in ’t diepst van mijn gedachten

(71 tekens, home-made sms-gedicht)

n. vond het spijtig dat er in watou 'geen winkeltjes open waren', maar geen nood: uiteindelijk voelden we ons 's avonds heel voldaan, onze longen gevuld met frisse lucht en onze geest overlopend van sprankelende indrukken. beiden zaten we om zeven uur 's avonds dus heel gelukkig, zonnebril op de neus, te wachten op de belbus terug naar het stationnetje van poperinge, op het terras van frituur plaza, genietend van een onvoorstelbaar zalige reuzebak frietjes met samoeraisaus.

Feest

03-09-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

1. heb de foto bij vorig bericht verwijderd en vervangen door een foto van bamboe.

omdat de verrukkelijke revelatie van de haiku-dichteres chiyo-ni, die superverrukkeljke haiku's schrijft over bamboe, toch wel mijn persoonlijk literair evenementje was de afgelopen maand. ik kopieer hier om te beginnen nog even een haiku van haar, gevonden op een van de ontelbare sites* die op internet kunnen worden geraadpleegd:

in the floating world

snow on the bamboo.

chiyo-ni

wijze dame chiyo-ni, die in luttele woorden een eeuwenoude waarheid verkondigt: dat we in dit onzeker bestaan soepel en gracieus moeten zijn als bamboe, buigend onder het gewicht van sneeuw!

en zegt het (chinees) spreekwoord niet: beter buigen dan breken?

* www.thegreenleaf.co.uk/HP/Women/c/Chiyo/00chiyo.htm - 5k -

2. haha, wardie, hallo, welkom op mijn blog. welkom, soulmate.

je hebt het zo mooi gezegd in je reactie:

'Ik heb deze namiddag kunnen genieten van luie uren waarin niets moest. Ik heb dan ook niets gedaan, naast zinnen maken in mijn blog. Wat een verademing, beseffen dat ik het gemist heb en dat ik het nog kan, zinnen maken.'

tja, ik wil het mezelf niet al te veel toegeven: na mijn luitijd (zie vorig bericht!) is het nieuwe blogseizoen voor mij sputterend en strubbelend begonnen: ik puzzel en knabbel voortdurend aan mijn vers gepleegde zinnen, probeer ze te verdichten, bij te schaven, schrap overbodige woorden, schrijf, herschrijf, schrijf - en ben nooit echt tevreden over het resultaat. vind mijn gedoe lichtjes lamentabel.

daarom: aan het werk, yasmijntje, schrijf, krijg weer vaart en wees gelukkig...

3. alhoewel het lezen en schrijven van poëzie voor mij gelijk is aan het ultieme genot, toch wil ik mij niet opsluiten in the floating world of bamboo. elke dag probeer ik zo eenvoudig en realistisch mogelijk mijn leven te organiseren en alhoewel ik heb moeten leren voldoende afstand te nemen van de gruwel in de wereld, ben ik me er terdege van bewust dat niet iedereen kan schrijven over de delicatesse van sneeuw.

niet zo lang geleden (maar wel net vóór mijn luitijd) ontdekte ik - in mijn verzamelwoede betreffende vrouwelijke auteurs - een site waarop een revelerend gedicht stond van de iraakse dichteres Nazik Al Malaika*. 

irak .... of all places! altijd en opnieuw ben ik verwonderd schitterende poëzie te ontdekken van auteurs die in tijden van oorlog doorgaan met het schrijven van superieure teksten.

Nazik Al Malaika schrijft over haar droom: uitwijken naar een land van 'nectar en rozen van de schemering', weg van de ellende en het geweld... dit land is verder dan ooit van haar (en haar landgenoten) verwijderd!

ik heb het gedicht prompt uit het engels in het nederlands vertaald (of liever: proberen te vertalen!), omdat ik onder de indruk was van Nazik Al Malaika's sobere, indrukwekkende zegging:

(From Five Hymns to Pain  - Uit vijf hymnen van pijn - fragment)

 
Veiled Utopia.

A haven of magic, we were told

It was.

Made of nectar and twilight roses,

Of tenderness and gold.

In it, they said, was

The panacea for the wounds of man.

We wanted it, but didn't get it.

Back to our hopes, miserable and unfulfilled.

Where is this land?

Are we to see it or

is it to stay enveloped, unattainable

Agitating inside us only

A numbed yearning?

A prayer

Within closed lips?

The millions are

A torrent of desire,

Burning desire,

And a dream of flame.

Open the gates for thousands

of exhausted victims are screaming.

They spoke of 'life';

It is the color of a corpse's eye

It is the echoing steps of a stealthy killer:

Its curving days

a poisoned coat diffusing death.

Its dreams the humour of a demon

with paralyzing eyes, death - hiding lips.

Where shall I go?

I'm weary of the ways,

I'm bored with the meadows

And with the persistent, hidden enemy

Following my footsteps.

Where can I escape?

The trails and roads that carry

Songs to every strange horizon,

The paths of life,

The corridors in night's total darkness,

The corners of the bare days...

I've wandered along them all,

With my relentless enemy behind me,

Keeping a steady pace, or sitting firmly

Like the mountains of snow

In the far north.

Gesluierd Utopia

Het was een magische haven, werd ons verteld.

Gemaakt uit nectar en rozen van de schemering,

Uit tederheid en goud.

Binnenin, zeiden ze, bevond zich

Het geneesmiddel voor de wonden van de mens.

Wij wilden het, maar kregen het niet.

Terug naar onze hoop, ellendig en onvoldaan.

Waar is dit land?

Zullen wij het zien,

Of blijft het zonder omslag, onbereikbaar

Rusteloos enkel in ons binnenste

Een verlamd verlangen? 

Een gebed

Tussen gesloten lippen?

De miljoenen zijn

Een waterval

Van brandend verlangen

En een droom van vlammen

Open de poorten want

Duizend uitgeputte slachtoffers huilen.

Zij spraken van ‘het leven’,

Het is de kleur van een lijkenoog,

Het zijn de echoënde stappen van een steelse moordenaar:

Zijn gekromde dagen,

Een vergiftigde jas die de dood verspreid.

Zijn dromen het humeur van een demon

Met verlammende ogen, de dood – de lippen verbergend.

Waarheen zal ik gaan?

Ik ben me bewust van de wegen,

Ik verveel me met de weiden

En de aanhoudende, verborgen vijand

Die mijn voetstappen volgt.

Waar kan ik ontsnappen?

