Foto
Inhoud blog
  • GOMMAAR TIMMERMANS OVERLEDEN
  • Toespraak bij de opening van uitgeverij
  • Speciale tekening van Felix Timmermans
  • Wat andere kunstenaars over de kunst van Timmermans schreven - Flor van Reeth
  • Intervieuw met Tonet Timmermans - Jooris van Hulle
  • Beste bezoeker
  • Op bezoek bij Tonet Timmermans - Denijs Peeters
  • Timmermans in Baarn - Huub van der Aa
  • Felix Timmermans en Camille Melloy - Etienne De Smedt
  • Ge zijt uw eigen baas en uw eigen koning - Bart Van Loo
  • Boerenpsalm tentoonstelling in Mol
  • Felix Timmermans was voor alles Dichter - Erik Verstraete
  • Laat het nu stil worden - Herman-Emiel Mertens
  • De Stille Timmermans - Marcel Janssens
  • Pallieter - Fons Sarneel
  • Begrafenis van Felix Timmermans op 28/01/1947 - Gaston Durnez
  • Job Deckers en de lokroep van Schoon Lier - Roger Vlemings
  • En waar de ster bleef stille staan - Felix Timmermans
  • De Fé herleeft in Lier - Paul Depondt en Pierre De Moor
  • " E Vloms keuningske " - Gaston Durnez
  • Sint Gommarus - Felix Timmermans
  • Timmermans ter ere, een selectie uit zijn picturaal werk - G. Carpentier-Lebeer
  • Bij de heilige Anna klinkt hardrock-muziek - Frans van Schoonderwalt
  • En als de Ster bleef stille staan... - J.J. Vürtheim Gzn
  • Felix Timmermans, de Liersche Breughel - Caty Verbeek
  • Het afscheid van Felix Timmermans - Redactie
  • De Poëzie van Felix Timmermans - De Nieuwe Gazet 09/08/1947
  • Uniek dat auteur alles van zijn werk heeft bewaard - Frans Keijsper
  • De fijne nostalgie van Felix Timmermans - Rigoberto Cordero y Léon
  • Lier gegroet, nog duizend pluimen op uw hoed - Willem Hartering
  • De Timmermans-tegeltjes - Ward Poppe en Philip Vermoortel
  • Pallieter wint het van Wortel - Gaston Durnez
  • Het spekbuikige Brabant en het magere Kempen land - Marcel Pira
  • De Zeemeermin - Bert Peleman herdenking op 11/07/1986
  • Profiel van Felix Timmermans - Etienne De Ryck
  • Lia Timmermans - zo was mijn vader - Manu Adriaens
  • Felix Timmermans in Waalwijk - Arthur Lens
  • Overeenkomst - Van Kampen
  • Ronald
  • Mooie Faience steentjes van de Fé
  • Mooie opdrachten - uniek materiaal
  • Bij de recente Duitse vertaling van Adagio - Stijn Vanclooster
  • Dit schreef Gommaar
  • Waarom ik van Timmermans hou. (deel 1) - Viktor Claes
  • Waarom ik van Timmermans hou. (deel 2) - Viktor Claes
  • Felix Timmermans - Uit mijn rommelkas
  • Felix Timmermans, zijn succes en zijn schrijversplannen - Redactie
  • Een Tafelspeech en een Interview - Karel Horemans
  • De Muziek in het werk van Timmermans - Louis Vercammen deel 1
  • De Muziek in het werk van Timmermans - Louis Vercammen deel 2
  • Streuvels en Timmermans - Jan Schepens
  • Reimond Kimpe - Joos Florquin
  • Pallieter in Holland - Cees Visser
  • Intimations of Death - Schemeringen van de Dood
  • De Blijdschap van Guido Gezelle en Felix Timmermans. - Gaston Durnez
  • Toespraak gehouden in Hof van Aragon - Philip Vermoortel
  • De schrijver Antoon Coolen in Hilversum - P.J.J.M Timmer
  • Felix Coolen
  • Pallieter verboden - redactie Het Vaderland
  • Over Pallieter. - Voordracht in het Foyer-Concertgebouw op 24 januari 1919.
  • Beste vrienden - redactie
  • 'Ik heb mijn kinderdroom waargemaakt' - Lieve Wouters
  • De man achter GOT - Andy Arnts
  • Gestopt met tellen, Hoeveel boeken ik geschreven heb - P. Anthonissen
  • Liefde is nooit verboden - Frans Verleyen
  • Felix Timmermans overleed vandaag - Bertje Warson
  • Saluut bij een honderdste verjaardag - Marc Andries
  • Timmermans op de planken - Daniël De Vos
  • Gaston Durnez Exclusief - Etienne Van Neygen
  • Vlaamser dan Vlaams. - Hans Avontuur
  • Felix Timmermans en Averbode - G.J. Gorissen
  • Een tweede leven voor Timmermans en Claes - Patrick Lateur
  • Een Brief aan Felix Timmermans - Johan De Maegt
  • Dichter und Zeichner seines Volk - Adolf von Hatzfeld
  • In de Koninklijke Vlaai - Felix Timmermans
  • Fred Bogaerts - Adriaan De Bruyn
  • De Natuur blijft verbazen
  • Kluizekerk sloot definitief - redactie
  • Timmermans heeft geen Fascistisch Bloed - Lode Zielens
  • Om er even bij stil te staan - Etienne De Smet
  • Tekeningen
  • Aan boord met Felix Timmermans - Anton van Duinkerke
  • Gommaar Timmermans - GoT 90 jaar
  • Het Menu - Bonni Konings
  • Onuitgegeven handschrift van Felix Timmermans
  • Zet uw ziel in de zon - Gaston Durnez
  • Stijn Streuvels 70 jaar - Felix Timmermans
  • Anton Pieck: een vriend van Vlaanderen - K. Van Camp
  • De Pallieter kalenders. - Marc Somers - Deel 1
  • De Pallieter kalenders. - Marc Somers - Deel 2
  • De Pallieter kalenders. - Marc Somers - Deel 3
  • Zelfportret - Felix Timmermans
  • Ik had zo graag Felix geheten! - Daniël De Vos
