Waar Biokippen vinden ?

Een knap initiatief van de Vereniging voor Ecologische Leef – en Teeltwijze (VELT vzw).

Zie      ( klikken op )

www.kippenseks.be

De Veneer Kroonenting (Tittel’s Graft)

Klik op fig. voor grotere afbeelding 

Het standaardwerk van John Bultitude ‘Apples   A Guide to the Identification of international Variaties’ is nu eigendom van de ‘POMologische Vereniging Noord Holland’.

Henk Houtman en zijn vrouw Jet kwamen dit vorige zaterdag ophalen, een hele rit voor een 83 jarige. Maar een fruitinteresse houdt iemand jong!

Henk had de Meridian, een van de laatste, Engelse, resistente  appelrassen terug bij. Ik had die voor hem vorig jaar meegebracht van Keepers Nursery, boomkwekerij in Kent met het ruimste rassenaanbod van zowel oude als nieuwe rassen dat ik ken.

In de boomgaard te Middenbeemster van de POM hebben ze ook een rij van de beste, moderne appelen op de klein blijvende onderstam M9.

Ze hebben er een uitstekende grond. De boom op M26 zou er te groot worden. De overenting op ’n M9 is intussen succesvol verlopen.

Henk had het voorjaarenten al achter de rug.

Hij gebruikt onder andere de Veneer kroonenting. Deze werkwijze had hij vroeger al spontaan toegepast, vooraleer hij de beschrijving van de werkwijze las.

‘The Grafter’s Handbook’ van R. J. Garner werd erbij gehaald.

De ent wordt zoals gewoonlijk met een +/- 2cm lang schuin snijvlak gesneden. Dan worden de twee zijkanten evenwijdig afgesneden.

In de te enten tak maakt men 2 evenwijdige insnedes ter breedte van de ent. Het lipje wordt opgelicht en de ent schuift men er in. Vooraf heeft men de punt van de ent iets vlakker gesneden.

De cambiumlagen raken elkaar beter aan de zijkanten.

Men bindt aan en lakt alles dicht met entwas.

Deze werkwijze heeft het voordeel op de gewone kroonenting dat de schors veel minder breed opgelicht wordt. Vooral met dikke enten blijft de bast anders te veel open staan, met soms gedeeltelijk afsterven van wat bast als gevolg en duurt de vergroeiing langer.

Mijn Ervaring met Kippen

Op de boerderij in West-Vlaanderen hadden we altijd kippen, minstens een honderdtal.

Onze legkippen waren de Witte Leghorns, toen de beste leggers onder de raskippen. Ze kwamen binnen als eendagskuikentjes die zich warmden bij de kachel met koepel, om de warmte naar onder te weerkaatsen. Het waren zo’n warme diertjes om te aaien.

Kippen waren ook mijn eerste speelkameraden. Er waren er altijd die neerhurkten, precies om opgepakt te worden, wat ik toen ook deed.

Toen mijn moeder eten aanbracht hielp ik graag mee om de kippen rond mij te lokken. Als mijn vader de tuin spitte was ik er altijd bij om de dikke pieren te verzamelen om ze de kippen voor te houden. Als kleine, stoute jongen van 3 jaar had ik ooit wel eieren stuk gegooid zodat de kippen zich voor mijn voetjes verlustigden.

Er liepen ook enkele hanen tussen. Soms waren dat zeer agressieve dieren. Ze kwamen naar je hoofd gevlogen. Ik zie mijn moeder zich nog verdedigen, slaande met de voedselemmers.

Voor mij waren die hanen het grootste probleem als de pruimen rijp waren. Ik nam dan een lange stok mee. Eenmaal had ik een haan buiten westen geslagen. Ik was geschrokken. Ik wou het gaan vertellen, was nog maar een paar stappen weg, en werd van achter opnieuw aangevallen.

Het duurde altijd toch even voor deze dieren geslacht werden. Tegen de appeltijd waren ze er gelukkig niet meer.

Na de oorlog werd er overgeschakeld op hybride kippen Hy Lines. Eén maal werd er ook een toom van het ras  Mechelse Koekoek, als vleeskippen opgezet. Ik herinner me nog dat het een zeer ziektegevoelige toom was. Te weinig haalden de eindmeet. Het bleef bij die poging.