De sporen en de wegen die de gezangen

Dragen naar elke vreemde horizon,

De paden van het leven,

De doorgangen in de totale duisternis van de nacht,

De hoeken van de naakte dagen…

Ik heb ze allemaal bewandeld,

Met mijn meedogenloze vijand achter me,

Een vaste plaats innemend,

Of vastberaden zittend,

Als de sneeuwbergen

In het verre noorden.

* The Iraqi poet Nazek al Malaika died recently. She's central to the free verse movement in Arabic.

22-08-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

07-07-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

1.

nachtraaf I

 
nachtschemer wikkelt
donkere rokken, weerwolven
janken een jacht

met slagpennen als spade
kra kra krassen raven
een om te woelen land

 
hanengekraai wist restanten,
onder blauwzwart verendek
lig ik rozig wit in komma

2.

nachtraaf II

 
lig ik rozig wit in komma
kromgebogen
wakker te worden
klokken gonzen
mijn ogen open
achter mijn dromen
staat een punt

3.

zuivering

 
het was de sprong in het water
het uitstervend geklater dat haar denken
deed aan het verdwijnpunt, de serene lichtstip

 
de beek sloeg met zachte heupslagen
de wildgroei langs haar oevers weg

en toen in vlinderslag haar lichaam
weelde werd, bleek de beek in de zon
haar spiegelpaleis, haar bron

© Marleen De Smet

heel mysterieus vind ik hier de transgressie van het vrouwelijk personage in water, symbool voor zuiverheid, maar ook bron van alle leven. de vrouw (= de dichteres), neemt een duik in het water, wat een metafoor is voor duiken in het leven zelf.

durven leven is een beetje waaghalzerig, want onmiddellijk, bij het eerste contact met het water, ervaart zij een vage indruk van verdwijnen. verdrinking? de dood? zij ziet zelfs al het vage licht in de verte die een bijna-dood ervaring kenmerkt.

maar zij gaat niet dood: neen, zij wordt als het ware één met het water, de beek is een zwemmende vrouw, die met zachte heupslagen de wildgroei langs haar oevers wegwerkt. wat kan betekenen dat zij op zachte, vrouwelijke wijze de tegenslagen in haar leven wegwerkt.

wat ook betekent dat we hier te maken hebben met een vrouw die de kracht heeft van het water. water kan door trage, gestadige en zachte erosie zelfs rotsen overwinnen. het vrouwelijk personage in dit gedicht kan dit wellicht ook, zij wordt het water, de beek is haar spiegelpaleis, waar haar evenbeeld duizendmaal in wordt weerkaatst. zij weet dat zij de bron is, het begin van alles, het middelpunt.

hehe marleen, je hebt hier verzen geschreven die elke vrouw moeten verblijden: je brengt een boodschap van kracht en vertrouwen, van vrouwelijkheid en uithoudingsvrmogen. je zegt: wij zijn als water en op deze manier, met overgave en geduld, komen we er wel.

olala, is marleen desmet een dichteres vol eigenwaan, of is zij een vrouw met een gezond gevoel van eigenwaarde? ik opteer natuurlijk voor het laatste. zij is zich als vrouw volledig bewust van haar invloed en kracht en dat is goed zo. daarbij is zij een dame die over dit supervrouwelijk thema knappe en elegante gedichten schrijft. bravo, marleen!

beste marleen, tot slot raad ik alle lezers van mijn blog dringend aan een bezoekje te brengen aan jouw blog!

* http://blog.seniorennet.be/marleen_de_smet/

* zie http://www.nativeart.nl/Totumdier_pag-2.htm

Voor de Indianen van de Noordwestkust van Noord-Amerika was en is de raaf trouwens het belangrijkste schepsel. Het was raaf, de gedaanteverwisselaar, de misleider, die de wereld creeërde. Hij bracht de mensen op de aarde en gaf hen vuur en water. Hij verdeelde de rivieren, meren en cederbossen over het land en plaatste de zon, maan en sterren in de hemel, vis in de zee, zalm in de rivier en voedsel op het land.

In het bezit van magie en bovennatuurlijke krachten, kon raaf zichzelf op elk moment in alles veranderen.'

zie ook: http://home.wanadoo.nl/haagsebob/totumdieren1.html

'Raaf komt als je om liefde, licht en heling vraagt. Als Raaf je zijn medicijn brengt, geeft hij je een hoger besef, scherper begrip en een verruimd bewustzijn. Met dit nieuwe begrip kan je binnendringen in het hart en de ziel van anderen, je begint hun gevoelens te voelen.'

* zie: www.traditie.be/artikels/WEERWOLVEN.doc

'Het is de wolfstijd, de meest duistere tijd van het jaar. In de Joeltijd verschijnt Wodan ten tonele, hij komt als hernieuwer van de levenskracht en de bevrijder van de zon uit de onderwereld. Ook zijn trouwe volgelingen hier op aarde, zoals de weerwolven laten zich niet onbetuigd. Zij treden op als verdrijvers van de duistere machten en verwekkers van vruchtbaarheid, ze herscheppen de orde. Ze leggen in hun dierenvemomming huisbezoeken af en verwekken vruchtbaarheid, vooral op jonge vrouwen hebben ze het gemunt, hun ommegangen hebben dan ook een sexueel tintje. De mensen zien deze volgelingen van Wodan graag komen, ze geven ze eten en drinken want ze brengen geluk.'

21-06-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

mijn schatje, zingt ze

misschien, misschien, ooit zal het

nooit zal het zo zijn

(janis joplin)

ademvraag voor alle literatuurliefhebsters (‘freaks’ for gentlemen):

hebben jullie ook een hoofdkussenboek un livre de chevet een lievelingsboek waar je elke avond voor het slapengaan noodgedwongen in moet lezen anders is het niet goed geweest je stopt het onder je hoofdkussen dan is het een hoofdkussenboek je stopt het in je dekbedovertrek dan is het een dekbedovertrekboek je legt het pal onder je bed dan is het een onderbedboek je legt het op je cdbox dan is het een cdboxboek je legt het naast je nieuwe topcom butler 3450 wandelende telefoon dan is het een wandelendetelefoonboek ach je verlangt zo naar het samensmelten met je favoriete personages je wil dansen in wervelende landschappen in vreemde huizen en settings en je wil eindelijk ook eens beginnen schrijven aan je langoureus droomscenario zodanig zelfs dat je je kamer met je oude en nieuwe hoofdkussenboekjes wil bemeubelen zes flinke opeengestapelde romans lichtjes beneveld met heerlijk zomerparfum van kenzo haha dat wordt een geurig theetafeltje een zakwoordenboek kan dienen als presse-papier om je krullende nota’s bij te houden en welke fragiele ondraaglijk lichte bouwsels maak je niet met verhalen of gedichten

heb geprobeerd bovenstaande zin zonder punten of komma’s  te schrijven, als in een wervelende gedachtenstroom, omdat ik zo mijn liefde voor rendez-vous wil uitdrukken, het boek van de franse schrijfster christine angot*,  dat nu al een hele tijd mijn eigen superhoofdkussenboek is.