  • Tony Fittelaer: « Kozijn Felix was een buitengewoon mens » - Vandecruys Geert
  • In en over Juffrouw Symforosa - Arthur Lens
  • Bij Pallieter thuis - Redactie
  • Kalender 1932 - Felix Timmermans
  • Mijn eerste boek - Felix Timmermans
  • De Fé vulde een kamer - Martine Cuyt
  • Met Timmermans op literaire bedevaart naar Lier - Jaak Dreesen
  • De Toverfé - Wannes Alverdinck
  • " Er gebeurt iets… Timmermans herdacht " - Jan Vaes
  • Bij Marieke is de Fee nog thuis - Marc Andries
  • Oosters Geschenk van Clara Timmermans (Haiku's)
  • Een soep met vier troostende mergpijpen - Gaston Durnez
  • Met Felix Timmermans op stap door Lier - Jos Vermeiren
  • Professor Keersmaekers over Felix Timmermans - Jaak Dreesen
  • Honderd jaar geleden werd Felix Timmermans geboren
  • Tonet Timmermans overleden 26/03/1926 - 16/04/2020
  • Briljante vertegenwoordiger van de volkskunst ! - Al. Slendsens
  • De goede Fee op zoek naar de Kern - Gaston Durnez
  • Saluut bij een honderdste verjaardag - Marc Andries
  • Een ministadje uit de voltooid verleden tijd - Frans Verstreken
  • Felix Timmermans, Tekenaar en Schilder - Denijs Peeters
  • In defence of Timmermans - Godfried Bomans
  • Hoe Pallieter werd onthaald door Nederlands publiek - Karel van den Oever
  • Adriaan Brouwer - Sirius
  • De Pallieter rel - Lode Zielens
  • Boerenpsalm - Willem Rueder
  • De zachte Keel - Frans Verstreken
  • Feestelijke Groeten
  • Merkwaardige gesprekken - Gommaar Timmermans
  • En als de Ster bleef stille staan - Top Naeff
  • Gaston Durnez - Overleden
  • Felix Timmermans - Rond het ontstaan van Pallieter
  • Een barre winter in Schoon Lier - Henk Boeke en Claus Brockhaus
  • Interview met Gommaar Timmermans - Bertje Warson
  • Felix Timmermans werd onrecht aangedaan - W. Roggeman
  • Gesloten wegens nieuwe schoenen - Toon Horsten
  • Boerenpsalm - Peter Claeys
  • Gommaar Timmermans - Paul Jacobs
  • Ernest Claes - Felix Timmermans en voordrachten in Duitsland
  • De Molen van Fransoo - Felix Timmermans
  • De Vroolijkheid in de Kunst - Carel Scharten
  • Adagio - Felix Timmermans
  • Hoe ik verteller werd - Felix Timmermans
  • Pallieter wordt honderd jaar - Bertje Warson
  • Openingstoespraken - Timmermans-Opsomerhuis 1968
  • Toespraak Artur Lens Archivaris - 1968
  • Toespraak Hubert Lampo - 1968
  • Timmermans als Schilder en Etser - Floris Van Reeth
  • Felix Timmermans, Dichter und Zeichner seines Volk.
  • Felix Timmermans - Theo Rutten
  • Gesprek onder vier ogen - Fred Bogaerts 70 jaar
  • Timmermans over De Pastoor in den bloeienden Wijngaerdt
  • Tooneel te Brussel
  • De vroolijkheid in de Kunst
  • Stamboom van Felix Timmermans
  • Timmermans over "De Pastoor uit den Bloeienden Wijngaert
  • Felix Timmermans over den Vlaamschen humor
  • Adagio - Lia Timmermans
  • De nachtelijke Dauw - Felix Timmermans
  • Felix Timmermans geschilderd door Tony Claesen - 2018
  • De Nood van Sinterklaas - Felix Timmermans
  • De Vlietjesdemping te Lier - Felix Timmermans
  • Pallieter naast Boerenpsalm
  • Pallieter in het klooster - Cees Visser
  • Info FT Genootschap
  • F T Fring bestaat 25 jaar
  • Timmermans en de Muziek - Daniël De Vos
  • Fons De Roeck
  • Is Timmermans Groot ? - Felix Morlion O.P.
  • Renaat Veremans vertelt - José De Ceulaer
  • Vacantie bij de oude boeken - Gaston Durnez
  • Foto's van Oude Lier 1
  • De Pastoor uit den Bloeyenden Wijngaerdt
  • Brief Gommer Lemmens - 11/06/2013
  • 70 jaar geleden ....
  • Overlijden van de Fé
  • Luisterspel Pallieter 2016
  • Bibliotheek van de stad Lier
  • Anton Thiry - Gaston Durnez
  • postkaarten
  • Een Mandeke Brabants fruit
  • Clara Timmermans overleden
  • Covers van Pallieter
  • Pallieter en Felix Timmermans
  • Toespraken 25/6/2016 - Kevin Absillis, Kris Van Steenberge en Gerda Dendooven
  • De Lierse Lente - Ronald De Preter
  • Felix Timmermans - Emiel Jan Janssen
  • Pallieter honderd jaar - Gaston Durnez
  • Adagio - Frans Verstreken (Hermes)
  • Pallieter, een aanval en verdediging
  • Foto's 1
  • Driekoningen-Tryptiek - Jacques De Haas
  • Over Pallieter (25/01/1919)
  • Timmermans' werk in het buitenland
  • De Eerste Dag - Felix Timmermans
  • Het Kindeke Jezus in Vlaanderen
  • Fred Bogaerts - Felix Timmermans
  • De Harp van Sint Franciscus - Gabriël Smit
  • Timmermans en Tijl Uilenspiegel
  • Felix Timmermans ter Gedachtenis
  • De Vlaamse Timmermans - Paul Hardy
  • Timmermans was Einmalig - José De Ceulaer
  • Levenslied in schemering van de dood - Gaston Durnez
  • Expositie in De Brakke Grond te Amsterdam
  • Bij de Hilversumsche Gymnasiastenbond
  • Timmermans als schilder en tekenaar - W.A.M. van Heugten
  • De onsterfelijke Pallieter - Tom Vos
    Zoeken in blog

