Foto
Inhoud blog
  • GOMMAAR TIMMERMANS OVERLEDEN
  • Toespraak bij de opening van uitgeverij
  • Speciale tekening van Felix Timmermans
  • Wat andere kunstenaars over de kunst van Timmermans schreven - Flor van Reeth
  • Intervieuw met Tonet Timmermans - Jooris van Hulle
  • Beste bezoeker
  • Op bezoek bij Tonet Timmermans - Denijs Peeters
  • Timmermans in Baarn - Huub van der Aa
  • Felix Timmermans en Camille Melloy - Etienne De Smedt
  • Ge zijt uw eigen baas en uw eigen koning - Bart Van Loo
  • Boerenpsalm tentoonstelling in Mol
  • Felix Timmermans was voor alles Dichter - Erik Verstraete
  • Laat het nu stil worden - Herman-Emiel Mertens
  • De Stille Timmermans - Marcel Janssens
  • Pallieter - Fons Sarneel
  • Begrafenis van Felix Timmermans op 28/01/1947 - Gaston Durnez
  • Job Deckers en de lokroep van Schoon Lier - Roger Vlemings
  • En waar de ster bleef stille staan - Felix Timmermans
  • De Fé herleeft in Lier - Paul Depondt en Pierre De Moor
  • " E Vloms keuningske " - Gaston Durnez
  • Sint Gommarus - Felix Timmermans
  • Timmermans ter ere, een selectie uit zijn picturaal werk - G. Carpentier-Lebeer
  • Bij de heilige Anna klinkt hardrock-muziek - Frans van Schoonderwalt
  • En als de Ster bleef stille staan... - J.J. Vürtheim Gzn
  • Felix Timmermans, de Liersche Breughel - Caty Verbeek
  • Het afscheid van Felix Timmermans - Redactie
  • De Poëzie van Felix Timmermans - De Nieuwe Gazet 09/08/1947
  • Uniek dat auteur alles van zijn werk heeft bewaard - Frans Keijsper
  • De fijne nostalgie van Felix Timmermans - Rigoberto Cordero y Léon
  • Lier gegroet, nog duizend pluimen op uw hoed - Willem Hartering
  • De Timmermans-tegeltjes - Ward Poppe en Philip Vermoortel
  • Pallieter wint het van Wortel - Gaston Durnez
  • Het spekbuikige Brabant en het magere Kempen land - Marcel Pira
  • De Zeemeermin - Bert Peleman herdenking op 11/07/1986
  • Profiel van Felix Timmermans - Etienne De Ryck
  • Lia Timmermans - zo was mijn vader - Manu Adriaens
  • Felix Timmermans in Waalwijk - Arthur Lens
  • Overeenkomst - Van Kampen
  • Ronald
  • Mooie Faience steentjes van de Fé
  • Mooie opdrachten - uniek materiaal
  • Bij de recente Duitse vertaling van Adagio - Stijn Vanclooster
  • Dit schreef Gommaar
  • Waarom ik van Timmermans hou. (deel 1) - Viktor Claes
  • Waarom ik van Timmermans hou. (deel 2) - Viktor Claes
  • Felix Timmermans - Uit mijn rommelkas
  • Felix Timmermans, zijn succes en zijn schrijversplannen - Redactie
  • Een Tafelspeech en een Interview - Karel Horemans
  • De Muziek in het werk van Timmermans - Louis Vercammen deel 1
  • De Muziek in het werk van Timmermans - Louis Vercammen deel 2
  • Streuvels en Timmermans - Jan Schepens
  • Reimond Kimpe - Joos Florquin
  • Pallieter in Holland - Cees Visser
  • Intimations of Death - Schemeringen van de Dood
  • De Blijdschap van Guido Gezelle en Felix Timmermans. - Gaston Durnez
  • Toespraak gehouden in Hof van Aragon - Philip Vermoortel
  • De schrijver Antoon Coolen in Hilversum - P.J.J.M Timmer
  • Felix Coolen
  • Pallieter verboden - redactie Het Vaderland
  • Over Pallieter. - Voordracht in het Foyer-Concertgebouw op 24 januari 1919.
  • Beste vrienden - redactie
  • 'Ik heb mijn kinderdroom waargemaakt' - Lieve Wouters
  • De man achter GOT - Andy Arnts
  • Gestopt met tellen, Hoeveel boeken ik geschreven heb - P. Anthonissen
  • Liefde is nooit verboden - Frans Verleyen
  • Felix Timmermans overleed vandaag - Bertje Warson
  • Saluut bij een honderdste verjaardag - Marc Andries
  • Timmermans op de planken - Daniël De Vos
  • Gaston Durnez Exclusief - Etienne Van Neygen
  • Vlaamser dan Vlaams. - Hans Avontuur
  • Felix Timmermans en Averbode - G.J. Gorissen
  • Een tweede leven voor Timmermans en Claes - Patrick Lateur
  • Een Brief aan Felix Timmermans - Johan De Maegt
  • Dichter und Zeichner seines Volk - Adolf von Hatzfeld
  • In de Koninklijke Vlaai - Felix Timmermans
  • Fred Bogaerts - Adriaan De Bruyn
  • De Natuur blijft verbazen
  • Kluizekerk sloot definitief - redactie
  • Timmermans heeft geen Fascistisch Bloed - Lode Zielens
  • Om er even bij stil te staan - Etienne De Smet
  • Tekeningen
  • Aan boord met Felix Timmermans - Anton van Duinkerke
  • Gommaar Timmermans - GoT 90 jaar
  • Het Menu - Bonni Konings
  • Onuitgegeven handschrift van Felix Timmermans
  • Zet uw ziel in de zon - Gaston Durnez
  • Stijn Streuvels 70 jaar - Felix Timmermans
  • Anton Pieck: een vriend van Vlaanderen - K. Van Camp
  • De Pallieter kalenders. - Marc Somers - Deel 1
  • De Pallieter kalenders. - Marc Somers - Deel 2
  • De Pallieter kalenders. - Marc Somers - Deel 3
  • Zelfportret - Felix Timmermans
  • Ik had zo graag Felix geheten! - Daniël De Vos