wat ik in bovenstaande zin beschrijf heb ik ook met dit boek gedaan. ik heb het voortdurend gemanipuleerd en verplaatst en zelfs overal meegesleurd, zo verknocht was ik aan het verlangen van het hoofdpersonage (de schrijfster zelf) naar eric estenoza, ‘un acteur avec un regard qui devenait opaque a n’ importe quel moment’, een man dus waarop zij op gevaarlijke wijze verliefd wordt en met wie zij van p. 34 tot p. 379 probeert amoureuze afspraken te maken en dit lukt maar niet.

christine angot schrijft onwaarschijnlijk pittig, nerveus frans, in een verrukkelijke verhaalstijl doorweven met innerlijke monoloogjes, korte stukjes in directe rede en onverwachte flashbacks. daarbij strooit zij in het rond met nonchalante details over typisch franse –zeg maar: parijse- decors en settings. zij hopt en zapt van het café de la madeleine naar brasserie wepler, van het theater naar het restaurant, van het quartier du marais naar belleville, van montpellier naar toulouse en avignon en van le var naar la presqu’ile de giens.  

alles draait om haar onmogelijke, obsessionele en vooral imaginaire liefde voor eric, waaraan zij alles ondergeschikt maakt. zij belt voortdurend en stuurt smsjes en laat berichten achter op het antwoordapparaat. soms slaagt zij erin om eric voor een afspraak te strikken, maar telkens is de ontmoeting in de realiteit anders dan zij het zich in haar fragiele, door de liefde aangetaste fantasie heeft voorgesteld. zij stapelt ontgoocheling op ontgoocheling en verlangt en verlangt en slaapt bijna niet meer en op elke bladzijde voegt zij een kwetsuur toe aan haar getourmenteerde, amoureuze ziel.

in het verhaal zelf schrijft christine dan ook nog tegelijkertijd deze roman, waarbij zij regelmatig stukjes manuscript laat lezen aan eric. zij worden zelfs beiden gevraagd op literaire avonden om publiekelijk stukjes uit rendez-vous voor te lezen. zo wordt de liefde nog pijnlijker. het is alsof christine openlijk toelaat dat elk stukje huid dat haar nog zou beschermen tegen de 'vrije val' (niet voor niets is verliefd worden in het frans een 'val', tomber amoureux. in het engels zeggen ze zelfs falling in love, in liefde vallende) door eric langzaam wordt afgepeld, schub voor schub en met een heel scherp mes.

puur vrouwelijk masochisme!

maar toch is dit een heerlijk boek, zo frans als het maar zijn kan. bij het lezen kroop ik helemaal in de huid van christine, ik was christine. wat heerlijk te lezen dat iemand anders dan ik nog meer liefdespijn kon ervaren dan ikzelf, wat een katharsis ervaarde ik bij het lezen van christines bijna ziekelijk-romantische dagdromerijen. joepie, ik was toen het jaren geleden ook allemaal met mij gebeurde helemaal niet gek, alleen maar o zo indringend amoureus! en ik geloof nu echt dat het waar is dat de fransen de liefde hebben uitgevonden! 

tot slot nog een (verrukkelijk zuchtend) fragmentje:

Eric ne rappelait pas. Il fallait pas que je rappelle tout de suite….. Je ne pense pas qu’il m’appellera demain….. Peut-être qu’íl ne veut plus me parler. Peut-être qu’il ne veut plus me voir. J’appellerai après-demain, je lui laisse encore la possibilté de m’appeler demain, même si je n‎’y crois pas. Mais si son portable est fermé, comment je vais faire, je ne vais pas encore laisser un message? C’est dur, c’est dur.

Je fermais les yeux, je les rouvrais. Je poussais un soupir pratiquement entre chaque phrase et je disais: ahhh. Je n’espérait qu’une chose, c’était de m’endormir. Ce qui ne voulait pas dire que je ne croyais plus à l’histoire. Mais le manque était dur à vivre…

* Angot, Christine, Rendez-vous, Flammarion, Paris, 2006

2..

Sei Shonagon, blogster avant-la-lettre??

 
Hehe, altijd gedacht dat het woord ‘hoofdkussenboek’ afkomstig was uit Japan!

Sei Shōnagon (清少納言), (965-1010s?), een Japanse hofdame die deel uitmaakte van het gevolg van Keizerin Teishi (Heian periode) is namelijk de auteur van het wereldberoemde hoofdkussenboek (The Pillow Book, 枕草子 makura no sōshi)!*

Dit hoofdkussenboek was eigenlijk een soort dagboek en Sei Shonagon noteerde tien jaar lang anekdotes, opinies en observaties. Zij maakte ook 164 lijstjes met verrukkelijke titels als:

‘When I make myself imaging’,

(Wanneer ik mezelf doe verbeelden)

‘Distressing Things’,

(Verdrietige dingen)

‘Elegant Things’,

(Elegante dingen)

‘Outstandingly Splended Things’.

(Uitzonderlijk wonderlijke zaken)

In haar introductie schreef zij over haar dagboek:

I set about filling the notebooks with odd facts, stories from the past, and all sorts of other things, often including the most trivial material. On the whole I concentrated on things and people that I found charming and splendid; my notes are full of poems and observations on trees and plants, birds and insects. I was sure that when people saw my book they would say, “It’s even worse than I expected. Now one can tell what she is really like.” After all, it is written entirely for my own amusement and I put things down exactly as they came to me.*

Dametjes, dametjes, aan het werk!

Laten we de eeuwenoude traditie van hoofdkussenboekjes maken voortzetten....

Begin aan een dagboek, NU!!!

* Terwijl Europa nog in de duistere middeleeuwen leefde, kende Japan toen reeds een rijke hofcultuur. Over Sei Shõnagon is echter weinig bekend. Uit haar eigen, aanvankelijk geheime, dagboek, en uit dat van anderen komt zij naar voren als iemand die wordt aanbeden en gevreesd om haar scherpe tong, die over een grote parate kennis van de Chinese poëzie beschikt en een grote schare aanbidders heeft.