    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Felix Timmermans
    Vlaamse schrijver, dichter en schilder * 1886 - 1947 *
    11-03-2016
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Driekoningen-Tryptiek - Jacques De Haas

    Driekoningen-Tryptiek

    Door Jacques De Haas uit Het Nieuwsblad van het Noorden  -  3/4/1925.

    Felix Timmermans, Eduard Veterman en hun "En als de Ster bleef stille staan..." " 't Was een van de zeven schoone dagen dat het korte maandeken dat Februari heet, verplicht is ons te geven"...
    "... een bende van 'k weet-niet-hoeveel duizend Mooren en wilde mannen op Gent marcheert. Zij worden aangevoerd door drie koningen, die de rijkste en sterkste koningen zijn van heel de wereld. Die Mooren en Chineezen hebben pieken en messen bij, genoeg om op één kwartierken heel het leger van Herodes een koppeken kleiner te maaken"...
    "Ze komen naar hier een nieuwe koning zoeken"...
    "Herodes heeft eerst wat op zijn poot gespeeld en hij zei dat hij alleen de koning was, maar zij hielden staan bij hoog en laag, dat er in Vlaanderen een nieuwe koning leefde." En een der koningen sprak tot Maria en Jozef, toen men hen gevonden had : "Uw kind is de koning van Hemel en aarde en van alle komende geslachten, en alhoewel hij op uw armen zit in den vorm van een lief kindeken, vervult hij met zijn geest alle dingen die wij zien en niet zien; hij is de schedel van den Hemel en de torscher der werelden, hij is God!"...

    Beknopt gaf ik hierboven weer, hoe Felix, Timmermans de Bijbelgeschiedenis der Drie Koningen plaatst in zijn boekje. "Het Kindeke Jezus in Vlaanderen". Het is knap geschreven, dit werk van den bekenden Vlaamschen schrijver, dat het verhaal geeft van Christus' geboorte en eersten kindertijd — tot den terugkeer naar Nazareth, na de vlucht voor Herodes' horden — overgebracht in het Vlaanderen van heden Doch dit knap geschreven drukt niet de voornaamste verdienste uit. Deze is eerder gelegen in den geest van vromen eenvoud en eenvoudige vroomheid, die uit elk woord den lezer tegenstraalt.
    Wij, die veelal gebukt gaan onder 's levens strijd en nuchterheid, die steeds weer gaan denken over de waarde van Godsdienst en kerk voor onze zielerust, wij kunnen van tijd tot tijd den lust gevoelen, ons los te maken van die zorgen, om vrij uit van het leven te genieten en de schoonheid der Natuur, waarin al het goddelijke geopenbaard wordt, gretig op te slorpen Dit heeft Timmermans verwerkt in zijn beroemd geworden "Pallieter". Maar hij zou niet de kunstenaar zijn, die hij is, wanneer hij niet, naast het zich uitleven, andere geestelijke waarden erkende, die in nauw verband staan met de geloofstraditie van zijn land, met het Katholicisme.
    Felix Timmermans is Katholiek. Wie echter eens in Vlaanderland geweest is, weet, dat het katholicisme daar verschilt van het onze. Het is gemoedelijker, huiselijker en daardoor algemeen menselijker. De Vlaming voelt zich één met zijn kerk, gelijk hij een vriend is van haar dienaar: meneer pastoor. Dat milde, zuivere geloof tintelt in Timmermans' oeuvre en vooral in de, direct aan de Bijbelstof ontleende vertelling van "Het Kindeke Jezus in Vlaanderen". Vele conservatieven en ook vele van de tegenwoordige psychiatrisch, psychologisch of filosofisch aangelegde menschen zullen hun schouders misschien ophalen voor een navertelling van een deel des Bijbels, waarin Vlaamsche boeren een rol spelen, de pastoors, hun brevieren lezen, Gent en Bethtehem in één adem worden genoemd. Het zou niet voor hen pleiten. want ze zouden toonen het begrip van het eenvoudige te missen, zonder welk begrip dat van het gecompliceerde toch onmogelijk is. Wie het kinderlijk-naïve niet begrijpt, doet beter zich ver te houden van Timmermans' werk; dit zij ook den critici gezegd, die schreven, dat wij het simpele van "En als de ster ... ontgroeid zijn. Hun gehoor is door de Jazz-band-muziek zoozeer bedorven, dat ze de viool niet meer apprecieeren kunnen.