  • Tony Fittelaer: « Kozijn Felix was een buitengewoon mens » - Vandecruys Geert
  • In en over Juffrouw Symforosa - Arthur Lens
  • Bij Pallieter thuis - Redactie
  • Kalender 1932 - Felix Timmermans
  • Mijn eerste boek - Felix Timmermans
  • De Fé vulde een kamer - Martine Cuyt
  • Met Timmermans op literaire bedevaart naar Lier - Jaak Dreesen
  • De Toverfé - Wannes Alverdinck
  • " Er gebeurt iets… Timmermans herdacht " - Jan Vaes
  • Bij Marieke is de Fee nog thuis - Marc Andries
  • Oosters Geschenk van Clara Timmermans (Haiku's)
  • Een soep met vier troostende mergpijpen - Gaston Durnez
  • Met Felix Timmermans op stap door Lier - Jos Vermeiren
  • Professor Keersmaekers over Felix Timmermans - Jaak Dreesen
  • Honderd jaar geleden werd Felix Timmermans geboren
  • Tonet Timmermans overleden 26/03/1926 - 16/04/2020
  • Briljante vertegenwoordiger van de volkskunst ! - Al. Slendsens
  • De goede Fee op zoek naar de Kern - Gaston Durnez
  • Saluut bij een honderdste verjaardag - Marc Andries
  • Een ministadje uit de voltooid verleden tijd - Frans Verstreken
  • Felix Timmermans, Tekenaar en Schilder - Denijs Peeters
  • In defence of Timmermans - Godfried Bomans
  • Hoe Pallieter werd onthaald door Nederlands publiek - Karel van den Oever
  • Adriaan Brouwer - Sirius
  • De Pallieter rel - Lode Zielens
  • Boerenpsalm - Willem Rueder
  • De zachte Keel - Frans Verstreken
  • Feestelijke Groeten
  • Merkwaardige gesprekken - Gommaar Timmermans
  • En als de Ster bleef stille staan - Top Naeff
  • Gaston Durnez - Overleden
  • Felix Timmermans - Rond het ontstaan van Pallieter
  • Een barre winter in Schoon Lier - Henk Boeke en Claus Brockhaus
  • Interview met Gommaar Timmermans - Bertje Warson
  • Felix Timmermans werd onrecht aangedaan - W. Roggeman
  • Gesloten wegens nieuwe schoenen - Toon Horsten
  • Boerenpsalm - Peter Claeys
  • Gommaar Timmermans - Paul Jacobs
  • Ernest Claes - Felix Timmermans en voordrachten in Duitsland
  • De Molen van Fransoo - Felix Timmermans
  • De Vroolijkheid in de Kunst - Carel Scharten
  • Adagio - Felix Timmermans
  • Hoe ik verteller werd - Felix Timmermans
  • Pallieter wordt honderd jaar - Bertje Warson
  • Openingstoespraken - Timmermans-Opsomerhuis 1968
  • Toespraak Artur Lens Archivaris - 1968
  • Toespraak Hubert Lampo - 1968
  • Timmermans als Schilder en Etser - Floris Van Reeth
  • Felix Timmermans, Dichter und Zeichner seines Volk.
  • Felix Timmermans - Theo Rutten
  • Gesprek onder vier ogen - Fred Bogaerts 70 jaar
  • Timmermans over De Pastoor in den bloeienden Wijngaerdt
  • Tooneel te Brussel
  • De vroolijkheid in de Kunst
  • Stamboom van Felix Timmermans
  • Timmermans over "De Pastoor uit den Bloeienden Wijngaert
  • Felix Timmermans over den Vlaamschen humor
  • Adagio - Lia Timmermans
  • De nachtelijke Dauw - Felix Timmermans
  • Felix Timmermans geschilderd door Tony Claesen - 2018
  • De Nood van Sinterklaas - Felix Timmermans
  • De Vlietjesdemping te Lier - Felix Timmermans
  • Pallieter naast Boerenpsalm
  • Pallieter in het klooster - Cees Visser
  • Info FT Genootschap
  • F T Fring bestaat 25 jaar
  • Timmermans en de Muziek - Daniël De Vos
  • Fons De Roeck
  • Is Timmermans Groot ? - Felix Morlion O.P.
  • Renaat Veremans vertelt - José De Ceulaer
  • Vacantie bij de oude boeken - Gaston Durnez
  • Foto's van Oude Lier 1
  • De Pastoor uit den Bloeyenden Wijngaerdt
  • Brief Gommer Lemmens - 11/06/2013
  • 70 jaar geleden ....
  • Overlijden van de Fé
  • Luisterspel Pallieter 2016
  • Bibliotheek van de stad Lier
  • Anton Thiry - Gaston Durnez
  • postkaarten
  • Een Mandeke Brabants fruit
  • Clara Timmermans overleden
  • Covers van Pallieter
  • Pallieter en Felix Timmermans
  • Toespraken 25/6/2016 - Kevin Absillis, Kris Van Steenberge en Gerda Dendooven
  • De Lierse Lente - Ronald De Preter
  • Felix Timmermans - Emiel Jan Janssen
  • Pallieter honderd jaar - Gaston Durnez
  • Adagio - Frans Verstreken (Hermes)
  • Pallieter, een aanval en verdediging
  • Foto's 1
  • Driekoningen-Tryptiek - Jacques De Haas
  • Over Pallieter (25/01/1919)
  • Timmermans' werk in het buitenland
  • De Eerste Dag - Felix Timmermans
  • Het Kindeke Jezus in Vlaanderen
  • Fred Bogaerts - Felix Timmermans
  • De Harp van Sint Franciscus - Gabriël Smit
  • Timmermans en Tijl Uilenspiegel
  • Felix Timmermans ter Gedachtenis
  • De Vlaamse Timmermans - Paul Hardy
  • Timmermans was Einmalig - José De Ceulaer
  • Levenslied in schemering van de dood - Gaston Durnez
  • Expositie in De Brakke Grond te Amsterdam
  • Bij de Hilversumsche Gymnasiastenbond
  • Timmermans als schilder en tekenaar - W.A.M. van Heugten
  • De onsterfelijke Pallieter - Tom Vos
    Zoeken in blog