De eerste kippen die ik hier hield waren er van thuis, hybriden dus.

Ik las over de prachtige raskippen.

Op de beurs ‘Het Neerhof’ te Gent schafte ik mij een machtige Zilverbrakelhaan en twee kippen aan. Een paar dagen later lag de haan dood en enige tijd later werden de kippen spastisch van wat ik later als de ziekte van Marek leerde kennen.

De tweede poging met raskippen kwam er in 1973 via Herman Rombouts, later biokippenboer, toen de secretaris van St Katelijne-Waver en Mechelen, de vierde afdeling van de ‘Vrienden van de Biologische Teelt’. Na een jaar veranderden we de naam in ‘Vereniging voor Ecologische Land- en Tuinbouw’ en de VELT VZW was geboren.

Van Herman had ik Goud – en Zilverbrakels en nog een bruin Hollands ras.

Het waren gezonde dieren, die graag in bomen gingen slapen. Dat was alleen een probleem in zeer harde winters vanwege de bevroren kammen. Hoe hoog ik de afsluiting ook maakte, uitbrekers waren een bestendige last in de moestuin. Even erg vond ik het dat we tijdens de lange wintermaanden van eieren verstoken bleven.

Ik heb ook Mechelse Koekoek en Izegemse koekoek gehad. De eerste hebben pluimen aan de poten, de tweede niet.

Na vele jaren kwamen er een paar hybriden bij en hadden we ook ’s winters eieren.

In 2000 vernam ik dat als gevolg van de nieuwe wetgeving voor de biokippenboeren voor ’t eerst biokippen (hybriden) zouden opgekweekt worden ( vanaf 6 weken biovoeder) en sloot ik hierbij aan met het Project ‘Kip bij ’t Groen, VELT wilt ’t doen’.  We kregen 5 Fr. subsidie van de Provincie Antwerpen voor de afvalverwerkende kippen.

Ik kreeg last met GAIA, want ik moest mij ontfermen over afgeleefde batterijkippen. Maar in eigen kring waren er ook felle tegenstanders van hybridekippen, zelfs als die biologisch opgekweekt waren.

Het project kreeg wel een premie van 70 000 Fr van de Koning Boudewijnstichting.

Nog altijd kweken de bioberoepstelers met die Bovans Goldine, levendige, gezonde, bruine kippen, die bruine eieren leggen, ook in de winter.

De bazin, de hoogste in de pikorde, van mijn huidige zes kippen is nog altijd een van die Bovans.

De voorbije winter waren we nooit zonder eieren.

Na het teeltseizoen krijgen zij vrije loop, zodat zij overal naar hartenlust kunnen krabben en pikken.

Een paar zijn handtam, ik kan ze aaien, en ze lopen voor mijn voeten als ik ergens in de grond aan ’t werken ben.

Doen ze mij aan mijn kindertijd denken?

Het ecologisch houden van Kippen

De Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze heeft eindelijk haar kippenboek uit.

Het ziet er schitterend uit. De layout is zeer geslaagd en de foto’s zijn fantastisch.

ISBN  9789080662230

176 blz.  € 24,95 (leden betalen € 19,95)

Bloei gewone Pruim

Vandaag (14/3) gezien dat de eerste gewone pruimen (Prunus domestica) beginnen te bloeien.

De vroegste is Avalon, een Engelse pruim. Het wordt hoog tijd dat ik de eerste pruimen pluk op deze boom, geplant in de herfst 2001.

In het voorjaar 1996 had ik al een Avalon meegebracht van Brogdale. Nadien vernam ik dat men niet de juiste kloon vermeerderd had. Momenteel bloeit deze boom nog niet, alhoewel het ook een vroege bloeier is.

Deze boom geeft grote, blauwe, heerlijk smakende vruchten. Ik betitel de boom als Avalon Falso.

De tweede bloeier die ik aantrof was één van mijn ‘Kempische pruimen’.

Ik heb meerdere exemplaren van dit wortelecht ras.  De bomen zijn vermeerderd van uitlopers, alhoewel er wel een zaailing kan tussenzitten.

Momenteel vertoont slechts één van een tiental bomen zijn eerste bloempjes. Al de andere hebben nog geen open bloemen. Ook binnen dit ras is er dus wat speelruimte in het bloeitijdstip.

