Foto's op het Bezoekerscentrum Zoerselbos (Pasen, 23 maart)
Vorige zomer hoorde ik voor t eerst van deze nieuwe ziekte. De
buxushagen in de Dodoenstuin te
Schilde gingen kapot. De buxushaagjes vormen er namelijk het Renaissancepatroon
van de kruidentuin, zoals ten tijde van Dodoens ( 1517-1585). Zijn befaamd Cruydeboeck verscheen in 1554.
Dit trof mij des te meer omdat ze in 1973-74 gestekt
werden met materiaal uit mijn buxushaag.
Toen wij hier in 1962 kwamen stond er een jonge buxushaag aan de
zuidkant voor het huis. Ik heb die verplant als gedeeltelijke afscheiding van
de nieuwe moestuin om de oostenwinden weg tehouden. Veel snoeiwerk is er nooit
aan te pas gekomen. Wel was ik hofleverancier van de Aalmoezeniers van de
Arbeid van de Londenstraat in Antwerpen voor Palmzondag.
Ik herinner me één probleem: tijdens de hete zomer van 1976 verbrandden
op één plaats een paar takken, die later afstierven.
Maar wat staat er mijn Buxushaag nu te wachten? Jaren
geleden kreeg ik een aanbod om die voor 20.000 BEF te verkopen!
Enkele dagen terug kwam ik op het Bezoekerscentrum
van Zoerselbos, bekend om zijn fantastische Boerentuin, destijds nog ontworpen door kunstenaar Marc De Roover,
vroegere bewoner van Het Boshuisje, nu woonachtig in Frankrijk.
Ook hier heeft de Buxusziekte lelijk toegeslagen. Ik heb er enkele
fotos genomen.
Er zit niet veel anders op dan alles te rooien. Maar er is een oplossing:
er bestaat een zeer kleine hulstsoort met haast identieke blaadjes: Ilex cremata convexa wist Leo Cautereels mij te
vertellen.
Deze soort werd al veel gebruikt voor snoeifiguren in plaats van buxus,
maar ligt wel hoger in prijs.
Ter Informatie:een artikel van Yvonne de Hilsterin
RESOURCE Weekblad voor Wageningen UR van 20 sept. 2007
Praktijkonderzoek Plant en
Omgeving Wageningen presenteerde begin september (2007) op drie
bijeenkomsten met buxuskwekers en -handelaren de resultaten van onderzoek naar
gewasbescherming tegen taksterfte door de schimmel Cylindrocladium buxicola.
Twee jaar geleden werd de ziekte voor het eerst in Nederland gemeld. Die is
bedreigend voor Nederlandse boomkwekers, want buxus is voor hen een van de
belangrijkste soorten. En door het natte weer zijn de problemen dit jaar nog
groter dan vorige jaar.
De ziekte kan ook een ramp zijn voor particulieren met veel buxushagen, zoals
kasteeltuinen en begraafplaatsen. Bij planten die dicht op elkaar staan, zijn
de donkere vlekken op stengels en bladeren moeilijk te zien. Maar als de
bladeren ineens van de takken vallen, heeft een buxusplant al te veel schade.
Als niet op tijd wordt gecontroleerd en ingegrepen verwoest de schimmel alle
planten. Enkele middelen kunnen de ziekte in toom houden, vertelt onderzoeker
ir. Fons van Kuik van PPO. Maar als de planten aan particulieren worden
geleverd die niet spuiten, steekt de ziekte weer de kop op.
Omdat de ziekte zich niet alleen verspreidt via de bodem, afgevallen bladeren,
water en dieren maar ook via kleding en gereedschap, is goede hygiëne
belangrijk. Praktijkervaringen laten verder zien dat buxus die door
stikstofbemesting sneller groeit en daardoor zachter is, wat vatbaarder is dan
harder gewas. Voor een goede bestrijding weten we echter nog onvoldoende van
de epidemiologie van de schimmel, zoals verspreiding en overleving, zegt Van
Kuik. Hij hoopt vervolgonderzoek te kunnen doen naar onder meer de biologie van
de schimmel en een effectief spuitschema.
Ik kreeg volgend mailbericht uit Nederland Vandaag
29-03-2008 hebben we de eerste bij in vrijheid gesignaleerd nu lijkt mij dit
erg vroeg voor de tijd van het jaar?
Zelf heb ik dit jaar nog niet op bijen gelet.
Ik heb mijn licht opgestoken bij Gerald Vereyken, voorzitter van de Bijenbond van Berlaar.
Met de 13°C van vandaag waren zijn bijen zeer actief. De eerste vluchten waren er al in de warme dagen van februari. Dit zijn o.a. reinigingsvluchten en vluchten om de eerste stuifmeelkorrels , voornamelijk van wilg te verzamelen. Bijen vliegen vanaf 13-14 °C. Daar ik nogal wat alarmerende berichten over het verdwijnen van de bijen had gehoord, vroeg ik naar de situatie in zijn grote bijenstand. Bij hem hebben de bijen geen speciale problemen. Zijn bijenvolken zijn meer wilde bijen die hij zo weinig mogelijk stoort. Enkel natuurlijke producten, voor zover nodig, worden hier gebruikt.