    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Felix Timmermans
    Vlaamse schrijver, dichter en schilder * 1886 - 1947 *
    03-07-2020
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Zelfportret - Felix Timmermans

    Zelfportret.

    Door Felix Timmermans - Die bunte Schüssel, Leipzig - 1933

    Men maakt zich vaak een verkeerde voorstelling over een boek en zijn maker. Men gelooft veelal dat een boek zomaar simpel wordt neergeschreven, zo ongeveer als ik tegen mijn vrouw Marieke zou zeggen: 'Ik heb pas een droef verhaal geschreven, nu ga ik iets plezant vertellen.ꞌ Een boek is de inhoud van een hart en men kan niet op voorhand zeggen: 'Nu wil ik eens triestig zijn.ꞌ Een boek groeit lijk een vrucht. Het groeien gebeurt binnenin, het neemt korte tijd in beslag of het duurt jaren.
    Het schrijven is slechts het plukken van die vrucht.
    Dan is er nog het sap, waaruit de inspiratie haar voedsel zuigt, en dit sap is voor mijn werk de omgeving. De omgeving is mijn trouwe helpster, en die helpster is de kleine stad Lier. Wij passen uitstekend samen. Lier met zijn witte gevels en rode daken, met zijn vesten, waarop houten windmolens van verre wenken, ligt waar de drie Neten hun kronkelende loop tot een zilveren strik knopen. Ten noorden rekken zich de geheimzinnige dennenbossen over de stille Kempen uit. Het is het land van de eenzaamheid en de deemoed, een stille en arme streek, maar een schoon geloof verguldt het leven van de brave bewoners. Het is het land van Memlinc.

    Ten zuiden wiegen de malse Brabantse velden met hun rijke oogsten. Hier heerst uitbundig leven, hier zijn de barokke kerken overladen met lustig gekrul. Ook hier looft men God, maar met een stuk spek in den mond. Het is het land van Rubens. Mystiek en zinnelijkheid, deze beide gevoelspolen botsen in Lier op mekaar, en zo vindt men hier, meer dan ergens anders, die dubbele aard : de herberg naast de kerk, de mystiek-zinnelijke mens, snakkend naar de hemel en het leven vererend, de Vlaming zoals Bruegel hem zo groots en tragisch heeft uitgebeeld.
    Als ik in dit stadje Lier op de wereld geblazen werd, op de avond van de 5de juli 1886, was ik het dertiende kind van veertien. Ik was een toegift. Voor mij was er geen plaats meer in het trouwboekje, en daarom schreef men mij dan maar op de omslag.
    Mijn vader was de zoon van een kanthandelaar, mijn moeder de dochter van een smid. Hun huizen stonden recht tegenover elkaar, de liefde versmolt de beide huizen.

                

    Wij groeiden op in kanten. Weldra tekende ik de bloemen van de kantpatronen na en verzon er nieuwe. Al vroeg luisterde ik naar de arme werksters, die hun hagelwitte kant bij ons afleverden, naar hun krachtige taal, kleurrijke gesprekken en ruwe verhalen.

    Als mijn werken een zekere humor vertonen, dank ik die aan mijn Vlaamse volk, dat zeer humoristisch is aangelegd en vooral aan mijn vader. Onder humor versta ik niet een oppervlakkig optimisme, maar een optimisme waaronder men de ernst en de tragiek van het leven bespeurt, een ernst waar de vreugde triomfantelijk boven uitgroeit. Het Vlaamse volk was doorheen de eeuwen een tragisch volk, dat een harde strijd om het bestaan voerde om zich als volk te handhaven, dat zich echter door zijn geloof en zijn zelfvertrouwen een opgewekte geest en een dapper hart wist te bewaren. Men bedenke dat Uilenspiegel, waarin de dichter de tragische strijd van Vlaanderen heeft verzinnebeeld, tevens de grootste lacher van de wereld is.
    Tijdens de oorlog hadden de mensen bij ons maar weinig te eten en vlees was er bijna niet. De maatschappijen — als er drie man bijeen staan, wordt er een maatschappij gesticht — konden geen soupers meer houden, en toch hing het vlees hier en daar verlokkelijk in de vitrienen der winkels. Ik zag hoe de mensen lonkten naar een mals gebraad en voorbijgingen zonder verbittering, zonder woede.
    Ze tikten simpel aan hun hoed zeggend : 'Dag vlees.'
    Ook mijn vader was een man met veel humor. Als ik hier een weinig over hem spreek, is het niet omdat hij mijn vader was, maar omdat ik van hem de kunst van het vertellen heb geleerd, omdat hij onbewust meegewerkt heeft aan Het kindeken Jezus in Vlaanderen en andere boeken. Hij was kanthandelaar en verkocht de boerinnen op den buiten de kanten mutsen. Hij trok ermee van hoeve tot hoeve, en kleedde zich altijd in de typische boerendracht met een lange blauwe kiel, een rode halsdoek en een hoge zijden muts. Want van een meneer willen de boerinnen niet kopen, dan menen ze te zijn bedrogen. Daarom kleedde hij zich als boer en dan voelden ze zich niet bedrogen.