    De sfeer van "Het Kindeke Jezus..." — waaruit ik iets van het Driekoningen-verhaal citeerde — welk boekje reeds in 1916 / 1917 geschreven werd, vinden we geheel terug in de Driekoningen-Tryptiek, die eenige jaren geleden verscheen. Weer spreekt de schrijver van drie koningen, maar nu niet van die uit het Nieuwe Testament, doch van enkele, die in zijn eigen fantasie geboren zijn. Hier geen populaire- en tevens litteraire behandeling der geschiedenis — maar een fantasie, op de geschiedenis gebouwd:
    "De dag nadien was het Kerstavond, en stond de lucht glashelder gevrozen, dun-blauw, over de verre wereld, wit bepelsd in sneeuw.
    En de manke herder Suskewiet, de palingvisscher Pitjevogel met zijn kaalkop, en de bedelaar Schrobberbeeck, die zwerende oogen had, gingen gedrieën de hoeven af, verkleed als de Drie Koningen. Ze waren voorzien van een houten ster, die draaide aan een staak; een kous om er het geld in te bergen, en een bezaatse om er het eten in te steken. Z' hadden hunne arme frakken naar buiten omgetrokken; de herder had een hooge hoed op, Schrobberbeeck droeg een bloemekenskroon uit de processie; en Pitjevogel, die de ster liet draaien, had zijn gezicht met een schoenblink ingesmeerd."
    Zoo trokken zij van hoeve tot hoeve, "op zoek naar den nieuwegeboren Koning", verzamelend de gaven en zingend hun liedeken:


    "Wij zijn de drie Koningen met hun ster.
    Wij komen gerezen van heel ver.
    Wij gingen en zochten overal,
    Over berg en over dal,
    En waar de ster bleef stille staan.
    Zijn wij alle drie binnen gegaan."

    Dan gebeurt het wonder. Zij vinden in werkelijkheid het Christuskindje, met de maagd Maria en Jozef, in 'n arm wagenske. En ze gaan binnen om hun gaven te brengen, alles wat ze met zingen hebben opgehaald. "Ze geven aan de armen en zoo geven zij aan God."
    Niet alle drie begrijpen ze het wonder; slechts Suskewiet komt tot inzicht. Hij wil niet meer drinken en vloeken, hij wil sterven, om voorgoed "binnen te gaan." Aldus geschiedt op den Kerstavond van 't volgende jaar, wanneer Pitjevogel en Schrobberbeeck alleen zijn uitgegaan met hun ster. Als zij terugkomen is Suskewiet dood en nu komt ook Schrobberbeeck tot het besef, dat er iets bijzonders moet gaande zijn. Nadat Pitjevogel zich eerst voor geld aan den duivel heeft overgegeven, wordt hij door "Onze-Lieve-Vrouwe" gered en "gaat binnen." Schrobberbeeck leeft in vrome overpeinzingen voort. Dit is Timmermans' "Driekoningen-Tryptiek", een wonderverhaaltje van naïve menschjes, dat groot is juist door zijn eenvoud; een boekje van ruim 50 simpele bladzijden, maar waar meer waarheid, oprechtheid en geloof in zit, dan in menig lijvig foliant.

    Op dit werkje is de keus gevallen, toen Timmermans beraadslaagde met Eduard Veterman over een nieuwe episch-dramatische samenwerking, waartoe zij zich beide aangetrokken gevoelden, door het succes van "Meneer Pirroen", dat geschreven werd naar een figuur uit Timmermans' "Anne Marie." Het product van deze nieuwe samenwerking is geworden, het nu in nog geen twee maanden reeds 30 maal met groot succes door Cor van der Lugt ten tooneele gebracht "En als de ster bleef stille staan"
    Ik zal dezen keer afwijken van mijn gewoonte het product zelf en de opvoering daarvan te bespreken; ik laat dit gaarne aan onzen Groningschen criticus over. Doch, nadat ik eerst iets over Felix Timmermans, den epicus in dit geval, gezegd heb, wil ik nu-den dramaturg, Eduard Veterman, bij mijn lezers inleiden en tevens hem iets laten vertellen over de samenwerking met zijn Vlaamschen letterkundigen collega en wat daaruit groeide.

    Uit mijn kroniek over het theater "Odéon" en het detective-spel "De Wrekende God", dat ook in de Noordelijke provincies gespeeld werd, weten mijn lezers al, wie Veterman is. Ik herhaal nog eens: een veelbelovend jong Haagsch schrijver. Tot nu toe mocht hij veel succes oogsten met zijn   collaboraties "Meneer Pirroen" en "En als de ster... "en met zijn oorspronkelijk bovengenoemd sensatiestuk; een nieuw stuk in het laatste genre, "Wild West", is door het theater Odéon in studie genomen.
    "Hoe wij er toe kwamen, juist de Drie koningen Tryptiek te kiezen voor een tooneelbewerking", aldus Veterman. "Omdat er m.i geen goede moderne mirakelspelen in Nederland te vinden zijn. Die van Rutten zou ik willen noemen "mirakelspelen uit een galanteriewinkel" en ook een zekere Dr. Jos. van der Velde heeft eens een poging gewaagd, die alleen maar vele vellen druks opleverde. Wij hebben behoefte aan goede mirakelspelen, doch aan zulke waaruit niet hoofdzakelijk fanatisme spreekt, maar liefde. Omdat we bij Timmermans, in zijn katholicisme juist die liefde zoo sterk vinden, heb ik me tot zijn tryptiek aangetrokken gevoeld."

