Tydeman’s Late Orange

Toen ik naar appelen aan het uitkijken was om te drogen voor de Kerstmarkt van volgend weekend, kwam ik deze appeltjes tegen, klein en weinig aantrekkelijk.

Maar wat een smaak!

De boom staat op een verwaarloosd stuk en ligt er half omgevallen bij.

Maar dat zal veranderen.

De boom wordt terug rechtgezet, bijgesnoeid en van een voorraad compost voorzien. De vruchten zullen iets beter kunnen ontwikkelen en meer de middelmaat benaderen, maar het blijft eerder een kleinvruchtig ras.

Het ras werd in 1930 gekweekt door H.M. Tydeman te East Malling en in 1949 in de handel gebracht.

Het is een kruising tussen Laxton’s Supurb en Cox Orange Pippin.

Joan Morgan in haar ’ Book of Apples’ omschrijft de vrucht aldus: intens rijk en aromatisch in december, scherper en sterker dan Cox. Wordt zoeter. Het aromatische is ver verdwenen in maart, maar het is nog steeds een goede vrucht.

Mispelmummies

Dit zijn nog heel kleine, verdroogde mispeltjes die aan het uiteinde van een vruchttakje blijven hangen. Sinds een drietal jaar verzamel ik deze bij de pluk om te verbranden. Dit jaar waren dat er gelukkiger maar heel weinig.

Vorig jaar ontdekte ik de oorzaak: een moniliaschimmel. Ik begon toen even te vrezen dat de mispels wel eens dezelfde weg konden opgaan als de krieken.

Dat is een triestig verhaal.

Tot ongeveer dertig jaar terug had ik in jaren dat de bloemen niet bevroren, heerlijke krieken. Dan begon de aantasting door de takmonilia, een zeer agressieve moniliastam, die zich in de jonge takjes dringt zodat deze afsterven. In het begin bleven de vruchten nog wat gespaard. De volgende jaren verzwakte de boom zo sterk dat hij zelfs geen bloemen meer droeg.

Ik was genoodzaakt mijn 4 verschillende rassen krieken, zure kersen, te rooien.

Bij de mispels blijft de schimmelaantasting beperkt tot enkele bladeren of zoals ik dit jaar opmerkte: soms wordt maar de helft of een gedeelte van een blad aangetast. Bovenaan een blad kun je soms een wit waas van de sporenvorming zien. Diezelfde schimmel zie je ook een bloem en het zich vormende vruchtje aantasten.

Dit zijn de mispelmummies die je ziet bij het plukken van de mispels.

Juliet

Er was heel wat aandacht voor de Biologische teelt op Interpoma. Dit is de Internationale Fruitbeurs die om de twee jaar plaatsvindt in Bolzano (Zuid Tirol, streek waar bijna de helft van de Italiaanse appelen groeien, 12 % van de Europese oogst).

Juliet ® is een appelras dat geselecteerd werd om zijn smaak én zijn ziekte- en plaagresistentie. en daarom uitsluitend onder biolabel geproduceerd wordt. De appel is roodgestreept en geel gekleurd, zoet van smaak (>15° brix) en heeft een goede bewaarbaarheid (5 6 maanden).

In Frankrijk is op dit moment al 56 ha aangeplant, en wordt er dit voorjaar nog uitgebreid met 20 ha. De marketing rond deze appel gebeurt door 'Les amis de Juliet”. De beschikbaarheid van plantmateriaal is te vinden op de website www.juliet.eu.

Verslag van ing. Filip Debersaques in de ‘Belgische Fruitrevue’ dec. 2006

Eva Baltet

Vanavond had ik contact met Henk Houtman van Middenbeemster.

Hij is op zoek naar enthout van Eva Baltet.

Deze peer werd rond 1890 in de handel gebracht door de kwekerij Baltet te Troyes in Frankrijk. De vrucht is rijp in oktober met wit, sappig, zoet vruchtvlees. Gezonde boom.

Wie enten kan bezorgen, geve een seintje.

Container weer weg

Gisteren reed ik nog tweemaal naar het Kon. Atheneum van Brasschaat om 3 borden, 6 lessenaars en dertig stoelen op te halen. Het is er groot, met veel groen, alhoewel helemaal in het centrum. Fruitbomen heb ik wel niet gezien. Langs een bijzonder toegangsweggetje kon ik tot op een speelplaats rijden voor het laden. Een voor mij zeer gelukkige oplossing: ruimte te over om in een kring te draaien, want ik ben geen held om achteruit te manoeuvreren met een aanhangwagen!