    Hij moest soms een hele week van huis wegblijven, omdat er toen geen treinen of trams waren. Zo kwam hij op het gedacht de afgelegen dorpen te bezoeken met een hondenkar, met vijf honden bespannen. Ik zie hem altijd nog vertrekken. Hij stond rechtop in het wagentje, hield de vijf tomen in de hand, knalde met de zweep en zong daarbij een lied. De wind blies in zijn blauwe kiel en zo reed hij voort als een Romeins triomfator.
    Dan bleef moeder met de veertien kinderen alleen en moest tussendoor de niet gemakkelijke kantwinkel verzorgen. Zo was het te verstaan dat zij naar de avond snakte om rustig te kunnen werken. Zodra de eerste ster aan den hemel verscheen, riep zij ons binnen, telde de koppen van haar spruiten en als het getal klopte, zegde ze: 'Stilstaan!' Ze gaf ons haar zegen: 'In de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes. Amen. Allen naar boven!' Wij moesten naar bed al dan niet tegen goesting.

    Maar als vader naar huis kwam, gingen we echt gaarne slapen, want hij dekte ons onder en bracht van zijn reizen altijd iets nieuws mee : schone vertelsels en liederen. En dan juist toonde zich zijn humor. Het gebeurde dat hij in een ganse week niet genoeg verkocht had om de onkosten te dekken. Als men dan bedenkt dat moeder thuis met veertien kinderen op de dringend noodzakelijke verdiensten wacht, dan is er me dunkt reden genoeg voorhanden om mistroostig en verdrietig te zijn. Maar hij verloor er zijn goed humeur en opgewektheid niet bij. Niet voor zichzelf maar om onzentwille. En daarin ligt precies de kracht van de humor, dat hij zich op anderen overdraagt.
    Hij had bij zichzelf kunnen zeggen : dat ze thuis afzien, daar kan ik niets aan doen. Maar hij wilde ons nu eenmaal verheugen. Altijd had hij voor ieder kind van zijn reizen een kleinigheid meegebracht en dat was telkens iets waarmee wij zeer gelukkig waren.

    Dat is echter niet gemakkelijk als het geld krap is.
    Zijn humor vond altijd een uitweg. Zo bracht hij ons op zekeren dag een hoedendoos vol meikevers mee. Er zijn weinig dingen die een kind blijer maken dan vijfduizend meikevers. Maar het is niet altijd mei en zo bracht hij ons op een andere keer Russische rapen mee. Het waren witte knollen met onderaan een staartje en boven een huzarenmuts. Ach rapen, die waren er naast de deur in overvloed, een volle voorschoot voor een paar centen. Deze echter waren in appelsienpapierkens gewikkeld. 'Dat zijn Russische rapen' zei hij, 'ik heb ze in Holland van Russische Joden gekocht.' Ze hadden wel kleur, vorm en reuk van onze rapen, maar de smaak was Russisch. Ik was er zo fier over, dat ik ꞌs anderendaags twee van die rapen mee naar school nam. Mijn vrienden vonden ze nog veel Russischer dan ik zelf.
    Maar de vertellingen! Dat was een wondervolle tijd. Ik zie ons nog de trap opgaan : een lange rij kinderen. Vader kwam met het kaarsenpanneke achteraan. Als we dan allemaal in 't bed lagen, vertelde hij ons dezelfde sprookjes, die wij nu ook nog aan onze kinderen vertellen: Sneeuwwitje en de zeven dwergen, Roodkapje, Genoveva van Brabant Wij beginnen altijd met: 'Er was eens.' Hij begon altijd met: 'Ik was eens.' Want hij was overal bij geweest. Doch hij trad niet teveel op het voorplan, nu en dan maar wel op het juiste moment.

    Als de wolf Roodkapje wilde opeten, kwam mijn vader daar juist voorbij en sloeg de booswicht met een grote bijl dood. Dan wisten wij dat dit monster voorgoed uit de weg was geruimd en wij het niet meer hoefden te duchten.
    Wanneer hij van de drie koningen vertelde, voegde hij eraan toe: 'En de zwarte laat u groeten'. Met mijn vrienden zocht ik de plaats op, slechts even buiten de stad, waar mijn vader met de drie koningen gesproken had. In mijn verbeelding zag ik ze verder over de veldwegen gaan, voorbij dat boerenhuizeke ginds, doorheen dat mastenbosje trekken en over de Nete varen. Ik zag hoe zich alles in onze streek afspeelde. Hetgeen vader uit het evangelie vertelde, stelde ik mij altijd voor als ware het in de omgeving van Lier gebeurd.
    Zo was het heel natuurlijk dat ik mij later het verhaal van het kindeken Jezus zo gaarne in ons eigen land voorstelde.
    Vader leerde ons schone oude volksliederen en speelde voor ons in een klein poppentheater Faust en De Leeuw van Vlaanderen. Doch weldra speelde ik ze zelf met mijn vrienden op de zolder of onder een afdak.