    "Bij het bewerken van een episch kunstwerk voor het tooneel", sprak Veterman verder in het onderhoud dat ik met hem had, "maak ik slechts weinig gebruik van het zuiver dramatische in het verhaal, het geraamte der handeling, zoodat men eigenlijk van een bewerking niet kan spreken. Ja, soms stel ik mij met nog minder tevreê en neem slechts een deel der handeling, b v. een persoon met zijn entourage, als in "Meneer Pirroen" uit "Anne Marie". De bases blijven gelijk, maar het gebouw op mijn basis wordt heel anders dan dat op die van den epicus; ik maak mij totaal los van diens taal en bouw.
    Dit is m.i. de eenige juiste manier; wat met andere methoden bereikt wordt toch, is doorgaans te onsamenhangend, te schetsmatig, te fragmentarisch. Door mijn methode ook krijgt de drama-schrijver een veel grooter aandeel in het geheel.
    De collaboratie gaat als volgt:
    Ik heb uit het boek, het verhaal losgemaakt; uit het epische gegeven het dramatische geëxtraheerd. Hierdoor zijn wellicht hiaten ontstaan; deze overbrug ik met eigen dramatische vondsten. Bijvoorbeeld: het boekje "Driekoningen-Tryptiek" telt 54 pagina's en "En als de ster..." telt er 102. Nu begin ik als dramaturg het geraamte van 't stuk te maken, de indeeling in bedrijven en scènes; verder leg ik den inhoud vast van elke scène en daarbij zooveel mogelijk details. In het geval van mij en Timmermans nu, begonnen wij beide, zoodra dat alles klaar was, te schrijven; elk aan de scènes, die hem 't meest interesseerden.

    Hoewel samenwerkende litteratoren in deze, feitelijk complemente naturen moeten wezen en dit ook vaak zijn, zoodat ieder verschillende scènes schrijft, gebeurt het natuurlijk ook wel, dat ze beide dezelfde scène uitwerken. Is dit bij ons 't geval, dan zenden wij elkaar over en weer de copie toe, accepteeren een der scènes in haar geheel of smelten de twee samen. Zoo vindt men in ons stuk dus: een geraamte van mij, getrokken uit een gegeven van mijn collega; scènes van mij, van hem en van ons beiden. In 't algemeen voelt Timmermans zich bijzonder aangetrokken tot het folklorische element, ik tot het zuiver dramatische. Wat betreft mijn scènes, nog de opmerking, dat die door Timmermans Vervlaamscht worden.
    Bezien we nu het verband tusschen boek en drama, dan vinden we allereerst, dat natuurlijk de geest van "En als de ster... dezelfde is als die van de Tryptiek. De loop der handeling bleef ook vrijwel gelijk, alleen werd ze sterk uitgebreid, zoo zeer, dat van de drie boek-negen drama-tafereelen geworden zijn."
    Pratende over het succes van de opvoering bij V. d. Lugt, vertelde Eduard Veterman mij nog 't volgende:
    " 't Heeft vrij lang geduurd voor met de instudeering werd begonnen. Reeds in 1923 was het stuk klaar en zou toen met Kerstmis worden gegeven; dit kon echter niet doorgaan.

    Ook Kerstmis 1924 wilde het nog niet lukken, omdat men niet op tijd klaar kon komen in verband met de bijzondere zorg, die men aan 't stuk wilde besteden; eindelijk kwam 5 Februari 1925 de première, Het artistieke succes was dadelijk groot. Niet alleen, dat Timmermans uitermate met 't stuk in zijn schik was, ook de pers, in 't bijzonder de katholieke, was vol waardeering, vooral t.o.v. den Vlaming. Pijnlijk was het alleen, hoe de Bond van Nederlandsche Tooneelschrijvers ageerde. Men wacht in België gespannen op het stuk, om ook daar de opvoering voor te bereiden."

    Tot zoover Veterman.
    In mijn Kroniek over "St. Joan" noemde ik reeds de opvoering van dit Groot-Nederlandsch Tooneelproduct de op een na belangrijkste gebeurtenis van dit seizoen. Hierin schuilt dan ook de reden van mijn uitvoerige bespreking. Verheugend toch is het, dat de samenwerking van litterair Vlaanderen en Nederland, zulke voortreffelijke artistieke en.... financiëele resultaten heeft opgeleverd." Voor Veterman is deze arbeid een succesvolle stap verder geweest op het pad der tooneelschrijfkunst. En met wien had hij beter samen kunnen werken, dan met den literairen Breughel van "Het Kindeke Jezus in Vlaanderen" en den mysticus van de Driekoningen-Tryptiek?

    *****************

    "En waar de ster..." 100 maal opgevoerd:

    Hulde aan auteurs en acteurs

    Tien jaar tooneelarbeid gevierd - 24-02-1930

    En weer heeft "de Ster stilgestaan..." in het Paleis voor Schoone Kunsten te Brussel. De première, mede een der opvoeringen die den inzet vormden, van een dappere tooneelveldtocht, ligt jaren achter den rug. De premièrekoorts is lang voorbij, nu "staat de ster stil" met rustige zekerheid. Van Brussel uit heeft ze, niet de wakkere gezellen van het Vlaamsche Volkstooneel, de ronde van Vlaanderen gedaan, is zij meegereisd naar het buitenland. En het feit, dat zij voor de honderdste maal stilstond in het Paleis voor Schoone Kunsten te Brussel is voor ons Vlamingen niet zonder beteekenis. Dit stuk van Timmermans en Veterman, doorgeurd van volksche Kerstmispoëzie, dit werk van den lach en den traan, met zijn warm-kleurrijke tafereelen en zijn zoetelijke is een dierbaar Vlaamsch bezit geworden. De honderdste opvoering was mede bedoeld als hulde aan de aanwezige auteurs Felix Timmermans en E. Veterman, twee acteurs Staf Bruggen en Maurits Hoste jubileerden en een tooneelarbeid van tien jaar werd herdacht. Er was groote belangstelling voor die honderdste vertooning. Een dicht bezette zaal spaarde haar toejuichingen niet. Onder de aanwezigen vermelden wij, benevens de bovengenoemde auteurs Timmermans en Veterman, Z. E. H. Bernaerts, geestelijk adviseur van het Vlaamsche Volkstooneel, de heeren Herman Deckers, J. Boon, bestuurder van het Vl. Volkstooneel, Senator Van Dieren, Dr Jan Grauls, rechter H. De Coster, Em. Hullebroeck, E. Van Grieken, Cam. Poupeye, e.a.