Vanmorgen ging de gemeente nog 8 matrassen halen bij Wereldmissiehulp in Boechout.

Herman en Adrienne Debie kwamen helpen. Op een beperkte ruimte kregen we er de 16 fietsen in. Mijn goede en praktische vriend Louis Eelen had al vroeger de pedalen losgemaakt en het stuur in het verlengde gedraaid. Dan nog was het een inspannend werk om deze hoog te stapelen. Ferm gezweet, want het was tegen de nok werken. Het was weer recordwarm met ongeveer 15 ° denk ik. Geen tijd om op de thermometer te gaan kijken!

Naast de hulp van Fons De Kock en Joseph Heiremans kwam ook de 1, 90 van dorpsgenoot Fik Helssen goed van pas. Alle holten werden opgevuld.  De vele plastiekflessen en kruikjes zullen ginds goed van pas komen. Adrienne hielp enkele dozen steriliseerbokalen goed inpakken. In de zonneovens kunnen die gebruikt worden om water voor de heel kleine kinderen te pasteuriseren. Heel veel grote kartonnen kregen een plaatsje. Delhaize had die enkele weken voor ons opgespaard. Het tweelagig karton van Jules Reyniers kon niet allemaal meer mee. Dit is ook moeilijk voor de verwerking tot zonneoven.

De hoog gestapelde stoelen dreigden om te vallen bij het openen van de deuren. Daarom werden deze nog stevig vastgemaakt. Gelukkig konden de laatste lessenaars gedemonteerd worden, anders hadden die niet meer meegekund.

Heel tevreden konden we de deuren sluiten en een biologische pint van Dumont drinken. Voor sommigen was dit ons heerlijk biologisch (alhoewel niet onder biocontrole!), eigen appelsap.

Nog voor het donker kwam Paul van Aerde de container weer ophalen.

Straks gaat die naar de haven en op 8 december op zee; om op 4 januari in Douala, de haven – en met 3 miljoen de grootste stad van Kameroen, aan te komen. Dan resten nog de 1000 km naar de eindbestemming Going, in de provincie ‘Extréme Nord de Cameroun’.

Container

Gisteren, zaterdag 25 november 2006 hadden we het warm bij het aandragen van de spullen om de container te vullen.

Het was ook uitzonderlijk warm voor de tijd van het jaar: volle 18° C !

Aleide heeft al 5 jaar een hulpproject voor Going, het geboortedorp van onze schoonzoon Aminou in het hoge, droge noorden van Kameroen. Enkele maanden geleden werd de opname van het gezin nog eens uitgezonden in het tv programma ‘Grenzeloze Liefde’.

Al jaren loopt onder andere een graanproject waarbij men graan koopt na de oogst voor de schaarste, of zelfs de hongermaanden in sommige jaren.

Dit jaar hadden ze hun beste oogst sinds jaren. Er was nood aan een opslagplaats. Op een missie hadden we gezien dat een container hier zeer geschikt voor is.

De aankoop van de container (€650) slorpt al de helft van de resterende centen op. De grootste brok ging dit jaar naar de bouw van een windmolen boven de nieuw gegraven waterput van 15 m.

Dank zij de inkomsten als één van de twee Centrale Projecten van de Zoerselse Kerstmarkt op 9 en 10 december wordt de verdere betaling mogelijk.

De bvervoerfirma ‘Van Aerde’ zorgde alvast voor gratis vervoer en de onderwagen waarop de container staat. Daarin verschilt een zeecontainer van een landcontainer, die afgeladen wordt. Omwille van het gewicht blijft een zeecontainer op het onderstel staan.

Gisteren werden de zwaarste stukken ingeladen: 3 rolluikkasten voor de bibliotheek. ‘Pagadder’ schonk enkele dozen Franse boeken. Van meerdere kanten kwamen nog Franse en Engelse werken. Meteen een goede  start voor de bibliotheek. Nu maar de termieten weghouden!

Verder een DDD graanmolen die we nog gekocht hadden van de broer van Phil Bosmans , van de ‘Bond zonder naam’, een werkbank van mijn zoon Peter. Zestien fietsen moeten nog een plaatsje krijgen.