* Otto, Whitney, A Collection of Beauties at the Height of their Popularity, Random House, New York, 2002, P. 275

13-06-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

1. Still Life

Still Life ontving de Gouden Leeuw op de laatste editie van Mostra in Venetië. De film vertelt twee verhalen van eenzaamheid: dat van een mijnwerker uit Noord China die zijn vrouw opzoekt en dat van een verpleegster die wil scheiden van haar man. De mijnwerker wordt in dienst genomen op een afbraakwerf in Fengjie, waar de echtgenoot van de verpleegster rijk wordt van maffioze praktijken. De regisseur onthult via de warboel, veroorzaakt door een stuwdamproject, de vele transformaties van zijn land. "Wanneer men de realiteit van het China van vandaag toont, stoot men vlug op de lange lijst van verboden zaken. Maar hoe meer men daarmee bezig is, hoe meer onze vrijheid toeneemt.” bevestigt hij. “Er is een ontzettend snelle ontwikkeling in China, te snel. Dit is niet zozeer een politiek afkeuren. De scènes in de film gebeuren echt en het symbolisme en de beeldspraak maken deel uit van de realiteit ginds. Ik heb niets uitgevonden, ik heb enkel de beelden van het ogenblik opgeslagen."

Still Life van Jia Zhang Ke, met Han Sanming, Zhao Tao, Huang Yong

Chine - 1u 48min.

2. La Stella che non c'è

Cineast Amelio trekt via China de lijn met het verhaal van de wereld, de al of niet trieste gang van zaken. De film is losjes gebaseerd op een roman van Danilo Rea (La Dismissione) en start met de landing van een delegatie Chinezen die de hoogoven van een Italiaanse staalfabriek komen demonteren. De Italiaanse verantwoordelijke van de installatie, Vincenzo Buonavolontà (Sergio Castelitto) probeert aan de nieuwe Chinese bedrijfsleider uit te leggen dat de machine een defect heeft dat zware ongelukken kan veroorzaken. Maar tot zijn grote ergernis, vertrekken de Chinezen mét hoogoven, om deze te herinstalleren in een afgelegen industriezone. Vincenzo verliest zijn job en beslist tegen iedereens wil om ter plekke te gaan om een catastrofe te vermijden. Gianni Amelio filmt China als een vreemde, hij bekijkt het land zonder het te begrijpen en nét daar zit de sterkte van deze film.

La Stella che non c'è van Gianni Amelio, met Sergio Castellitto, Ling Tai, Angelo Costabile

Italie, Switzerland, Frankrijk - 1u 44min.

 
ooooh! als ik terugdenk aan deze films stromen beelden met mensenmassa's mijn geest voorbij, mensenmassa's die samenhokken in reusachtige bouwvallige woonblokken. ik zie ook prachtige berglandschappen, omgeven door groene mist en ik zie eindeloze steenwoestijnen, waar pezige kleine chinezen slavenarbeid verrichten in de gloedhete zon.

de eerste film, Still Life is veel chineser dan de tweede, La Stella che non c'è (= de ontbrekende ster). de intense, ingetogen en trage - dus zeer oosterse - communicatiestijl van de personages zetten ons, druk babbelende en oppervlakkig agerende westerlingen aan het denken. praten wij eigenlijk nog echt met elkaar, luisteren wij nog naar elkaar, doen woorden er nog toe, laten wij de tijd aan onze emoties, beleven wij nog zoiets als vreugde en pijn???

tijdens een ogenschijnlijk 'gewoon' gesprek duurde het in deze film soms minutenlang voor er geantwoord of gereageerd werd. dit werkte eerlijk gezegd erg op de zenuwen van m en n, mijn jeugdig gezelschap. maar zelf vond ik deze spreekstijl overheerlijk. want tijdens deze stiltes werden innerlijke spanningen opgebouwd, emoties kregen vanzelf de nodige tijd om te ontstaan en de diepgang van de communicatie was grandioos.

in de tweede film, zien we hoe het hoofdpersonage van de film, de italiaanse ingenieur Vincenzo Buonavolontà verbouwereerd kijkt naar de vreemde wereld waarin hij terechtkomt. hij snapt er geen jota van, beleeft de ene onmogelijke ervaring na de andere en loopt reddeloos verloren in de chinese samenleving, die duizendmaal complexer en ondoorzichtiger is dan wij ons ooit zouden kunnen voorstellen.

en hoe moedig die chinezen zijn, hoe verdraagzaam en gedisciplineerd ze naast en met elkaar bewegen, eten, slapen, werken! wij, verwende westerlingen, zouden het geen week uithouden in die omstandigheden! zo gewoon zijn wij aan ruimte en vrijheid, wij kunnen het ons (nog) veroorloven bijvoorbeeld de momenten uit te kiezen om te gaan shoppen: als het niet te druk is, op ochtenden in de week of op zondagen. in china is er altijd, altijd veel volk, je moet daar oefenen geloof ik in het handig ontwijken van lichamen, lichamen, lichamen.....

in een van de slotscènes van La Stella che non c'è, als hij op een schamele schuit de blauwe rivier afvaart op weg naar shangai, huilt vincenzo buonavolontà plots tranen met tuiten. weent hij omdat hij doodmoe is van zijn zeker niet zo comfortabele queeste (zelf zou ik geradbraakt zijn geweest), weent hij om al de verschrikkingen die hij heeft gezien, weent hij om het lot van zijn kranige en mooie chinese vriendin, een ongehuwde moeder(schande, o schande in china) die haar studies niet heeft kunnen afmaken en rotbaantjes aanneemt om te kunnen overleven?

mooi, mooi toch, een latijnse man die huilt?

maar ach, ook deze film kent een happy end, of laat een happy end vemoeden. in het station wacht ling tai (dit is de naam van de actrice, ik ben haar echte naam vergeten) hem op. zij kibbelen om een koekje. vincenzo belooft een nieuw speeltje te kopen voor het zoontje van zijn vriendin.

neemt vincenzo ling tai en haar zoontje mee naar het zonnige italië? weg, mensenmassa's, weg, armoedig bestaan? en wij maar raden.

29-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

Caspar David Friedrich (1774-1840)
Der Watzmann
1824/1825
© Staatliche Museen zu Berlin, Nationalgalerie, Inv.-Nr. A II 895

1.

seringen

(droom nummer 6)

het was een leuk huis.

het leukst vond ik de glazen deuren, die openden op een reusachtige, verwilderde tuin.

takken, zwaar van seringen, tikten geheimzinnig tegen het raam.

