Zondagnamiddag zitten de meeste bewoners van mamas afdeling in de leefruimte, twee rijen dik, voor de grote televisie. Velen zitten echt geboeid te kijken naar het rechtstreeks verslag van de wielerwedstrijd Kuurne - Brussel - Kuurne. Of ze het nog echt begrijpen wat er zich op het scherm afspeelt, is nog de vraag, maar iedereen lijkt dan toch te genieten. Zelfs mama, op de tweede rij, is niet ingedut en wordt allicht wakker gehouden door het enthousiasme van de commentator. Ze zit tevreden de boel af te kijken.
Als ik bij haar kom, kijkt ze me glimlachend aan. Op mijn dag mama vergezeld van een hele dikke zoen, wordt haar glimlach nog breder en legt ze meteen haar armen rond mijn nek. Ze houdt haar hoofd eventjes tegen dat van mij. Knuffel, knuffel, heerlijk! En dan gezellig met ons tweetjes naar haar kamer, gewoon wat kletsen met elkaar en boterhammen eten.
Mama had de laatste tijd vaak s nachts stoelgang. Kan gebeuren en dat is helemaal niet erg. Maar bij je mama wordt het een vieze bedoening. Ze plukt s nachts die vuile pamper kapot met alle gevolgen van dien, vertelt onlangs een verzorgende mij. Hoe we jouw ma en het bed soms s morgens aantreffen Dat hoeven wij jou niet uit te leggen hé? vraagt ze nog.
Dit kon niet langer blijven duren, dat begrijp ik ook. Dus nu slaapt mama in een onrustlaken. Het is een speciaal hoeslaken, waar aan de bovenkant een zak aan vastzit. De zak wordt afgesloten met een rits. Haar hoofd en armen zijn vrij, haar lichaam zit netjes opgesloten in de zak. Mama heeft wel nog voldoende bewegingsvrijheid en toch voorkomt men dat ze haar vieze pamper s nachts open plukt.
De Koning Boudewijnstichting bracht in 2010 Een andere kijk op dementie uit, een brochure die ideeën over de ziekte van Alzheimer wil bijstellen en corrigeren.
Mensen die niet goed weten wat voor ziekte dit is, hebben de neiging ons te mijden. Ze voelen zich bij ons niet op hun gemak. Deze en gelijkaardige uitspraken van personen met dementie waren voor de Koning Boudewijnstichting de aanleiding om een brochure samen te stellen die iedereen wil helpen om beter vertrouwd te raken met dementie.
De brochure wil meer begrip creëren, want patiënten blijven in de eerste plaats volwaardige mensen: dat is het grote uitgangspunt. De brochure brengt nuances aan bij de negatieve beelden die wij van geheugenziektes hebben. Ze is luchtig opgevat en stelt foute opvattingen en misverstanden aan de orde. Ze vertrekt van clichés en vooroordelen, en werpt daar een ander licht op.
In de brochure wordt de meest recente medische en psychologische kennis voor een groot publiek vertaald. Een groep wetenschappers heeft zich over de inhoud gebogen. Een beter begrip van dementie zal ons helpen om mensen die met de ziekte te kampen hebben, met meer respect en een groter gevoel van solidariteit tegemoet te treden.
U kunt de brochure in pdf-formaat gratis downloaden op http://www.kbs-frb.be/uploadedFiles/KBS-FRB/05)_Pictures,_documents_and_external_sites/09)_Publications/-FRB-Alzheimer-NL.pdf
Als mama op haar verjaardagsfeestje met een goedkeurende blik te kennen geeft dat ze het glaasje cava best lekker vindt, is deze reactie dan puur toeval?
Als Denise haar tijdens het avondeten vraagt of ze nog wat koffie wil en mama antwoordt: Graag! , is dit dan puur toeval?
Als ik na het avondeten het schenkblad naar de leefruimte breng en een minuutje later weer haar kamer binnenkom, reageert mama prompt met: Ben jij daar nu weer al? Is dit gewoon puur toeval?
Als mama bij het horen van één van haar Franse lievelingschansons, met haar vermanend vingertje in mijn richting, zegt: Tu es petite , is dit dan puur toeval?
Nelly, de moeder van Erwin Mortier, verblijft sinds vorig jaar op mamas afdeling. Ze heeft Alzheimer. Haar zoon Erwin schreef een heel ontroerende roman over haar: Gestameld liedboek. Nelly s echtgenoot, die dagelijks bij zijn vrouw op bezoek komt, bezorgde mij een door zijn zoon gesigneerd exemplaar.
Erwin Mortier brengt een beklijvend verslag hoe zijn moeder volledig door de ziekte wordt overmand. Bij het lezen voel je de intense liefde voor zijn moeder, de verschrikkelijke pijn en het verdriet om wat er met haar gebeurt, de onmacht, zijn angst om ook door deze ziekte te worden getroffen.
Ik heb het boek in één adem uitgelezen. Van bij de eerste zin: Mijn moeder heeft me vandaag een stofbeurt gegeven , wist ik dat zijn verhaal ook het mijne is. Maar ik krijg het niet zo knap literair neergepend!