Na een oproep via ‘De Gazet van Antwerpen’ werden nuttige zaken gebracht, waarvan een zestal naaimachines, alaam en werktuigen, huisgerief, kleren en stoffen, spelmateriaal voor de kinderen (Wie heeft nog lego’s liggen?) enz.

Er zijn computers, laptops ,en schrijfmachines, banken… Veel dozen zijn al geladen, waaronder nog een heel aantal van de 23 000 bicken die iemand van St Job ons vorig jaar bezorgde.

Bijzonder zijn een hoop grote kartonnen. Die zullen gebruikt worden om zonneovens te construeren. In Nederland zijn we 3 grote rollen alluminiumfolie gaan aanschaffen om op het karton te lijmen.

Er kan zeer veel in zo’n container van ongeveer 6 m lang, 2,30 breed en 2,40 hoog. We hebben nog een week om die verder te vullen.

Materiaal en steun zijn welkom: tel 03 383 12 37. Rek Comité Zoersel – Going: 755-4287783-48

Sommigen van jullie hebben al van kleinzoon Jonas gehoord en gezien:

http://video.google.com/videoplay?docid=9177753211112350222&q=deadly+jumping+on+the+trampoline

Column: de fietstocht

Elke ochtend in de schoolweek gebeurt het opnieuw.

Ik stap op mijn fiets. Het is koud buiten. Telkens vraag ik me af of ik toch niet beter mijn handschoenen had meegenomen, maar nooit deed ik het.

Ik kijk naar de kerkklok, het is 10 voor 8. Dat betekent dat ik alle tijd heb, maar toch voel ik me niet op mijn gemak, wat als ik een lekke band krijg onderweg? Dan sta ik daar in de kou. Ik kan niet blijven treuzelen ... ik moet nu wel vertrekken. Ik fiets de straat uit, op het einde van de straat is er een paadje.

Het is nog wat schemerig en mistig. Ik volg het paadje tot ik aan een scherpe bocht kom. Ik fiets verder, … en verder ... het paadje is aan beide kanten bedekt met bomen. Als ik naar boven kijk zie ik bladeren die naar beneden fladderen, en dan op het paadje terecht komen. De wind suist rond mijn oren die koud aan voelen, het paadje maakt nu een bocht, achter de bocht kom ik een fietser tegen . Elke ochtend is hij daar opnieuw ... met zijn blauwe jas en zijn aktetas achterop zijn fiets gebonden.

De tocht naar school is altijd een race, daarom niet een race tegen de tijd.

Er zijn vele andere fietsers die me voorbij willen steken … maar dat pik ik niet en ik ga ze achterna, ik weet niet of ze het ook beseffen dat we aan het racen zijn, maar het lijkt wel zo: wie is er de snelste, hij of ik …

De tocht naar school duurt wel een eeuwigheid … ook al is het in realiteit maar 20 minuten . In de zomer lijken het er maar 10 te zijn . Dan is het lekker warm en een stralende zon en geen regen, prima fietsweertje, waarschijnlijk duurt het dan korter omdat ik er van geniet, maar in realiteit duurt het natuurlijk ook 20 minuten …

Na een tijdje fietsen gaat het weggetje onder een brug … het paadje gaat naar beneden, dan onder de brug, en dan terug naar boven. Ik fiets stevig door zodat ik gemakkelijk terug naar boven kan… ik kom onder de brug vandaan, ik trap zo hard als ik kan maar mijn benen zijn moe … nog een paar meter en ik ben er .. ik ga rechtstaand trappen om zo boven te raken . Het is me gelukt, ik ben er .

Ik kijk achter me en zie de brug en voor me zie ik nog andere kinderen die naar school fietsen. Ik fiets en ik fiets tot ik aan een onderbreking van het paadje kom. Een verkeerslicht! Meestal moet ik hier lang wachten . Ik kijk dan naar de auto’s die al “kibbelend” proberen de ander zijn bocht af te snijden of elkaar voorbij te steken. Eindelijk is het groen . Het gaat hier lichtjes bergaf .. nu zijn we met veel fietsers . Nog een paar 100 meters en ik ben er. Ik ben aan de school.

Walnoot geveld

Weinigen zullen het zich herinneren, maar 1962-1963 was nog een van die ouderwetse winters. Het vroor van november tot begin maart.