(29 april 1994)

2.

mijn vriendin betsy had vrijkaarten voor de tentoonstelling 'Kijk op Europa, Duitse schilderkunst uit de 19de eeuw' in bozar in brussel en wij daar naartoe. we kregen een audiotoestelletje en een koptelefoon en terwijl we rondwandelden vertelde een lieve dame ons wat er te bekijken viel en ook hoe we de tentoongestelde werken moesten bekijken.
knopjesgedoe is gewoonlijk niet aan mij besteed, maar nu vond ik het toch leuk het toestelletje te bedienen (het was simpeler dan een gsm) en te luisteren naar de verhalen omtrent de kunstwerken. waw! nooit gedacht dat duitsland zulke meesters had voortgebracht.

we leerden op school reeds in de lessen kunstgeschiedenis genieten van vlaamse, franse en italiaanse schilderkunst, maar steevast vergaten onze leerkrachten onze buren uit het oosten te vermelden, heb ik de indruk. zou dit nu komen omdat wij nog altijd denken aan de nazi's als we het over duitsland hebben? een volkomen onterecht vooroordeel: duitsland mag niet alleen trots zijn op zijn kunstschilders, ook duitse schrijvers, filmmakers en componisten zijn altijd aanwezig geweest in de europese en internationale artistieke wereld.

maar we zijn er ons hoogstwaarschijnlijk te weinig van bewust. en ja, ook ik heb me indertijd meer franse en engelse literaire werken aangeschaft dan duitse. misschien ook omdat ik de duitse taal absoluut niet beheers. toch bezit ik een schitterende poëziebundel van bertold brecht en lees ik in vertaling günter grass en elfriede jelenek.

een paar keer per jaar heb ik een tea-time afspraak met monika detter, mijn oostenrijkse vriendin. zij kwam als ukkie tijdens de oorlogsjaren in belgië terecht en groeide op bij adoptieouders. monika werkte later als bediende op de redactie van het rijk der vrouw, heeft een zus in guatemala en woont nu zelf in molenbeek, waar ze een koket appartementje betrekt.

mijn vriendin is een zeer correcte en welopgevoede dame, die houdt van muziek en poëzie. ik zal het nooit vergeten: de eerste keer toen ik bij monika op bezoek kwam werd ik gastvrij onthaald op koffie met taart, de taart netjes geschikt op een schattige antieke porseleinen étagère. ik voelde mij plots teruggestuurd in de tijd, op de koffie bij mijn lieve bobonne, die ook hield van soortgelijke taartentorens en ook bekend stond om haar warm onthaal.

monika is een kruising van ouderwetse maar daarom ook zo charmante degelijkheid (die deutsche grundligheid? en een licht frivole hang naar fantasie - want ze houdt van sjieke kleding, bezoekt op haar eentje de brocantemarkt in namur en heeft een japanse pennevriendin uit okinawa die deze zomer op bezoek komt. daarbij schrijft monika enthousiast gedichten en draagt deze met heel veel overtuiging en panache voor.

ik vind het echt bewonderenswaardig: ondanks het feit dat monika's moedertaal duits is en zij vroeger ook heel veel frans heeft gesproken in haar werkomgeving, schrijft zij haar gedichten in het nederlands. zij is er zich echter van bewust dat haar taal hier en daar schoonheidsfoutjes bevat, maar is ook niet te trots om mij, specialiste nederlands (ahum), om raad te vragen. zo zijn onze gesprekken altijd doorspekt met taalperikelen, poëzieanalyses en verhalen vol nostalgie over vroeger. tja, al doende leert men: monika's gedichten worden altijd maar beter, ze mag trots zijn op zichzelf, op haar vastberadenheid en inzet, echt waar!

hieronder een goed voorbeeld van wat monika bezielt als zij haar pen doopt in virtuele inkt: 

Ouderlijk huis

 
Een onzichtbare macht zweeft rond

de witte muren van mijn kinderhuis,

in een straat bekend

en toch zo onbekend


als hongerige schilder rust ik

uitgeblust in het plantsoen,

zorgeloos vliegen mussen op,

landen speels in de

oude eik ontdaan van zijn bast

het schemerlicht spreidt zich rond

mijn schorsjasje,

geuren met veel herinneringen,

met wonden die in de nacht

als spoken door de kamers dwalen,

luiken die niet meer gesloten worden.

dit gedicht is romantisch: de dichteres drukt haar nostalgie uit naar een kindertijd die zij eigenlijk heeft gemist. de aanblik van haar geboortehuis oefent een geheimzinnige macht over haar uit. als zij even uitrust in een plantsoen vertoont de natuur zich van zijn frivole kant - de mussen vliegen zorgeloos op en landen speels in een naakte oude eik.

deze eik, bevrijd van zijn bast, zou een beetje symbool kunnen staan voor het gevoel van vrijheid die men op een bepaalde leeftijd ervaart, als men alles loslaat. maar bij monika doemen de spoken uit het verleden nog op in de schemering. haar wonden zijn nog niet volledig geheeld en zullen dit misschien nooit zijn: de luiken van haar ouderhuis worden niet meer gesloten, er is niemand aanwezig die haar kan helpen deze periode uit haar leven (= haar toch redelijk getourmenteerde jeugd) volledig af te sluiten.

schitterend vind ik toch dat zij in dit gedicht een schorsjasje draagt: stel je voor, hoe simpel en puur natuurlijk, een jasje gemaakt van boomschors! berkenschors bijvoorbeeld, met subtiele tinten grijs en oker en een fragiel krisperig aanvoelen. hoe mooi kan ik dit beeld in mijn fantasie oproepen, grote modeontwerpers zouden dit textielidee eens moeten uitproberen!!!

tja, monika heeft duidelijk een mystieke band met de natuur.

deze opmerking is natuurlijk een understatement, maar toch: ik ken monika voldoende om te weten dat zij heel erg van de natuur houdt (haar oostenrijkse roots fluisteren haar deze liefde in) en zij weet ook dat de zintuiglijke ervaring van de schoonheid van de natuur een louterend effect heeft op gekwetste zielen!

voorts wil ik hier in dit bericht geen verdere analyse maken van de vormeigenschappen van monika's gedicht (interpunctie enz...), noch van bijvoorbeeld de inhoudelijke logica betreffende de syntaxis, want ik wil mij in dit medium ( = mijn blog) beperken tot eenvoud en soberheid.

feit is echter dat dit stukje poëzie geselecteerd werd voor de 13de poëzieprijs van de culturele centrale boontje in sint-niklaas* en bijgevolg ook opgenomen werd in een poëziebundel uitgegeven door dezelfde organisatie!

bravo, monika!