    Ik was een slechte leerling, was meestal een der laatsten in mijn klas, doch tot vreugde van mijn moeder nog nooit de laatste geweest. Eens kreeg ik bij de prijsuitdeling zelfs niet een enkel boek als prijs overhandigd. Verdrietig verliet ik het vervelende schoolgebouw. Buiten voor de deur stond mijn vader: een Bismarckgestalte doch zonder diens strenge gelaatstrekken. Ik was bang kletsen te krijgen, maar kijk, hij haalde een pak van acht prijzen te voorschijn en zegde dat de directeur die hem zo juist had gebracht, dat de naamafroeping verkeerd was gegaan en dat ik de vijfde van mijn klas was. Fier vertoonde ik mij bij de familie, die mij als beloning geld gaven voor mijn spaarpot. Als ik nu thuiskwam en mijn jongste zus het geld toonde, wilde zij daarvan de helft hebben. Verbaasd vroeg ik waarom en zij antwoordde: 'Maar dat zijn mijn prijzen van vorig jaar.'

    Mijn kindertijd ging voorbij met tekenen, lezen, vertellen. Gelijk bij iedere Vlaming openbaarde zich ook bij mij de tweevoudige aard: een zucht naar realiteit, naar het zinnelijke en een neiging naar mystiek. Mijn westerse mystiek bezweek weldra voor de bedwelmende invloed van het oosten en ik begaf mij aan de studie van het occultisme, boeddhisme, kabbalisme en ik weet niet hoeveel andere ismen. Maar ik durfde niet er een uit te kiezen en ernaar te leven. Schrikgevoelens, levensangst en bijgeloof waren de gevolgen. Hieruit werd het akelige boek Schemeringen van den dood geboren. Het bevat niet één komma levensvreugde.
    Dan wierp een zware operatie mij hulpeloos op het ziekbed. Ik geloofde de laatste adem uit te blazen, maar ik deed het niet. Een nieuwe levensvreugde zette mij recht. Maar nu niet meer om de sleutel van alle mysteries te zoeken — ze konden mij gestolen blijven — maar om te leven, dankend en bewonderend te leven.
    En hieruit groeide Pallieter.

    Pallieter is niets anders dan de verlossingskreet van een ziel, die zich in de duisternis had ingewerkt en nu vol heimwee naar het licht snakt. De verlossing bestond daarin: eenvoudig en onbevangen als een kind terugkeren naar de natuur met haar velden en sterren, haar wasdom, haar geheimzinnige krachten en hare eeuwige schoonheid. Ik heb de natuur leren kennen aan een dor blad, waarvan niets was overgebleven dan de zachte nerf, en meteen voelde ik in al wat groeit en leeft het broze tuleweefsel, die alles rechthoudt, bezenuwt en vergeestelijkt.

    Op dezelfde dag dat ik Pallieter had beëindigd, brak de wereldoorlog uit. Dan kwam de donkere verlatenheid van een verwoeste stad in oorlogstijden over mij. Ik snakte terug naar de jeugd waar alles zo wondermooi was geweest, zo grondig verschillend van de afschuwelijke tegenwoordige tijd. Uit de vertellingen van mijn vader en uit de oude gebeden van mijn schoonmoeder, die bij ons woonde - een goede schoonmoeder - leefden fris en kleurig lijk op gebrandschilderde kerkramen de vergeten voorstellingen van het kindeken Jezus weer op, die ik in mijn hart had teruggedrongen. Ik leefde er zelf bij op, jeugdig als een paasbloem, en ik schreef Het kindeken Jezus in Vlaanderen. Nu beluisterde ik het stadje en ik hoorde het vertellen uit al zijn stenen en glinsterende vensterruiten. Het begijnhof vertelde mij De zeer schone uren van juffrouw Symforosa en ik heb ze naverteld.

    Na de oorlog schreef ik Anna-Marie. Het is toch wonderbaar hoe een boek ontstaan kan. Achteraf staat de dichter er zelf verbaasd over. Thuis in mijn rommelkas ligt nog een oud portret uit de Biedermeiertijd, dat een zeer mooie jonge vrouw met weemoedige ogen en een verlangende mond voorstelt. Naar de mode van die tijd draagt zij het haar in drie verdiepingen en een lange kurkentrekkerslok valt over haar rechterschouder. Ik heb nooit geweten wie dit portret voorstelt, maar wel eens geopperd: over deze vrouw zou een schoon vertelsel te vertellen zijn. Op zekere dag zegde mijn moeder, toen dit portret haar in handen kwam: 'Dat is nog familie van ons'. Maar zij wist niet van welke kant. Ik vergat het portret. Een paar jaar later in een winternacht tussen twee en drie uur s morgens, hoorde ik in onze stille straat een man een zeer weemoedig lied zingen. Hij zong het lied zonder woorden, waarbij hij een cello nabootste. Hij bezat een zachte, aangename stem.
    Ik kon mij niet indenken wie het zijn kon, heb het overigens nooit geweten. Maar hij zong zo gevoelig met een bezielde stem een lied, dat uit een diepbedrukt hart kwam. Ik kende dat lied niet, heb het later nooit meer gehoord, maar het liet me ineens aan Rusland denken, aan iets zeer ver en mystiek, aan de deemoed van de Russische ziel, aan de weemoed van de oneindige steppen. In mijn verbeelding zag ik iconen en de Kaukasus.
    Zowat tien jaar voordien was er in onze kleine stad een heer uit Rusland teruggekeerd, die een hoge duinzandkleurige pelsmuts droeg.