Ik herinner mij dit ras in volle bloei, op 15 april in de zestiger jaren. Het vroor toen -7 ° C. Geen enkele pruim dat jaar!

Ik vraag mij af of de lichte nachtvorsten van de laatste dagen schade aangericht hebben?

De kerspruimen/myrobolanen/Prunus cerasifera zitten al in het volle bloeistadium of er over. Dit wil zeggen dat de bloemblaadjes sterk beginnen vallen. Op de bodem vormen ze een wit tapijt.

Lente

        (Triomphe de Vienne)

Vandaag 12 maart 17° C.

De derde dag zonnig weer. Een hele verademing na de vele donkere regendagen.

Vorig zaterdag veranderde het weer. ’s Morgens had het ongeveer – 1 ° gevroren. Vanmorgen was er een

-0,5 ° vorst. Zondagmorgen was er geen vorst.

Ik heb nog 4 peren te planten: Triomphe de Vienne, Supertrévoux, Clara Frys ( een Deense Peer. Volgens Eddy Vets de beste die hij vorig jaar proefde. Louis Millis vindt ze wat te zoet. Beurré Superfin vindt hij beter. Er is meer evenwicht tussen zoet en zuur.) en Beurré de Montluçon (zie blog van 8/1/07: Suikerpeer van Montluçon).

Als ik vorige week een plantput wou graven, schoot die boordevol water!

Ik heb lange tijd gedacht dat peren niets waren voor mijn zandgrond. Bij Eddy Vets zag ik dat zijn peren extra van stalmest voorzien werden met prachtvruchten als gevolg.

Feedback Acaibes

Van schoonzus Marie-Anne kreeg ik al volgende respons:

DEZE Bes WORDT IN BRASILIE REGELMATIG ALS TOETJE GESERVEERD.  HET IS EEN TRADITIE BIJ ONS DAT WE IN DE LUCHTHAVEN VOOR WE VERTREKKEN UIT RIO EEN BEKERTJE ACAI ETEN. DEZE KOMT IN BEVRORENTOESTAND EN WORDT TRADITIONEEL MET GEROOSTERDE MUSLI GESERVEERD.
ER WORDT ALTIJD BIJ GEZEGD DAT HET BIJZONDER GEZOND IS;

ACAI-BES

Vanmorgen (7-3) vernam ik voor ’t eerst het bestaan van de Acaibes via ‘De Morgen’.

‘Eeuwig jong door de Superbes’.

Deze bes groeit op majestueuze palmbomen in het noordelijk Amazone oerwoud.

De vruchten zien er uit als purperen druiven.

Ze hebben een aangename smaak.

De indianen kennen al eeuwen de heilzame werking van deze bessen.

Ik ga feed-back vragen aan nicht Els Lagrou, Prof Anthropologie in Rio de Janeiro, Brazilië. Zij verbleef jaren bij de indianen in het Amazone oerwoud.

Wat is er zo bijzonder aan deze superbes?

Ze bevat de vitaminen B1, B2, B3, C en E, fosfor, calcium, ijzer, aminozuren, voedingsvezels, proteïnen, de omega vetzuren 3, 6 en 9, die cholesterolverlagend werken. (De slechte LDL gaat omlaag  en de goede HDL wordt behouden).

De vetzuurverhouding evenaart deze van olijfolie.

Wetenschappelijk is vastgesteld dat het gebruik van olijfolie de belangrijkste verklarende factor is voor het gering aantal hartaandoeningen bij de bevolking rond de Middellandse Zee.

Volgens studies zou de bes 10 tot 33 keer meer antioxidanten bevatten dan rode wijn. In vergelijking met Blauwbessen is dit 2 keer meer. Blauwbessen zijn dus eveneens uitstekende bessen.

Daardoor zou ze een anti-verouderingseffect hebben.

Ze zou de huid verjongen en meer energie, vitaliteit en uithoudingsvermogen geven.

De essentiële aminozuren, samen met de mineralen zijn vitaal voor de spierwerking en de spierregeneratie.

Acaibessen bevatten plantsterolen als beta-sisterol.

Sterolen worden gebruikt bij prostaataandoeningen.

Ze zijn rijk aan vegetarische proteïnen: geen cholesterol, gemakkelijke vertering en transport naar de spieren. Dit in tegenstelling tot dierlijke proteïnen (melk, vlees).