Het Albertkanaal lag dichtgevroren en de zee was zelfs bevroren! Ijsrotsen op het strand.

Het had wat gesneeuwd en de sneeuw was een halfdoorzichtige ijslaag geworden. Ik weet nog hoe ik verwonderd was onder de ijslaag tal van gangen te zien van de woelmuizen.

Het was het eerste jaar dat we hier woonden.

Tijdens de herfst had ik verschillende bomen aangeplant, waaronder een walnoot.

Na de lente bleek de kroon bevroren. Onderaan vormde de boom drie nieuwe scheuten. Twee ervan zijn verder uitgegroeid. Ik had een boom met twee stammen.

Maar vruchten heb ik er haast nooit aan gezien. Ook dit jaar – een uitzonderlijk notenjaar!- vielen er slechts enkele noten te rapen.

Op een ongeveer 6 jarige boom stonden er al heel wat meer. Een stukken interessanter exemplaar, dat nodig uitgeplant wordt.

De oude boom moest wijken.

Ik ben begonnen er in een grote cirkel rond te graven, een diameter van 2,5 m. Vervolgens werden de wortels aan de stam ontbloot en dan de zware bijl erin. Ferme uithalen met de nodige rustpozen tussendoor.

De afgehakte wortels werden verder uitgegraven.

Ik zorgde ervoor dat enkele wortels aan een kant de boom tegenhielden zodat hij op de voorbestemde plaats zou vallen.

Na het doorhakken van een zware wortel was het zover. De boom trok de laatste wortels los en viel naar wens.

Zelf was ik tevreden over mijn fysiek dat ik deze zware karwei nog tamelijk gemakkelijk tot een goed einde heb kunnen brengen.

Nu nog het jong exemplaar uitdoen, nieuwe grond en wat compost aanvoeren en de boom herplanten.

Dat zal voor na de regen zijn. Aangieten overbodig!

Subject: Kleinfruittuin: Worcesterbes - Autumn Bliss

Gedurende de laatste maanden ben ik druk bezig geweest met de voorbereiding van een kleinfruittuin (haagsysteem met snoeren). In de rij kruis- of stekelbessen zou ik onder andere een Worcesterbes willen aanplanten. In uw blog (8.09.2006) schrijft u echter : 

‘Ik ging kijken bij de kruisbessen. Men kweekt die als één snoer en ze worden heel kort gesnoeid. Alle scheuten waren al flink ingekort (zomersnoei). Alleen Black Velvet vertoonde alweer lange scheuten. Dit is een kruising tussen Worcester (Ribes divaraticum, een Amerikaanse stekelbes en een zwarte bes, veel feller groeiend dan onze soort kruisbessen (Ribes uva-crispa).

Het is duidelijk dat dit ras hier in deze rijen niet past.’

Betekent dit dat met name de Worcester niet als één snoer in de rij kan worden gekweekt of dat dit ras, als snoer of als spil, lang moet worden gesnoeid en de afstand tot de andere planten in de rij eventueel ruimer moet worden bemeten dan de onderlinge afstand tussen andere rassen met een bescheidener groei ?

En meteen een tweede vraagje : bij uw informatie over (herfst)frambozen hebt u vermeld dat Polka nauwelijks of geen steun behoeft; geldt dit ook voor Autumn Bliss ?  

Antwoord

De beschrijving slaat op hoe men kruisbessen snoeit in Wisley (hoofdkwartier van the Royal Horticultural Society, met 300.000 leden). Met Worcester en Black Velvet hebben ze het blijvend mis voor. Korte snoei is beslist uit den boze. Tenzij je wilt blijven bewijzen dat dit geen vruchtbaar ras is. Zie ‘Fruit’ van Harry Baker vertaald in de Groenboekerij, uitgave 1981 blz 75 “Vergeleken met de kruisbes is hij niet erg productief.” Je hebt gelijk als je zo goed als alle vruchttakken wegsnoeit! De dracht is anders jaar na jaar geweldig.

Ik had deze rassen voor de ruiming van mijn kleinfruittuin o.w.v. de gasleiding aan draad staan. Het opkweken van de takken was niet zeer systematisch gebeurd. Die werden pas achteraf opgebonden op voldoende afstand van elkaar en zeer matig, dit is lang gesnoeid. Vooral de topscheuten diende ik weg te nemen omdat ze anders door het afdeknet groeiden. Het zijn echt ferme groeiers.