    Dacht ik aan hem? Ik weet het niet. Maar ik luisterde, luisterde tot die stem aan het eind van de straat uitstierf. Dat lied maakte op mij een diepe indruk. Ineens dacht ik aan dat portret, dat vergeten in mijn rommelkas lag. Levendig stelde ik mij voor dat die vrouw dat lied zou gehoord hebben, en hoe zij in de volgende nacht weer weemoedig en angstig naar die stem zou luisteren. Drie nachten achter elkaar zou zich dat herhalen en dat lied zou in haar de liefde voor die onbekende man ontstoken hebben. Enige dagen later zou zij hem bij een of andere gelegenheid ontmoeten. Het kwam zover dat zij op elkaar verliefd werden. Dan ontdekte zij dat hij getrouwd was en in haar ontbrandde een strijd tussen haar liefde en haar geweten. Aan deze strijd zou zij ten gronde gaan.

    Daar had ik plots een verhaal, gegroeid uit dit lied en dit portret. Reeds s anderendaags begon ik te schrijven. Het verhaal zou zich afspelen in de goede oude tijd in onze kleine Brabantse stad. Op de tiende bladzijde zat ik op een weer. Zoiets was in ons stadje niet mogelijk, iedereen kent iedereen en men weet, alvorens men zich verlooft, wie getrouwd is en wie niet. Daarom liet ik de vrouw, die ik Anna-Marie heette, uit een ander land komen, uit Italië. Maar onderweg bleef zij steken. Het is mogelijk dat men van Lier naar Italië gaat, maar geen mens komt uit Italië naar Lier. Naar Lier komt men maar per abuis. Daarom vlocht ik een erfenis in het verhaal. Voor een erfenis komt men wel naar Lier. En nu kwam zij. Nu had ik natuurlijk ook een notaris nodig. Ik kende een origineel man, die ik als dusdanig liet optreden. Maar die had natuurlijk ook weer zijn liefdegeschiedenis. Zo kwam van het een het andere. Ik vond het een gunstige gelegenheid ook onze nonkel Rik — alias Van de Nast — als vriend van de notaris te laten optreden.

    En waarom zou ik dan de kleine gezellige maatschappij De Dolfijnen, waarover ik onder een andere naam reeds zoveel had horen vertellen, hier niet aanwenden? Waarom dit feit kiezen en niet dat andere? En zo ontstond Anna-Marie uit een onbekend lied en een oud portret van een onbekend familielid. 
    Dikwijls is er niet veel nodig om een boek te doen ontstaan: een vallend blad, een lied of een vogel die door de avondhemel scheert, en tegelijkertijd openen zich voor ons horizonten, die men daarin niet vermoed had. Alleen het schrijven vergt enig geduld en overgave en natuurlijk ook pen en papier. Daarna ontstond De pastoor uit den Bloeyenden Wijngaerdt. Ik heb een pastoor gekend die gewoon was zijn verscheidene wijnsoorten met dergelijke uitgezochte namen aan te duiden. Ook de liefde van Leontientje is naar het leven getekend.

    Intussen heb ik verscheidene korte verhalen geschreven, die dan samen onder de titel Het keerseken in de lanteern zijn verschenen. Daarin komt ook Het verksken voor. Ik weet nog heel goed hoe dit verhaaltje is ontstaan. Ik ging met mijn beide kinderen — ik heb er al vier en hoop dat het daarbij niet zal blijven — met Cecilleken en Clarreken op een zaterdag naar de wekelijkse markt. Daar is alles te koop wat men maar denken kan: groenten, vlees, haringen, Hollandse kaas, kleren, bloemen en varkens: levende en geslachte. We stonden juist voor de levende. En als de kinderen mij achtereenvolgens vroegen waarom de varkens in hun bloot lijf lopen, waarom hun staartje er als een krul uitziet, dan moest ik als vader het verhaal van het verksken vertellen.

    Allerlei aanleidingen voor mijn verhalen stammen van Kaluiken.
    Kaluiken was een arme schoenlapper uit onze buurt, een echte brave vent. Hij was trommelaar bij de soldaten geweest, was een grote kindervriend en dweepte met vertelsels. Elke avond verzamelde hij mij en andere vrienden rond zijn lamp. En terwijl hij het leer op zijn harde knie zacht klopte, vertelde hij verhalen die hij ook zelf had beleefd, zodat de baron von Münchhausen in vergelijking met hem een kerstekind scheen. Hij maakte het dikwijls zo bont, dat zijn kantwerkende vrouw opsprong en er het woord ' Leugenaar! ꞌ tussen wierp.
    Geleidelijk kwam dan de tijd van de boeken. Ik bezocht de kunstacademie en stilaan raakte mijn rommelkas vol tekeningen, toneelstukken, vertellingen en gedichten. Ofschoon ik schreef en dichtte, bleef mijn liefste wens eens schilder te worden. Och, schilder worden!