Mijn conclusie: alhoewel de Acai-bessen wellicht de allerbeste zijn, (ook van smaak?) hebben wij ook een zeer grote rijkdom aan bessen, die eveneens uitstekend zijn voor de gezondheid.

Dit ben ik pas de laatste jaren gaan beseffen.

Ik word nog het meest aangesproken door de bekoorlijkheid van de bessen en de geweldige uitgebreidheid aan smaken.

De acaiproducten worden straks in ingeblikte, gebottelde en in pillenvorm op ons losgelaten.

Geef mij maar verse vruchten, die ikzelf kan oogsten.

Hugo Bernar, de enige erkende Biowijnboer in België

Sinds 1995 draagt zijn 1 Ha grote wijngaard De Hageling te Tienen het biolabel.

Zondagvoormiddag hadden we het genoegen hem te horen in de Steenovens, een archeologische site te St Amands, vlak tegen de Schelde.

Veel druivenliefhebbers waren er op afgekomen. We kregen een uitgebreide teeltcursus te horen.

Mij trof bijvoorbeeld dat Hugo de dieven, de scheuten die in de bladoksels ontstaan, niet helemaal wegbreekt, maar één blad laat staan. Bij hem gaat het om wijnproductie. Van Valère Allonsius hoorde ik dat er voor eetdruiven best meer bladeren blijven staan. (Blog van 8 okt. 2006)

Voor St. Jozef (19 maart) zou de buitensnoei moeten beëindigd zijn. Met de vervroeging van het lenteseizoen zou dit tijdstip wellicht ook mogen vervroegd worden?

De officieel verhandelde rassen moeten op een onderstam van Amerikaanse druiven staan, die niet gevoelig zijn voor de druivenluis (Phyloxera), die destijds de europese druiven verwoestte. Liefhebbers houden het gewoonlijk bij stekken. Bij druiven lukt dir tamelijk gemakkelijk.

Er zijn 5 gebruikelijke onderstammen, elk geschikt voor een bepaalde grond

5BB is de meest groeikrachtige, geschikt voor een magere grond en een zwakgroeiend ras.

125AA voor zandgrond. De meest gebruikte onderstam.

Binova (een verbeterde SO4).

SO4  is het meest geschikt voor niet te droge, kalkachtige gronden.

Aanbevolen resistente rassen:  Wit:  Sirius, Johanniter (kleine bessen), Merzling, de resistente vervanger voor Müller-Thürgau en Rivaner. Bianca. Palatina, Phoenix.

Orion ( iets gevoelig aan meeldauw).

Rood:  Regent, Rondo, Marechal Geoffre en – Foch.,

Dornfelder is een niet resistent ras.

EETDRUIVEN:

Wit: Sirius, Primavera, Jacobsberger, Lakemont (de beste druivenconfituur), Ramdes, de late Bianca (de vroege is minder zoet).

Rood: Muscat Bleu, Traminet, Boskoop Glorie.

Mijn ontdekking van de dag was de resistente Sirius.

Zowel Aleide en ik waren verrukt over de wijn die Hugo er in 2005 van creëerde.

Bij ons gaat het om de eetkwaliteit van de druiven. Sirius is niet alleen een prima wijndruif, maar ook een goede eetdruif met mooie, grotere bessen.

Daar al mijn muren intussen ingenomen zijn door druiven, ben ik aan het overwegen waar de meegebrachte plant een geschikt plaatsje zal krijgen.

Nog een andere aanbevolen resistente druif is Muscat Bleu.

Je kan bij Hugo niet allen wijn, maar ook een gans gamma van druivenplanten en - materiaal aanschaffen.

Zie www.hageling-bio.be

Natuur heeft al meer dan maand Bloeivoorsprong

Planten en bloemen in de tuinen hebben al tot zes weken bloeivoorsprong door de zachte winter.