15-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

Het jurkje

weet je wat ik zie
de zomer die weldra komt
een zondagochtend
vogels fluiten hun concert
en ik
ik voel geluk in mij
trek mijn oogverblindend frivole jurkje aan
blote benen
voelen zomerwindje
en tenen
die gevaarlijk dansen
in mijn open schoentjes

dan ren ik naar buiten
loop je tegemoet
we plukken van de zonnestralen
en walsen in het vroege licht

tot we uitgeput zien
hoe boven onze vijver van verlangen
ons spiegelbeeld in alle hevigheid hunkert
en jij met een ruk
mijn frivole jurk
in het dauwgras gooit

dit gedicht bulkt van sensualiteit en jeugdig enthousiasme, merel! heel mysterieus vind ik dat de geliefden eerst hun spiegelbeeld zien boven de vijver van verlangen en zich dan verliezen in de liefdesdaad. wat zou dit te betekenen hebben???

Kom merel

kom Merel
je mag gaan
laat je oude vleugels rusten
ze geven je slechts pijn
hier zijn vleugels van ontdekken
voor je vlucht hoog in de lucht

vlieg maar boven alles uit
langs de verlaten straten
tot voorbij de kleuren van de regenboog

vlieg voorbij jezelf
spring uit je veilig nest
laat eenzaam tot je komen
rust maar op de hoogste bergtop
kijk mijmerend naar beneden
je bent een stipje van het groots geheel
ik zie je knikken van begrijpen
zo dankbaar dat je er mag zijn

Een oogje

ze liet een oogje vallen
stuurde het
totaal van de wijs
richting knappe kerel

het oogje begon
zo waar te blozen
stamelde woorden
voelde zich verlegen
wou zo graag versieren

ze flirtte met de kijkers
van die stoere vent
keek diep in zijn ogen
kon het niet geloven
een knipoog
sprong haar tegemoet

samen rolderbolderden ze
twee oogjes
zagen passie groeien
en kregen een verliefd gevoel

dit vind ik een supergrappig, bijna puberaal gedicht. graaft merel in haar verleden en is zij weer verliefd?

Het meisje

het meisje danste met de droom
ze had haar nieuwe schoentjes aan
en met haar kobalt jurk
voelde ze zich de prinses
van het galabal
ze dronk voor het eerst
van de beker van geluk
zag sterren fonkelen en
proefde van haar stoutste dromen
nog even en wie weet misschien
vloog ze in de armen van de prins
die haar teder kuste

ze zweefde met het gevoel
van lopen op de wolken
en vroeg zich af
hoe lang zo iets kon duren

want morgen
wist ze te vertellen
is alles weer zo doodgewoon

 
om van een anticlimax te spreken! merel komt uiteindelijk op haar poten terecht!!

mijn wiegendroom

mijn wiegendroom
je bent mijn veilige haven
bij jou voel ik me thuis
je bent mijn redding in de donkere nacht
de boei die ik met beide handen
omklem om nooit meer los te laten

mijn wiegendroom
jou wereld is mijn eerste leven
de schoonheid streelt mijn kijkers
een rilling kruipt heel diep in mij
ik voel koud en toch ook warm
en leef in de verleden tijd
ik droom je droom zo heel intens
je loslaten lukt me niet
zonder jou ben ik verloren
een ziel die botst tegen de harde werkelijkheid
er is geen nevel en geen enge ruimte
alleen een open veld zonder horizon

mijn wiegendroom
in je wereld wil ik verder dromen
laat je beelden voor altijd leven

mijn wiegendroom
in jou zie ik wat ik niet meer zie

13-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

intens

(droom nummer 17)

ik stopte de lijkjes
met grote volwaardig volwassen hoofden
in kartonnen dozen

hoe intens en vol schaamte
hun glimlach, hun grimas

de doden

(1995, bewerkt op 26 mei 2001)

ik beken het eerlijk: mijn voorkeur voor kunst die schoonheid, geluk, genoegen, kortom: het licht brengt, is uiteindelijk een reactie op - jawel - ervaring van pijn, niet alleen in mijn persoonlijk leven, maar ook in het leven van mensen die ik liefheb. ach ja, je moet pijn beleven en verwerken, zeggen de psychologen. maar de beleving en ervaring van schoonheid kan hierbij helpen, is zelfs een fantastisch tegengewicht.

11-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

(Masriera, liggende jonge vrouw, coll. Museo de Arte Moderna, Madrid)

interiors

kussens zacht en geurig, als rozen van satijn

zetels bekleed met het velours van luxueuze treinen

 

mijn langoureuze, onwezenlijke droom

mijn intieme boudoir, mijn gracieus geheim

'Kunst die het Licht zoekt vervalt soms makkelijker in clichés. Dat ik lichtvolle kunst beu ben klopt niet echt... Eigenlijk zoek ik ook vooral schoonheid en originaliteit... Vandaag de dag is de pure schoonheid soms niet meer spannend of origineel genoeg...  Misschien is het daar om te doen in de Kunst : evenwicht tussen originaliteit en schoonheid... ?'

07-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

04-05-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

30-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

zwemmen is
ruggelings liggen

zachtjes dobberen
op een bed van anemonen

het donzig groene heelal
bevindt zich pal onder mij

veilig en volkomen geruisloos
bereik ik de buitenste kringen.

makkelijk is dit, zonder twijfel

maar wie zinkt daar
pijlsnel naar beneden -

dode meermin te pletter
op de bodem van de zee?

30-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

oh, verrukking. toen ik de vertaling van dit gedicht begon te lezen, om het even of het nu in een nederlandse hexameter of in het zogenaamde blanke vers (rijmloze jambische verzen van vijf heffingen) was gesteld - ik werd er bij het lezen vrolijk en gelukkig van.

dat iemand zoveel eeuwen geleden op zo'n lieve en aandachtige manier over zijn tuintje kon schrijven: wel, ik ben er nu, terwijl ik erover schrijf, nog van in de wolken!

hier komt de tekst:

DE NIJVERE TUINDER EN DE VRUCHT VAN ZIJN WERK

En dan sproeit soms een voorjaarsregen zacht

op het klein gewas en laat de maan zijn schijnsel

weldadig vallen op het prille groen.

Maar soms, wanneer het droog en dauwloos blijft,

draag ik, bezorgd om dorheid en benauwd

voor schade aan de tere weefsels, liefdevol

emmers helder water aan en giet ze

eigenhandig druppelsgewijze uit:

ik wil geen grote gutsen vocht, waardoor

het aangebrachte zaad weer weg zou spoelen!

En zo bekleedt het tuintje zich al snel

met kleine kiemen. En hoewel het deels

verstoft, bij het afdak, lucht- en regenloos,

en deels verregent en de zon verjaagt

waar een hoge muur het sterrenlicht blokkeert,

toch heeft het nooit het toevertrouwde zaad

beschaamd en zonder hoop op bloei verborgen.