    HULDE EN DANK
    Na de pauze werden woorden van hulde en dank gesproken, werd een periode van tien jaar driftigen tooneelarbeid herdacht. De eerste in de rij was de heer Anton Van de Velde die samen met R. Verheyen de regie van het Vl. Volkstooneel waarneemt. Spreker herinnert aan den heroïschen en legendarischen opgang van het Vl. Volkstooneel. Met ontroering spreekt hij over het edel en baanbrekend werk van Dr De Gruyter, en brengt hulde aan zijn schoone gedachtenis, hulde aan de twee dappere artisten Staf Bruggen en Maurits Hoste, hulde aan het Vlaamsche Volkstooneel namens de Vlaamsche auteurs, aan Johan de Meester, de glorieuze oproermaker en aan heel de brigade, die onder zijn leiding heeft gewerkt. Er is in Vlaanderen nooit een tooneelgezelschap geweest dat zoo geestdriftig heeft gewerkt.

    Hulde ook aan den Z. E. H. J. Bernaerts, geestelijk adviseur, aan den heer De Haen, hoofd van het gezelschap. Spreker richt zich verder tot de heeren Felix Timmermans en Ed. Veterman, weidt uit over de gelukkige samenwerking van den Hagenaar en den Lierenaar en dankt om de gave ontroering, die zij hebben geschonken. Een dappere ovatie barst los en de auteurs worden bedacht met prachtige bloemstukken. Spreker heeft ten slotte een warm woord van hulde en dank over voor den h. Jan Boon, bestuurder van het Volkstooneel, zijn verborgen prestaties, zijn geloof en vertrouwen, zijn werk, waaraan het Volkstooneel zoo veel te danken heeft. De beheerraad heeft den h. Boon op een tastbare wijze willen huldigen, zegt de h. Van de Velde en heeft hem een zachten... clubzetel geschonken (warme toejuichingen).
    De h. Lode Geysen brengt hulde namens de Stad Antwerpen en de h. Dr Jan Grauls,
    vertegenwoordiger van het ministerie van Kunst en Wetenschap, sluit de rij.

    Na de in de puntjes verzorgde opvoering werden bloemen geschonken aan de dames Emerence Demoor, Tilly Van Speybroeck en Greta Lens. Het opgetogen publiek liet zich niet onbetuigd.

    ******

    11-03-2016 om 00:00 geschreven door Mon

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 2/5 - (7 Stemmen)
    >> Reageer (0)
    10-03-2016
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Over Pallieter (25/01/1919)
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Over Pallieter.

    Uit De Gooi- en Eemlander - 25/1/1919.

    Voordracht in het Foyer-Concertgebouw op 24 januari 1919.

    "Pallieter", Felix Timmermans' bekend, ja, wel beroemd boek, is het vreugdige beeld van den zonkant van het Vlaamsche natuurleven. Het is vol zuiver levensgenot en een geneesmiddel tegen alle sombere gedachten. Dat is het voor den schrijver zelf ook geweest; en daarvan kwam hij voor een stampvolle aandachtige zaal boeiend, eenvoudig-Vlaamsch en grappig vaak, vertellen.

    Vooreerst zei Timmermans, dat hij over "Pallieter" zelf niets nieuws meer mededeelen kon. Al wat er in het boek staat, weet u en wat er niet in staat weet ik ook niet. Wat is er met "Pallieter" geworden, wat is er met den drieling geworden? Ik weet het niet en doe er liefst het zwijgen toe. Ik kan enkel spreken over Pallieters ontstaan. Hij is niet uit de wolken gevallen — ik ben niet op een schoonen dag wakker geworden om te schrijven over lekker eten en veel drinken, om de menschen te laten lachen — Pallieter is de vrucht van een verkeerd geleefd leven. Er zit een zieleproces achter. Het boek is geschreven voor den oorlog, van 1914 — '18.

    Wie het begin van Pallieter wil lezen moet mijn "Schemeringen van den dood " naslaan. Ik schreef dit boek in schrik en duisternis, onder invloed van occultisme en theosofie.

    Ik leefde toen nog spontaan, begon aan mijn eerste onderkin — en besefte ineens zeven lichamen te hebben in plaats van èèn. Ik verdoolde in gnosticisme, in kabalisme en in Blavatsky's geheime leer. Ik zocht den steen der wijsheid, en mijn goede moeder zeide : "Pas op, ge zult nog zot worden". Ik was ten slotte bang te leven, maar wilde voor mezelf niet bekennen, dat ik verkeerd en ziekelijk leefde. Ik had geen houvast meer, had alles verloren, was verdwaald in het labyrinth van de metafysica. Ik zocht toen vrede in afzondering; in het woud en de kloosters. Een kuur van stilte moest ik doen. Maar in de afzondering vond ik geen vrede. Ik moest weer naar de menschen, al vond ik ze ook banaal. Ik ging toen naar de Bagijntjes, maar bleef in mijn wereld van bleeke vraagteekens, in een paddestoelenatmosfeer. Ik werd zoo mager als een paaltje. Toon schreef ik de "Schemeringen van den dood".

    Ik zat in mijn donkere kamer en buiten straalde de zon, en sloegen de jubelende seizoenen over de wereld. Ik werd ziek, kwam op den drempel van den dood en had niets meer te doen dan den laatsten asem uit te blazen. Toen, bij het naderen van bleeken Hendrik, gebeurde het mirakel. Ik wilde leven. Ik snakte om te leven, haakte naar licht en zon en schitterende couleuren. Ik besefte dat ik in den kelder gezeten had, terwijl boven mij 't leven gonsde.