Dat blijkt uit een rondvraag bij 1.721 tuinliefhebbers door www.tuinadvies.be

(De Morgen 5 maart 2007)

Myrobolanen in Bloei

Vanmorgen haalde ik nog een potje confituur uit de kelder van de gele myrobolanen die vorig jaar emmers vruchten voortbrachten. Als eetpruim vind ik deze gele vruchten maar matig, maar met de warme juli van vorig jaar toch beter. Al drie jaar draagt deze boom veel vruchten, doch vorig jaar echt uitzonderlijk veel. Ik kijk dit jaar uit naar een beurtjaareffect. Aleide verwerkte een gedeelte tot confituur en die is overheerlijk, zelfs met weinig toegevoegde suiker.

( Een correctie: ik zou moeten spreken van fruitbeleg. Want  Confituur bevat per definitie minstens 60 % suiker. Men neemt de helft vruchten en voegt er nog eens de helft suiker bij. Zoveel suiker bijvoegen zal bij ons nooit gebeuren !)

Deze boom staat momenteel nog niet in bloei.

De vroegste kerspruim ontvouwde zijn witte bloempjes al begin februari. Vorig jaar vond ik dat deze variëteit eigenlijk dessertkwaliteit had.

Nog 5 andere zijn intussen aan het bloeien. Met het donker en nat weer van de laatste dagen valt dat minder op. Straks als de zon weer schijnt zijn wij altijd verrukt door de geweldige bloemplekken.

Vanavond werd ik verrast door de roze bloei van een nieuw boompje in een uithoek. Dat is daar heel waarschijnlijk uitgezaaid door een vogel. Dertig meter verder staat de waarschijnlijke moederboom. Ook deze is beginnen bloeien. De zusterboom van dit exemplaar bloeit verwonderlijk nog niet.

In oorsprong werden deze 2 struikjes 25 jaar geleden verzameld door Leo Peeters, een van de actieve leden van onze Veltwerkgroep Fruit.

Leo ontdekte deze roodbladige kerspruimen met rode, kersvormige vruchten langs het Kempisch Kanaal in Brecht en in eerste instantie dacht hij echt aan kersen!

Zelfs in deze roodbladige kerspruimen zit er dus variabiliteit in bloeitijdstip.

Verrassend goede Winterappelen

Howard Stringer had mij begin februari in Engeland enkele appelen meegegeven om later te proeven.

Het bezoek van Vincent enkele dagen geleden was een uitstekende gelegenheid. Fijne herinneringen aan de Veltwerkgroep fruit borrelden terug op. Vanaf de beginjaren tachtig kwamen we met een groep van een twintigtal geïnteresseerden geregeld samen om velerlei thema’s betreffende fruit te behandelen. Ik ben nog dankbaar om de leerschool die ik toen kon doormaken. Al doende leert men veel.

Achtereenvolgend proefden we met zijn drieën (Vincent, Aleide en ik):

1. Otava : een ras afkomstig uit Tjechië.  8 / 10   nr 2

    Geel, zeer lichte blos, zacht maar nog krokant. Iets over zijn    

    hoogtepunt. Mooie pitten.

2. Lady Williams: een Australische appel.   7 / 10  nr 3

    hard, wit vlees, knapperig, zuurzoet, speciaal aroma. Kan nog lang

    bewaren.

3. Yellow Newtown: USA  1759.     7 / 10   nr  3

    Geel als golden, nog hard, zoet, speciaal aroma.

4. Fremy: Frankrijk  (1830-1840)    6,5 / 10    nr  5

    Nog vast, zoet, ‘oude’ smaak, zoet.

5. Sturmer Pippin: Engeland  rond 1800.  8,2 / 10   nr  1

    Lekker, fijne nasmaak, aangenaam zuur. Vit. C.

Al deze vruchten kregen hoge scores. De late vruchten profiteerden vorige herfst extra van de prachtige nazomer.

Dit zijn allemaal vruchten waarvan een liefhebber, zonder koeling, lang kan van genieten: extra interessant.

Vervolg Juno

Het huidige, meest geplante ras Glen Moy is echter zeer onderhevig aan vele wortel – en stengelziektes en de vruchtkwaliteit is inferieur aan de hoofdrassen van het middenseizoen als Tulameen en Glen Ample.

Malling Juno begint op hetzelfde tijdstip te rijpen als Glen Moy, maar de rijpingsperiode is meer gebald.

De 50% pluk valt 2 weken voor Glen Ample.

De fruitkwaliteit van Juno overtreft Glen Moy.

De bessen met hun helder rode kleur hebben meer glans en zijn vaster dan Glen Moy en hebben een goede smaak.