Integendeel, wat vrijwel droog in kuiltjes

wordt gestopt schiet als herboren weer

omhoog, draagt vrucht, met nieuwe kracht bezield.

Nu komt het aan op dichtergaven, kennis

en bevlogen taal, om alles van die oogst

met name te noemen, in alle geuren en kleuren:

dan krijgt het kleine goed een grote eer.

nb: ik stel me wel de vraag, of een vrouw op dezelfde manier over haar tuintje zou schrijven. van middeleeuwse dichteressen ken ik trouwens vooral de mystieke dames, hadewych bijvoorbeeld. of zij zich heeft beziggehouden met tuinieren? daar ben ik nog niet zo zeker van!

24-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

1.

De peur que je n'apprenne à te connaître trop facilement,

tu joues avec moi.

Tu m'éblouis de tes éclats de rire pour cacher tes larmes.

Je connais tes artifices.

Jamais tu ne dis le mot que tu voudrais dire.

De peur que je ne t'apprécie pas, tu m'échappes de cent façons.

De peur que je te confonde avec la foule, tu te tiens seule à part.

Je connais tes artifices.

Jamais tu ne prends le chemin que tu voudrais prendre.

Tu demandes plus que les autres, c'est pourquoi tu es silencieuse.

Avec une folâtre insouciance, tu évites mes dons.

Je connais tes artifices.

Jamais tu ne prends ce que tu voudrais prendre.

(Le Jardinier d'amour, XXXV)

wat de liefdestuinman hier zo schitterend weet te suggereren is  hoe de dame aan wie dit gedicht gewijd is op een zo typsch vrouwelijke manier (ik herken er mezelf in) zich telkens afwendt van zichzelf en zich verliest in een rol die de hare niet is. nooit neemt zij de weg die zij zou willen nemen.

maar hoe kunnen wij ook anders? hoe kunnen wij, vrouwen, onszelf zijn in een door mannen overheerste wereld?? onbegonnen werk!

2.

The earth-child in the grass

In the very early morning

Long before Dawn time

I lay down in the paddock

And listened to the cold song of the grass.

Between my fingers the green blades,

And the green blades pressed against my body.

"Who is she, leaning so heavily upon me ?"

Sang the grass.

"Why does she weep on my bosom,

Mingling her tears with the tears of my mystic lover?

Foolish little earth child !

It is not yet time.

One day I shall open my bosom

And you shall slip in - but not weeping.

Then in the early morning

Long before Dawn time

Your lover will lie in the paddock.

Between his fingers the green blades

And the green blades pressed against his body

Katherine Mansfield

tuin de saegher in bloei
bij een schilderij van louis thevenet,  1923

vreemd hoe deze tuin zich omkeert.
de lijnen eindigen aan de rechterkant, wijl zij
schijnbaar in dit schilderij beginnen aan de linkerzij. 
ik dwaal als in een droom van pruimenbloesem,
ik kijk verrukt doorheen een kluwen van klimop.

 
de dennenbomen drummen in mijn rechteroog,
maar tegelijk kleurt gras de andere helft van mijn pupil.
mijn rug schuurt rakelings langs een bronzen muur
van bamboe, mijn vingers tintelen als rozen.
ik schommel traag langs deze weg van smaragd,

 
ik tuimel zachtjes in een wieg van jade.
het parfum van seringen dwarrelt dol volmaakt
doorheen de doolhof - de tuin de saegher
in bloei, de tuin de saegher in bloei, 
de tuin de saegher, de tuin

16-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

08-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

The Lover

Her eyes and the tattoo on her hands are Palestinian,
Her name, Palestinian,
Her dreams and sorrow, Palestinian,
Her kerchief, her feet and body, Palestinian,
Her words and her silence, Palestinian,
Her voice, Palestinian,
Her birth and her death, Palestinian.

mooi, mooi, de post-it van vandaag! wat een immense liefdesverklaring!

de palestijnse dichter mahmoud darwich (1942) is een van de grootste hedendaagse dichters in de arabische wereld. ik bewonder hem enorm. meer dan van zijn louter politieke gedichten hou ik van murale (de muur), een heel lang gedicht met mystieke en metafische connotaties.

enige jaren geleden heb ik de moeite gedaan dit sublieme werkstuk (meer dan 1500 verzen, meer dan 9000 woorden) helemaal van uit het frans naar het nederlands te vertalen. het is een uitzonderlijke tekst, dromerig en lyrisch, met duidelijke sporen van zeer oude teksten als het hooglied uit de bijbel of het gilgamesjepos.

alhoewel m.d. de bedoeling had een gedicht te schrijven over de dood, blijkt murale achteraf een hymne aan het leven te zijn!

ik noteer hier enkele schitterende fragmenten, in eigen vertaling dus, uit murale*. de verzen deinen uit naar de oneindigheid - haal even diep adem en verorber deze verrukkelijke regels met kleine hapjes:

1.

Op een dag zal ik zijn wat ik wil zijn.

Op een dag zal ik een idee zijn dat geen enkel zwaard zal dragen

Naar het verlaten land, geen enkel boek ..

Een gelijkaardig idee in de regen op een berg

Gespleten door de groei van een grasspriet

En de kracht zal niet gewonnen hebben

Noch de vluchtige rechtspraak.  

Op een dag zal ik zijn wat ik wil zijn.

Op een dag zal ik een vogel zijn, en van uit mijn niets

Zal ik mijn leven putten. Iedere keer als

mijn vleugels opbranden,

Kom ik de waarheid dichterbij en ik word

Uit de as opnieuw geboren.

Ik ben de dialoog der dromers.

Ik heb mijn lichaam en mijn ziel afgezworen

Om mijn eerste reis der zinnen te verwezenlijken.

Maar hij verzengde me en verdween.

Ik ben de afwezigheid. Ik ben de hemelse

Opgejaagde.

Op een dag zal ik zijn wat ik wil zijn.

Op een dag zal ik dichter zijn.

En het water zal zich onderwerpen aan mijn helderziendheid.

Metafoor van de metafoor alleen mijn tong

Want ik zeg noch wijs

Een plaats aan. En die plaats is mijn zonde en mijn alibi. 

Ik ben van daar.

Mijn hier springt van mijn stappen naar mijn verbeelding ..

Ik ben wie ik was, wie ik zal zijn

En de oneindigheid maakt me en doodt me daarna.

Op een dag zal ik zijn wat ik wil zijn.

Op een dag zal ik een wijngaard zijn.