    Ik was geestelijk genezen, maar m'n lichaam lag nog altijd plat als een strijkplank.

    Ik wenschte licht en muziek, zon en gras — en ik genas. En m'n moeder, die 't zag, zei verrukt: "Ons manneke geneest''. Het nonneke dat mij bediende, was een blozende Vlaamsche dochter. Die bracht mij een potje met hyacinthen, een roze en een blauwe.

    Die bloemetjes hebben 't eerste zaad van Pallieter in mij gelegd. Ik zei bij me zelf: ik zal m'n scha wel inhalen, ik wil het leven herleven. En ik stelde mij voor een man, die goed staat met God en de menschen, die het goede van de dingen ziet. Telkens ontsnapte de figuur en toen ik beter was, smolt zij geheel, als een fondant, alleen wijl ik zoo blij was om 't leven zelf. Eerder dan ik mocht was ik in ’t veld. Ik was als het kieken, dat uit het ei komt. Ik zag de boeren, de schaapherders, de schepen. Awel, dacht ik, daar is iets van te maken. Ik wou een dagboek van de natuur maken, een loflied der aarde. Ik kocht een boekske van zacht papier, twee ronde pennen en twee kleuren inkt — ik wilde schrijven als de monniken in de Middeleeuwen. Maar na vijf dagen wist ik niets meer. Ik had den mensch vergeten.

    Zoo kwam Pallieter in mijn boek, Pallieter, die het verlangen is. Hij is niet bang van een vloek, maar ook niet van het gebed, hij drinkt jenever, maar ook water, hij roemt het madeliefje, maar kan ook eten dat zijn broek los moet. Ik stuurde elk nieuw hoofdstuk naar "De Nieuwe Gids", en het werd aanvaard. Dan begon ik weer een nieuw, zonder dat ik wist wat er in zou komen. Ik heb vier jaar aan Pallieter gewerkt en het manuscript weegt wel vijf kilo. Dikwijls heb ik geweend als ik bladzijden, die te veel waren, moest wegdoen. Pallieter ging dood — maar ik zei : je moet leven. Charlotte was bijzonder weerbarstig; de pastoor was gemakkelijk. Van de vijf kilo is maar twee honderd gram overgebleven.

    Pallieter is louter verbeelding, al zij er in ons Vlaanderen, die van de streken van Pallieter weg hebben. Tijdens het schrijven van het boek ben ik eer droevig dan blij geweest; ik moest zooveel levensvreugde inhalen en dat leidde vaak tot conflicten.

    Ten slotte vertelde de spreker op humoristische wijze over 't ontstaan van tal van tooneeltjes uit het boek. Na de pauze las spreker brokjes voor uit zijn nieuw boek : "De zeer schoone uren van juffrouw Symforosa begijntjen".

    Het publiek vermaakte zich kostelijk en toonde zich aan 't eind hoogelijk geestdriftig.

    ***********

    Nog meer over Pallieter

    Timmermans over "Pallieter."

    Uit de Middelburgsche courant van 12/04/1919

    Uitgenoodigd door het bestuur der openbare leeszaal en bibliotheek hield Felix Timmermans donderdagavond in het gebouw der Vrijzinnig Hervormden een lezing over zijn boek "Pallieter".

    Spreker begon met te zeggen, dat hij over Pallieter zelf, niet kan, zal en mag spreken. Wel daarentegen over het ontstaan van dit werk, dat de vrucht is van een verkeerd geleefd leven. Wat men allerminst van dit boek zou verwachten: aan Pallieter kleven tranen. Het is geboren uit groote smart en het zieleproces waaruit het ontstaan is zal spreker nu nader ontwikkelen.
    Het is niet zooals velen denken, geschreven tijdens den oorlog, want het laatste deel verscheen in een tijdschrift in den zomer van 1914.
    De voorgeschiedenis van Pallieter moet gezocht worden in de vele studies die door den schrijver gemaakt zijn op het gebied van occultisme, kabalisme, spiritisme, theosophie etc.

    Al deze onderzoekingen hebben zijn geest verward, maakten hem zwaarmoedig en verstoorden zijn evenwicht. Hij werd door zijn moeder gewaarschuwd, doch ging voort het occultisme te bestudeeren, totdat hij zag dat hij geen houvast meer aan het leven had. Evenwel kon hij toen niet meer terug, hoewel hij alles beproefde om weer te keeren tot de innerlijke rust en vrede van vroeger.
    Eerst zonderde hij zich af in de bosschen, doch zonder resultaat. Na drie maanden alleen te hebben doorgebracht met zijn gedachten, keerde hij vermagerd huiswaarts. Vervolgens trachtte hij genezing te zoeken in het Trappisten-klooster bij Mechelen, doch ook hier vond hij geen herstel voor zijn gestoorden geestestoestand.
    Daarna begaf hij zich naar een Begijnenhof, waar hem door den pastoor een kamer gewezen werd, doch daar zijn vrienden hem kwamen opzoeken en de spiritistische seances wederom voortgezet werden, moest hij ook hier vertrekken zonder de rust gevonden te hebben die hij zocht.

    In zulk een stemming nu van angst en dood en nostalgie schreef Timmermans "de Schemeringen van den Dood".

    Toen kwam er, wat spreker noemt, gelukkig een ongeluk. Hij moest geopereerd worden en daar zijn toestand hoogst ernstig was lag hij eigenlijk te wachten op den dood, waarnaar hij vroeger dikwijls als een verlosser had uitgezien. Maar thans wenschte hij plotseling te leven met alle kracht die in hem was en juist deze ommekeer bracht genezing voor zijn verwarden geest. Ook lichamelijk werd hij gelukkig gezond, zoodat hij volgens zijn moeder tweemaal genezen was, van binnen en van buiten.
    Zijn herstel had plaats in het voorjaar, als de natuur ontwaakt en de drang naar nieuw leven heel de wereld vervult. Toen ging hij de velden in waar hij de lente genoot en waar de zekerheid in hem groeide een boek te zullen schrijven en wel een lofzang op de ontluikende aarde. Maar hoewel de inspiratie noodig is voor een kunstenaar, moet er toch hard gewerkt worden en zoo heeft Timmermans dan ook vier jaar noodig gehad voor hij zijn Pallieter voltooid had.

