Wetenschap waarschuwt voor invasie van dodelijke bacteriën

Britse wetenschappers waarschuwen voor een invasie van dodelijke bacteriën. De laatste verdedigingslijn - sterke antibiotica - vormt voor steeds meer bacteriën geen hindernis meer. Dat blijkt uit statistieken over superbacteriën zoals E.coli, een variant daarvan was recent verantwoordelijk voor tal van doden en komkommerpaniek in Duitsland.

Tot het jaar 2008 waren er minder dan vijf gevallen per jaar van bacteriën die resistent zijn voor carbapenem, het sterkste antibioticum. Volgens de meest recente statistieken zijn er dit jaar in Groot-Brittannië al 386 gevallen geteld.

De cijfers zijn zondag in Groot-Brittannië bekend gemaakt door de Health Protection Agency (HPA). Er is sprake van een "explosie" van superresistente varianten van ondermeer E.coli en Klebsiella pneumoniae, een bacterie die longontsteking en infecties aan de urinewegen veroorzaakt.

De HPA heeft het over een "mondiaal probleem van openbare gezondheid". Carbapenem is vaak het laatste redmiddel voor patiënten met een longontsteking of met bloedinfecties. Maar ook die dam dreigt te breken.

De oorzaak is volgens de gezondheidsspecialisten het decennialange losbandige voorschrijfgedrag van tal van artsen. Ook het gebruik van antibiotica in de veeteelt speelt een rol, hierdoor geraken resistente bacteriën in de voedselketen.

Terug naar 1920

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sterven er jaarlijks in de Europese Unie 25.000 mensen aan bacteriële infecties met resistente stammen. De WHO waarschuwde afgelopen week tijdens een conferentie in Baku dat we terug dreigen te vallen in "pre-antibiotische tijden". Tijden dus waarin "eenvoudige operaties en eenvoudige medische handelingen mogelijk levensgevaarlijk worden".

Volgens Alan Johnson, een expert in resistentie tegen antibiotica, worden sommige infecties "virtueel onmogelijk om te behandelen". "Het publiek heeft meestal geen besef van de gevaren van antibiotica. De perceptie bij artsen en patiënten is dat antibiotica geen kwaad kunnen. Maar nu weten we dat patiënten die antibiotica nemen bijna altijd door resistente bacteriën gekoloniseerd worden in het darmkanaal. Die kunnen verdwijnen en geen probleem opleveren, maar ze kunnen ook overleven en mogelijk de oorzaak zijn van een volgende infectie", aldus Johnson.

Europese actie

Meer dan 50 landen hebben een Europees actieplan onderschreven om spaarzamer om te springen met antibiotica en om een betere infectiecontrole te implementeren in hospitalen. "Bacteriële resistentie bereikt nooit gekende hoogten en nieuwe antibiotica zullen niet snel genoeg ontwikkeld zijn. Er zijn nu stammen waarop geen enkel geneesmiddel nog vat heeft", aldus Zsuzsanna Jakab, directeur bij de WHO voor Europa.

De sterftecijfers als gevolg van bacteriële infecties zullen zonder twijfel stijgen. Vooral mensen met een verzwakte weerstand lopen een hoger risico op infecties.