Vanmorgen de dikkere blokken dennenhout gekloven. Telkens als ik een werkzaamheid verricht in de tuin komt de haan met zijn 5 kippen mij gezelschap houden. Bij mijn werkzaamheden is er wel steeds een of ander te verschalken.
In het dode hout zagen we de gangen van houtwormen, felle kerels van 2 cm. Wellicht weet iemand de naam van deze beestjes? Ik roep de kippen dan: "tsiep, tsiep, tsiep". De kip die dit het beste verstaat is een Bovans Goldline Hybride kip, die nog dateert van de laatste Kippenactie, al 5 jaar geleden. (Wie in kippen geïnteresseerd is, kan heel wat lezen op mijn blogs vanaf 26 maart vorig jaar.)
Zelf
heb ik ook op droge zanderige grond elk jaar afstervende scheuten van de
Japanse wijnbes. Omdat de plant elk jaar herstelt dacht ik niet aan een ziekte.
Ik legde eerlijk gezegd een relatie met de felle zon, het was nl. tegen een
zuidmuur. Dit jaar ga ik een scheut verplanten naar een muur die alleen voor de
middag zon krijgt, zal ook wel minder droog zijn. Heb toevallig pas ook een
Dormanred gekregen van een vriend, moet hiervoor nog een plekje zoeken. Deze
kan dus blijkbaar wel tegen droogte (en zon?)
De
kruising is interessant. Gezien het feit dat Japanse wijnbes nog steeds niet
veredeld is, er zijn bij mijn weten geen officiele rassen (wel schijnen er
kleurnuances te bestaan) moet de echte wijnbes toch wel wel redelijk zaadvast
zijn? Anders zouden er wel al cultivars van zijn, of niet?
Karel
De meeste van mijn Dormanreds staan
tegen een zuid-westermuur en doen het uitstekend. Dormanred zal het zeker goed
doen op de plaats waar nu de Japanse Wijnbes staat. Naast de plaats tegen de
oostermuur (zon tot tegen de middag) zou ik toch nog een andere plaats zoeken
in de tuin met volle zon. De voet van de plant zou ik meer mulchen voor een beter behoud van het bodemvocht. Zo zal je ook over een langere periode vruchten kunnen
plukken.
In een tuin in Boechout tiert de Japanse Wijnbes (Rubus phoenicolasius) welig
rond het vijverputje.
Japanse Wijnbes houdt van een goede vochtvoorziening. Een tijdje had ik
die hier op een drogere, zandige plaats staan en het gebeurde dat in een droge
zomer ranken afstierven.
Op enkele meter van het vijvertje vandaan staat tegen de muur een
Dormanred (Rubus parvifolius). Deze soort kan veel beter tegen droogte.Dormanred bevat voor 75 % erfelijk materiaal
van de Rubus parvifolius (Een Aziatische framboos) en wordt tot de speciale,
rode frambozen gerekend.
Nu heeft zich tussen
beide in een verwante plant
ontwikkeld, waarvan de vruchten meer op deze van Dormanred gelijken.
De stengels van de plant hebben meer het forsere van de Japanse Wijnbes,
maar zijn eerder doffer roodbruin van tint. Dormanred is meer donkerrood en
de Japanse wijnbes feller gekleurd met veel roodbruine haartjes op de stengel.
We
veronderstellen dat deze plant het resultaat is van een kruising tussen Japanse
Wijnbes en Dormanred. Dus een kruisingszaailing?
De naam Boechoutse
Wijnbes was vlug gevonden.
Al deze planten vermeerderen zich gemakkelijk door topbeworteling. De
toppen dringen in de grond en schieten wortel. Het schijnt dat Japanse Wijnbes
zich ook zaadvast (nakomelingen met precies dezelfde eigenschappen) uitzaait. Hoe is het anders te verklaren dat er een Japanse Wijnbes begon
te groeien in een Blauwe bessenstruik, waar helemaal geen Wijnbessen in de
omgeving stonden?
Ik kreeg een plant mee om de verdere evolutie te zien en de vruchten te
kunnen vergelijken. Ik ben zeer benieuwd.
Een foto van vorig jaar met vruchten van Japanse Wijnbes en Dormanred.
Boechoutse Wijnbes. Onderaan rechts zie je een rank van de meer gekleurde Japanse Wijnbes.
Tegen middernacht was het beginnen sneeuwen, maar de sneeuw bleef nauwelijks liggen. Om 8u (moment van de foto's) versnelde het smelten. Er was maar weinig vorst geweest.