    Vooral de bijfiguren hebben hem dikwijls last bezorgd met name de weerbarstige Charlot, de schilder, de pastoor en ook Marieke. Spreker verhaalde vervolgens hoe heel Pallieter een verbeelding is zoowel wat personen aangaat als wat het landschap betreft. Wel zijn er dikwijls aanleidingen geweest die tot het ontstaan van een of andere figuur hebben geleid, doch steeds heeft 's schrijvers fantasie een groote rol gespeeld.

    Ook de naam van het boek zelf is op eigenaardige wijze ontstaan.
    Toen hij met een zijner vrienden over zijn werk sprak en deze hem vroeg hoe het nu eigenlijk heette, wist hij dit zelf nog niet, maar daar er natuurlijk een antwoord verwacht werd, noemde hij den eersten naam die hem inviel, Pallieter.
    Sommige gedeelten zijn door Timmermans met veel moeite geschreven, zoo b.v. de beschrijving der kermis, terwijl daarentegen "de Hoorn des Overvloeds" ontstond terwijl er vijf kinderen rond hem heen sprongen.

    Ten slotte deelde spreker nog mede dat vele menschen meer achter Pallieter willen zoeken dan ermee bedoeld is. Pallieter is uitsluitend een uiting van levensblijheid en als zoodanig moet het boek dus worden opgevat. Na de pauze werd door Timmermans nog iets voorgelezen uit andere werken, waarna de talrijke aanwezigen door langdurig applaus hun ingenomenheid te kennen gaven voor het vele schoone, hun dezen avond gebracht.

    ********

    10-03-2016 om 00:00 geschreven door Mon

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 4/5 - (3 Stemmen)
    >> Reageer (0)


    Foto

    Archief per maand
  • 05-2023
  • 11-2022
  • 10-2022
  • 08-2022
  • 07-2022
  • 05-2022
  • 04-2022
  • 03-2022
  • 02-2022
  • 01-2022
  • 12-2021
  • 11-2021
  • 09-2021
  • 08-2021
  • 07-2021
  • 06-2021
  • 04-2021
  • 03-2021
  • 02-2021
  • 01-2021
  • 11-2020
  • 10-2020
  • 08-2020
  • 07-2020
  • 06-2020
  • 05-2020
  • 04-2020
  • 03-2020
  • 01-2020
  • 12-2019
  • 11-2019
  • 10-2019
  • 07-2019
  • 06-2019
  • 05-2019
  • 03-2019
  • 12-2018
  • 11-2018
  • 09-2018
  • 08-2018
  • 07-2018
  • 05-2018
  • 04-2018
  • 03-2018
  • 07-2017
  • 06-2017
  • 05-2017
  • 04-2017
  • 03-2017
  • 02-2017
  • 01-2017
  • 10-2016
  • 09-2016
  • 08-2016
  • 07-2016
  • 06-2016
  • 04-2016
  • 03-2016
  • 02-2016
  • 12-2015
  • 11-2015
  • 10-2015
  • 09-2015
  • 08-2015
  • 06-2015
  • 04-2015
  • 03-2015
  • 02-2015
  • 01-2015
  • 11-2014
  • 10-2014
  • 09-2014
  • 08-2014
  • 07-2014
  • 06-2014
  • 05-2014
  • 04-2014
  • 03-2014
  • 02-2014
  • 01-2014
  • 12-2013
  • 11-2013
  • 10-2013
  • 09-2013
  • 08-2013
  • 07-2013
  • 06-2013
  • 05-2013
  • 04-2013
  • 03-2013
  • 02-2013
  • 01-2013
  • 12-2012
  • 11-2012
  • 10-2012
  • 09-2012
  • 08-2012
  • 07-2012
  • 06-2012
  • 05-2012
  • 04-2012
  • 02-2012
  • 01-2012
  • 12-2011
  • 11-2011
  • 10-2011
  • 09-2011
  • 08-2011
  • 07-2011
  • 06-2011
  • 05-2011
  • 04-2011
  • 03-2011
  • 02-2011
  • 01-2011
  • 12-2010
  • 05-2010
  • 03-2010
  • 02-2010
  • 04-2009
  • 09-2008
  • 06-2008
  • 03-2008
  • 02-2008
  • 12-2007
  • 10-2007
  • 06-2007
  • 05-2007
  • 03-2007
  • 02-2007
  • 01-2007
  • 11-2006
  • 10-2006
  • 09-2006
  • 08-2006
  • 07-2006
  • 05-2006
  • 04-2006
  • 01-2006
  • 05-1982


    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.


    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek


    Blog als favoriet !

    Over mijzelf
    Ik ben Mon Van den heuvel
    Ik ben een man en woon in Lier (België) en mijn beroep is op pensioen.
    Ik ben geboren op 19/06/1944 en ben nu dus 80 jaar jong.
    Mijn hobby's zijn: Felix Timmermans - Geschiedenis van Lier in de ruimste zin genomen.

    Een interessant adres?

    Mijn favorieten websites
  • Thuispagina Louis Jacobs
  • Guido Gezelle
  • Ernest Claes Genootschap
  • Oscar Van Rompay
  • Felix Timmermans Genootschap
  • Schrijversgewijs
  • Kempens erfgoed

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto


    Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!