    Toen ik een jaar of twaalf was, ging ik op een donderdag met mijn vriend in het Papegaaienbos hazelnoten plukken. Ik weet nog heel goed dat wij over Rubens spraken, omdat ik de vier negerkoppen naar een van zijn gravuren had nagetekend. Terwijl wij zo verder slenterden, bemerkten wij op de steenweg de grote vrachtwagen van de bode naar Antwerpen. Uit beider mond viel de begeerlijke wens: 'Willen we mee naar Antwerpen rijden? ꞌ Antwerpen met zijn vier grote bezienswaardigheden: de Schelde met de haven, de dierentuin, de beroemde poesjenellenkelder en het museum met de vele prachtige schilderijen van Rubens! Het was juist vakantie en donderdag. 'Donderdags mogen wij veral voorniet binnen, zei mijn vriend, wiens tante in Antwerpen woonde.
    Wij lazen het verlangen op elkanders gezicht. Een tijdlang liepen we naast de wagen mee, als door hem aangezogen. Wij durfden de barse voerman niet vragen of we mochten meerijden, maar we zetten ons zo comfortabel mogelijk in de kettingen onder de wagen, waarin dikwijls vaten werden vervoerd. Daar zaten we dan op de harde schakels als in een schommel, terwijl onze hielen over de bultige kasseien sleepten.

                     

    Zo kwamen we na twee uur rijden in Antwerpen aan, waar een politieagent ons meteen van onze schone plaats verjoeg. Mijn vriend die vroeger bij zijn tante gewoond had, kende de weg. Eerst gingen we naar de Schelde en dan naar Rubens. We mochten inderdaad voorniet binnen. Met verbaasde eerbied stond ik rillend voor de overweldigende schilderijen van de Vlaamse Meester. Maar daar vond ik in een andere zaal de werken van Pieter Bruegel de Oude. Och! Ik was diep ontroerd, doch niet meer met het gevoel tegenover een koning te staan, maar als een kind dat plots zijn ouders weervindt. Geen verbazing maar een diep geluk vervulde mij. Ik had dat gevonden, waarnaar mijn ziel verlangde. Daar hingen De opschrijving te Betlehem in een van onze dorpen onder een dikke laag sneeuw, Het bezoek van de drie koningen en De moord der onnozele kinderen in het kader van ons eigen Vlaamse landschap.

    Juist zoals mijn vader al zijn verhalen had verteld, speelden de gebeurtenissen van het evangelie zich ook bij hem af in Vlaanderen. Ik had mij tegen dit soort voorstelling verzet en mij daarover een beetje geschaamd, maar nu ik zag dat een Bruegel de moed had gehad die te bezigen, kreeg ze voor mij een heel nieuwe aantrekking. Ik juichte omdat niemand mij het recht kon ontzeggen het voortaan ook zo te doen. Het was als een bevrijding.
    Ik voelde mij overgelukkig, maar mijn vriend had een berenhonger en wilde naar zijn tante. Ik had ook een berenhonger maar geen tante. Wij gingen dan samen, maar stonden weldra voor een gesloten deur. Het werd stilaan donker en hongerig keerden wij dan te voet naar Lier terug. Wij hadden een weg van drie uur voor ons. Onderweg trokken wij rapen uit de velden, ditmaal geen Russische, om de honger te stillen. Het was zeer laat als wij thuiskwamen, waar een angstige moeder mij niet heel vriendelijk ontving. Maar ik was te gelukkig om mij er veel om te bekommeren. Dat geluksgevoel heeft mij nooit meer in het leven verlaten. Vanaf dat ogenblik tekende en schreef ik (beide deed ik zeer vroeg) onder de invloed van die betovering.

    Als men een kunstenaar zo bewondert, wil men ook zijn leven bestuderen. Maar niemand kende het leven van Bruegel. Toen ik dan later in het boek van Karel van Mander het weinige las dat over hem werd meegedeeld en al deze magere gegevens met zijn werk vergeleek, dan rees voor mij het beeld op van een mens met een gespleten natuur, een zwakke, angstige, gesloten mens, die bestendig een innerlijke strijd voerde tussen licht en donker, die nooit kiezen of beslissen kon, die slechts sterk was, sterk als de aarde in zijn kunst, alleen in zijn kunst. Bruegel was voor mij een lamp, die ik als een heiligdom voor mij uitdroeg.

    Zo ligt de wortel van de meeste mijner werken in mijn jeugd. Ook met Sint-Franciscus verging het niet anders. Reeds in mijn jeugd verlangde ik ernaar Italië te leren kennen en de plaatsen te bezoeken waar de grote heilige geleefd en gewerkt had. Het verlangen naar Italië overviel mij destijds bij mijn grootvader. Hij was smid, een oude man met lang wit haar, precies een Sint-Jozef zonder baard. Hij stond in de halfdonkere smidse, niet meer bekwaam te werken, maar het smeden zat hem zo in het bloed, dat hij het niet laten kon. Zijn arm was stijf geworden en als de schoolkinderen hem zo onbeholpen bij het werk zagen, riepen zij spottend: 'Botersmid! botersmid!'

            

    Dan trok hij zich terug in de heldere keuken bij grootmoeder, die meestal bij het venster zat te naaien of te breien. Op de vensterbank stonden vijf bloempotten met geraniums en een pot met een appelsienboompje, waaraan na veel zorg en moeite jaarlijks een zestal rode appelsientjes groeiden van een vingerlid groot. Maar dat boompje was de trots van het huis. Ook ik was er fier op. Als er bij mijn vrienden wonderbare dingen ter sprake kwamen, die deze of gene zou gezien hebben, overblufte ik hen eenvoudig met de woorden: 'Bij mijn grootvader staat een appelsienboom.' Natuurlijk voegde ik er niet bij hoe groot die boom was. Grootvader wist ook zo spannend te vertellen van het land waar de appelsienen bloeien. Daar groeien ze zomaar langs de straten en op de markt, zodanig veel dat de mensen ijzeren hoeden droegen om geen builen op te lopen terwille van de vallende appelsienen.