Ik hoop volgend jaar, nadat de Fluxysleiding er ligt, terug te kunnen aanplanten. De kruisbessen komen op ongeveer 60 cm van elkaar. Ik zal slechts één snoer aanhouden.

Bij de Worcester worden dat echter 3 takken op +/- 35 cm van elkaar.

Autumn Bliss steun ik niet; enkel achteraan was een koord gespannen om ze weg te houden van het net van de bessentuin.  (Ze stonden in de lengte buiten de kleinfruittuin.)

Polka staat op een wachtperceel en zou eveneens niet te fel groeien, althans naar wat ik erover las. Polana, de voorgangster, dient niet gesteund te worden.

Himbo-Top en Joan Squire groeien een stuk hoger en redden het niet zonder steun.

-

General Todleben

Met zijn vieren: Vincent, Jacques, Dirk en ik reden we vanmorgen naar Taisnières sur Hon, op de weg van Mons naar Bavay. De Ferme du bois Griffon ligt maar net over de Franse grens. De plaats van samenkomst, ter gelegenheid van de tiende verjaardag van de afdeling Nord, Pas de Calais et Belgique van de Crocqueurs de Pommes lag maar net over de grens.

We leerden er Pierre Demeulenaere van Wevelgem kennen, de vertegenwoordiger van de Vlaamse tak.

Pierre maakte een opmerkelijke ‘entré’ door bij het binnenkomen een reuzenpeer op tafel te zetten.

Hij had de boom gekocht als Beurré Sterckmans, doch Jacques en Vincent herkenden de vrucht als een General Totleben.

Een kanjer van 1,200 kg, de grootste peer die ik ooit zag.

Laatste appelpluk

Vandaag, bij wijze van spreken, mijn mouwen opgestroopt om de laatste appels te plukken. Met 16 ° is het uitzonderlijk warm voor een 16 de november!

Op de Mutsu bleven er nog enkele vruchten te plukken.

Dit jaar kon ik zelfs enkele gave vruchten oogsten. Gewoonlijk is de schurftaantasting sterker. Mutsu is een lekkere bewaarappel, zeker tot maart.

Tot een twintig jaar geleden werd dit ras, net als Golden gekweekt in het Waasland.

Mutsu ontstond in 1930 in Japan uit een kruising van Golden en Indo.

In Engeland werd dhet ras herdoopt in Crispin.

Het vruchtvlees is vast, sappig en aangenaam zoet.

De boom is zo’n 35 jaar oud. Op een M 7 onderstam is het een flinke klepper geworden van 7 m. Te hoog voor mijn plukladder. Maar gezien de vlak ingeplante takken is er makkelijk in te klimmen.

Ik let er op de kankertakjes weg te nemen. Vandaag waren er dat maar twee.

Het andere ras was Baujade, een Franse kruising met Granny Smith en een schurftresistent ras. Elk jaar is er een goede dracht. Alhoewel deze dit jaar zeer sterk was, waren de vruchten gemiddeld van maat. Ik herinner mij jaren dat de appeltjes veel kleiner waren.

Het is mijn best bewarende appel tot juni.

Laatste Druiven

Onder de veranda hingen nog een paar trossen van Bianca, Himrod en Swenson Red. Ze werden de laatste dagen danig belaagd door grote, zwarte vliegen en een paar overlevende wespen. Hoge tijd om ze weg te knippen voor de snoodaards!

Bianca, een witte druif, die vooral gekweekt wordt als wijndruif valt blijkbaar het meest in de smaak. ’t Meest suiker?  Als tweede is hun keuze Himrod, een witte pitloze druif. Swenson Red lieten ze 't meest met rust. Van dit ras had ik eigenlijk iets te veel trossen laten hangen. Is het daarom dat aan trossen een heel deel bessen niet rood kleuren. Ook de groenblijvende bessen smaken goed.

Ik ben van plan volgend jaar maar één tros per tak, te laten hangen.