Malling Juno werd hoog gekwoteerd voor uitzicht, textuur en smaak (Zelfs beter dan Glen Ample) . De stengels zijn stekelloos.

De vruchtscheuten staan goed zijdelings ingeplant. De bovenste scheuten staan sterk opwaarts, terwijl de lagere praktisch horizontaal staan met bessen die zich goed presenteren aan de plukkers; dus minder plukkosten.

Malling Juno is een robuuste variëteit met resistentie tegen de biotypes 1 tot 4 van de grote frambozenbladluizen. Deze bladluizen  brengen de besmetting met virussen mee.

Sinds 1995 staat Juno op het veld uitgeplant en werd nog niet geïnfecteerd met het ‘raspberry bussy dwarf virus’ (heksenbezemziekte).

Juno is eveneens resistent tegen stengelbotrytis, ‘spur blight’ en ‘cane spot’ (stengelziektes).

Het vroeg uitlopen van de bladeren zou schade door voorjaarsvorst kunnen meebrengen.

Ik herinner mij zo’n zeer vroeg uitlopen van de frambozenbladeren. Ze kregen het hard te verduren van een flinke vorst in maart. Maar dat is al 20 jaar geleden.

Mallig Juno zal officieel gelanceerd worden op de jaarlijkse Fruitfocus in juli te East Malling.

Kwekers in Engeland kunnen dit voorjaar in Engeland al proefmateriaal aanschaffen bij MEIOSIS, dat in Engeland instaat voor de vermeerdering.

Licentierechten voor Europa kunnen bij hen bekomen worden.

Binnen 1-2 jaar wordt Malling Juno ook bij ons een zeer interessante, vroege framboos.

JUNO de nieuwe, vroege zomerframboos

van East Malling Research.

Het kweekprogramma van nieuwe frambozen staat onder de leiding van mevr. Vicky Knight.

Men stelt zich tot doel nieuwe rassen te ontwikkelen met uitstekende vruchtkwaliteiten: een goede smaak, een attractief uiterlijk, dit in combinatie met sterke weerstand tegen belagers en ziektes, een hoge productie en andere landbouwkundige eigenschappen (Bv. gemakkelijk te cultiveren en te plukken).

Eenmaal had ik de kans om dit kweekprogramma te bezoeken met het Proefcentrum Kleinfruit van Tongeren onder leiding van Patrick Meesters.

We stapten door een ontsmettingsbad vooraleer het proefveld zelf te betreden. Het was begin augustus en de beoordeling van planten en vruchten van de zomerframbozen was al achter de rug. Wie wou mocht zelf een oordeel vormen. Er was een grote diversiteit aan vruchten. Mooie vruchten, maar met weinig smaak; maar ook lekkere vruchten. Gedrongen en hoge planten, allemaal behoorlijk gezond (de minder goede zijn al in een vroeg stadium verwijderd), maar toch met gradaties. Dit waren enkel de planten die overschoten van vele duizenden zaailingen. Als onderzoeker moet je o.a. wel een engelengeduld hebben.

De vruchten van Juno zullen er dan (begin aug. 1999) wellicht niet meer bij geweest zijn aangezien dit een vroege framboos is.

Juno is de naam van de vroege zomerframboos die een verbetering betekent ten opzichte van Glen Moy, die al decennia lang het vroegste, commerciële ras is. (vervolgt)

Fantastisch Snoeiweer  16 °

Al twee dagen uitstekend lenteweer. Gisteren zelfs 16 °.

Vanmorgen was het in Zoersel aan de grond gevroren, maar het wordt een derde fijne dag.

Vanuit het raam zie ik een boomkruipertje de stam van de Reinette Hernaut afspeuren. Een welkome medewerker.

Nieuwe gasten: koppel staartmezen

Staartmezen had ik deze winter nog niet gezien. Maar sinds gisteren komt een koppel meesnoepen van de mezenbollen.

Staartmezen zijn eigenlijk geen mezen, maar behoren tot een andere soort.

Decennia geleden bouwden ze hun rondomrond gesloten nestje, met opzij een toegangsweg, in onze buxushaag.

MERITARE

Van Herman Vandepoele kreeg ik een schitterende foto van een van zijn lievelingspruimen doorgestuurd.