    Hij vertelde ook dat in dat land de heilige Franciscus had geleefd, die aan de wolf en de vogels preekte. Geen wonder dat in mij het verlangen groeide naar Italië te reizen. Maar een verlangen groeit mettertijd en wanneer met Pasen de klokken van Rome terugkeerden en veel eieren meebrachten, waarvan ik een massa in het gras vond. Dan was ik wel gelukkig omdat ik zo braaf geweest was, maar het zou me nog veel blijer gemaakt hebben de pauselijke kippen eens te zien, die deze eieren hadden gelegd.

    Bij het lezen van de Fioretti, de bloempjes van Sint-Franciscus, heb ik mij tevens voorgenomen eens over deze heilige te schrijven. Maar ik wilde hem niet alleen als heilige, maar ook als mens schilderen. Het werd me echter duidelijk dat men daarvoor het land moest kennen, dat hem voor zijn gedichten in woorden en daden had aangezet. Maar men is getrouwd, men heeft kinderen, en dan vertrekt men niet zo gemakkelijk. Ik zegde tegen Marieke, mijn vrouw: 'Ik moet absoluut Italië zien, ik wil over Sint-Franciscus schrijven.' Zij antwoordde: 'Ja, meer zei ze niet. Als ik de zaak na enige tijd weer ter sprake bracht, zegde zij tweemaal: 'Ja', zonder meer. Eindelijk verklaarde ik onomwonden: 'Ik reis naar Italië.' En zij antwoordde, gelijk alle vrouwen zouden antwoorden: 'Ik ga mee.' Zo zijn we dan samen naar het land van de appelsienen gereisd en daar heb ik inderdaad de Sint-Franciscus gevonden die ik zocht.

    ********



    Geef hier uw reactie door
    Uw naam *
    Uw e-mail
    URL
    Titel *
    Reactie *
      Persoonlijke gegevens onthouden?
    (* = verplicht!)
    Reacties op bericht (0)



    Foto

    Archief per maand
  • 05-2023
  • 11-2022
  • 10-2022
  • 08-2022
  • 07-2022
  • 05-2022
  • 04-2022
  • 03-2022
  • 02-2022
  • 01-2022
  • 12-2021
  • 11-2021
  • 09-2021
  • 08-2021
  • 07-2021
  • 06-2021
  • 04-2021
  • 03-2021
  • 02-2021
  • 01-2021
  • 11-2020
  • 10-2020
  • 08-2020
  • 07-2020
  • 06-2020
  • 05-2020
  • 04-2020
  • 03-2020
  • 01-2020
  • 12-2019
  • 11-2019
  • 10-2019
  • 07-2019
  • 06-2019
  • 05-2019
  • 03-2019
  • 12-2018
  • 11-2018
  • 09-2018
  • 08-2018
  • 07-2018
  • 05-2018
  • 04-2018
  • 03-2018
  • 07-2017
  • 06-2017
  • 05-2017
  • 04-2017
  • 03-2017
  • 02-2017
  • 01-2017
  • 10-2016
  • 09-2016
  • 08-2016
  • 07-2016
  • 06-2016
  • 04-2016
  • 03-2016
  • 02-2016
  • 12-2015
  • 11-2015
  • 10-2015
  • 09-2015
  • 08-2015
  • 06-2015
  • 04-2015
  • 03-2015
  • 02-2015
  • 01-2015
  • 11-2014
  • 10-2014
  • 09-2014
  • 08-2014
  • 07-2014
  • 06-2014
  • 05-2014
  • 04-2014
  • 03-2014
  • 02-2014
  • 01-2014
  • 12-2013
  • 11-2013
  • 10-2013
  • 09-2013
  • 08-2013
  • 07-2013
  • 06-2013
  • 05-2013
  • 04-2013
  • 03-2013
  • 02-2013
  • 01-2013
  • 12-2012
  • 11-2012
  • 10-2012
  • 09-2012
  • 08-2012
  • 07-2012
  • 06-2012
  • 05-2012
  • 04-2012
  • 02-2012
  • 01-2012
  • 12-2011
  • 11-2011
  • 10-2011
  • 09-2011
  • 08-2011
  • 07-2011
  • 06-2011
  • 05-2011
  • 04-2011
  • 03-2011
  • 02-2011
  • 01-2011
  • 12-2010
  • 05-2010
  • 03-2010
  • 02-2010
  • 04-2009
  • 09-2008
  • 06-2008
  • 03-2008
  • 02-2008
  • 12-2007
  • 10-2007
  • 06-2007
  • 05-2007
  • 03-2007
  • 02-2007
  • 01-2007
  • 11-2006
  • 10-2006
  • 09-2006
  • 08-2006
  • 07-2006
  • 05-2006
  • 04-2006
  • 01-2006
  • 05-1982


    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.


    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek


    Blog als favoriet !

    Klik hier
    om dit blog bij uw favorieten te plaatsen!

    Over mijzelf
    Ik ben Mon Van den heuvel
    Ik ben een man en woon in Lier (België) en mijn beroep is op pensioen.
    Ik ben geboren op 19/06/1944 en ben nu dus 80 jaar jong.
    Mijn hobby's zijn: Felix Timmermans - Geschiedenis van Lier in de ruimste zin genomen.

    Een interessant adres?

    Mijn favorieten websites
  • Thuispagina Louis Jacobs
  • Guido Gezelle
  • Ernest Claes Genootschap
  • Oscar Van Rompay
  • Felix Timmermans Genootschap
  • Schrijversgewijs
  • Kempens erfgoed

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto


    Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!