Aan de zomer van me te persen zonder dralen,

Aan de voorbijgangers mijn wijn te drinken

Op de luister van de gesuikerde plek!

Ik ben de boodschap en de boodschapper,

De kleine adresjes en de brieven.

Op een dag zal ik zijn wat ik wil zijn.

Wees op je hoede voor de ochtend en leef het leven, op het moment.

In een vrouw die je liefheeft,

Leef voor je lichaam, niet voor je illusie

En wacht op het kind dat in jouw plaats je ziel zal dragen.

Want de eeuwigheid zetelt in de afkomst.

En alles is zinloos en vluchtig

Of vluchtig en zinloos.

Wie ben ik?

De Zang der zangen

Of de Wijsheid van de Prediker?

Jij en ik zijn mij.

En ik ben dichter

en koning

En wijs op de rand van de put.

Geen wolk in mijn hand

Noch elf sterren

Op mijn tempel.

Mijn lichaam is mij te smal geworden

Mijn eeuwigheid is mij te smal geworden

En mijn morgen

Troont, zoals de kroon van het stof,

In mijn zetel.

Ijdelheid, ijdelheid der ijdelheden… ijdel.

Alles op deze aarde is vluchtig.

Winden uit het noorden, de winden,

Winden uit het zuiden, de winden.

De zon komt in zichzelf op

De zon gaat onder in zichzelf.

3.

En mijn naam, die samengesteld is uit vijf horizontale letters,

Behoort mij toe, ook als ik hem verkeerd zou uitspreken:

De mîm van de liefdesgek, van het weeskind,

van wie het verleden is gerealiseerd,

De b⒠van de tuin, van de geliefde,

van de twee verslagenheden en de twee pijnen,

De mîm van de avonturier, van hij die ziek is van verlangen,

van de uitgewezene klaargemaakt voor en voorbereid

op zijn aangekondigde dood,

De waw van het afscheid, van de mediane roos,

van de verlichting door de geboorte waar zij geschiedt,

van de belofte van de vaders en de moeders,

De dâl van de gids, van de weg, van de traan van een ineengestort huis

en van een mus die me liefkoost en bebloedt,

Die naam behoort mij toe…

En hij hoort toe aan mijn vrienden, waar zij zich bevinden,

En mijn tijdelijk lichaam, aanwezig of afwezig, behoort mij toe…

Twee meter van deze turf zal vanaf nu volstaan…

Een meter vijfenzeventig voor mij…

En de rest, voor de bloemen met de slordige kleuren

Die mij langzaam zullen opdrinken. En wat mij toebehoort

Behoort mij toe, mijn verleden, en wat mij zal toebehoren,

Mijn verre ochtend en de terugkeer van de verloren ziel.

Alsof niets geweest is.

Alsof niets geweest is.

Niets dan een lichte kwetsuur

Aan de arm van het absurde heden…

En de geschiedenis lacht zijn slachtoffers uit

En zijn helden…

Zij werpt hen een blik toe en gaat voorbij…

Deze zee behoort mij toe

Deze vochtige lucht behoort mij toe.

En mijn naam,

Ook als ik mijn naam, gegrift op mijn graf

Verkeerd zal uitspreken,

Mijn naam behoort mij toe.

Maar ik, vanaf nu vol van alle redenen tot vertrek, ik,

Ik behoor mij niet toe,

Ik behoor mij niet toe,

Ik behoor mij niet toe…

04-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

Mais moi, je m'argente et scintille

Je m'occupe de trahir, je m'appelle Marine,

Je suis la fragile écume marine

Tel est fait de pierre, tel est fait de chair.

Pour eux cercueils et pierres tumulaires;

Dans les fonds marins baptisée

Je suis, dans mon envol, constamment brisée!

Au travers des coeurs, au travers des rêts,

Mon bon plaisir perce son chemin

Moi - Vois-tu ces boucles déchaînées?

Je ne suis point faite de dépôts salins,

Me brisant sur vos genoux de granit,

A chaque vague je ressuscite.

Que vive l'écume, joyeuse écume,

La haute écume marine.

03-04-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

To see a World in a Grain of Sand

And a Heaven in a Wild Flower,

Hold Infinity in the palm of your hand

And Eternity in an hour.

31-03-2007 om 00:00 geschreven door nicole2  

les nouveaux morts sont arrivés

literair dagboek, 20 maart 1997

gisteren tentoonstelling bezocht: meesters van de precolumbiaanse kunst, de collectie van dora en paul janssens, in het jubelparkmuseum, brussel. 3000 jaar precolumbiaanse geschiedenis. olmeken, maya's, inca's en azteken en zoveel andere onnoembare beschavingen.

wereldberoemde verzameling, schitterende tentoonstelling. maskers en beelden in terracotta, jadeiet en onyx. weefsels vervaardigd uit duizenden veertjes. gouden dodenmaskers, sublieme halssnoeren, ringen, oorhangers en mondpiercings.

tja, die precolumbianen hielden van grote oorringen. sommige oorplugs waren zo groot als cubaanse sigaren, sommige mondpiercings bedekten het halve gelaat. maar wat een unieke vormentaal spraken al deze accessoires! de uitgebeelde personages hadden zeker geen anorexia, ze liepen er allemaal poezelig en blinkend gebruind (opgewreven terracotta) bij.

ik hield erg veel van de maskertjes en objecten gemaakt uit jadeiet, een hard gesteente, wit tot appelgroen tot diep jadegroen. uit jadeiet vervaardigden handige kunstenaars de allerfijnste maskertjes en figuurtjes, tot in het kleinste detail uigewerkt, met primitieve werktuigen. staal was nog niet uitgevonden, ze wreven steen tegen steen.

hèhè, boeiend was het verhaal wel over vrouwelijke sjamanen. de precolumbiaanse beschavingen kenden niet alleen mannelijke sjamanen, de teruggevonden beelden tonen aan dat vrouwelijke sjamanen evenzeer voorkwamen.

bij sommige beelden was de transformatie reeds bezig: we zien op het vrouwenlichaam veertjes groeien. deze beeldjes zitten altijd in dezelfde houding, soms op speciale stoeltjes of krukjes: met de handen op de knieën, star voor zich uit starend. dikwijls zie je een bobbel in de kaak: zij kauwen op cocabladeren of op gemalen doornappel, een hallucinogene plant die ook bij ons voorkomt.
 
(sjamanen kunnen zich naar het schijnt transformeren in dieren, dit is zelfs nodig om contact te krijgen met de goden. in bovenstaande beschavingen transformeerden de sjamanen zich in adelaars, jaguars en kikkers.)

11-03-2007 om 00:00 geschreven door nicole2