Het recept van Paula

Enkele dagen terug kwamen Jules en Paula weer een lading grote kartonnen brengen. Straks gaan die mee in de container naar Kameroen om er ter plaatse zonneovens mee te construeren.  In Nederland zijn Margreet en Aleide 3 rollen aluminiumfolie gaan halen, genoeg om een duizendtal ovens te bouwen. Het benodigde karton hebben we nog niet helemaal bijeen, wel al een hele vracht andere spullen, waaronder een aantal fietsen.

Terloops vertelde Paula hoe lekker een appel in sneetjes met een (spiegel)eitje gebakken in de pan wel was.

Nu ben ik aan het experimenteren met diverse rassen.

Ik laat eerst de appelschijven wat zacht stoven in de pan; deksel er op als energiebesparing. En dan het ei erover. Smakelijk.

Daantje,

In het dagelijkse “Morgenmagazin” van de Duitse zenders ARD/ZDF kwam in het kader van het thema dat deze week aan bod kwam, nl. de klimaatverandering, het volgende item aan bod over appels :

(Ik heb de ontvangen Duitse teksten net vertaald)

Door de sterke opwarming wordt in de belangrijke fruitstreek aan de Bodensee (het grote meer tussen Duitsland en Zwitserland, ook het meer van Konstanz genoemd) de teelt mogelijk van appelrassen die meer warmte vragen. Rassen als Schone van Boskoop, Cox en Jonagold, geschikt voor een koeler klimaat, verliezen steeds meer aan kwaliteit.

(Jacqueline vreest voor het teloorgaan van haar lievelingsappel De Schone van Boskoop.)

Anderzijds winnen de nieuwe rassen als Braeburn, Fuji en Gala aan kwaliteit. 12 – 15 jaar terug was de teelt met deze rassen nog problematisch.

Ziekten als meeldauw en bacterieuur, schadelijke insecten als de fruitmot, Laspeyresia pomella, ‘Carcocapsa), in het Duits: der Apfelwickler nemen toe.

Er zijn meer hagelvlagen.

Precies over deze nieuwe soorten ging het in de wekelijkse uitzending “ZDF-Umwelt”  (Tweede Duits Net)

Wat blijkt: de oude rassen veroorzaken minder allergieën.

Wetenschappers van de universiteit Hohenheim, samen met dokters van de universiteit Hamburg hebben de verklaring gevonden.

Een sleutelrol spelen de zogenaamde polyphenolen, die als kleur en smaakstoffen voorkomen.

Deze komen voornamelijk voor in de oude rassen (bv Boskoop).

De nieuwe rassen hebben slechts weinig phenolen. Dit komt omdat men de zuurheidscomponenten weggekruist heeft.

Polyphenolen zijn echter waardevolle stoffen. Ze behoeden de vruchten tegen beschadiging. Bij de mensen werken ze gezondheidsbevorderend.

De wetenschappers van Hohenheim konden daarenboven vaststellen dat ze nog een andere belangrijke eigenschap bezitten: ze binden de allergene eiwitten die zich in de appel bevinden.

Een vrucht met veel polyphenolen kan bij een mens geen allergische reacties oproepen.

Als er daarentegen geen polyphenolen zijn, dan reageren de vrije eiwitten van de appel met deze van de mensen en ontstaan de allergische symptomen.

Een snelle test om te weten of het een oud of nieuw ras betreft

Of een appel veel of weinig polyphenolen bevat blijkt uit een simpele en snelle test.

Men snijdt een vrucht in twee stukken. Als men vaststelt dat het vruchtvlees zeer snel bruinkleurt, dan betreft het een ras met veel polyphenolen, een oud ras. De verkleuring ontstaat omdat deze reageren op de zuurstof in de lucht.

Nieuwe rassen hebben die verkleuring niet en missen dus die polyphenolen.

De wetenschappers hebben ook de verwerking van appels nader onderzocht.

Daarbij stelden ze vast dat vers appelsap van oude rassen maar een gering allergiepotentiaal bevat. Sap van nieuwe rassen een hoog allergiepotentiaal.

Hetzelfde geldt voor appelschijfjes.

Na verhitting zijn er geen problemen. Bij temperaturen boven de 80 ° C worden de eiwitten die allergie veroorzaken onschadelijk gemaakt.

Ik ben Jacqueline veel dank verschuldigd voor het doorgeven van deze interessante teksten.

Iemand vroeg meer info over de

Ijzerappel, Marie Joseph d’Othée

Othée is een dorp in de provincie Luik.

Het ras ontstond voor 1870 bij J. Drisket. In de literatuur is terug te vinden dat het ras sedert 1870 elk jaar regelmatig draagt. Het is een zeer late bloeier en gedeeltelijk zelffertiel. Daardoor ontsnapt hij normaal aan late lentenachtvorsten.

In het Frans spreekt men van Pomme de Fer en Pomme de deux Ans, wat wijst op de lange bewaarcapaciteit.

Ik entte dit ras een eerste maal in 1986 op een M 7, onze generatieboom, met op dit ogenblik 16 verschillende rassen, naar de 17 kleinkinderen. Eén ras heeft dit jaar de geest gegeven: een Melba.

Dit ras was geënt op een kleine tak onderaan, in de broek van de boom en is na 20 jaar in de onderdrukking, uiteindelijk bezweken bij gebrek aan licht.

Marie Joseph d’Othée staat op een veel gunstiger plaats, bijna bovenaan.

Dit jaar waren er weer veel vruchten. De vruchten van deze boom zijn een stuk minder groot, maar veel beter gekleurd met rode langsstrepen.

Volgend jaar in het beurtjaar zullen er maar weinig vruchten zijn. Ook dan bereiken ze maar een gemiddelde grootte.

Veel groter zijn de vruchten op de MM 106, geënt in 1991. Hier zijn de vruchten een stuk groter, maar minder gekleurd, meestal wel met een blos. De late lichtinval wordt beperkt door een bosstrook aan de westkant.

Hier is de dracht regelmatiger, maar in een goed appeljaar als 2006, toch een stuk hoger.

De Ijzerappel begint vroeg te dragen. De eerste appelen aan deze boom werden al 4 jaar later geplukt in 1995.

Over het algemeen is dit ras gezond. In een zwaar schurftjaar is hier ook aantasting maar niet zo zwaar. Regelmatig moet ik hier en daar een kankertak wegknippen. Zo blijft de boom behoorlijk intact.

Bij dit ras is de vertakking niet zeer evenwichtig. Een laag ingeplante tak op de halfstamboom moet serieus ondersteund worden, wanneer deze vol vruchten hangt.

Ik laat de vruchten lang hangen. Ze zijn pas met Allerheiligen geoogst.

Ze bewaren tot april. In het nieuwe jaar smaken ze beter.

We hebben ondervonden dat dit ras zeer geschikt is om te drogen in appelschijfjes. De smaak is zeer goed.

In mijn ogen een oud ras dat nog steeds het telen waard is.

De Kwee Agvambari

Wie kent de kwee Agvambari ?

Boomkwekerij De Linde te Kemmel heeft een assortiment van 6 rassen, waaronder dit ras Agvambari

Het ras wordt omschreven als : ‘ groot, weinig ziekte, zeer productief.’

De 19 de Rassenlijst voor groot-fruitgewassen  van 1999 omschrijft het ras als: zeer productief, met gave, tamelijk kleine, op citroenen gelijkende, aantrekkelijke vruchten, weinig geribd, van goede tot zeer goede kwaliteit.

De oorsprong van het ras is onbekend. 

Ziektegevoeligheid: (Zeer) weinig vatbaar voor meeldauw.

Eerder vermelde ik bij mijn kweeperen de ‘schurftaantasting’. Dit moet echter Blad – en vruchtvlekkenziekte zijn, veroorzaakt door diverse schimmels w.o. Septoria, Phyllosticta en Diplocarpon (Fabraea stigmatea). De meest voorkomende schimmel is Diplocarpon (Fabraea) maculatum, die behalve kwee ook peer en mispel aantast.

Op de bladeren ontstaan donkerbruine, ronde vlekjes – vergelijk de bladvalziekte bij kruisbessen en rode bessen! -, die samenvloeien tot grote, onregelmatige vlekken. De zieke bladeren vallen af. Deze bladval kan haast kale struiken veroorzaken.

Op de kweeperen zelf ontstaan menigvuldige, donkere, kringvormige vlekken.

De schimmel zelf overleeft op afgevallen bladeren. Vandaar het belang van een goede bladvertering.

Voor verdere inlichtingen en inschrijvingen kan u tijdens de kantooruren terecht op het NBS secretariaat aan de Leopold III-straat 8 3724 Vliermaal

tel: 012/39.11.88, fax: 012/74.74.38 of via e-mail: info@boomgaardenstichting.be

Kweeperen

Kweeperen komen meer in de belangstelling. Men heeft er mij dit najaar enkele keren naar gevraagd. Zelf had ik vijf rassen staan, maar ze moesten alle vijf verplant worden wegens de aardgasleiding. Vier konden voorbereid worden op de verplanting en hebben het goed overleefd. Samen hadden ze 5 vruchten. Als je dan bedenkt dat ik twee jaar terug 60 kg had om te persen tot sap!

Het kweeperensap ( één derde kweepeer en twee derden appel) vond ik overheerlijk. Mijn gezondste kweepeer, Champion moest in maart bijkomend verplant worden, zonder voorbereiding en heeft het niet overleefd. Champion ontstond rond 1870 in de Verenigde Staten en kwam in 1889, het geboortejaar van mijn vader Jules en de beter bekende Adolf in Duitsland, naar Frankrijk, vanwaar ik ook mijn boom meebracht. Trouwens ik heb lang gedacht dat dit een Frans ras was.

Dit ras heeft dikke bladeren die niet aangetast worden. De mooie, gele vruchten laat je best niet te lang hangen, om deze iets langer te kunnen bewaren.

Het ras dat praktisch jaar op jaar een goede opbrengst gaf was Leskovac. Ontstond rond 1890 in de gelijknamige plaats in Servië. Middelmatig grote, appelvormige vruchten. Vrij gezond blad.

Rhea’s Mammoth voldeed bij mij minder. Te veel aantasting. Jaren met mooie, grote vruchten waren te zeldzaam. Dit wil nog niet zeggen dat dit ras op een andere standplaats niet meer voldoening kan geven.

Een vierde ras was een uitloper, misschien van een kwee A, d’Angers ?

De kleine, peervormige vruchten waren te ongezond en wil ik absoluut omenten.

Op diverse plaatsen heb ik dit jaar gezonde en goed beladen bomen gezien. In januari hoop ik enten te snijden en begin april mijn boom om te enten, via kroonenting.

In een jaar met minder schurft als dit jaar doen kweeperen het opmerkelijk beter. Vranja, een oud, Servisch ras van 1898 geeft in een gering schurftjaar als 2006 grote, peervormige vruchten. In een slecht jaar met veel schurft en sterk aangetaste bladeren en vruchten is het resultaat veel minder.

Op de Europom in Duitsland schafte ik ‘Die Quitte’ van Monika Schirmer aan. IHW-Verlag 2005  ISBN 3-930167-54-9     413 blz  € 30

Dit werk behandelt alle aspecten: de plant. (Een aspect dat ik hierbij zeer waardeer is dat de mevrouw ook eigen ondervinding verwerkt.)

Een tweede hoofdstuk gaat over speuren in de literatuur. 3. Cultuurgeschiedenis 4. Quitten als Heilmittel (geneesmiddel).

Op blz 87 begint al deel 5 .  Fenomenaal wat men allemaal met kweeperen kan doen.  Eerst enkele blz. met steekwoorden. Het begint al zeer interessant: Kan men kweeperen rauw eten?...

Mijn echtgenote, Aleide is altijd al zeer creatief geweest voor de verwerking van ons fruit.

Momenteel heeft zij haar handen meer dan vol met CoZoeGo (Comité Zoersel Going). Going is het geboortedorp van onze schoonzoon Aminou, gehuwd met onze oudste dochter Leen. Ze wonen met hun 4 kinderen in Douala, de grootste stad en havenstad van Kameroen.

Going ligt naast het stadje Kaéle in de provincie  ‘l’Exstrème Nord de Cameroun’. Daar heerst een verwoestijnend Sahelklimaat. Niet elk jaar valt er voldoende water en is er op het einde te weinig voedsel en hongersnood. Dit jaar was er wel een goede oogst. Daarom wil Aleide een container naar ginder versturen als graanopslagplaats. Zij lanceerde een oproep voor hulpgoederen om de container te vullen. De schuur ligt al vol en ook onze veranda. De gemeente brengt de goederen naar Wereldmissiehulp in Boechout, die zullen zorgen voor de verzending.

Gans dit project wordt mogelijk omdat CoZoeGo, samen met een ander project deelt in de opbrengst van de Kerstmarkt.

Meer kan u lezen op www.cozoego.be